1

H ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΛΕΝΗΣ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

Τήν Τετάρτην, 21ην Μαΐου/ 3ην Ἰουνίου 2020, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ μνήμη τῶν ἁγίων ἐνδόξων μεγάλων θεοστέπτων βασιλέων καί ἰσαποστόλων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης ὡς ἑορτή τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος, καθ’ ὅτι ὁ Ἅγιος Κωνσταντῖνος, ἀνταποκρινόμενος εἰς παράκλησιν τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων Μακαρίου, εἰς τήν Α΄ Οἰκουμενικήν Σύνοδον τό 325 μ.Χ., ἀπέστειλε τήν μητέρα αὐτοῦ ἁγίαν Ἑλένην εἰς τούς Ἁγίους Τόπους καί δή εἰς Ἱεροσόλυμα καί ἀνέδειξεν ἐκ τῶν εἰδωλολατρικῶν μνημείων τόν τόπον τοῦ Φρικτοῦ Γολγοθᾶ καί τοῦ Ζωοδόχου Τάφου τοῦ Κυρίου καί ἐπ’ αυτῶν ἀνήγειρε τόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως, εἰς τόν ὁποῖον ἤρχισεν ἐλευθέρως ἡ λατρεία τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καί εἰς τόν ὁποῖον ἐγκατεστάθη τό Τάγμα τῶν Σπουδαίων, ἤτοι ἡ Ἁγιοταφιτική Ἀδελφότης, ἡ ὁποία διά μέσου τῶν αἰώνων συνεχίζει τήν ἀποστολήν αὐτῆς, ἤτοι τῆς Ὀρθοδόξου μαρτυρίας καί διαφυλάξεως τῶν Ἁγίων Τόπων.

Ἡ ἑορτή αὕτη ἑωρτάσθη ἀφ’ ἑσπέρας δι’  Ἑσπερινοῦ, τοῦ ὁποίου προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, ἐν συμπροσευχῇ πάντων τῶν Ἁγιοταφιτῶν Πατέρων.

Μετά τόν Ἑσπερινόν, πάντες ἔλαβον τό κόλλυβον μετά παξιμαδίου καί οἴνου εἰς τό προαύλιον τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ.

Ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς ἐτελέσθη ἡ θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος ὡς λειτουργοῦ τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συλλειτουργούντων Αὐτῷ, τοῦ Τυπικάρη Ἀρχιμανδρίτου π. Ἀλεξίου, τῶν ἐφημερίων τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ,  καί ἄλλων Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ψάλλοντος τοῦ Πρωτοψάλτου τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Εὐσεβίου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί συμμετεχόντων τῶν Ἀρχιερέων καί λοιπῶν Ἁγιοταφιτῶν, παρουσίᾳ  τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Χρήστου Σοφιανοπούλου.

Ἅμα τῇ ἀπολύσει, ἐν λιτανεία καί ἀμφίοις ἐγένετο ἡ ἄνοδος εἰς τό Πατριαρχεῖον, ἐν ᾧ ἡ Γερόντισσα μοναχή Σεραφείμας διένειμε τά ἀρτίδια εὐλογίας εἰς τήν θύραν τοῦ Κεντρικοῦ Μοναστηρίου.

Εἰς τό Πατριαρχεῖον ὁ Μακαριώτατος προσεφώνησεν  ὡς ἕπεται:

«Οὐκ ἐξ ἀνθρώπων εἴληφε, τό βασίλειον κράτος, ἀλλ’ ἐκ τῆς θείας Χάριτος, Κωνσταντῖνος ὁ μέγας, σύν τῇ μητρί οὐρανόθεν· ἐξαστράπτον δέ βλέπει, Σταυροῦ τό θεῖον τρόπαιον· ὅθεν τούτῳ ὀλέσας τούς δυσμενεῖς, τῶν εἰδώλων ἔλυσε τήν ἀπάτην, ἐν κόσμῳ δέ ἐκράτυνε τήν Ὀρθόδοξον πίστιν», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.

Ἐκλαμπρότατε Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος Κύριε Χρῆστε Σοφιανόπουλε,

Σεβαστοί Ἅγιοι Πατέρες καί ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Ἡ ἁγία τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησία καί ἰδιαιτέρως ἡ Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων τιμᾷ καί γεραίρει σήμερον τήν σεπτήν μνήμην τῶν Ἁγίων ἐνδόξων θεοστέπτων καί ἰσαποστόλων μεγάλων βασιλέων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης.

Τούτου ἕνεκεν, ἡ Ἡμετέρα Μετριότης, περιστοιχουμένη ὑπό τῶν τιμίων μελῶν τῆς Γεραρᾶς Ἁγιοταφιτικῆς ἡμῶν Ἀδελφότητος, συνελθόντες ἐν τῷ ἐπωνύμῳ Ναῷ τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης ἐν τῷ Κεντρικῷ Μοναστηρίῳ δόξαν καί εὐχαριστίαν προσηνέγκαμεν τῷ Ἁγίῳ Τριαδικῷ Θεῷ διά τῆς τελέσεως τοῦ μυστηρίου τῆς ἀναιμάκτου θυσίας, δηλονότι τῆς θείας Λειτουργίας.

Ὥσπερ ὁ θεσπέσιος Παῦλος, φωτισθείς ταῖς ἀκτῖσι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὁ βασιλεύς Κωνσταντῖνος ἀνεδείχθη ἰσαπόστολος καί κῆρυξ τῆς ἀληθείας τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ κατά τό εἰρημένον ὐπ’ αὐτοῦ: «Τήν θείαν πίστιν φυλάσσων τοῦ τῆς ἀληθείας φωτός μεταλαγχάνω. Τῷ τῆς ἀληθείας φωτί ὁδηγούμενος, τήν θείαν πίστιν ἐπιγιγνώσκω»,  ὡς ἀναφέρει ἐν τῇ ἱστορίᾳ αὐτοῦ ὁ Εὐσέβιος Καισαρείας (Β.Ε. Τόμος 24, σελίς 179).

Ἡ ἀνεκτίμητος συμβολή τοῦ μακαρίου Κωνσταντίνου εἰς τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ δέν περιορίζεται μόνον εἰς τήν ὑπ’ αὐτοῦ ἔκδοσιν τοῦ περιφήμου βασιλικοῦ Διατάγματος, τοῦ Ἐνδίκτου τῆς 13ης Ἰουνίου τῷ 313, διά τοῦ ὁποίου οἱ Χριστιανοί ἀπολαμβάνουν τήν ἐλευθερίαν τῆς ἐξασκήσεως τῆς λατρείας αὐτῶν, ἀλλά καί εἰς τό γεγονός ὅτι, ἀφ’ ἑνός μέν οὗτος [ὁ Κωνσταντῖνος] συνεκάλεσε τήν πρώτην ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικήν Σύνοδον τῆς Ἐκκλησίας, τήν ὁποίαν ἐτίμησε διά τῆς παρουσίας αὐτοῦ· ἀφ’ ἑτέρου ἀπέστειλε τήν μητέρα αὐτοῦ Αὐγούσταν Ἑλένην εἰς τούς Ἁγίους Τόπους, ἔνθα αὕτη ἀνεῦρε τόν Τίμιον καί Ζωοποιόν Σταυρόν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ καί ἀνήγειρε τούς μεγαλοπρεπεῖς Ναούς τῆς ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Ἀναστάσεως ἐν τῇ ἁγίᾳ Πόλει Ἱερουσαλήμ καί τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ ἐν Βηθλεέμ.

Διά τοῦτο ὁ ὑμνῳδός λέγει: «Χρεωστικῶς ἐκτελοῦμεν τήν μνήμην σου, Κωνσταντῖνε  Ἰσαπόστολε, τά συστήματα τῶν πιστῶν πανταχόθεν συνάξας ἐν τῇ λαμπρᾷ πόλει τῶν Νικαέων, ἔνθα τῶν Ὀρθοδόξων ἐφανερώθη ἡ πίστις. Πρῶτος, βασιλεύς Χριστιανῶν παρά Θεοῦ τό σκῆπτρον ἔλαβες· σοί γάρ πεφανέρωται ἐν γῇ κρυπτόμενον τό σωτήριον σύμβολον, δι’ οὗ καί τά ἔθνη, πάντα καθυπέταξας τοῖς τῶν Ρωμαίων ποσίν, ὅπλον ἀπροσμάχητον ἔχων τόν ζωοποιόν Σταυρόν, μάκαρ, δι’ οὗ καί προσήχθης τῷ Θεῷ ἡμῶν».

Σημειωτέον δέ ὅτι οἱ Ἅγιοι Κωνσταντῖνος καί Ἑλένη εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι κατέστησαν ἡμᾶς κληρονόμους τοῦ πνευματικοῦ καί σωτηριώδους κεφαλαίου τῆς Ρωμηοσύνης, στοιχοῦντες εἰς τούς θείους Παυλείους λόγους: «ὅσοι γάρ εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθητε, Χριστόν ἐνεδύσασθε. οὐκ ἔνι ᾿Ιουδαῖος οὐδέ ῞Ελλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδέ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γάρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ», (Γαλ. 3, 27-28). Διό καί ἡμεῖς εὐγνωμόνως  μετά τοῦ  ὑμνῳδοῦ ἀναβοῶμεν: «Χαίροις Κωνσταντῖνε πάνσοφε [σύν τῇ μητρί σου Ἑλένῃ], ὀρθοδοξίας πηγή, ἡ ποτίζουσα πάντοτε, τοῖς γλυκέσι νάμασι, τήν ὑφήλιον ἅπασαν. Χαίροις ἡ ρίζα, ἐξ ἧς ἐβλάστησε, καρπός ὁ τρέφων, τήν Ἐκκλησίαν Χριστοῦ. Χαίροις τό καύχημα, τῶν περάτων ἔνδοξε, Χριστιανῶν, βασιλέων πρώτιστε· Χαῖρε χαρά τῶν πιστῶν». Ἀμήν. Ἔτη πολλά.

Τήν μεσημβρίαν ἠκολούθησεν ἑόρτιος τράπεζα εἰς τό Πατριαρχεῖον.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας