1

H ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΤΗΣ ΡΩΣΙΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ (MISSIA)

Ἡ Δευτέρα 31η Μαΐου,/ 13η Ἰουνίου 2022, ἑωρτάσθη ὡς Δευτέρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μετ’ ἰδιαιτέρας τιμῆς καί λατρείας πρός τό πρόσωπον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τῆς Ἁγίας Τριάδος, τόν ἐν τῇ Νέᾳ Πόλει τῶν Ἱεροσολύμων οὐχι μακράν  τῆς Νέας Πύλης τῆς Ρωσικῆς Πνευματικῆς Ἀποστολῆς (MISSIA) τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας.

Τῆς θείας Λειτουργίας εἰς τόν περικαλλῆ καί μεγαλοπρεπῆ Ναόν τοῦτον προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ  Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ, τοῦ Προκαθημένου τῆς Ρωσικῆς Ἀποστολῆς Ἀρχιμανδρίτου π. Ἀλεξάνδρου καί ἄλλων ἱερέων τῆς MISSIA, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὡς τοῦ Γέροντος Καμαράση Ἀρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου, ψαλλούσης τῆς χορῳδίας τῶν μοναζουσῶν τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τούτου καί  μετέχοντος εὐλαβοῦς ἐκκλησιάσματος ἐκ Ρωσοφώνων καί Ἀραβοφώνων. Πρός τό εὐλαβές ἐκκλησίασμα τοῦτο ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ὡς ἕπεται:

«Καί ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω τήν ἐπαγγελίαν τοῦ Πατρός μου ἐφ’ ὑμᾶς· ὑμεῖς καθίσατε ἐν τῇ πόλει Ἱερουσαλήμ, ἕως οὗ ἐνδύσησθε δύναμιν ἐξ ὕψους», (Λουκ. 24,49), λέγει Κύριος τοῖς μαθηταῖς Αὐτοῦ.

Ὁσιολογιώτατε Ἀρχιμανδρῖτα π. Ἀλέξανδρε, ἐκπρόσωπε τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατριάρχου Μόσχας καί Πασῶν τῶν Ρωσιῶν κ.κ. Κυρίλλου ἐν Ἱεροσολύμοις,

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Σήμερον ἡ Χάρις τοῦ Παρακλήτου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ ἱερῷ Ναῷ τούτῳ τῆς ἐν Ἱεροσολύμοις Ἐκκλησιαστικῆς Ἀποστολῆς τῆς ἀδελφῆς Ρωσικῆς ἐκκλησίας, ἵνα εὐχαριστιακῶς συνεορτάσωμεν «αὐτό τό Πανάγιον καί Ζωοποιόν καί Παντοδύναμον Πνεῦμα, τόν ἕνα τῆς Τριάδος Θεόν, τό ὁμότιμον καί ὁμοούσιον καί ὁμόδοξον τῷ Πατρί καί τῷ Υἱῷ».

«Σήμερον, κατά τόν ἅγιον Γρηγόριον τόν Θεολόγον Πεντηκοστήν ἑορτάζομεν καί Πνεύματος ἐπιδημίαν καί προθεσμίαν ἐπαγγελίας καί ἐλπίδος συμπλήρωσιν. Καί τό μυστήριον ὅσον! ὡς μέγα τε καί σεβάσμιον».

Ὄντως, τό μυστήριον τοῦτο, δηλονότι τῆς ὑπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πληρώσεως ἀπάντων τῶν μαθητῶν ἐν τῷ οἴκῳ, ἐν ᾧ ἦσαν ὁμοθυμαδόν ἐπί τό αὐτό (Πράξ. 2,1-2) εἶναι μέγα καί σεβάσμιον. Καί τοῦτο, διότι ἀφ’ ἑνός μέν οἱ Ἀπόστολοι «ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου καί ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις, καθώς τό Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι» (Πράξ. 2,4)· καί ἀφ’ ἑτέρου δέ τό Ἅγιον τοῦτο Πνεῦμα εἶναι τό Πνεῦμα τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, τοῦ Κυρίου καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, τοῦ συγκροτοῦντος ὅλον τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας. Κατά δέ τόν λόγον Κυρίου «Πνεῦμα ὁ Θεός καί τούς προσκυνοῦντας Αὐτόν ἐν Πνεύματι καί ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν», (Ἰωάν. 4,24). Αὐτό δέ «τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἦν μέν ἀεί καί ἔστι καί ἔσται, οὔτε ἀρξάμενον, οὔτε παυσόμενον ἀλλ’ ἀεί Πατρί καί Υἱῷ συντεταγμένον καί συναριθμούμενον», ὡς θεολογεῖ ὁ ἅγιος Γρηγόριος.

Κατά δέ τόν θεῖον Παῦλον: «Ὁ καρπός τοῦ Πνεύματός ἐστιν ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθοσύνη, πίστις, πραότης, ἐγκράτεια» (Γαλ. 5, 22-23). Ἀναφερόμενος εἰς τά διάφορα πνευματικά χαρίσματα, ὁ σοφός Παῦλος λέγει: «πάντα δέ ταῦτα ἐνεργεῖ τό ἓν καί τό αὐτό Πνεῦμα, διαιροῦν ἰδίᾳ ἑκάστῳ καθώς βούλεται. Καθάπερ γάρ τό σῶμα ἕν ἐστι καί μέλη ἔχει πολλά, πάντα δέ τά μέλη τοῦ σώματος τοῦ ἑνός, πολλά ὄντα, ἕν ἐστι σῶμα, οὕτω καί ὁ Χριστός·  καί γάρ ἐν ἑνί Πνεύματι ἡμεῖς πάντες εἰς ἓν σῶμα ἐβαπτίσθημεν, εἴτε ᾿Ιουδαῖοι εἴτε ῞Ελληνες, εἴτε δοῦλοι εἴτε ἐλεύθεροι, καί πάντες εἰς ἓν Πνεῦμα ἐποτίσθημεν», (Α’  Κορ. 12, 11-13).

Τό ἕν τοῦτο σῶμα, εἰς τό ὁποῖον ἐβαπτίσθημεν, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, δηλονότι τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἐν τῷ ὁποίῳ ἐνεκεντρίσθημεν διά τῆς δωρεᾶς καί τῆς κοινωνίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καί ἐνεδύθημεν τόν νέον ἄνθρωπον (Πρβλ. Κολ. 3,10). Διό καί ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας, ἑρμηνεύων τόν λόγον τοῦ Κυρίου: «συμφέρει ὑμῖν, ἵνα ἐγώ ἀπέλθω», (Ἰωάν. 6,7) λέγει: «Δεῖ γάρ πάντας ἡμᾶς κοινωνούς καί μετόχους γενέσθαι τῆς θείας αὐτοῦ φύσεως, εἴπερ ἔδει τήν οἰκείαν ἀφέντες ζωήν εἰς ἑτέραν μετασκευάζεσθαι· ἀλλ’ ἦν οὐχ ἑτέρως τούτου δύνασθαι τυχεῖν, εἰ μή διά τῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κοινωνίας τε καί μετουσίας· ὅ γε μήν οἰκεῖος τούτου καιρός μετά τήν τοῦ Σωτῆρος ἐπιδημίαν ἐστί». [Καί ἁπλούστερον, ἦτο ἀναγκη δι΄ ἡμᾶς νά γίνωμεν κοινωνοί καί μέτοχοι τῆς θείας φύσεως τοῦ Λόγου, ἤ μᾶλλον νά ἀφήσωμεν τήν ἰδίαν ἡμῶν ζωήν καί  νά μεταμορφωθῶμεν εἰς ἄλλην καί ἀναπλασθῶμεν ἐν καινότητι ζωῆς εὐάρεστον τῷ Θεῷ. Ὅμως ἦτο ἀδύνατον εἰς ἡμᾶς νά τύχωμεν τούτου κατ’ ἄλλον τρόπον, εἰ μή μόνον διά τῆς κοινωνίας καί μετοχῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ δέ πλέον πρέπων καί κατάλληλος καιρός διά τήν ἀποστολήν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί τῆς καθόδου αὐτοῦ εἰς ἡμᾶς ἦτο ἐκεῖνος ὁ καιρός μετά τήν ἀναχώρησιν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ].

Ἡ δύναμις καί ἡ ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἐκείνη, ἡ ὁποία συγκροτεῖ ὅλον τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας, ὡς λέγει καί ὁ ὑμνῳδός: «Πάντα χορηγεῖ τό Πνεῦμα τό ἅγιον· βρύει προφητείας, ἱερέας τελειοῖ, ἀγραμμάτους σοφίαν ἐδίδαξεν, ἁλιεῖς θεολόγους ἀνέδειξεν, ὅλον συγκροτεῖ τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας». Ὄντως, τό Ἅγιον Πνεῦμα κατελθόν ἐπί τούς Ἀποστόλους κατέστησεν τάς καρδίας αὐτῶν καθαράς καί ἐνεκαίνισεν εἰς τά βάθη τῆς ψυχῆς αὐτῶν «Πνεῦμα εὐθές» τοὐτέστιν αὐτό τό τοῦ Θεοῦ Πνεῦμα, ὡς ἑρμηνεύει ὁ Ἡσύχιος. Κατά δέ τόν Ὠριγένην «Πρῶτον δέ καρδία κτίζεται καθαρά, εἶτα ἐπί ταύτῃ εὐθέως πνεῦμα ἐγκαινίζεται τοῖς ἐγκάτοις, ὡς λέγει καί ὁ ψαλμῳδός «Καρδίαν καθαράν κτίσον ἐν ἐμοί καί πνεῦμα εὐθές ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου», (Ψαλμ. 50,12).

Αὐτό τοῦτο τό εὐθές πνεῦμα, δεν εἶναι ἄλλο ἀπό τό Πνεῦμα τῆς ἐν Χριστῷ ἑνότητος καί εἰρήνης. Τοῦτο ἀκριβῶς εἶναι τό Πνεῦμα τό τηροῦν τήν ἑνότητα μεταξύ τῶν πιστῶν, ἀλλά καί τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας, κατά τό παράγγελμα τοῦ θείου Παύλου λέγοντος: «Παρακαλῶ οὖν ὑμᾶς… ἀξίως περιπατῆσαι τῆς κλήσεως ᾗς ἐκλήθητε…, σπουδάζοντες τηρεῖν τήν ἑνότητα τοῦ Πνεύματος ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης. Ἕν σῶμα καί ἕν Πνεῦμα, καθώς καί ἐκλήθητε ἐν μιᾷ ἐλπίδι τῆς κλήσεως ὑμῶν», (Ἐφ. 4, 2-4). Παρομοίως παραινεῖ τούς Χριστιανούς τῆς Φιλαδελφείας ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ θεοφόρος λέγων: «Τήν ἕνωσιν ἀγαπᾶτε, τούς μερισμούς φεύγετε· μιμηταί γίνεσθε Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὡς καί αὐτός τοῦ Πατρός Αὐτοῦ».

Ἀξιοσημείωτον ὅτι τῇ δυνάμει τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, οἱ Ἀπόστολοι ἐλάλουν ταῖς γλώσσαις, τῶν ἐκ παντός ἔθνους παρεπιδημούντων εἰς Ἱερουσαλήμ κατά τήν μεγάλην καί ἐπιφανῆ ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς, τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ, (Πρβλ. Πράξ. 2, 1-11).

Τά μεγαλεῖα ταῦτα τοῦ Θεοῦ, τοὐτέστιν τήν ἑνότητα τοῦ Πνεύματος ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης (Ἐφ. 4, 1-4) καλούμεθα πᾶσαι αἱ κατά τόπους ἀδελφαί Ὀρθόδοξοι Ἐκκλησίαι νά ἀναδείξωμεν παντί τρόπῳ καί σθένει ἐν τῷ σημερινῷ κόσμῳ τῆς συγχύσεως, τῆς ἀνομίας καί τῆς ἀποστασίας, ἀκούοντες εἰς τήν πνευματοκίνητον φωνήν τοῦ ὑμνῳδοῦ: «Γλῶσσαι ποτέ συνεχύθησαν, διά τήν τόλμαν τῆς πυργοποιΐας, γλῶσσαι δέ νῦν ἐσοφίσθησαν, διά τήν δόξαν τῆς θεογνωσίας. Ἐκεῖ κατεδίκασε Θεός τούς ἀσεβεῖς τῷ πταίσματι, ἐνταῦθα ἐφώτισε Χριστός τούς ἁλιεῖς τῷ Πνεύματι. Τότε κατειργάσθη ἡ ἀφωνία, πρός τιμωρίαν, ἄρτι καινουργεῖται ἡ συμφωνία, πρός σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν».

Ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, «ὡς φωτόμορφα τέκνα τῆς Ἐκκλησίας» παρακαλέσωμεν τήν Θεοτόκον καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ τήν «τῷ Λόγω σάρκα δανείσασαν», ἵνα ταῖς πρεσβείαις αὐτῆς σκηνώσῃ ἐν ἡμῖν τό Πνεῦμα τῆς Ἀληθείας. Μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ ἱκετευτικῶς εἴπωμεν: «Ἔγγισον ἡμῖν, ἔγγισον ὁ πανταχοῦ, ὥσπερ καί τοῖς Ἀποστόλοις σου πάντοτε συνῇς, οὕτω καί τοῖς σέ ποθοῦσιν ἕνωσον σαυτόν οἰκτίρμον, ἵνα συνημμένοι σοι ὑμνῶμεν, καί δοξολογῶμεν τό Πανάγιόν σου Πνεῦμα».

Ἀμήν. Ἔτη πολλά.

Τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησε τράπεζα, παρατεθεῖσα εἰς τόν προσκείμενον εἰς τήν  MISSIA χῶρον τοῦ ξενοδοχείου Σεργκέϊ. Εἰς τήν τράπεζαν ταύτην ὡμίλησε καί πάλιν ὁ Μακαριώτατος διά τῆς κάτωθι προσφωνήσεως Αὐτοῦ:

“Dear Father Alexander,

Mr Ambassador,

Your Eminences,

Your Graces,

Members of the Diplomatic Corps,

Beloved Monastics,

Sisters and Brothers in Christ,

Today we have been blessed to celebrate once again the Divine Liturgy on the Monday of the Holy Spirit in this great church dedicated to the Holy Trinity.

As we have sung joyfully today:

When the Most High came down and confounded tongues of men,

He divined the nations.

When he dispensed the tongues of fire, he called all to unity,

And with one voice we glorify the Most Holy Spirit.

(Kontakion of the Feast)

So we rejoice in the unity to which we have been called in our beloved Orthodox Church.

We come to this feast today with the words of the Psalmist in our hearts:

Create in me a clean heart O God,

And put a new and right spirit within me.

(Ps. 50[51]:10)

We are commanded to maintain the unity of the Spirit in the bond of peace, precisely because there is one body and one Spirit (Eph. 4:30.

As we gather here, we do so in the full realization of the challenges that we face in our world and in our Church. These challenges should come as to no surprise to us, because even in the scriptures we are given warnings.

In the Gospel of Saint Luke, we read that there will be on the earth distress among nations, violence, fear and distress of every kind (cf. Luke 20:20-28). Nor is the Church safe from such dangers, as Saint Paul warns that there should be no divisions (the Greek word is “schisms” ) within the body, but the members MAY have the same care for one another (1 Cor. 12:25).

We know full well that the truth is also of what Saint Paul goes on to say: If one member suffers, all suffer together; if one member is honoured, all rejoice together (1 Cor. 12:26).

But on this joyous celebration of the Holy Spirit we are reminded of the freedom that is the gift of the Holy Spirit in the Church: Now the Lord is the Spirit, and where the Spirit of the Lord is, there is freedom (2 Cor. 3:17). This is the freedom that is the guarantee of our peace and our unity, a freedom that is not just for the Church, but for all mankind. For as the hymnographer reminds us at Pentecost the Most High called all into unity.

In our world today, people of religious faith, and especially Christians, are in many places under pressure. Globalization threatens the uniqueness of cultures, societies, and religious traditions. The Church of Jerusalem, as the Mother of all the Churches, gives her life for the unity of the Church, and down the ages the Patriarchate has been the guardian and the guarantee of the Christian values of the Scriptures and the Holy Tradition. Just as our Lord Jesus Christ longed to gather the children of Jerusalem together as a mother hen gathers her chicks under her wings, so the Church of Jerusalem has gathered her children for protection and succour (cf. Matt. 23:37).

At the first Pentecost, the people heard the disciples speak to them of the great deeds of God (Acts 2:11). This is the role of the mission of the Church of Jerusalem, to be a witness of the great deeds of God, and to embody in our life the freedom and the unity that are God’s gifts to the Church and to the human family.

MAY God grant us all the Heavenly Comforter, the Spirit of truth, the treasury blessings which fill all things, so that we MAY reflect more clearly the freedom and unity to which we are called.

Thank you”.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας