Τό ἑσπέρας τῆς Παρασκευῆς, 6^ης /19^ης Ἀπριλίου 2024, ἐψάλη εἰς τόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος πρός τήν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον εἰς τό πλαίσιον τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Μικροῦ Ἀποδείπνου.

Κατά τήν ἀκολουθίαν ταύτην ἐψάλησαν συμφώνως πρός τό Τυπικόν τῆς Ἐκκλησίας  αἱ ἐννέα ᾠδαί τοῦ Κανόνος «Ἀνοίξω τό Στόμα μου» καί ἐνδιαμέσως αὐτῶν ἀνεγνώσθησαν ἐμμελῶς κατά τό ὕφος τῆς ἀναγνώσεως τῶν Εὐαγγελικῶν Περικοπῶν αἱ τέσσαρες Στάσεις τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου ἤ τῶν «Χαιρετισμῶν».

Ἡ Α’ ἀρξαμένη ἀπό τοῦ « Ἄγγελος Πρωτοστάτης» ἕως τοῦ «Ζάλην ἔνδοθεν ἔχων», ὑπό τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου.

Ἡ Β΄, ἀπό τοῦ «Ἤκουσαν οἱ Ποιμένες…» ἕως τοῦ «Μέλλοντος Συμεῶνος…», ὑπό τοῦ Γέροντος Ἀρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου.

Ἡ Γ΄, ἀπό τοῦ «Νέαν ἔδειξε κτίσιν…» ἕως τοῦ «Σῶσαι θέλων τόν κόσμον…», ὑπό τοῦ Γέροντος Σκευοφύλακος Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεραπόλεως κ. Ισιδώρου καί ἡ Δ’, ἀπό τοῦ «Τεῖχος εἰ τῶν Παρθένων…» ἕως καί τό «Ὦ πανύμνητε Μῆτερ…», ἀκολουθούσης τῆς Α’ Στάσεως ξανά, τῆς ἐπισφραγιζούσης τήν τελετήν  ὑπό τοῦ Γέροντος Δραγουμάνου Ἀρχιμανδρίτου π. Ματθαίου.

Εἰς τήν Ἀκολουθίαν ταύτην συμμετεῖχαν μοναχοί, μοναχαί, ἐντόπιοι πιστοί, ὁ Γενικός Πρόξενος τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Δημήτριος Ἀγγελοσόπουλος καί ἡ κα Ἄννα Μάντικα καί ὀλίγοι προσκυνηταί.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τό ἑσπέρας τῆς Τετάρτης, 4^ης / 17^ης Ἀπριλίου 2024, εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως καί εἰς τό πλαίσιον τῆς ἀναγνώσεως τοῦ Μικροῦ Ἀποδείπνου, χοροστατοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Γεράσων κ. Θεοφάνους καί ψαλλόντων τῶν Ἱερομονάχων Ἀρχιμανδριτῶν π. Νικοδήμου, π. Κλαυδίου, π. Βαρθολομαίου, π. Ἐπιφανίου, π.  Διονυσίου, π. Χριστοδούλου, τοῦ Ἱερέως π. Ἰωάννου Ἀντωνίου, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών, καί προσευχομένων μοναχῶν, μοναζουσῶν καί λαϊκῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας, ἐψάλη ὁ Μέγας Κανών.

Ὁ κανών οὗτος εἶναι ἐκλεκτόν θεολογικόν καί φιλολογικόν ποιητικόν πόνημα τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου Κρήτης τοῦ Ἱεροσολυμίτου.

Εἰς τοῦτον παρατίθεται πλειάς προσωπικοτήτων τῆς Παλαιᾶς καί τῆς Καινῆς Διαθήκης εἴτε ὡς παραδειγμάτων ἀποφυγῆς τῆς ἁμαρτίας αὐτῶν εἴτε ὡς προτύπων ἀρετῆς πρός μίμησιν διά καλλιτέραν συμμετοχήν εἰς τήν πορείαν πρός τό Πάσχα ἐν κατανύξει, ταπεινώσει καί μετανοίᾳ.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Δ’ Κυριακήν τῶν Νηστειῶν, 1^ην/14^ην Ἀπριλίου 2024, ἑωρτάσθη ἡ ἑορτή τῆς Προσκυνήσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τήν κειμένην εἰς τήν Δυτικήν Νέαν Ἱερουσαλήμ παρά τήν Ἑβραϊκήν Βουλήν.

Συμφώνως πρός τήν κρατοῦσαν τάξιν, ἡ ἑορτή αὕτη ἑωρτάσθη μετά τήν Γ΄ Κυριακήν τῶν Νηστειῶν εἰς τόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως καί εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τοῦ Σταυροῦ, λόγῳ τῆς παραδόσεως ὅτι τό ξύλον τοῦ Σταυροῦ, ἐπί τοῦ ὁποίου προσηλώθη ὁ Κύριος διά τήν σωτηρίαν ἡμῶν ἐφυτεύθη ὑπό τοῦ δικαίου Λώτ, κατόπιν ὁδηγίας τοῦ Πατριάρχου Ἀβραάμ, εἰς τόν χῶρον, ἐν τῷ ὁποίῳ εὑρίσκεται ἡ Ἱερά Μονή.

Διά τήν ἑορτήν ταύτην ἐτελέσθη Ἑσπερινός ἀφ’ ἑσπέρας ὑπό Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Ἀρχιμανδρίτης π. Ἱερώνυμος. Τήν πρωΐαν ἐτελέσθη θεία Λειτουργία, τῆς ὁποίας προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων  τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακοῦ, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Θαβωρίου κ. Μεθοδίου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Δραγουμᾶνος Ἀρχιμανδρίτης π. Ματθαῖος τοῦ ἡγουμένου ἐν Μαδηβᾷ Ἀρχιμανδρίτου π. Ἱερωνύμου, τοῦ π. Ἰωάννου Ἀουάδ καί ἄλλων Πρεσβυτέρων, παρουσίᾳ τῆς Ἐκπροσώπου τοῦ Ἑλληνικοῦ Γενικοῦ Προξενείου εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Ἄννης Μάντικα καί προσευχομένων μοναχῶν, μοναζουσῶν καί μελῶν τοῦ Ἀραβοφώνου ἡμῶν ποιμνίου.

Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ὁ Μακαριώτατος ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὡς ἕπεται:

«Ἐμοί δέ μή γένοιτο καυχᾶσθαι, εἰ μή ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, δι’ οὗ ἐμοί κόσμος ἐσταύρωται κἀγώ τῷ κόσμῳ», (Γαλ. 6,14), κηρύττει ὁ σοφός Ἀπόστολος Παῦλος.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Ἡ δύναμις τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ τοῦ Θεοῦ καί  Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ Ἱερῷ τούτῳ τόπῳ, ἔνθα τό τρισύνθετον δένδρον ἐφυτεύθη καί ἡ ἐπώνυμος τοῦ Σταυροῦ Ἱερά Μονή ἀνηγέρθη, ἵνα ἑορτίως καί  εὐχαριστιακῶς προσκυνήσωμεν τό Ξύλον τοῦ Σταυροῦ, δι’ οὗ ὁ Θεός, ὁ Βασιλεύς ἡμῶν πρό αἰώνων «εἰργάσατο σωτηρίαν ἐν μέσῳ τῆς γῆς», (Ψαλμ. 72,12) ὡς προφητικῶς ψάλλει ὁ Δαυΐδ.

Ὄντως, ὁ διά τῶν παθημάτων, δηλονότι τοῦ σταυροῦ «τελειωθείς [Ἰησοῦς] ἐγένετο τοῖς ὑπακούουσιν Αὐτῷ πᾶσιν αἴτιος σωτηρίας αἰωνίου», (Ἑβρ. 5,9) ὡς κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος.

Ὁ Τίμιος Σταυρός, ὁ ὁποῖος ἀνεδείχθη το ὄργανον τῆς ἀπολυτρώσεως εἶναι ἀρρήκτως συνδεδεμένος μέ τόν θάνατον, τόν πόνον, καί  τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ, «ἐν ᾧ ἔχομεν τήν ἀπολύτρωσιν διά τοῦ αἵματος Αὐτοῦ καί  τήν ἄφεσιν τῶν παραπτωμάτων κατά τόν πλοῦτον τῆς Χάριτος Αὐτοῦ», (Ἐφ. 1, 7-8), ὡς λέγει καί  πάλιν ὁ σοφός Παῦλος.

Κατά δέ τήν ἀποκάλυψιν τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου, ὁ σταυρός εἶναι τό σωτήριον ξύλον, δηλαδή «τό ξύλον τῆς ζωῆς».  «Τῷ νικῶντι δώσω αὐτῷ φαγεῖν ἐκ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς,  ὅ ἐστιν ἐν τῷ παραδείσῳ τοῦ Θεοῦ μου» (Ἀποκάλ. 2,7). Καί ἀναλυτικώτερον: «Εἰς ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος θά νικήσῃ εἰς τόν κατά τοῦ σατανᾶ καί τῆς ἁμαρτίας ἀγῶνα, θά δώσω εἰς αὐτόν νά φάγῃ ἀπό τό ξύλον τῆς ζωῆς. Θά τόν ἀξιώσω δηλαδή, νά ἀπολαύσῃ τά αἰώνια ἀγαθά μέσα εἰς τόν Παράδεισον τοῦ Πατρός μου, ὁ Ὁποῖος κατά τήν ἀνθρωπίνην μου φύσιν εἶναι καί Θεός μου», λέγει Κύριος.

 Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, θαυμάζων τό σχέδιον τοῦ Θεοῦ, ὁ  Ὁποῖος διά τοῦ σταυροῦ ὁδηγεῖ τούς πιστούς εἰς τήν σωτηρίαν καί κατατροπώνει τό ἔργον τοῦ διαβόλου λέγει: «Ὦ θείας ἀληθῶς σοφίας καί μηχανῆς οὐρανίου! Σταυρός ἐπήγνυτο καί εἰδωλολατρεία κατεστρέφετο. Σταυρός  ἐγείρετο καί διαβολική δυναστεία κατεδικάζετο», (P.G. 28, 1056)

Κατεδικάσθη δέ ὁ διάβολος ἐκ τῆς ἀπείρου ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπον: «Γίνεσθε οὖν μιμηταί τοῦ Θεοῦ, ὡς τέκνα ἀγαπητά καί περιπατῆτε ἐν ἀγάπη, καθώς καί ὁ Χριστός ἠγάπησεν ἡμᾶς καί παρέδωκεν ἑαυτόν ὑπέρ ἡμῶν προσφοράν καί θυσίαν τῷ Θεῷ εἰς ὀσμήν εὐωδίας», (Ἐφ. 5, 1-2), κηρύττει ὁ θεσπέσιος Παῦλος.

Ἀξιοσημείωτον ὅτι ἡ ζῶσα προσφορά καί θυσία τοῦ Χριστοῦ ἐγένετο ἐπί τοῦ ξύλου τοῦ Σταυροῦ, διό καί ὁ Σταυρός ὀνομάζεται καί «θυσιαστήριον». «Ἐν αὐτῷ γάρ ἐτέθη ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ, ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου», (Ἰωάν. 1,29) «Μεῖζον»… ἐνταῦθα τό δῶρον τοῦ θυσιαστηρίου καί ὑπό τοῦ δώρου τό θυσιαστήριον ἁγιάζεται».

Μέ ἄλλα λόγια, ὁ Χριστός, ὁ Ὁποῖος εἶναι τό δῶρον, εἶναι «μείζων», δηλαδή ἀνώτερος τοῦ θυσιαστηρίου, διά τοῦτο καί τό θυσιαστήριον, τοὐτέστιν τό ξύλον τοῦ σταυροῦ, ἁγιάζεται ἀπό τό προσφερόμενον δῶρον, τόν θυσιαζόμενον Χριστόν. Κατά τόν ἅγιον Ἰωάννην τόν Δαμασκηνόν τό ξύλον τοῦ σταυροῦ εἶναι ἀληθές καί σεβάσμιον, ἐν ᾧ Ἑαυτόν εἰς θυσίαν ὑπέρ ἡμῶν ὁ Χριστός προσενήνοχεν… ἁγιασθέν τῇ ἁφῇ τοῦ Ἁγίου Σώματός τε καί Αἵματος», δι’ ὅ καί «προσκυνητέον». Επί πλέον δέ «προσκυνοῦμεν καί τόν τύπον τοῦ τιμίου καί ζωοποιοῦ σταυροῦ, εἰ καί ἐξ ἑτέρας ὕλης γεγένηται, οὐ τήν ὕλην τιμῶντες, μή γένοιτο, ἀλλά τόν τύπον ὡς Χριστοῦ σύμβολον».

Εἰς ὁμιλίαν Του ὁ ἅγιος Σωφρόνιος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων, λεχθεῖσαν εἰς τήν προσκύνησιν τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ ἐν τῇ μέση ἑβδομάδι τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς λέγει ἐγκωμιαστικῶς: «Χαῖρε Σταυρέ Τίμιε, ἐν ᾧ τάς χεῖρας ὑφαπλώσας ὁ τοῦ Θεοῦ Υἱός καί Λόγος, ἐνηγκαλίσατο ἡμᾶς καί προσήγαγε τῷ ἐπουρανίῳ Πατρί … καί ἐν σοί, Τίμιε Σταυρέ, ἐκχυθέντος τοῦ θεορρύτου αἵματος τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ ἀοράτου Πατρός».

Τοῦτον τόν Τίμιον Σταυρόν προετύπωσε τό ξύλον τῆς ζωῆς, τό ἐν παραδείσῳ ὑπό Θεοῦ πεφυτευμένον· ἐπεί γάρ διά ξύλου ὁ θάνατος, ἔδει διά ξύλου δωρηθῆναι τήν ζωήν καί τήν ἀνάστασιν». «Αὐτόν τόν Τίμιον Σταυρόν προετύπωσε τό δένδρον τῆς ζωῆς, τό ὁποῖον ἐφυτεύθη εἰς τόν Παράδεισον ἀπό τοῦ Θεοῦ. Ἐπειδή δέ διά μέσου τοῦ ξύλου προῆλθεν ὁ θάνατος, ἔπρεπε καί διά μέσου τοῦ ξύλου νά προέλθῃ ἡ ζωή καί ἡ ἀνάστασις», λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Καί ἐπειδή ὁ Θεός ἡμῶν Σωτήρ πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι (Τιμ. Α’ 2-4) κατ’ ἀρχάς μέν ἐφύτευσεν τό ξύλον τῆς ζωῆς ἐν μέσῳ τοῦ Παραδείσου, ὅταν δέ ἦλθεν τό πλήρωμα τοῦ χρόνου, ἐφύτευσε τό ξύλον τῆς σωτηρίας ἐν τῷ μυστικῷ Παραδείσῳ, τοὐτέστιν ἐν τῇ Παρθένῳ Μαρίᾳ, ἐξ οὗ εβλάστησεν ἐκ τῶν ἁγνῶν αὐτῆς αἱμάτων ὁ Χριστός, ὡς ὑμνολογικῶς ἀναφωνεῖ ὁ ἅγιος Κοσμᾶς Ἐπίσκοπος Μαϊουμᾶ  λέγων: «Μυστικός εἶ, Θεοτόκε, Παράδεισος, ἀγεωργήτως βλαστήσασα Χριστόν, ὑφʼ οὗ τό τοῦ Σταυροῦ, ζωηφόρον ἐν γῇ, πεφυτούργηται δένδρον· διʼ οὗ νῦν ὑψουμένου, προσκυνοῦντες αὐτόν, σέ μεγαλύνομεν».

Ὁ καρπός τοῦ ζωηφόρου δένδρου τοῦ Σταυροῦ, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ ἐκ νεκρῶν Ἀναστάντος Χριστοῦ, τοῦ Ὁποίου καλούμεθα νά φάγωμεν καί νά πίωμεν κατά τό παράγγελμα Αὐτοῦ: «ἀμήν ἀμήν λέγω ὑμῖν, ἐάν μή φάγητε τήν σάρκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καί πίητε αὐτοῦ τό αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωήν ἐν ἑαυτοῖς», (Ἰωάν. 6,53). «Ὁ τρώγων μου τήν σάρκα καί πίνων μου τό αἷμα ἐν ἐμοί μένει, κἀγώ ἐν αὐτῷ», (Ἰωάν. 6,56).

Ὁ σοφός Παῦλος συχνάκις ἀναφέρεται εἰς τό ἀπολυτρωτικόν Αἷμα τοῦ σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ. Καί τοῦτο, διότι μέσῳ αὐτοῦ τοῦ Αἵματος δικαιωνόμεθα, σωζόμεθα, (Ρωμ. 5,9), ἐξαγοραζόμαστε (Ἐφ.1,7), γινόμεθα κτῆμα τοῦ Θεοῦ (Πράξ. 20, 28) καί διατρανοῦται ἡ μεταξύ τῶν πιστῶν ἑνότης καί κοινωνία ἐν τῷ εὐχαριστιακῷ ποτηρίῳ, (Α’ Κορ. 10,16/11, 25-28), προσέτι δέ καταγγέλλεται ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου, καί διακηρύσσεται ἡ ἔλευσίς Του «ὁσάκις γάρ ἂν ἐσθίητε τόν ἄρτον τοῦτον καί τό ποτήριον τοῦτο πίνητε, τόν θάνατον τοῦ Κυρίου καταγγέλλετε, ἄχρις οὗ ἂν ἔλθῃ»,  (Α΄ Κορ. 11,25).

Ἰδού λοιπόν διά τί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ὑμνολογικῶς λέγει: «Τόν ζωοποιόν σου Σταυρόν, ἀπαύστως προσκυνοῦντες, Χριστέ ὁ Θεός, τήν τριήμερόν σου Ἀνάστασιν δοξάζομεν· δι’ αὐτῆς γάρ ἀνεκαίνισας, τήν καταφθαρεῖσαν τῶν ἀνθρώπων φύσιν παντοδύναμε, καί τήν εἰς οὐρανούς ἄνοδον καθυπέδειξας ἡμῖν, ὡς μόνος ἀγαθός καί φιλάνθρωπος».

Ἡμεῖς δέ, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί , παρακαλέσωμεν τήν Μητέρα τοῦ Θεοῦ, τήν τεκοῦσαν τόν ἐν Σταυρῷ ὑψωθέντα σαρκί, ἵνα τῇ πολυδυνάμει τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἀξιωθῶμεν φθάσαι τήν λαμπροφόρον Ἀνάστασιν τοῦ  Σωτῆρος ἡμῶν. Ἀμήν. Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά».

Ἅμα τῇ Ἀπολύσει ἔλαβε χώραν ἡ τελετή καί ἡ λιτανεία τῆς Προσκυνήσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ὡς ὁρίζει τό Τυπικόν.

Ἐν συνεχείᾳ παρετέθη ὑπό τοῦ ἡγουμένου Ἀρχιμανδρίτου π. Χριστοδούλου σεμνόν κέρασμα εἰς τό ἡγουμενεῖον.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν 26^ην Μαρτίου/ 8^ην Ἀπριλίου 2024, ἡμέραν μνήμης τῆς Συνάξεως τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ, ἑωρτάσθη κατά μετάθεσιν συμφώνως πρός τό Προσκυνηματικόν καθεστώς ἡ ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου εἰς τό σεπτόν προσκύνημα τῆς Γεθσημανῆς, ἐν ᾧ τό Θεομητορικόν Μνῆμα.

Τῆς ἑορτῆς καί πανηγύρεως ταύτης προεξῆρξε διά θείας Λειτουργίας ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος κ. Ἡσύχιος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἀρχιμανδριτῶν π. Φιλουμένου, π. Μελετίου, π. Διονυσίου, π. Ἱερωνύμου, π. Ἀμφιλοχίου, τοῦ π. Γεωργίου Μπαράμκη καί τοῦ π. Νικολάου ἐκ τοῦ Ἀμπού Σνάν, ἄλλων τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Δοσιθέου, ψάλλοντος τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί τοῦ π. Ἰωάννου Ἀντωνίου μετά τῶν μαθητῶν τῆς Πατριαρχικῆς Σχολῆς Σιών καί προσευχομένων μοναχῶν, μοναζουσῶν  καί ἐντοπίων προσκυνητῶν.

Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν, ἔλαβε χώραν κέρασμα εἰς τό ἡγουμενεῖον, παρατεθέν ὑπό τοῦ μετά ζήλου φυλάσσοντος καί ἀνακαινίζοντος τό Ἱερόν Προσκύνημα τῆς Γεθσημανῆς Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Κυριακήν, 25^ην Μαρτίου /7^ην Ἀπριλίου 2024, ἑωρτάσθη ἡ ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Ὑπεραγίας ἡμῶν Θεοτόκου εἰς τήν Ναζαρέτ.

Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία ὅλη ἰδίᾳ ἡ τῶν Ἱεροσολύμων ποιεῖ μνείαν τοῦ γεγονότος ὅτι ὅτε ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου ὁ Θεός διά τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ ἀνήγγειλεν εἰς τήν Παρθένον Μαρίαν εἰς τήν πόλιν τῆς Ναζαρέτ ὅτι ἐκ Πνεύματος Ἁγίου θά ἐνσαρκώσῃ τόν Μονογενῆ Υἱόν καί Λόγον Αὐτοῦ, Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν. Παραλλήλως καί πρός τό Τυπικόν τοῦ σταθεροῦ ἑορτολογίου ἑωρτάσθη ἡ ἑορτή τῆς προσκυνήσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ διά τήν ἐνίσχυσιν ἡμῶν εἰς τόν ἀγῶνα  τῆς νηστείας διά τήν ὑποδοχήν τοῦ Ἁγίου Πάσχα.

Διά τήν διπλῆν ταύτην ἑορτήν ἐτελέσθη πανήγυρις διά θείας Λειτουργίας εἰς τόν Ἱερόν Ναόν – Προσκύνημα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου εἰς Ναζαρέτ, προεξάρχοντος τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τῶν Σεβασμιωτάτων Ἀρχιερέων Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακοῦ, Ἀρχιεπισκόπων  Ἰόππης κ. Δαμασκηνοῦ, Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου καί Θαβωρίου κ. Μεθοδίου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, τοῦ Προϊσταμένου τῆς Ρωσσικῆς Πνευματικῆς Ἀποστολῆς εἰς Ἱεροσόλυμα (MISSIA) Ἀρχιμανδρίτου π. Βασσιανοῦ, Ἱερέων τῆς περιοχῆς Ναζαρέτ καί Ἄκκρης, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Εὐλογίου καί τῇ συρροῇ πολλῶν ἐντοπίων προσκυνητῶν, ψαλλούσης τῆς χορῳδίας τῆς Μπερ Σέβα ὑπό τόν Σεβασμιώτατον Ἀρχιεπίσκοπον Μαδάβων κ. Ἀριστόβουλον δεξιά ἑλληνιστί καί τῆς χορῳδίας τῆς Κοινότητος τῆς πόλεως Ναζαρέτ ἀριστερά ἀραβιστί, παρουσίᾳ τοῦ Προέδρου τῆς Κοινότητος Ναζαρέτ κ. Μπασίμ Ἀσφούρ, τοῦ ἐκπροσώπου τοῦ Ὑπουργείου Ἐσωτερικῶν τοῦ Ἰσραήλ κ. Σεζάρ Μαρτζῆε, τοῦ ἐκπροσώπου τῆς Ἑλληνικῆς Πρεσβείας εἰς Τέλ Ἀβίβ κ. Μαυροειδῆ Νικολάου καί τοῦ ἐκπροσώπου τῆς Ρωσίας εἰς Ἰσραήλ κ. Βλαντιμήρ Βικτόροφ.

Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ὡς ἕπεται ἑλληνιστί:

«Ἰδού ἡ παρθένος ἐν γαστρί ἕξει καί τέξεται υἱόν, καί καλέσουσι τό ὄνομα αὐτοῦ ᾿Εμμανουήλ, ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός», (Ἡσ. 7,14/ Ματθ. 1,23).

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ἐπισκιάσασα τήν Παρθένον Μαρίαν συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ τόπῳ τῆς Ἁγιογραφικῆς πόλεως ὑμῶν Ναζαρέτ, ἵνα ἑορτάσωμεν τό μέγα καί σωτηριῶδες μυστήριον τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, ὡς παραγγέλλει ἡμῖν ὁ ψαλμῳδός λέγων: «Εὐαγγελίζεσθε ἡμέραν ἐξ ἡμέρας τό σωτήριον τοῦ Θεοῦ ἡμῶν», (Πρβλ. Ψαλμ. 95,1).

Ὁ Δαυϊτικός οὗτος λόγος, «τό σωτήριον τοῦ Θεοῦ», δέν εἶναι ἄλλος  ἀπό τήν εἰς τήν ἀποροῦσαν Παρθένον Μαριάμ «πῶς ἔσται μοι τοῦτο ἐπεί ἄνδρα οὐ γινώσκω» (Λουκ. 1,34), ἀπόκρισιν τοῦ Ἀγγέλου Γαβριήλ: «Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπί σέ καί δύναμις Ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι, διό καί τό γεννώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱός Θεοῦ», (Λουκ. 1,35).

Ἡ Ἁγία Γραφή τόσον ἡ Παλαιά ὅσον καί ἡ Καινή Διαθήκη ἀποτελεῖ τήν Ἱεράν Ἱστορίαν, δηλαδή τήν ἀποκάλυψιν, τήν φανέρωσιν τῆς ἀϊδίου σοφίας καί βουλῆς τοῦ Θεοῦ. Ἡ δέ ἀΐδιος σοφία καί βουλή τοῦ Θεοῦ εἶναι τό ἀπό «χρόνους αἰωνίους σεσιγημένον μυστήριον» (Ρωμ. 16, 25) τό εὐαγγελισθέν τῇ Παρθένῳ Μαρίᾳ, τό φανερωθέν ἐν Χριστῷ καί κηρυχθέν διά τῶν Ἀποστόλων. Τοῦτο ἀκριβῶς εἶναι «τό γεννώμενον ἅγιον, ὅ κληθήσεται υἱός Θεοῦ». Ὁ ὑπό τοῦ Ἀγγέλου Γαβριήλ χαιρετισμός «Χαῖρε κεχαριτωμένη ὁ Κύριος μετά σοῦ, εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν» (Λουκ. 1,28) ἀφ’ ἑνός καί ὁ λόγος τῆς Μαριάμ «ἰδού ἡ δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κατά τό ρῆμά σου» (Λουκ. 1,38) ἀφ’ ἑτέρου, κατέστησαν τήν Μαριάμ, τήν γενομένην Θεοτόκον καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ, συμμέτοχον καί συνεργόν τοῦ «κατά ἀποκάλυψιν μυστηρίου χρόνοις αἰωνίοις σεσιγημένου, φανερωθέντος δέ νῦν διά τε γραφῶν προφητικῶν κατ’ ἐπιταγήν τοῦ αἰωνίου θεοῦ εἰς ὑπακοήν πίστεως εἰς πάντα τά ἔθνη γνωρισθέντος, μόνῳ σοφῷ θεῷ διά Ἰησοῦ Χριστοῦ…», (Ρωμ. 16, 25-27), ὡς κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος. Καί ἀναλυτικώτερον: Τό μυστήριον ὅμως αὐτό ἐφανερώθη τώρα, τό ἐπιβεβαιώνουν δέ αἱ προφητικαί γραφαί καί ἔγινε γνωστόν κατά διαταγήν τοῦ αἰωνίου Θεοῦ εἰς ὅλα τά ἔθνη, διά νά δείξουν ταῦτα τήν ὑπακοήν, πού ἀπαιτεῖ ἀπό ἡμᾶς ἡ πίστις. Τοιοῦτον ὑπόδειγμα «ὑπακοῆς εἰς τήν πίστιν» ἀνεδείχθη ἡ Παρθένος Μαριάμ, εἰποῦσα τῷ Ἀγγέλῳ Γαβριήλ: «Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά τό ρῆμά σου», (Λουκ. 1,38). «Ὑπακοῆς ἡ πίστις δεῖται μόνης, οὐ πολυπραγμοσύνης. Καί ὅταν ὁ Θεός ἐπιτάττῃ πείσεσθαι, οὐ περιεργάζεσθαι δεῖ», λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Ἐξ ἄλλου Αὐτός οὗτος ὁ Κύριος «ἐγένετο τοῖς ὑπακούουσιν Αὐτῷ πᾶσιν αἴτιος σωτηρίας αἰωνίου» (Ἑβρ. 5,9). Ἡ δέ Παρθένος Μαριάμ κατεῖχε «τό μυστήριον τῆς πίστεως ἐν καθαρᾷ συνειδήσει» (Α’ Τιμ. 3,9). Διό καί ὁ ἄγγελος Γαβριήλ εἶπεν αὐτῇ «μή φοβοῦ Μαριάμ·  εὗρες γάρ χάριν παρά τῷ Θεῷ. Καί ἰδού συλλήψῃ ἐν γαστρί καί τέξῃ υἱόν καί καλέσεις τό ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν», (Λουκ. 1,30). Ἑρμηνεύων τό χωρίον τοῦτο ὁ Ἅγιος Θεοφύλακτος λέγει: «Δικαίως δέ ἐκλήθη Ἰησοῦς, ὁ ἐπί σωτηρίᾳ τοῦ ἡμετέρου γένους ἐλθών. Τό γάρ ὄνομα τοῦτο εἰς τήν Ἑλλάδα γλῶσσαν μεταβαλλόμενον, Θεοῦ λέγεται σωτηρία. Ἰησοῦς οὖν “Σωτήρ” ἑρμηνεύεται».

Τί δέ σημαίνει “σωτηρία” καί τί σημαίνει “Σωτήρ”, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί;

«Σωτηρία» σημαίνει τήν ἐπανόρθωσιν τοῦ σφάλματος τῆς προμήτορος Εὔας, ὡς ἐγκωμιαστικῶς ἀναφωνεῖ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός λέγων: «Χαίροις μόνη ἐν γυναιξίν εὐλογημένη, (Μαρία) ἡ τῆς προμήτορος Εὔας τό σφάλμα ἀνορθώσασα». «Χαίροις μόνη ἐν γυναιξίν εὐλογημένη, ἡ τό ταπεινότατον γένος τῶν χαμαί κειμένων γυναικῶν ἀνυψώσασα». «Χαῖρε, δι’ ἧς ἡμεῖς ἐλυτρώθημεν ἀρᾶς ἀνεκλαλήτου δέ χαρᾶς ἠξιώθημεν».

«Σωτήρ» σημαίνει τόν νέον Ἀδάμ, τοὐτέστιν τόν ἐν σαρκί ἐκ Πνεύματος Ἁγίου συλληφθέντα ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς Παρθένου Μαρίας Θεόν Λόγον, Κύριον δέ ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν. «Χαῖρε Κεχαριτωμένη», τό πάσης χαρᾶς χαριέστερον καί πρᾶγμα καί ὄνομα, ἐξ ἧς ἡ χαρά ἀδιάδοχος εἰς τόν κόσμον Χριστός γεγέννηται, τῆς Ἀδαμιαίας λύπης τό ἰατρεῖον», ἀνακράζει ὁ ἱερός Δαμασκηνός.

Ἡ «Ἀδαμιαία λύπη» εἶναι ἡ ἁμαρτία, δηλαδή ὁ θάνατος, ὁ ὁποῖος εἰσῆλθεν εἰς τό ἀνθρώπινον γένος διά τοῦ πρωτοπλάστου Ἀδάμ, ἡ δέ σωτηρία παρέχεται διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος εἶναι τό ἰατρεῖον, ὁ νέος Ἀδάμ, ὁ εἰς τόν κόσμον γεγεννημένος Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ συλληφθείς ὑπέρ λόγον καί ἔννοιαν καί σαρκωθείς ἐκ τῶν ἀχράντων αἱμάτων τῆς Παρθένου Μαρίας. Ἰδού λοιπόν διά τί ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας ἀναφωνεῖ λέγων: «Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τό Κεφάλαιον, καί τοῦ ἀπ’ αἰῶνος Μυστηρίου ἡ φανέρωσις, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, Υἱός τῆς Παρθένου γίνεται, καί Γαβριήλ τήν χάριν εὐαγγελίζεται. Διό καί ἡμεῖς σύν αὐτῷ τῇ Θεοτόκῳ βοήσωμεν· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετά σοῦ».

Ἀξιοσημείωτον  ὅτι τήν χάριν, ἥν εὗρεν ἡ Μαριάμ παρά τοῦ Θεοῦ (Λουκ. 1,30) αὐτήν ταύτην τήν χάριν δέδωκεν ὁ Θεός εἰς τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, «ἥτις ἐστίν τό Σῶμα Αὐτοῦ, τό πλήρωμα τοῦ τά πάντα ἐν πᾶσιν πληρουμένου», (Ἐφ. 1,23) κατά Παῦλον. Μέ ἄλλα λόγια, εἰς τό ὑπερευλογημένον πρόσωπον τῆς Παρθένου Μαρίας τῆς Θεοτόκου βλέπομεν τό μυστήριον τῆς Ἐκκλησίας, τήν ὁποίαν ὁ Χριστός ἠγάπησε καί ἡγίασε (Πρβλ. Ἐφ. 5, 25-26) ὡς Νύμφην Αὐτοῦ. (Πρβλ. Ἐφ. 5,32). «Ὁ ἔχων τήν νύμφην, νυμφίος ἐστίν» (Ἰωάν. 3,29), λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης. Ἡ δέ νύμφη εἶναι ἡ ἀνθρωπότης, ἡ ὁποία νυμφεύεται τόν Χριστόν διά μέσου τῆς Παρθένου Μαρίας, λέγει ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας.

Τό γεγονός τοῦτο, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, καταδεικνύει τόν ἄρρηκτον δεσμόν τοῦ μυστηρίου τῆς Παρθένου Θεοτόκου Μαρίας καί τοῦ μυστηρίου τῆς Ἐκκλησίας. Διό καί ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἀναφωνεῖ λέγων: «Χαῖρε Κεχαριτωμένη, δι’ ἧς ἡμεῖς εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικήν καί ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν ἐπολιτογραφήθημεν».

Ἡμεῖς δέ σήμερον, οἱ ὑμνοῦντες καί μεγαλύνοντες τήν «τό σωτήριον τοῦ Θεοῦ» εὐαγγελισθεῖσαν Παρθένον Μαρίαν, παρακαλέσωμεν αὐτήν καί μετά τοῦ Θεολόγου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ εἴπωμεν:

«Παράτεινον τό ἔλεός σου, Πανάγαθε Δέσποινα, τοῖς γινώσκουσί σε καί ἴδε ἐπί τούς δούλους σου καί ἐπί τά ἔργα αὐτῶν καί κατεύθυνον πάντας εἰς ὁδόν εἰρήνης, ὅτι πάντων οἱ ὀφθαλμοί εἰς σέ ἐλπίζουσι καί σοῦ τῇ μεσιτείᾳ τήν καταλλαγήν τήν πρός τόν Υἱόν σου καί Θεόν ἡμῶν ἐσχήκαμεν, ᾧ δόξα, ᾧ κράτος, ᾧ σθένος σύν τῷ Ἀνάρχῳ Αὐτοῦ Πατρί καί τῷ ὁμοφυεῖ καί Ἁγίῳ Πνεύματι νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς ἀπεράντους αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. Εὐλογημένη νηστεία καί ἅγιον Πάσχα μυστικόν, δι’ οὗ Ἀδάμ ἐπανῆλθεν εἰς τόν Παράδεισον».

Ἅμα τῇ Ἀπολύσει ἀνεπέμφθη δέησις  εἰς τόν τόπον τοῦ Προσκυνήματος ὑπέρ τῶν δωρητῶν τῆς ἀνακαινίσεως αὐτοῦ καί τοῦ ὅλου Ναοῦ τῇ παρελάσει Προσκόπων.

Ἠκολούθησε μικρά δεξίωσις εἰς τήν αἴθουσαν τῆς Μητροπόλεως.

Τήν μεσημβρίαν παρετέθη τράπεζα ὑπό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως εἰς ἑστιατόριον τῆς πόλεως. Κατ’ αὐτήν ἡ Α.Θ.Μ. προσεφώνησε διά τῆς κάτωθι προσφωνήσεως Αὐτοῦ:

«Χαῖρε κεχαριτωμένη Μαρία, ὁ Κύριος μετά σοῦ. Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν», (Λουκ. 1,28)

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Ναζαρέτ κ. Κυριακέ,

Ἐντιμότατε Πρόεδρε τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συμβουλίου καί Σεβαστά μέλη αὐτοῦ,

Ἀγαπητοί συνδαιτυμόνες,

Σήμερον ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία ἑορτάζει δύο μεγάλα καί παγκόσμια γεγονότα: τόν Εὐαγγελισμόν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας καί τήν προσκύνησιν τοῦ Τιμίου καί ζωοποιοῦ Σταυροῦ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.

Ὁ μέν Εὐαγγελισμός τῆς Θεοτόκου ἀποτελεῖ «τό κεφάλαιον τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους», ὁ δέ Τίμιος Σταυρός ἀφορᾷ τήν σωτηρίαν τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου· «τί γάρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐάν κερδήσῃ τόν κόσμον ὅλον, καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὐτοῦ;» (Μάρκ. 8, 36).

«Ἀλήθεια ἐκ τῆς γῆς ἀνέτειλε, καί δικαιοσύνη ἐκ τοῦ οὐρανοῦ διέκυψε», (Ψαλμ. 84,12), ἀναφωνεῖ ὁ ψαλμῳδός.

Αὐτό ἀκριβῶς τοῦτο τό μήνυμα τῆς ἀληθείας καί τῆς δικαιοσύνης κηρύττει καί καταγγέλλει τό Εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ, τό ὁποῖον διέδωσαν εἰς τήν Οἰκουμένην οἱ Ἅγιοι τοῦ Χριστοῦ Ἀπόστολοι. Τό Εὐαγγέλιον τοῦτο τοῦ Χριστοῦ παρέλαβεν καί ἡ μητέρα ἁπασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν, δηλονότι ἡ Ἁγία ἡμῶν τῶν Ἱεροσολύμων Ἐκκλησία ὡς Ἱεράν παρακαταθήκην ἐπί τούς Ἁγίους Ἀποστόλους καί δή τόν πρῶτον αὐτῆς Ἱεράρχην, Ἰάκωβον τόν Ἀδελφόθεον.

Λέγομεν τοῦτο, διότι ὁ Χριστός λέγει: «ἐγώ φῶς εἰς τόν κόσμον ἐλήλυθα, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ ἐν τῇ σκοτίᾳ μή μείνῃ», (Ἰωάν. 12, 26). Τό φῶς τοῦτο τοῦ Χριστοῦ ἐχάρισεν εἰς τόν κόσμον καί ἡ σήμερον τιμωμένη καί μεγαλυνομένη ἀειπάρθενος Μαρία, ἡ γενομένη Θεοτόκος καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ, Σωτῆρος δέ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τό φῶς τοῦτο τό ἐνυπόστατον καί ἀνέσπερον λάμπει ἐν Χριστῷ καί διά Χριστοῦ, τοὐτέστιν τῆς Ἐκκλησίας Αὐτοῦ καί δή τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων, ἡ ὁποία εἶναι τεθεμελιωμένη ἐπί τοῦ τιμίου καί σωτηριώδους αἵματος τοῦ Σταυροῦ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.

Τό γεγονός τοῦτο, τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Οἰκονομίας καί εὐσεβείας μαρτυρεῖ διά μέσου τῶν αἰώνων ἡ τῶν Χριστιανῶν παρουσία ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γῇ γενικώτερον καί εἰς τάς πόλεις τῶν Ἱεροσολύμων, τῆς Βηθλεέμ καί τῆς Ναζαρέτ εἰδικώτερον.

Τήν ἀλήθειαν ταύτην οὐδείς δύναται νά ἀρνηθῇ ἤ νά ἀμφισβητήσῃ. Διό καί ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου, οἱ ὁμολογοῦντες καί κηρύττοντες τόν Θεόν τῆς ἀγάπης καί ἄκρας φιλανθρωπίας, τόν Ἥλιον τῆς Δικαιοσύνης καί τῆς εἰρήνης, καλούμεθα να παραμείνωμεν σταθεροί καί ἀμετάθετοι εἰς τήν ἱεράν ἡμῶν ἀποστολήν, ἡ ὁποία δέν εἶναι ἄλλη ἀπό αὐτήν, τήν ὁποίαν παρήγγειλεν ὁ ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων σαρκωθείς καί ἐνανθρωπήσας Λόγος Χριστός εἰς τούς μαθητάς Αὐτοῦ: «οὕτω λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσι τόν πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς», (Ματθ. 5,16).

Δέν ὑπερβάλλομεν λέγοντες ὅτι τό Ρωμαιορθόδοξον Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων ἀποτελεῖ τήν ἐγγύησιν τῆς διαφυλάξεως «ἀκεραίας καί ἀνοθεύτου τῆς πίστεως ἡμῶν»   ἀφ’ ἑνός καί ἀδιαιρέτου τῆς ἑνότητος τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ἀφ’ ἑτέρου. Ἐν τῷ Ἁγίῳ Τόπῳ τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων, δηλονότι τοῦ Rum Orthodox  Πατριαρχείου, ἡ χάρις καί ἡ ἀλήθεια διά Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο», (Ἰωάν. 1,17). Ἐν δέ τῷ εὐλογημένῳ τόπῳ τῆς Ναζαρέτ ἡ Παρθένος Μαρία ἐγένετο λήπτης/ δέκτης τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ ἀκούουσα τό Χαῖρε Κεχαριτωμένη.

Ἔτη πολλά, εἰρηνικά καί εὐλογημένον Πάσχα».

Ἀκολούθως προσεφώνησε τόν Μακαριώτατον ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναζαρέτ κ. Κυριακός ὡς ἕπεται:

«Μακαριώτατε Πάτερ καί Δέσποτα,

 «Σήμερον χαρᾶς Εὐαγγέλια, παρθενική πανήγυρις, τά κάτω τοῖς ἄνω συνάπτεται, ὁ Ἀδάμ καινουργεῖται, ἡ Εὔα τῆς πρώτης λύπης ἐλευθεροῦται»! Μυστήριον ἀνερμήνευτον καί ἄφατον ἡ πρός ἡμᾶς τούς χοϊκούς φιλανθρωπία τοῦ Τρισαγίου Θεοῦ ἡμῶν! Τό «ἀπ’ αἰῶνος ἀπόκρυφον καί άγγέλοις ἄγνωστον μυστήριον» διά τῆς Κυρίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, ἡμῖν τοῖς ἐπί γῆς πεφανέρωται ἐνθάδε, ἐν τῇ Ἁγίᾳ Πόλει τῆς Ναζαρέτ διά τοῦ Ἀρχιστρατήγου τῶν ἄνω Δυνάμεων Γαβριήλ, ὅς ἀπεστάλη «μηνῦσαι… τόν λόγον τῆς σωτηρίας».

 Ὥς ἄλλον Ἀρχάγγελον Γαβριήλ ὑποδεχόμεθα σήμερον, τόν Πατέρα ἡμῶν καί Πατριάρχην, «μηνύοντα τόν λόγον τῆς ἀληθείας», ἐπισφραγίζοντα τόν Ἀρχαγγελικόν ὕμνον «Χαῖρε Κεχαριτωμένη» καί Προεξάρχοντα τῆς Πανηγύρεως!

 Μακαριώτατε, ἐκφράζομεν ἐκ μυχίων καρδίας εὐχαριστίας τῇ Ὑμετέρᾳ πεπνυμένῃ κορυφῇ ἡμῶν, διά πᾶν ὅ,τι καταβάλλετε πρός ἐπιστηριγμόν τῆς θεοσώστου ἐπαρχίας ταύτης. Μνημονευτέαι ἐνταῦθα αἱ, κατόπιν εὐλογίας καί προτροπῆς τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος, ἀνακαινιστικαί ἐργασίαι εἰς τό Ἱερόν Προσκύνημα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καί εἰς τόν Μητροπολιτικόν Ἱερόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, ἔργα, τά ὁποῖα θά μείνουν ἀνεξίτηλα εἰς τόν χρόνον, μαρτυροῦντα τήν λαμπράν οἰακοστροφίαν τῆς Σιωνίτιδος Ἐκκλησίας παρά τῆς Ὑμετέρας Θειοτάτης Μακαριότητος.

Μακαριώτατε, Σᾶς εὐχόμεθα ὁλοψύχως, ὅπως Κύριος ὁ Θεός ἡμῶν, διά πρεσβειῶν τῆς Κεχαριτωμένης Θεοτόκου Μαρίας καί τοῦ Ἀρχιστρατήγου Γαβριήλ, χαρίζηται Ὑμῖν ὑγιείαν κατ’ ἄμφω πρός συνέχισιν τῆς πεπνυμένης πηδαλιουχίας τοῦ νοητοῦ σκάφους τῆς Μητρός πασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν, Σιών τῆς Ἁγίας! Ἔτη πολλά».

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Κυριακήν, 25^ην Μαρτίου / 7^ην Ἀπριλίου 2024, ἑωρτάσθη ἡ ἑορτή τῆς προσκυνήσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου ὑπό τοῦ Πατριαρχείου εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως.

Εἰς τό πλαίσιον τῶν κινητῶν ἑορτῶν ἡ ἑορτή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως ἑωρτάσθη ὡς προσκύνησις τοῦ Τιμίου Σταυροῦ διά τήν ἐνίσχυσιν τῶν πιστῶν ἐν τῷ μέσῳ τῆς περιόδου τῆς νηστείας τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί ἡ έορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ εἰς τό πλαίσιον τῶν ἀκινήτων ἑορτῶν τήν 25^ην Μαρτίου, ὡς ἡ χαρμόσυνος εἴδησις ἀπό τοῦ Θεοῦ διά τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ πρός τήν Παρθένον Μαρίαν ὅτι ἐκ Πνεύματος Ἁγίου θά ἐνσαρκώσῃ τόν Υἱόν καί Λόγον  τοῦ Θεοῦ.

Ἡ ἑορτή αὕτη ἑωρτάσθη δι’ Ἑσπερινοῦ ἀφ’ ἑσπέρας εἰς τό Καθολικόν τοῦ  Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, προεξάρχοντος τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συμπροσευχομένων τῶν Ἀρχιερέων, συνιερουργούντων τῶν Ἱερέων καί διακόνων καί ψαλλόντων τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί τοῦ π. Ἰωάννου Ἀντωνίου δι’ Ἀνοιξανταρίων, διά τῶν τροπαρίων τῆς Ἀναστάσεως, τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, τοῦ Τριῳδίου καί τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τοῦ Μηναίου, διά Μεγάλης Εἰσόδου καί Ἀρτοκλασίας.

Ἡ ἑορτή ἑωρτάσθη ὡσαύτως τήν πρωΐαν διά θείας Λειτουργίας εἰς τόν Πανάγιον καί Ζωοδόχον Τάφον, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, συλλειτουργούντων αὐτῷ τῶν Σεβασμιωτάτων Ἀρχιεπισκόπων  Σεβαστείας κ. Θεοδοσίου καί Λύδδης κ. Δημητρίου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Ἀρχιμανδρίτης π. Κλαύδιος, τῇ συμμετοχῇ ἐντοπίων πιστῶν, παρουσίᾳ τῆς Προξένου Ἄννης Μάντικα καί πιστῶν.

Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ἔλαβε χώραν λιτανεία τρίς πέριξ τοῦ Παναγίου Τάφου καί ἀνά τά προσκυνήματα.

Ληξάσης τῆς λιτανείας ἡ Ἀρχιερατική Συνοδεία ἀνῆλθεν εἰς τό Πατριαρχεῖον ὅπου ὡμίλησεν ὁ Σεβασμιώτατος καί παρετέθη ἑόρτιον κέρασμα.

Ἡ ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου ἔχει ὡς ἕπεται:

«Ἡ ἄσκηση τῶν ἀρετῶν δέν εἶναι εὔκολη ὑπόθεση. Πέρα ἀπό τήν προσωπική ἰσχυρή θέληση, εἶναι ἀπαραίτητη καί ἡ Ἁγιαστική δύναμη τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἔτσι οἱ ἅγιοι Πατέρες ὅρισαν, καταμεσῆς τῆς ἁγίας Τεσσαρακοστῆς νά προσκυνεῖται ὁ Τίμιος Σταυρός τοῦ Κυρίου, γιά νά λαμβάνουμε οἱ πιστοί ἀπό αὐτόν χάρη καί δύναμη γιά νά συνεχίσουμε μέ σθένος τόν πνευματικό μας ἀγῶνα.

Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ εἶναι τό καύχημα τῆς Ἐκκλησίας μας καί τό ἀήττητο ὅπλο κατά τῶν δυνάμεων τοῦ κακοῦ. Πάνω σέ αὐτόν συντρίφθηκε τό κράτος τοῦ διαβόλου καί ἐκμηδενίσθηκε ἡ δύναμή του. Ἀπό αὐτόν πήγασε ἡ ἀπολύτρωση καί ἡ ἀθανασία στό ἀνθρώπινο γένος. Ἡ Ἐκκλησία μας ψάλλει θριαμβευτικά: «Κύριε ὅπλον κατά τοῦ διαβόλου τόν Σταυρόν Σου ἡμῖν δέδωκας, φρίττει γάρ καί τρέμει, μή φέρων καθορᾶν αὐτοῦ τήν δύναμιν» καί «Νῦν ἐμφανιζόμενος ὁ Σταυρός, δύναμιν παρέχει ἐν τῷ μέσῳ τῶν νηστειῶν, τοῖς τό θεῖον σκάμμα, ἀνύουσι προθύμως αὐτόν μετ’ εὐλαβείας, κατασπαζόμεθα».

Ἀπό φονικό καί ἔχθιστο μέσον ἐκτέλεσης κακούργων μεταβλήθηκε σέ μέσον ἁγιασμοῦ καί νοητή ἀσπίδα προστασίας ἀπό τίς ἐπιβουλές τοῦ Ἑωσφόρου καί τῶν σκοτεινῶν πεσόντων ἀγγέλων του. Ἄλλοι τόν παρομοιάζουν μέ ἰσχυρό κυματοθραύστη κατά τῶν κλυδωνισμῶν τῆς ζωῆς, πού προκαλεῖ τό κακό καί ἡ ἁμαρτία. Ἡ σωματική κόπωση τῆς νηστείας καί ἡ ψυχική νωχέλεια τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνα εἶναι δύο βασικοί παράγοντες, οἱ ὁποῖοι μποροῦν νά ἀναστείλουν τή νηπτική πορεία τοῦ πιστοῦ. Ἡ αγιαστική δύναμη τοῦ Σταυροῦ εἶναι τό ἀντίδοτο σ’ αὐτή τήν κατάσταση.

Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ, ἐκτός ἀπό θεῖο σύμβολο τῆς Ἐκκλησίας μᾶς, ἔχει καί ἠθική σημασία γιά τόν κάθε πιστό. Ὅπως ὁ Κύριος ἔφερε τό δικό Του Σταυρό στό Γολγοθᾶ, φορτωμένος τίς ἀνομίες ὁλοκλήρου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, ἔτσι καί ὁ πιστός τοῦ Χριστοῦ, φέρει αὐτός τόν προσωπικό του σταυρό, τόν ἀγῶνα γιά σωτηρία καί τελείωση. Ὁ δρόμος γιά τή σωτηρία εἶναι πραγματικός Γολγοθᾶς καί ἀπαιτεῖ αὐταπάρνηση σέ ὅσους τόν ἀνεβαίνουν. Τό βεβαίωσε ὁ Κύριος: «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι» (Μάρκ. 8,34). Ἡ ἁγία περίοδος τοῦ Τριωδίου εἶναι κατ’ ἐξοχήν σταυρική πορεία καί νοητή σταύρωση τῶν παθών μας.

Γι’ αὐτό ἡ ἁγία μᾶς Ἐκκλησία ἀφιέρωσε τήν Κυριακή αὐτή στήν προσκύνηση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Οἱ πιστοί ἀντλώντας χάρη ἀπό αὐτόν, δυναμωμένοι πιά καί ἀνανεωμένοι, ἀντιπαρερχόμαστε τά ἐμπόδια πού στήνει ὁ πονηρός καί βαδίζουμε τήν οὐρανοδρόμο ἀτραπό, μέ ὁδηγό τή χαρά καί τή λαχτάρα νά συναντήσουμε τόν Ἀναστάντα Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό τήν ἁγία καί λαμπροφόρο ἡμέρα τῆς ἐγέρσεώς Του.

Σήμερα ὅμως μέ τήν μεγάλη ἑορτή τῆς Σταυροπροσκυνήσεως συμπίπτει καί ἄλλη μία μεγάλη Θεομητορική ἑορτή, τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί σύμφωνα μέ τόν εὐαγγελιστή Λουκᾶ (α’ 26-38), ὁ Εὐαγγελισμός τῆς Θεοτόκου συνέβη ἕξι μῆνες μετά τή θαυμαστή σύλληψη τοῦ Ἰωάννη τοῦ Προδρόμου ἀπό τήν Ἐλισάβετ, τή γυναίκα τοῦ Ζαχαρία, ὅταν ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ στάλθηκε ἀπό τόν Θεό πρός τήν Παρθένο Μαριάμ (Μαρία), γιά νά τῆς ἀνακοινώσει ὅτι θά φέρει στόν κόσμο τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ. Ἐκείνη τήν περίοδο, ἡ Μαρία ζοῦσε στή Ναζαρέτ τῆς Γαλιλαίας καί ἦταν μνηστευμένη μέ τόν ξυλουργό Ἰωσήφ. Ὁ Γαβριήλ ἐμφανίσθηκε ξαφνικά μπροστά στή Μαρία καί τῆς ἀπηύθυνε τόν χαιρετισμό: «Χαῖρε κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετά σοῦ». Ἡ νεαρή γυναίκα ἦταν λογικό νά πανικοβληθεῖ, ἀλλά ὁ ἀρχάγγελος τήν καθησύχασε: «Μή φοβοῦ, Μαριάμ, εὗρες γάρ χάριν παρά τῷ Θεῷ. Καί ἰδού σύλληψῃ ἐν γαστρί καί τέξῃ υἱόν καί καλέσεις τό ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν».

Μόλις συνῆλθε ἀπό τήν ταραχή, ἡ Μαρία γεμάτη ἀπορία ρώτησε τόν Ἀρχάγγελο πῶς θά συλλάβει, ἀφοῦ δέν γνωρίζει τόν ἄνδρα. Ὁ Γαβριήλ τῆς ἀποκρίθηκε ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα θά τήν καλύψει σάν σύννεφο καί θά ἐνεργήσει ἀφανῶς καί μυστηριωδῶς τήν σύλληψη τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Καί γιά νά γίνει πιό πιστευτός, ἐπικαλέστηκε τή θαυμαστή σύλληψη τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου ἀπό τήν Ἐλισάβετ. Ἡ Μαρία πείστηκε ἀπό τά λόγια τοῦ Γαβριήλ («Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά τό ρῆμά σου») καί ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ «ἀπῆλθε».

Ὑψώνω τό ποτήριον ὑπέρ ὑγιείας τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου μας κ.κ. Θεοφίλου τοῦ Γ’, πάσης τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος καί πάντων ὑμῶν. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!»

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Δευτέραν, 12^ην/25^ην Μαρτίου 2024, τήν 10.30 π.μ. ὥραν ἐτελέσθη Δοξολογία εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως ἐπί τῇ ἐθνικῇ ἐπετείῳ τῆς 25^ης Μαρτίου 1821.

Ἡ Δοξολογία αὕτη ἐτελέσθη ὡς ἱκετήριος δέησις πρός τόν Θεόν διά τήν ἀνάπαυσιν τῶν ψυχῶν τῶν ἡρώων καί ὅλων τῶν ἀγωνιστῶν τοῦ ἱεροῦ ἀγῶνος τοῦ 1821 καί ὡς εὐχαριστήριος προσευχή πρός τόν Θεόν διά τήν  βοήθειαν Αὐτοῦ εἰς τό ἔθνος μας, προκειμένου νά ἀποτινάξῃ τόν δυσβάσταχτον ζυγόν τῆς Ὀθωμανικῆς δουλείας καί κατακτήσῃ τήν ἐν Χριστῷ ἀλλά καί τήν ἀνθρωπίνην ἐλευθερίαν.

Τῆς Δοξολογίας ταύτης προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συνιερουργούντων τῶν Ἀρχιερέων τοῦ Πατριαρχείου, τῇ τιμητικῇ παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Δημητρίου Ἀγγελοσοπούλου καί μελῶν τῆς Ἑλληνικῆς Παροικίας.

Εἰς τήν ἐν τῷ Πατριαρχείῳ αἴθουσαν ὁ Μακαριώτατος προσεφώνησε διά τῆς κάτωθι προσφωνήσεως Αὐτοῦ:

«Εἶναι καιρός νά ἀποτινάξωμεν τόν ἀφόρητον τοῦτον ζυγόν, νά ἐλευθερώσωμεν τήν Πατρίδα… νά ὑψώσωμεν τό σημεῖον δι’ οὗ πάντοτε νικῶμεν! Λέγω τόν Σταυρόν, καί οὕτω νά ἐκδικήσωμεν τήν Πατρίδα καί τήν Ὀρθόδοξον ἡμῶν Πίστιν ἀπό τήν ἀσεβῆ τῶν ἀσεβῶν καταφρόνησιν». Ἀπό τήν προκήρυξιν τοῦ Ἀλεξάνδρου Ὑψηλάντη εἰς Ἰάσιον 24 Φεβρουαρίου 1821.

Ἐκλαμπρότατε Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος κ. Δημήτριε Ἀγγελοσόπουλε,

Σεβαστοί Ἅγιοι Πατέρες καί Ἀδελφοί,

Ἀγαπητοί ἐν Κυρίῳ ἀδελφοί.

Ἡ ἐθνεγερσία τῆς 25^ης Μαρτίου 1821, τῆς ὁποίας τήν ἐπέτειον ἑορτάζομεν κατέχει ἐξέχουσαν διαχρονικήν θέσιν ἐν τῇ παγκοσμίῳ ἱστορίᾳ. Καί τοῦτο, διότι ἡ Ἑλληνική Ἐπανάστασις σηματοδότησε τήν ἐκ τῆς τέφρας ἐθνικοθρησκευτικήν παλιγγενεσίαν τοῦ γένους τῶν Ρωμαίων ἐκ τῆς τυραννικῆς δουλείας τῶν Ὀθωμανῶν ἀφ’ ἑνός˙ καί ἀφύπνισε τήν συνείδησιν λαῶν καί ἐθνῶν στερουμένων τήν ἐθνικήν αὐτῶν ἐλευθερίαν καί ἀνεξαρτησίαν ἀφ’ ἑτέρου.

Οἱ ὑπόδουλοι Ἕλληνες ἐμπνεόμενοι ἀπό τό παράγγελμα τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «τῇ ἐλευθερίᾳ οὖν, ᾗ Χριστός ἡμᾶς ἠλευθέρωσε, στήκετε, καί μή πάλιν ζυγῷ δουλείας ἐνέχεσθε», (Γαλ. 5,1), ἐξηγέρθησαν ἐναντίον τοῦ ἀνυποίστου Τουρκικοῦ ζυγοῦ «ὡς ὁ ὑπνῶν Κύριος, ὡς δυνατός κεκραιπαληκώς ἐξ οἴνου» (Ψλμ. 77,65), ὡς λέγει ὁ ψαλμῳδός καί ἐκραύγαζον φωνῇ μεγάλῃ «Ἐλευθερία ἤ Θάνατος». Ὁ δε ἐπίσκοπος Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανός ἐκήρυξε τήν ἔναρξιν τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ ἀγῶνος,

εὐλογῶν καί ὑψώνων τό Λάβαρον τῆς Ἐπαναστάσεως, τῆς ὁποίας τό σύνθημα κατά τόν «Γέροντα τοῦ Μοριᾶ» Θεόδωρον Κολοκοτρώνην ἦτο «νῦν ὁ ἀγών διά τήν πίστιν τοῦ Χριστοῦ τήν ἁγίαν καί τῆς πατρίδος τήν Ἐλευθερίαν».

Τό ἀδιάψευστον τοῦτο γεγονός ἀποδεικνύεται καί ἀπό τήν εἰς Ἰάσιον τῇ 24ῃ Φεβρουαρίου τοῦ 1821 προκήρυξιν τοῦ Ἀλεξάνδρου Ὑψηλάντη, εἰς τήν ὁποίαν δηλώνει: «Εἶναι καιρός νά ἀποτινάξωμεν τόν ἀφόρητον τοῦτον ζυγόν, νά ἐλευθερώσωμεν τήν Πατρίδα… νά ὑψώσωμεν τό σημεῖον δι’ οὗ πάντοτε νικῶμεν! Λέγω τόν Σταυρόν, καί οὕτω νά ἐκδικήσωμεν τήν Πατρίδα καί τήν Ὀρθόδοξον ἡμῶν Πίστιν ἀπό τήν ἀσεβῆ τῶν ἀσεβῶν καταφρόνησιν».

Τό ἰδιαίτερον γνώρισμα τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821 εἶναι τό γεγονός ὅτι ἀνεδείχθησαν ἥρωες Πατριωτισμοῦ καί μάρτυρες Πίστεως, διό καί οἱ Ἕλληνες Ρωμηοί ἀναγνωρίζονται μιμηταί γνήσιοι καί ἀδιαμφισβήτητοι συνεχισταί τῶν προγόνων αὐτῶν, ἀλλά καί φύλακες τῶν ἠθικῶν ἀξιῶν καί ἀληθειῶν τῆς Ἑλληνοχριστιανικῆς παραδόσεως.

Ὅλος ὁ ὑπό δουλείαν τελῶν Ἑλληνικός τόπος καί χῶρος μεταβάλλεται εἰς πεδίον ἐξεγέρσεως καί ἐχθροπραξιῶν. Ὁ ἀκατανίκητος πλέον πόθος διά τήν ἀπολύτρωσιν ἐκ τῶν δεινῶν τῆς σκλαβιᾶς, ἐνίκησε τόν φόβον τοῦ ἀλλοεθνοῦς καί ἀλλοθρήσκου στυγνοῦ κατακτητοῦ.

Ἀξιοσημείωτον, ὅτι ἡ σημερινή ἐπέτειος τῆς ἐθνικῆς Παλιγγενεσίας τοῦ 1821, δέν ἀφορᾷ μόνον εἰς τόν ἑορτασμόν τῆς ἱστορικῆς αὐτῆς μνήμης, ἀλλά κυρίως καί πρωτίστως εἰς τήν «ἀρχήν τῆς αἰσθήσεως» τοῦ ἠθικοῦ τούτου καί μέχρις αἵματος θυσιαστικοῦ, ἐθνικοθρησκευτικοῦ κατορθώματος. «Εὐσέβεια εἰς Θεόν ἀρχή αἰσθήσεως… οἱ δέ ἄφρονες, τῆς ὕβρεως ὄντες ἐπιθυμηταί, ἀσεβεῖς γενόμενοι ἐμίσησαν αἴσθησιν», (Παροιμ. 1,7,22), λέγει ὁ σοφός Σολομών.

Λέγομεν τοῦτο, διότι ἡ Ἐπανάστασις τοῦ 1821 παραμένει ἀείποτε φῶς καταλάμπον, εἰς τόν σύγχρονον ἡμῖν κόσμον τῆς συγχύσεως, τῆς ἀφροσύνης καί τῶν ἐπιθυμιῶν τῆς ὕβρεως τῶν κοινῶν πανανθρωπίνων ἠθικῶν ἀξιῶν, ἐξαιρέτως τῆς ἐθνικῆς ἐλευθερίας «ἀπ’ τά κόκκαλα βγαλμένης τῶν Ἑλλήνων τά ἱερά» κατά τόν μέγαν ποιητήν Διονύσιον Σολωμόν.

Ἡ δέ συμβολή τῆς Ἐκκλησίας εἰς τόν ὑπέρ πάντων ἐθνικόν ἀγῶνα, ὑπήρξεν καθολική καί καθοριστική διά τῆς ἐνεργοῦς συμμετοχῆς τοῦ ἱεροῦ αὐτῆς κλήρου συμπεριλαμβανομένων καί μελῶν τῆς Ἁγιοταφιτικῆς ἡμῶν Ἀδελφότητος. Ἀναρίθμητοι Ἱεράρχαι, ὡς ὁ Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανός, οἱ Ἐπίσκοποι Σαλώνων Ἡσαΐας καί Ρωγῶν Ἰωσήφ, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κυπριανός εἰς Κύπρον καί Ἱερεῖς ὡς ὁ Ἅγιος ἱερομάρτυς Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός καί ἁπλοί μοναχοί, ἐπότισαν τό δένδρον τῆς ἐλευθερίας μέ τό αἷμα τοῦ μαρτυρίου αὐτῶν.

Ἡ Γεραρά ἡμῶν τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἀδελφότης εὐγνωμόνως τιμῶσα καί καθηκόντως συμμετέχουσα εἰς τήν ἱεράν μνήμην τῆς Παλιγγενεσίας τοῦ εὐσεβοῦς τῶν Ρωμαίων γένους καί ἔθνους ἡμῶν, κατῆλθεν εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, ἔνθα ἀνεπέμψαμεν εὐχαριστήριον αἶνον καί δοξολογίαν τῷ Ἁγίῳ Τριαδικῷ Θεῷ. Προσέτι δέ ἱκετηρίους ἐντεύξεις καί δεήσεις προσηνέγκαμεν ὑπέρ αἰωνίου ἀναπαύσεως ἐν χώρᾳ ζώντων τῶν μακαρίων ψυχῶν τῶν ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος ἡρωϊκῶς ἀγωνισαμένων καί ἐνδόξως πεσόντων, ἐν τοῖς ἱεροῖς τοῦ γένους ἡμῶν ἀγῶσιν.

Ἐπί δέ τούτοις ἐπιτρέψατε Ἡμῖν, ὅπως ὑψώσωμεν τό ποτήριον ἡμῶν καί ἀξιοχρέως ἀναφωνήσωμεν:

Ζήτω ἡ 25η Μαρτίου τοῦ 1821!

Ζήτω τό εὐσεβές καί Βασιλικόν γένος τῶν Ρωμαίων Ὀρθοδόξων!

Ζήτω ἡ Ἑλλάς!

Ζήτω ἡ Ἁγιοταφιτική ἡμῶν Ἀδελφότης!».

Ἠκολούθησεν ἡ προσφώνησις τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος ὡς ἕπεται:

“Μακαριώτατε,

Σεβασμιώτατοι,

Εξοχώτατε κύριε Αντιπρόσωπε της Κύπρου στην Παλαιστίνη,

Εξοχώτατε κύριε Αντιπρόσωπε της Ιρλανδίας στην Παλαιστινιακή Αρχή,

Σεβαστοί πατέρες και μέλη της Αγιοταφιτικής Αδελφότητος,

Αξιότιμοι συμπατριώτες και φίλοι,

 Είναι εύκολο σήμερα, 200 και 3 χρόνια από την Εθνεγερσία του 1821, η Επανάσταση και το αίσιο αποτέλεσμά της να θεωρούνται συχνά μία αναπόδραστη εξέλιξη, η οποία οπωσδήποτε θα επερχόταν, ώστε να συντελεσθεί η απελευθέρωση των Ελλήνων και η πλήρωση του πόθου τους για ανεξαρτησία. Η βεβαιότητα αυτή αποτελεί, από μια άποψη, μέτρο της επιτυχίας της πατρίδας μας, που έχει κατορθώσει, στο διάβα των δύο αιώνων που έχουν μεσολαβήσει, να εξασφαλίσει τη σταθερότητα που επιτρέπει να κοιτάζουμε προς το μέλλον, πατώντας σε στερεά θεμέλια.

 Ωστόσο, δύο αιώνες πριν, τίποτε από αυτά δεν ήταν δεδομένο. Ούτε η Επανάσταση, ούτε πολύ περισσότερο η έκβασή της, αποτελούσαν μία αναγκαιότητα επιβαλλόμενη από τη ροή της Ιστορίας. Ο ευγενής Αγώνας του Έθνους μας για ελευθερία ανελήφθη μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον αντίξοο. Η συνεννόηση μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής, στην βάση του Συνεδρίου της Βιέννης, η Ιερά Συμμαχία, απέβλεπε στην διατήρηση της καθεστηκυίας, απολυταρχικής τάξης πραγμάτων, μετά την εμπειρία της Γαλλικής Επανάστασης και των Ναπολεοντείων Πολέμων. Κάθε επαναστατικό κίνημα, οιαδήποτε και αν ήσαν τα κίνητρά του, αποτελούσε απειλή και έπρεπε να καταπνίγεται.

 Δυσμενείς ήταν επίσης οι περιστάσεις του Έθνους μας, το οποίο, επί τέσσερεις αιώνες σκληρής τυραννίας, αγωνιζόταν να διαφυλάξει την ταυτότητά του, την πίστη του και τις αξίες του, την ίδια τη γλώσσα του και την ιστορική του συνείδηση. Το έργο της Εκκλησίας προς τούτο ήταν αποφασιστικής σημασίας και της οφείλεται η ευγνωμοσύνη του Ελληνισμού. Όπως και το έργο πολυάριθμων λογίων προσωπικοτήτων, εντός και εκτός του ελλαδικού χώρου, και όλων όσων με υπομονή και αυταπάρνηση αφιερώθηκαν στην αναγέννηση των ελληνικών γραμμάτων και διανόησης και στο κίνημα του ελληνικού Διαφωτισμού.  

 Ισχνοί ήσαν και οι διαθέσιμοι πόροι, κατά την έναρξη της Επανάστασης. Eλάχιστα χρήματα, εξοπλισμός και προμήθειες, απέναντι στις δυνάμεις μιας αυτοκρατορίας. Το αντιστάθμισμα στις ελλείψεις αυτές ήταν η υπομονετική προετοιμασία της Επανάστασης, η πολεμική εμπειρία λίγων αλλά ικανών ανδρών, η προσεκτική αξιοποίηση κάθε ευκαιρίας που προσέφερε η διεθνής συγκυρία και κυρίως η κινητοποίηση όλων των δυνάμεων του Έθνους, στην επανασταστημένη χώρα και στο εξωτερικό, για την πραγμάτωση του οράματος της ελευθερίας. Και η τόλμη, με ακλόνητη πίστη στο δίκαιο αυτού του οράματος.

 Υπό αυτές τις συνθήκες άρχισε ο Αγώνας, το 1821. Οι απροσδόκητες πολεμικές επιτυχίες του κλόνισαν την βεβαιότητα ότι θα κατεπνίγετο. Με τη συστράτευση των δυνάμεων της ελληνικής διασποράς και φιλελλήνων  που πίστευαν στις αρχές της ελευθερίας, οι εξελίξεις στα πεδία των μαχών σταδιακά θεμελίωσαν την προοπτική της ευόδωσής του. Η Εκκλησία συνεισέφερε τα μέγιστα στην υποστήριξή του Αγώνα, σε υλικό και πνευματικό επίπεδο, καθώς και προσωπικότητες που πρωταγωνίστησαν για την επιτυχία του. Οι θυσίες της ήταν ανάλογες, από το μαρτυρικό θάνατο του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε’, έως και στα πεδία των μαχών.

 Πρόκειται για τη λαμπρότερη εποποιΐα της νεότερης Ιστορίας μας, η οποία θεμελίωσε τη σύγχρονη Ελλάδα. Ταυτόχρονα με τον πόλεμο σε ξηρά και θάλασσα, γεννιόνταν σύγχρονοι πολιτικοί θεσμοί, σε μια εποχή που κυριαρχούσε η απολυταρχία. Από τον πρώτο ήδη χρόνο της Επανάστασης, οι εξεγερμένοι Έλληνες κατήρτιζαν Συντάγματα, που θέσπιζαν πολίτευμα δημοκρατικό, με διατάξεις για διάκριση των εξουσιών, ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, απόλυτη κατάργηση της δουλείας στην ελληνική επικράτεια, και για αλλοδαπούς που θα κατέφευγαν σε αυτή. Ο αγώνας των Ελλήνων για την ελευθερία τους συνταυτιζόταν εξ αρχής με αξίες πανανθρώπινες, που διαχρονικά καθόρισαν την ταυτότητα του Ελληνισμού.  

 Ας μη λησμονούμε όμως ότι ήταν ένας αγώνας αμφίρροπος μέχρι τέλους, μακρύς, σκληρός και πολυαίμακτος. Ελληνικοί πληθυσμοί στον ελλαδικό χώρο, τα μικρασιατικά παράλια, την Κύπρο και αλλού υπέστησαν σφαγές ως αντίποινα για την Επανάσταση. Και εδώ, στους Αγίους Τόπους, Έλληνες, Χριστιανοί και η Αγιοταφιτική Αδελφότητα κατέβαλαν το δικό τους τίμημα διώξεων.

 Οφείλουμε επίσης να μην παραβλέπουμε ότι ο επαναστατικός αγώνας δεν έχει μόνο λαμπρές σελίδες, αλλά και οδυνηρά, σκοτεινά κεφάλαια. Η διχόνοια έσπειρε τον ολέθριο σπόρο της και κατά την διάρκεια της Επανάστασης, η οποία γνώρισε ως και εμφύλιες συγκρούσεις, ενώ η επιβίωσή της κρεμόταν από μια κλωστή. Κατά πρόσωπο ας κοιτάζουμε και τα λάθη αυτά, αντλώντας με νηφαλιότητα τα διδάγματά τους.

 Η μακρά πάλη του Ελληνισμού τελεσφόρησε. Το όραμα της ελευθερίας εκπληρώθηκε και το 1830 η Ελλάδα έλαβε επισήμως την θέση της μεταξύ των κυρίαρχων κρατών. Μετά εννέα χρόνια πολέμου, η χώρα ήταν κατεστραμμένη, με χήρες, ορφανά, αστέγους και αναπήρους να χρειάζονται άμεση φροντίδα. Μέσα σε ασφυκτικά σύνορα, με τα ¾ των Ελλήνων να έχουν μείνει έξω από αυτά. Μικρό, πτωχό και καθημαγμένο άρχιζε την πορεία του στην Ιστορία το νέο ελληνικό κράτος.

 Όμως, είχε γεννηθεί. Στους δύο αιώνες που ακολούθησαν, εποχή πυκνών εξελίξεων για όλη την ανθρωπότητα, η Ελλάδα, με την ίδια αφοσίωση των πολιτών της που χαρακτήριζε τους αγωνιστές της Παλιγγενεσίας, κατόρθωσε να προκόψει, να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί, να ανταπεξέλθει σε πολλές άλλες προκλήσεις και να εξέλθει ισχυρότερη.    

 Σήμερα, χαίρει διεθνούς σεβασμού για την θέση της στον κόσμο, με ισχυρές φιλίες και συμμαχίες. Προοδεύει διαφυλάσσοντας τις παραδόσεις της και τις αξίες της. Η πορεία της αποτελεί την καλύτερη δικαίωση των μόχθων και του αίματος των προγόνων μας, που το 1821, ενάντια σε κάθε πρόβλεψη, επεχείρησαν το θεωρούμενο ως αδύνατο.

 Η Ελλάδα μπορεί να κοιτάζει το μέλλον με αυτοπεποίθηση, ίση με την υπερηφάνεια με την οποία αναλογίζεται το παρελθόν της. Με την ίδια νηφάλια αυτοπεποίθηση είναι σε θέση να εργάζεται για την προώθηση των αξιών του Ελληνισμού στον κόσμο και την προάσπιση των διαχρονικών προτεραιοτήτων και ενδιαφερόντων του. Μεταξύ αυτών, Μακαριώτατε, παραμένει η διαφύλαξη της χριστιανικής παρουσίας και κληρονομιάς στους Αγίους Τόπους και τα δίκαια του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.

 Καθώς εορτάζουμε σήμερα την εθνική μας επέτειο, ας ευχηθούμε την έλευση της Ειρήνης στην Αγία Γη. Οι πολεμικές συνθήκες στην περιοχή μας και ο σεβασμος στον ανθρώπινο πόνο, ιδίως των αδυνάτων, δεν επιτρέπουν πανηγυρικές εορταστικές εκδηλώσεις. Μας προτρέπουν όμως να αναλογισθούμε τις ιστορικές εμπειρίες της δικής μας χώρας. Από τις οποίες πηγάζει η σταθερή υποστήριξή της στην ειρήνη και στην δικαιοσύνη μεταξύ των εθνών.

 Χρόνια πολλά. Ζήτω η Ελλάδα”.  

Ἅμα τῇ ὑποδοχῇ εἰς τό Πατριαρχεῖον, ὁ Μακαριώτατος ἐδέχθη τόν  ἀντιπρόσωπον τοῦ Πατριάρχου Μόσχας κ.κ. Κυρίλλου Ἀρχιεπίσκοπον Istra Σεραφείμ, φέροντα ὡς  δῶρον πρός Αὐτόν ὡραιοτάτην κανδήλαν.

Ὁ Μακαριώτατος εἶπε πρός τόν Σεβασμιώτατον Σεραφείμ: «εἴμεθα περιχαρεῖς δεχόμενοι τήν ὑμετέραν Σεβασμιότητα, τόν Ἀρχιεπίσκοπον Σεραφείμ, ὡς ἐκπρόσωπον τοῦ ἀγαπητοῦ ἐν Χριστῷ ἀδελφοῦ  Ἡμῶν Μακαριωτάτου Πατριάρχου Μόσχας κ.κ. Κυρίλλου, βεβαρυμένοι δέ ἐκ τῆς τρομοκρατικῆς ἐπιθέσεως  εἰς τό προάστιον τῆς Μόσχας Κρασνογκόρσκ, ἐπισυμβάσης πρότριτα  και προκαλεσάσης πολυάριθμα θύματα εἰς τεθανατωμένους καί  τραυματίας μεταφέρομεν τά βαθύτατα Ἡμῶν συλλυπητήρια καί τήν συμπαράστασιν Ἡμῶν εἰς τό Ποιμαντικόν Αὐτοῦ ἔργον.

Παρά τήν τρομοκρατικήν ἐπίθεσιν ταύτην καί παρά τόν εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν μαινόμενον πόλεμον δέν  ἀπολλύομεν τήν ἐλπίδα, ἀλλά προσευχόμεθα ἐπ’ ἐλπίδι καί προσβλέπομεν εἰς τό ἑπόμενον Πάσχα νά δεχθῶμεν προσκυνητάς ἐκ τῆς Ρωσίας καί ἐξ ἄλλων Ὀρθοδόξων χωρῶν».

Ἐπί τῇ ἐπισκέψει ταύτῃ ὁ Μακαριώτατος ἀπένειμεν εἰς τόν Ἀρχιεπίσκοπον Σεραφείμ ὡς δῶρον ἀρχιερατικόν ἐγκόλπιον.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Ἡ Κυριακή τῆς 11^ης /24^ης Μαρτίου 2024 ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ὡς πρώτη Κυριακή τῶν Νηστειῶν καί ὡς Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, ἤτοι ὡς μνήμη τῆς ἀναστηλώσεως τῶν ἁγίων εἰκόνων μετά τόν ὑπερεκατονταετῆ ἀπηνῆ καί ἀσεβῆ διωγμόν ἐναντίον αὐτῶν.

Ἡ ἑορτή αὕτη ἑωρτάσθη ὡς θρίαμβος τῶν εἰκόνων διά τῆς  ἐπαναφορᾶς αὐτῶν εἰς τούς ἱερούς Ναούς ὑπό τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Μεθοδίου καί τῆς αὐτοκρατείρας Θεοδώρας καί τοῦ υἱοῦ αὐτῆς Μιχαήλ. Ἡ αὐτοκράτειρα Θεοδώρα ἐζήτησε παρά τοῦ Θεοῦ τήν συγχώρησιν τοῦ συζύγου αὐτῆς αὐτοκράτορος Θεοφίλου τοῦ εἰκονομάχου διά λιτανείας. Ἔκτοτε ἡ Ἐκκλησία ἀδιαταράκτως καί ἀδιασαλεύτως τιμᾷ τάς ἱεράς εἰκόνας ὡς πιστοποίησιν καί ἐπιβεβαίωσιν τοῦ μυστηρίου τῆς σαρκώσεως τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Τό ἀληθές  καί σωτήριον γεγονός τοῦτο ἑωρτάσθη  εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως δι’ Μεγάλου Ἑσπερινοῦ ἀφ’ ἑσπέρας, ὁ ὁποῖος καλεῖται «παρρησία» καί περιλαμβάνει ὑποδοχήν καί προσκύνησιν εἰς τήν Ἁγίαν Ἀποκαθήλωσιν, προσκύνησιν εἰς τόν Πανάγιον Τάφον καί τόν Φρικτόν Γολγοθᾶν, κροῦσιν σημάντρων, θυμίαμα ἀνά τά προσκυνήματα, Μεγάλην Εἴσοδον καί Ἀρτοκλασίαν, προεξάρχοντος τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Μακαριωτάτου Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συνιερουργούντων Ἱερομονάχων καί διακόνων, καί συμπροσευχομένων πιστῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων καί ὀλίγων προσκυνητῶν.

Ὡσαύτως ἑωρτάσθη τήν Α’ Κυριακήν τῶν Νηστειῶν διά θείας Λειτουργίας εἰς τό Καθολικόν τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου, συλλειτουργούντων τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τῶν Σεβασμιωτάτων Ἀρχιεπισκόπων Γεράσων κ. Θεοφάνους, Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, Σεβαστείας κ. Θεοδοσίου καί Λύδδης κ. Δημητρίου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, τοῦ ἀντιπροσώπου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας Ἀρχιμανδρίτου π. Βασιανοῦ καί τοῦ ἀντιπροσώπου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρουμανίας Ἀρχιμανδρίτου π. Θεοφίλου, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τῶν Ἱεροδιακόνων π. Εὐλογίου, π. Δοσιθέου καί ἄλλων, ψάλλοντος τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί τοῦ Πρωτοψάλτου κ. Εὐσταθίου Τσούμανη, τῇ τιμητικῇ παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Δημητρίου Ἀγγελοσοπούλου καί τοῦ Πρέσβεως τῆς Γεωργίας κ. Zaza Kandelaki.

Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ἔλαβε χώραν λιτανεία τρίς πέριξ τοῦ Παναγίου Τάφου καί ἀνά τά προσκυνήματα.

Ἅμα τῇ λήξει τῆς λιτανείας ἀνεγνώσθη πρό τοῦ Ἁγίου Τάφου τό Συνοδικόν τῆς Ὀρθοδοξίας ὑπέρ μακαρίας μνήμης τοῦ Πατριάρχου Μεθοδίου, τῆς αὐτοκρατείρας Θεοδώρας καί τοῦ υἱοῦ αὐτῆς Μιχαήλ καί πάντων τῶν Πατριαρχῶν καί Ἀρχιερέων καί αὐτοκρατόρων, προασπιστῶν τῶν ἁγίων καί σεβασμίων εἰκόνων προσκυνουμένων οὐχί λατρευτικῶς ἀλλά σχετικῶς, ὡς ὁρίζουν οἱ Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας καί ὑπέρ καταδίκης ὅλων τῶν πολεμησάντων τάς Ἁγίας καί Ἱεράς εἰκόνας.

Ἅμα τῇ Ἀπολύσει τῆς θείας Λειτουργίας ἐγένετο ἄνοδος εἰς τό Πατριαρχεῖον, ἔνθα ὁ Μακαριώτατος Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος προσεφώνησε διά τῆς κάτωθι προσφωνήσεως Αὐτοῦ:

«Ὁ ἀπερίγραπτος λόγος τοῦ Πατρός ἐκ σοῦ Θεοτόκε περιεγράφη σαρκούμενος καί τήν ρυπωθεῖσαν εἰκόνα εἰς τό ἀρχαῖον ἀναμορφώσας, τῷ θείῳ κάλλει συγκατέμιξεν. Ἀλλ’ ὁμολογοῦντες τήν σωτηρίαν ἔργῳ καί λόγῳ ταύτην ἀνιστοροῦμεν», λέγει ὁ ὑμνῳδός.

Σήμερον, Κυριακήν πρώτην τῶν Νηστειῶν, ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία ἑορτάζει τήν ἀνάμνησιν τῆς ἀναστηλώσεως τῶν Ἁγίων καί σεπτῶν εἰκόνων, γενομένης παρά τῶν ἀειμνήστων αὐτοκρατόρων Κωνσταντινουπόλεως Μιχαήλ καί τῆς μητρός αὐτοῦ Θεοδώρας, ἐπί τῆς Πατριαρχίας τοῦ Ἁγίου καί ὁμολογητοῦ Μεθοδίου.

Ἑκατόν ἔτη καί πλέον κατετάραξε τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ ὁ κατά τῆς χρήσεως καί προσκυνήσεως τῶν εἰκόνων διωγμός ὑπό τῶν κακοδόξων αὐτοκρατόρων Λέοντος τοῦ Ἰσαύρου καί Θεοφίλου, συζύγου τῆς εὐσεβοῦς αὐτοκρατείρας Θεοδώρας.

Ἡ τιμητική προσκύνησις τῶν Ἱερῶν εἰκόνων τοῦ Χριστοῦ, τῆς Θεοτόκου, τῶν Ἀγγέλων καί τῶν Ἁγίων ἀποτελεῖ δόγμα τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί θεολογίας, διατυπωθέν ὑπό τῆς Ζ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐν Νικαίᾳ τῆς Βιθυνίας τό 787.  Τό δόγμα τοῦτο ἀπορρέει ἐκ τοῦ θεμελιώδους δόγματος τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ δευτέρου προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ἡ εἰκών τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι μαρτυρία ἀδιάψευστος τῆς ἀληθοῦς ἐνσαρκώσεως τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, ὁ κατ’ ἐξοχήν θεολόγος τῆς εἰκόνος τοῦ Χριστοῦ λέγει ἐπικαλούμενος καί τόν Μέγαν Βασίλειον: «Ἐξ ἀρχῆς ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον κατ’ εἰκόνα ἐποίησεν. Τίνος οὖν ἕνεκεν ἀλλήλους προσκυνοῦμεν, εἰ μη ὡς κατ’ εἰκόνα Θεοῦ πεποιημένους;  Ὡς γάρ φησίν ὁ Θεοφόρος Βασίλειος, «ἡ τῆς εἰκόνος τιμή ἐπί τό πρωτότυπον διαβαίνει». Πρωτότυπον δέ ἐστι τό εἰκονιζόμενον, ἐξ οὗ τό παράγωγον γίνεται. Καί πάλιν ὁ Ἱερός Πατήρ Ἰωάννης Δαμασκηνός διερωτᾶται λέγων: «Τοῦ ἀοράτου καί ἀσωμάτου καί ἀπεριγράπτου καί ἀσχηματίστου Θεοῦ τίς δύναται ποιήσασθαι μίμημα; Παραφροσύνης τοίνυν ἄκρας καί ἀσεβείας τό σχηματίζειν τό θεῖον… Ἐπεί δέ  ὁ Θεός διά σπλάγχνα ἐλέους Αὐτοῦ κατά ἀλήθειαν γέγονεν ἄνθρωπος διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν… ἀλλά καί κατ’ οὐσίαν γέγονεν ἄνθρωπος διέτριψέ τε ἐπί τῆς γῆς «καί τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη» (Βαρούχ 3,38), ἐθαυματούργησεν, ἔπαθεν, ἐσταυρώθη, ἀνέστη, ἀνελήφθη… καί ὡράθη ὑπό τῶν ἀνθρώπων, ἐγράφη, (δηλαδη ἐξεικονίσθη) μέν εἰς ὑπόμνησιν ἡμῶν καί διδαχήν».

Τό γεγονός τοῦτο τῆς ἀναστηλώσεως τῶν εἰκόνων, τό ὁποῖον πανηγυρικῶς καί μετά παρρησίας ἑωρτάσαμεν σήμερον ἐν τῷ Πανιέρῳ Ναῷ τῆς Ἀναστάσεως ἀνεγνωρίσθη ὡς θρίαμβος τῆς Ὀρθοδοξίας ἐπί τῆς κακοδοξίας. Διό καί ἡμεῖς ἀκούσωμεν τοῦ ὑμνῳδοῦ ἀνυμνοῦντος καί λέγοντος: «Ἑόρταζε, πανηγύριζε, ὁ Χριστόνυμος λαός Κυρίου, βλέπων τήν Ἐκκλησίαν καί πάλιν διαλάμπουσαν τό κάλλος τῆς θείας μορφῆς, ἥν Θεός ὤν ἐφόρεσεν, ὡς ἄνθρωπος διά τό σῶσαι ἡμᾶς».

Εὐχηθῶμεν, ὅπως τό κάλλος τῆς θείας μορφῆς διαλάμψῃ τάς καρδίας καί διανοίας τῶν κρατούντων τῆς γῆς. Ἀμήν Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά».

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τό ἑσπέρας τῆς Παρασκευῆς τῆς Α’ Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν, 9^ης/22^ας Μαρτίου 2024, εἰς τό πλαίσιον τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Μικροῦ Ἀποδείπνου, εἰς τό Καθολικόν τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, ἐψάλησαν αἱ ἐννέα ᾠδαί τοῦ Κανόνος «Ἀνοίξω τό στόμα μου» καί ἐξεφωνήθησαν οἱ οἶκοι τῆς Α’ Στάσεως τῶν Χαιρετισμῶν τοῦ Ἀκαθίστου, θεοπνεύστου, θεολογικοῦ καί ποιητικοῦ πονήματος, ὑμνοῦντος τήν Υπεραγίαν Θεοτόκον καί τό ἐν αὐτῇ τελεσθέν μυστήριον τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.

Τῆς κατανυκτικῆς τελετῆς ταύτης προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, ὁ Ὁποῖος καί ἀνέγνωσεν ἐμμελῶς τούς στίχους τῆς Α’ Στάσεως, συλλειτουργούντων Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, ψαλλούσης  ἑλληνιστί τῆς χορῳδίας ὑπό τόν Ἱεροδιάκονον π. Συμεών καί τόν κ. Εὐστάθιον Τσουμάνη δεξιά καί ὑπό τόν π. Ἰωάννην Ἀντωνίου ἀριστερά, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος κ. Δημητρίου Ἀγγελοσοπούλου καί προσευχομένων εὐλαβῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων.

Ἐπί τή τελέσει τῆς Ἀκολουθίας ταύτης ὁ Μακαριώτατος ὡμίλησεν ὡς ἕπεται:

«Ἄγγελος πρωτοστάτης, οὐρανόθεν ἐπέμφθη, εἰπεῖν τῇ Θεοτόκῳ τό Χαῖρε· καί σύν τῇ ἀσωμάτῳ φωνῇ, σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε, ἐξίστατο καί ἵστατο, κραυγάζων πρός αὐτήν τοιαῦτα. Χαῖρε, δι’ ἦς ἡ χαρά ἐκλάμψει, χαῖρε, δι’ ἦς ἡ ἀρά ἐκλείψει. Χαῖρε, τοῦ πεσόντος, Ἀδάμ ἡ ἀνάκλησις, χαῖρε, τῶν δακρύων τῆς Εὔας ἡ λύτρωσις. Χαῖρε, ὕψος δυσανάβατον ἀνθρωπίνοις λογισμοῖς, χαῖρε, βάθος δυσθεώρητον καί Ἀγγέλων ὀφθαλμοῖς».

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῶ Ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Ὄντως «δυσανάβατον (δυσχερῶς νοητόν) ἀνθρωπίνοις λογισμοῖς» παραμένει τό πρόσωπον τῆς κεχαριτωμένης Παρθένου Μαρίας, τό ὁποῖον πρόσωπον εἶναι συνυφασμένον μέ τό μυστήριον τῆς θείας Οἰκονομίας, τοὐτέστιν τήν ἐκ τῶν αὐτῆς ἁγνῶν αἱμάτων ἐνσάρκωσιν καί ἐνανθρώπησιν τοῦ Θεοῦ Λόγου καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.

Τό δυσανάβατον, τό ἀκατανόητον τοῦτο μυστήριον περιγράφει μέ ἀκρίβειαν ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός εἰς ὁμιλίαν αὐτοῦ εἰς τήν Θεοτόκον Μαρίαν λέγων: «Χαίροις, ὦ Κυρία Θεοτόκε, δι’ ἧς ἡμῖν γεννᾶται ὁ αὐτογενέθλιος καί φύεται ὁ αὐτοφυής καί αὔξεται ὁ τέλειος. Χαίροις, ὦ Κυρία Θεοτόκε, δι’ ἧς ἡμῖν σωματοῦται ὁ ἀσώματος καί ἄρχεται ὁ ἄναρχος καί χωρεῖται ὁ ἀχώρητος, καί ἁπλούστερον: [Χαῖρε, ὦ Κυρία Θεοτόκε, ἀπό τήν ὁποίαν γεννιέται γιά χάρη μας ὁ αὐτογέννητος καί βλαστάνει ὁ αὐτοφυής καί αὐξάνεται ὁ τέλειος. Χαῖρε, ὦ Κυρία Θεοτόκε, ἀπό τήν ὁποίαν γιά χάρη μας λαμβάνει σῶμα ὁ ἀσώματος, λαμβάνει ἀρχή ὁ ἄναρχος καί χωρεῖται μέσα σέ σένα ὁ Ἀχώρητος Θεός].

Ἡ ἁγία Γραφή, τόσον ἡ Παλαιά ὅσον καί ἡ Καινή Διαθήκη, ἀποτελεῖ τήν Ἱεράν Ἱστορίαν, δηλαδή τήν ἀποκάλυψιν, τήν φανέρωσιν τῆς αϊδίου σοφίας καί βουλῆς τοῦ Θεοῦ. Ἡ δέ αΐδιος σοφία καί βουλή τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τό «χρόνοις αἰωνίοις σεσιγημένον μυστήριον», (Πρβλ. Ρωμ. 16, 25), τό φανερωθέν ἐν Χριστῷ καί διά τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ, ὡς διδάσκει ὁ θεῖος Παῦλος.

Συμμέτοχος καί συνεργός τοῦ «κατά ἀποκάλυψιν μυστηρίου χρόνοις αἰωνίοις σεσιγημένου φανερωθέντος δέ νῦν… καί εἰς πάντα τά ἔθνη γνωρισθέντος», (Ρωμ. 16, 25-26), τυγχάνει καί ἡ Θεοτόκος καί Μήτηρ τοῦ Θεοῦ, ἡ ἀειπαρθένος Μαρία.

Ἰδού, λοιπόν, διά τί ἡ ἁγία τοῦ Χριστοῦ ἡμῶν Ἐκκλησία, ἐν ὕμνοις τιμᾷ καί  μεγαλύνει ἀλλά καί ἱκετεύει τήν Μητέρα τοῦ Θεοῦ ἐν παντί καιρῷ καί πάσῃ ὥρᾳ, ἰδιαιτέρως κατά τό στάδιον τῶν νηστειῶν τῆς ἁγίας Τεσσαρακοστῆς:  «Χαίροις μόνη Μήτηρ Θεοῦ, ἡ προσκυνητή εἰς τούς αἰῶνας καί δοξαστή εἰς τούς αἰῶνας καί ἐπαινετή εἰς ἀπεράντους αἰῶνας… καί ἡ εἰς πάσας γενεάς γενεῶν ὑπό ἀγγέλων τε καί ἀνθρώπων ὁμοφώνως ἐν φόβῳ μεγαλυνομένη», βοᾷ καί λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Ἡ Παναγία Θεοτόκος καί Παρθένος Μαρία κατέχει ἐξέχουσαν θέσιν μεταξύ τῶν προσωπικοτήτων τῆς Ἱεράς Ἱστορίας, τοῦ σωτηριώδους δηλονότι  Εὐαγγελικοῦ κηρύγματος, ἰδιαιτέρως δέ τῶν γυναικῶν, διότι εἶναι ἐκείνη ἡ ὁποία ἐπανώρθωσε τό σφάλμα τῆς προμήτορός μας Εὔας, ὡς ἐγκωμιαστικῶς λέγει καί πάλιν ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός: «Χαίροις μόνη ἐν γυναιξίν εὐλογημένη, ἡ τῆς προμήτορος Εὔας τό σφάλμα ἀνορθώσασα».

Εἰς τοῦτο ἀκριβῶς, ἀγαπητοί μοῦ ἀδελφοί, μᾶς καλεῖ ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, εἰς τήν ἀνόρθωσιν τῶν σφαλμάτων ἡμῶν διά τῆς ὁδοῦ τῆς νηστείας καί  τῆς μετανοίας. «Δεῦτε λαοί σήμερον ὑποδεξώμεθα, τῶν Νηστειῶν τό χάρισμα ὡς θεοδώρητον καιρόν τῆς μετανοίας, ἐν ταύτῃ τόν Σωτῆρα ἱλεωσώμεθα»· καί: «ἐλήλυθεν ἡ Νηστεία, ἡ μήτηρ τῆς σωφροσύνης, ἡ κατήγορος τῆς ἁμαρτίας καί συνήγορος τῆς μετανοίας, ἡ πολιτεία τῶν Ἀγγέλων καί σωτηρία τῶν ἀνθρώπων», ἀναφωνεῖ ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης.

Ἀξιοσημείωτον ὅτι «τό χάρισμα τοῦτο τῶν νηστειῶν τῶν τεσσαράκοντα ἡμερῶν» δέν ἐπενόησαν οἱ ἅγιοι καί θεοφόροι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά Αὐτός Οὗτος ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ὑπέδειξεν ἡμῖν, «ὅτε ἀνήχθη εἰς τήν ἔρημον ὑπό τοῦ Πνεύματος πειρασθῆναι ὑπό τοῦ διαβόλου καί νηστεύσας ἡμέρας τεσσαράκοντα καί νύκτας τεσσαράκοντα καί ὕστερον ἐπείνασε», (Ματθ.  4,1-2), ὡς μαρτυρεῖ ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος.

Τήν ὁδόν ταύτην τῆς πανσέπτου ἐγκρατείας βαδίσωμεν καί ἡμεῖς, τῇ δυνάμει τοῦ ἁγίου Πνεύματος καί τῇ συμπαθείᾳ τῆς υπερευλογημένης Θεοτόκου, ὅπως ἀξιωθῶμεν λαμπροφόρως καί καθαροί τῇ καρδίᾳ προφθάσαι εἰς τήν Ἁγίαν Τριήμερον Ἀνάστασιν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, τήν καταλάμπουσαν ἀφθαρσίαν τῷ κόσμῳ. Ἀμήν. Εὐλογημένη καί καλή  Τεσσαρακοστή”.

Ἐκ τῆς Αρχιγραμματείας

Ἀπό Καθαρᾶς Δευτέρας, 5ης/18ης Μαρτίου, ἕως Καθαρᾶς Τετάρτης 7ης/20ῆς Μαρτίου 2024, ὁ Μακαριώτατος Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, φέρων τό χαζράνιον, κατῆλθεν εἰς τόν μοναστηριακόν Ναόν τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης καί ἐχοροστάτησεν εἰς τήν Ἀκολουθίαν τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου.

Τήν Καθαράν Τετάρτην προεξῆρξεν ὡς χοροστατῶν τῆς πρώτης Λειτουργίας  τῶν Προηγιασμένων Δώρων, συμπροσευχομένων τῶν Ἁγιοταφιτῶν Πατέρων, Ἀρχιερέων, Ἱερομονάχων, Ἱεροδιακόνων καί μοναχῶν καί τοῦ πιστοῦ λαοῦ  ἐν κατανύξει καί εὐλαβείᾳ.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας