By Dr. Theo Mitropoulos

Τήν 11^η Ἰανουαρίου καί ὥρα 6.30 μ.μ. οἱ τρεῖς Θρησκευτικές Κοινότητες (Ἑλλήνων, Λατίνων, Ἀρμενίων) ἐπισκέφθηκαν τόν ἀρχαιολογικό χῶρο τῆς Ροτόντας, προκειμένου νά ἐνημερωθοῦν γιά τήν πρόοδο τῶν ἐργασιῶν ἀποκατάστασης τοῦ δαπέδου πέριξ τοῦ Ἱεροῦ Κουβουκλίου. Οἱ πρόσφατες ἀρχαιολογικές ἀνασκαφές ἔφεραν στό φῶς καί ἀποκάλυψαν νεώτερα ἀρχαιολογικά εὑρήματα, τά ὁποῖα συνοψίζονται ὅπως παρακάτω (στό link):

bitly.ws/yTes

Τήν μεσημβρίαν τῆς Κυριακῆς, 31^ης Ὀκτωβρίου/ 13^ης Νοεμβρίου 2022, ὁ Μακαριώτατος Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος ἐπραγματοποίησε ποιμαντικήν ἐπίσκεψιν εἰς τήν Ἀραβόφωνον ἡμῶν Ἑλληνορθόδοξον Κοινότητα τῆς πόλεως τῆς Μπετζάλλας.

Κατ’ ἀρχάς ὁ Μακαριώτατος ἐπεσκέφθη τό παρά τό ἡγουμενεῖον τῆς Μονῆς κτίριον, τό ὁποῖον εἰς τό παρελθόν ἐχρησιμοποιεῖτο ὡς Δημοτικόν Σχολεῖον καί νῦν ἀνεκαινίσθη τῇ χορηγίᾳ τῆς Παλαιστινιακῆς Αὐτονομίας, διά νά λειτουργήσῃ ὡς παιδικός σταθμός καί ὡς χῶρος τοῦ κατηχητικοῦ σχολείου.

Ἐν συνεχείᾳ ὁ Μακαριώτατος ἐπεσκέφθη τό εἰς γῆν ἰδιοκτησίας τοῦ Πατριαρχείου ἐν Μπετζάλλᾳ ἀρξάμενον καί συνεχιζόμενον λίαν σημαντικόν στεγαστικόν ἔργον τοῦ Πατριαρχείου, τό ὁποῖον θά στεγάσῃ 450 οἰκογενείας ἐν συνεργασίᾳ μετά τῆς Τζαμαΐγιε / Κοινοτικοῦ Συμβουλίου τῆς Μπετζάλλας καί τό ὁποῖον προσφέρει ἀνακουφιστικάς στεγαστικάς δυνατότητας εἰς τό ποίμνιον τῆς Μπετζάλλας καί ἔθεσεν εἰς αὐτό τόν θεμέλιον λίθον παρουσίᾳ τοῦ Προέδρου τῆς Ἀνωτάτης Παλαιστινιακῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐπιτροπῆς κ. Ράμζη Χούρη καί ἄλλων ἐκπροσώπων τῆς Παλαιστινιακῆς Αὐτονομίας, τοῦ ἡγουμένου τῆς Μπετζάλλας Ἀρχιμανδρίτου π. Ἰγνατίου καί τῶν Ἱερέων αὐτῆς π. Γιοῦσεφ, π. Παύλου καί π. Ἠλία.

Ὁ Μακαριώτατος  ὑπεγράμμισε τήν προσφοράν τοῦ Πατριαρχείου εἰς τό ποίμνιον διά τό ἔργον τούτου εἰς τήν κάτωθι προσφώνησιν Αὐτοῦ: (ἀναρτηθήσεται προσεχῶς).

Τήν σημασίαν τοῦ ἔργου τούτου ὑπεγράμμισεν καί ὁ κ. Ράμζη Χούρη, χαιρετίζων ἐξ ὀνόματος τοῦ Προέδρου τῆς Παλαιστινιακῆς Αὐτονομίας κ. Ἀμποῦ Μάζεν, διά τήν δημιουργίαν τοῦ στεγαστικοῦ ἔργου εἰς τό Χωρίον τῶν Ποιμένων / Μπεϊτ-Σαχούρ, διά τό παρόν ἔργον καί διά τό ὅσον οὔπω παρόμοιον στεγαστικόν ἔργον δημιουργηθησόμενον εἰς Βηθλεέμ.

Ἀπενεμήθησαν τιμητικαί διακρίσεις-πλακέτται εἰς τόν Μακαριώτατον, τόν κ. Ράμζη Χούρη καί ὅλους ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι συνετέλεσαν εἰς τήν εὐόδωσιν τοῦ ἔργου τούτου.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τό ἑσπέρας τῆς Τετάρτης, 6^ης/19^ης Ὀκτωβρίου 2022, ἡ ὁμότιμος καθηγήτρια τοῦ Ἐθνικοῦ Μετσοβίου Πολυτεχνείου (Ε.Μ.Π.) κ. Ἀντωνία Μοροπούλου ἔδωσεν διάλεξιν εἰς τό πλαίσιον τοῦ Συνεδρίου “New Studies in the Archaeology of Jerusalem and its region” εἰς τό Αuditorium / αἴθουσαν τελετῶν τοῦ Friends of Israel Museum, εἰς τό κέντρον τῆς Νέας Πόλεως Ἱεροσολύμων διά τήν ἀναστήλωσιν τοῦ Ἱεροῦ Κουβουκλίου, ἔργου ἱστορικοῦ καί ἐμβληματικοῦ, συμφώνως πρός μελέτην Διεπιστημονικῆς ὁμάδος τοῦ Ἐθνικοῦ Μετσοβίου Πολυτεχνείου Ἀθηνῶν, τῆς ὁποίας ἡ ἰδία ἡ κ. Μοροπούλου ἡγεῖτο καί συμφώνως πρός τήν συμφωνίαν τῶν τριῶν Μειζόνων Προσκυνηματικῶν Κοινοτήτων, Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, Κουστωδίας τῆς Ἁγίας Γῆς καί Πατριαρχείου τῶν Ἀρμενίων, φυλάκων τοῦ Προσκυνηματικοῦ Καθεστῶτος.

Ἡ κ. Μοροπούλου ἐπαρουσίασε τό ἔργον τοῦτο διά τῶν διευκρινίσεων αὐτῆς καί διά σχετικῶν εἰκόνων ἀπό ὀθόνης εἰς ὁμάδα εἰδημόνων τῆς Ἀρχαιολογίας καί ἄλλων εἰδικοτήτων, παρουσίᾳ δέ καί ἐκπροσώπων τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, τοῦ Γέροντος Ἀρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Δοσιθέου.

Ἡ ἐμπεριστατωμένη διάλεξις αὐτή δημοσιεύεται διά τούς ἐνδιαφερομένους εἰς τήν ἱστοσελίδα τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, ἴδε link:

Τήν προτεραίαν τῆς διαλέξεως  Τρίτην, 5^ην/18^ην Ὀκτωβρίου 2022, ἡ κ. Μοροπούλου ἐγένετο δεκτή εἰς τήν Ἀρχιγραμματείαν ὑπό τοῦ Γέροντος Ἀρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου καί τοῦ Πατριαρχικοῦ Ἐπιτρόπου, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τήν ἑπομένην δέ τῆς διαλέξεως ἐγένετο δεκτή ὑπό τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου.

Εἰς ἀμφοτέρας τάς ἐπισκέψεις ὑπεγραμμίσθη ὁ καθοριστικός ρόλος τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων διά τήν διαφύλαξιν τοῦ Προσκυνηματικοῦ Καθεστῶτος καί τοῦ Καθεστῶτος τῆς πόλεως τῶν Ἱεροσολύμων καί τῆς εἰρήνης εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν ἅμα δέ καί τῆς κ. Μοροπούλου διά τήν ἐπιτέλεσιν τοῦ ἱστορικοῦ τούτου ἔργου .

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Κυριακήν, 19^ην Σεπτεμβρίου/ 2^ραν Ὀκτωβρίου 2022, ἑωρτάσθη μεθεορτίως ἡ ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τήν κειμένην εἰς τήν Δυτικήν Ἱερουσαλήμ πλησίον τῆς Ἑβραϊκῆς Βουλῆς.

Ἡ ἑορτή αὕτη ἑωρτάσθη ἐκεῖ εἰς μνήμην καί τιμήν τῆς  παραδόσεως ὅτι εἰς τήν περιοχήν τῆς Μονῆς αὐτῆς ἐφυτεύθη ὑπό τοῦ Λώτ τό τρισύνθετον ξύλον ἐκ κέδρου, πεύκου καί κυπαρίσσου, ἐκ τοῦ ὁποίου κατεσκευάσθη ὁ σταυρός, ἐν ᾧ ἐσταυρώθη διά τήν σωτηρίαν ἡμῶν ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός.

Τοῦ Ἑσπερινοῦ ἀφ’ ἑσπέρας καί τῆς θείας Λειτουργίας τήν πρωΐαν προεξῆρξεν ὁ Ἔξαρχος τοῦ Παναγίου Τάφου εἰς Κωνσταντινούπολιν Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀνθηδῶνος κ. Νεκτάριος, συλλειτουργούντων αὐτῷ τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Κλαυδίου, τῶν Ἱεροδιακόνων π. Συμεών καί π. Εὐλογίου, τῶν Ἱερέων Ἀραβοφώνων π. Νεκταρίου καί π. Ἠλία, τοῦ Ρωσσοφώνου π. Νικολάϊ  Κουλίνσκη καί τοῦ Ρουμανοφώνου π. Ἰωάννου, ψάλλοντος  τοῦ ψάλτου ἐκ Λονδίνου κ. Ἀγγέλου Ἀχτινούδη, βοηθούντων τῶν κ. Γαβριήλ καί Φάντη καί τῶν μαθητῶν τῆς Πατριαρχικῆς Σχολῆς Σιών, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος κ. Εὐαγγέλου Βλιώρα, τῆς Προξένου κ. Χριστίνης Ζαχαριουδάκη, τοῦ Πρέσβεως τῆς Γεωργίας κ. Λάσια καί μελῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Γενικοῦ Προξενείου καί πολλῶν μοναχῶν, μοναζουσῶν, ἐντοπίων καί προσκυνητῶν.

Διαρκούσης τῆς θείας Λειτουργίας ἐπεσκέφθη τήν Μονήν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολυμων κ.κ. Θεόφιλος μετά Πατέρων Ἁγιοταφιτῶν.

Εἰς τήν Μονήν ταύτην ἐλειτούργει ἡ περίφημος Θεολογική Σχολή τοῦ Πατριαρχείου ἀπό τοῦ 1845 ἕως τοῦ 1909.  Διά τήν ἀναβίωσιν τοῦ ἔργου τῆς Σχολῆς ταύτης ἀνελήφθη προσφάτως τῇ πρωτοβουλίᾳ τῆς Α.Θ.Μ. τῇ συνεργασίᾳ τοῦ ἡγουμένου Γέροντος Δραγουμάνου Ἀρχιμανδρίτου π. Ματθαίου καί τοῦ ἐκ Κύπρου συντηρητοῦ εἰκόνων καί χειρογράφων κ. Σταύρου Ἀνδρέου ἐντατική ἐργασία  ἱδρύσεως κέντρου Μεταπτυχιακῶν Σπουδῶν καί συντηρήσεως εἰκόνων καί χειρογράφων, τά Ἐγκαίνια τοῦ ὁποίου ἐπετέλεσεν ὁ Μακαριώτατος.

Δεῖγμα τῆς ἐργασίας συντηρήσεως εἰκόνων καί βιβλίων ταύτης ἐπαρουσιάσθη εἰς τόν προετοιμασμένον χῶρον τῆς Μονῆς, παρουσίᾳ τῆς Α.Θ.Μ τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος  κ. Εὐαγγέλου Βλιώρα καί τοῦ προσωπικοῦ αὐτοῦ, καί Ἁγιοταφιτῶν Πατέρων καί τοῦ προσωπικοῦ τῆς Μονῆς.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Τετάρτην, 8^ην/21^ην Σεπτεμβρίου 2022, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ ἑορτή τοῦ Γενεσίου τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας.

Κατά τήν ἑορτήν ταύτην ἡ Ἐκκλησία ἀναμιμνῄσκεται ὅτι ἡ Θεοτόκος εἶναι δῶρον τοῦ Θεοῦ πρός τούς ἀτέκνους γονεῖς αὐτῆς Ἰωακείμ καί Ἄνναν καί πρός τήν ἀνθρωπότητα ὅλην, διότι ἐξ αὐτῆς ἐτέχθη κατά σάρκα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ὁ Λυτρωτής τοῦ κόσμου, ὁ Χριστός.

Ἡ ἑορτή αὕτη ἑωρτάσθη εἰς τήν Ἑλληνορθόδοξον Κοινότητα τῆς πόλεως Σαχνίν τοῦ Βορείου Ἰσραήλ, περιοχῆς Ἄκκρης – Πτολεμαΐδος, εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου, μεγαλοπρεπῆ καί παμμεγέθη, ἀνεγερθέντα ὑπό τῆς Κοινότητος τῇ σημαντικῇ οἰκονομικῇ συμβολῇ τοῦ Πατριαρχείου.

Ἡ ἑορτή ἐτελέσθη διά θείας Λειτουργίας, τῆς πρώτης εἰς τόν Ἱερόν Ναόν μετά τήν τελετήν τῶν Ἐγκαινίων, τήν ὁποία ἐτέλεσεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακοῦ, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου καί Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὡς τοῦ Γέροντος Καμαράση Ἀρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου, τοῦ π. Ἀρτεμίου, τοῦ π. Μελετίου, τοῦ π. Μαρκέλλου, πληθώρας Ἱερέων τῆς περιοχῆς Βορείου Γαλιλαίας τοῦ Πατριαρχείου καί ἄλλων περιοχῶν, τοῦ Προϊσταμένου τῆς Ρωσικῆς προσκυνηματικῆς Ἀποστολῆς εἰς Ἁγίαν Γῆν (MISSIA) Ἀρχιμανδρίτου π. Ἀλεξάνδρου, τοῦ π. Ἤσσα Μοῦσλεχ, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ  Ἱεροδιακόνου π. Δοσιθέου, ψάλλοντος ἐν χορωδίᾳ τοῦ ἐν Ἄκκρῃ Ἐπιτρόπου Ἀρχιμανδρίτου π. Φιλοθέου, συμπροσευχομένων ἐκπροσώπων τῶν Τοπικῶν Ἀρχῶν, τοῦ Πνευματικοῦ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Σάββα τοῦ ἡγιασμένου Ἀρχιμανδρίτου π. Εὐδοκίμου, τῇ τιμητικῇ παρουσίᾳ τοῦ κ. Σάμερ Χούρη, υἱοῦ τοῦ κ. Σαήντ Χούρη, ἀμφοτέρων οἰκονομικῶν εὐεργετῶν τῆς ἀνεγέρσεως τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τούτου, τῆς πρῴην Δημάρχου τῆς πόλεως Βηθλεέμ κ. Baboon, τοῦ κ. Σεζάρ Μαρτζῆε, τοῦ θρησκευτικοῦ Ἀρχηγοῦ τῶν Δρούζων κ. Ταρίφ, τοῦ Πρέσβεως τῆς Ἑλλάδος εἰς Τέλ – Ἀβίβ κ. Κυριακοῦ Λουκάκη, τοῦ Πρέσβεως τῆς Ρωσσίας, τοῦ Πρέσβεως τῆς Λευκορωσσίας, τοῦ φιλοτεχνήσαντος τό ξυλόγλυπτον τέμπλον καλλιτέχνου κ. Μιχαήλ ἐκ Κύπρου καί ὁμάδων προσκυνητῶν καί πολλοῦ λαοῦ ἐκ τῆς τιμωμένης πόλεως Σαχνίν καί ἄλλων πόλεων τοῦ Ἰσραήλ ὡς τῆς Κανᾶ τῆς Γαλιλαίας.

Ἐπί τῷ λίαν σημαντικῷ γεγονότι τούτῳ τῶν Ἐγκαινίων ὡμίλησεν ἡ Α.Θ.Μ., ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος διά τῆς κάτωθι ὁμιλίας Αὐτοῦ διά στόματος τοῦ π. Ἤσσα Μοῦσλεχ:

«Ὡς ἀγαπητά τά σκηνώματά σου, Κύριε τῶν δυνάμεων· ἐπιποθεῖ καί ἐκλείπει ἡ ψυχή μου εἰς τάς αὐλάς τοῦ Κυρίου, ἡ καρδία μου καί ἡ σάρξ μου ἠγαλλιάσαντο ἐπί Θεόν ζῶντα», (Ψαλμ. 83, 2-3).

 Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

 Δόξαν καί εὐχαριστίαν ἀναπέμπομεν τῷ Ἁγίῳ Τριαδικῷ Θεῷ, τῷ ἀξιώσαντι ἡμᾶς σήμερον, ἵνα τελέσωμεν τά ἐγκαίνια τοῦ μεγαλοπρεποῦς τούτου Ναοῦ ἐν τῇ ὡραιοτάτῃ ὑμῶν πόλει Σαχνίν πρός τιμήν και μνήμην τοῦ Γενεθλίου τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, συμψάλλοντες μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου τοῦ Ἱεροσολυμίτου: «ἐν σοί τό τῆς Τριάδος μυστήριον ὑμνεῖται καί δοξάζεται Ἄχραντε· Πατήρ γάρ ηὐδόκησε καί ὁ Λόγος ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν καί θεῖον Πνεῦμα σοί ἐπεσκίασεν».

Τό θεῖον τοῦτο Πνεῦμα, τό ἐπισκιάσαν τήν Παρθένον Μαρίαν, τήν γενομένην ναόν ἔμψυχον τοῦ Θεοῦ Λόγου παρεκαλέσαμεν, ἵνα ἐπισκιάσῃ καί τόν οἶκον τοῦτον τοῦ Θεοῦ.

«Πνεῦμα ὁ Θεός καί τούς προσκυνοῦντας Αὐτόν ἐν Πνεύματι καί ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν»,  (Ἰωάν. 4,24), λέγει Κύριος. Οὐχ ἧττον ὅμως «ὁ γάρ τόπος, ἐν ᾧ ἱστάμεθα γῆ ἁγία ἐστίν», (Πρβλ. Πράξ. 7,33), τοὐτέστιν τόπος λατρείας καί συνάξεως, ἔνθα «ἀπαγγελῶ τό ὄνομά σου τοῖς ἀδελφοῖς μου, ἐν μέσῳ ἐκκλησίας ὑμνήσω σε», (Ἑβρ. 2,12/ Ψαλμ. 21,23). Καί κατά μέν τόν θεόπνευστον Ἔσδρα: «Καί νῦν ἐπιεικεύσατο ἡμῖν ὁ Θεός ἡμῶν τοῦ καταλιπεῖν ἡμᾶς εἰς σωτηρίαν καί δοῦναι ἡμῖν στήριγμα ἐν τόπῳ ἁγιάσματος αὐτοῦ, τοῦ φωτίσαι ὀφθαλμούς ἡμῶν καί δοῦναι ζωοποίησιν μικράν ἐν τῇ δουλείᾳ τῶν παθῶν ἡμῶν», (Β΄ Ἔσδρ. 9,8). Κατά δέ τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν: «Οὗ γάρ εἰσι δύο ἤ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τό ἐμόν ὄνομα, ἐκεί εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν», (Ματθ. 18,20).

Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ κατά τήν ἔνσαρκον θείαν Αὐτοῦ Οἰκονομίαν «τά πάντα ἐφώτισε τῇ παρουσίᾳ Του, τόν κόσμον ἀνεκαίνισεν Πνεύματι θείῳ. Ἀλλά καί τά νῦν «ψυχαί ἐγκαινίζονται· οἶκος γάρ ἀνετέθη νῦν εἰς δόξαν Κυρίου· ἔνθα καί ἐγκαινίζει τῶν πιστῶν τάς καρδίας, Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν εἰς σωτηρίαν βροτῶν».

Τήν δόξαν αὐτήν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ καί τήν ἐν Χριστῷ ἑνότητα τῆς πίστεως καί τήν κοινωνίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καθ’ ἑκάστην ἡμέραν εὐλογήσωμεν καί αἰνέσωμεν ἐν τῷ ἁγίῳ τούτῳ σκηνώματι τῆς δόξης τοῦ Κυρίου, τῷ νεοδμήτῳ δηλονότι τούτῳ Ναῷ, τῷ καθιερωθέντι πρός τιμήν τοῦ Γενεθλίου τῆς Ὑπερευλογημένης Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, περί τῆς ὁποίας ὁ ὑμνῳδός Σέργιος ὁ Ἁγιοπολίτης/ Ἱεροσολύμίτης λέγει: «Δεῦτε ἅπαντες πιστοί, πρός τήν Παρθένον δράμωμεν· ἰδού γάρ γεννᾶται, ἡ πρό γαστρός προορισθεῖσα τοῦ Θεοῦ ἡμῶν Μήτηρ, τό τῆς παρθενίας κειμήλιον, ἡ τοῦ Ἀαρών βλαστήσασα ράβδος, ἐκ τῆς ρίζης τοῦ Ἰεσσαί, τῶν Προφητῶν τό κήρυγμα, καί τῶν δικαίων, Ἰωακείμ καί Ἄννης τό βλάστημα. Γεννᾶται τοίνυν, καί ὁ κόσμος σύν αὐτῇ ἀνακαινίζεται. Τίκτεται, καί ἡ Ἐκκλησία τήν ἑαυτῆς εὐπρέπειαν καταστολίζεται, ὁ ναός ὁ ἅγιος, τό τῆς θεότητος δοχεῖον, τό παρθενικόν ὄργανον, ὁ βασιλικός θάλαμος, ἐν ᾧ τό παράδοξον τῆς ἀπορρήτου ἑνώσεως, τῶν συνελθουσῶν ἐπί Χριστοῦ φύσεων, ἐτελεσιουργήθη μυστήριον· ὃν προσκυνοῦντες ἀνυμνοῦμεν, τήν τῆς Παρθένου πανάμωμον γέννησιν».

Ἰδού ἡ δόξα καί ὁ πλοῦτος τοῦ θεανθρωπίνου σώματος τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί τοῦ ἐπιγείου ἁγιάσματος τούτου, περί οὗ ὁ ὑμνῳδός βοᾷ καί λέγει: «οὐρανός πολύφωτος ἡ Ἐκκλησία, ἀνεδείχθη ἅπαντας φωταγωγοῦσα τούς πιστούς· ἐν ᾧ ἑστῶτες κραυγάζομεν· Τοῦτον τόν οἶκον στερέωσον Κύριε».

Ὄντως ἡ Ἐκκλησία φωταγωγεῖ τῇ δυνάμει τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἅπαντας τούς πιστούς, διότι ὡς λέγει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος: «ὁ Θεός πάσης χάριτος, ὁ καλέσας ὑμᾶς εἰς τήν αἰώνιον αὐτοῦ δόξαν, ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ὀλίγον παθόντας αὐτός καταρτίσει ὑμᾶς, στηρίξει, σθενώσει, θεμελιώσει», (Α΄ Πετρ. 5,10). Ἐξ ἄλλου, εἰς τόν Οἶκον τοῦ Θεοῦ καλούμεθα «ἀνενέγκαι πνευματικάς θυσίας εὐπροσδέκτους τῷ Θεῷ διά Ἰησοῦ Χριστοῦ», (Α΄ Πετρ. 2,5). «Θυσία τῷ Θεῷ, Πνεῦμα συντετριμμένον, καρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένην ὁ Θεός οὐκ ἐξουδενώσει», (Ψαλμ. 50,19), λέγει ὁ ψαλμῳδός. Ὁ δέ Ἀπόστολος Παῦλος παρακαλεῖ ἡμᾶς «παραστῆσαι τά σώματα ἡμῶν θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ τήν λογικήν λατρείαν ὑμῶν», (Ρωμ. 12,1).

Καί τοῦτο, διότι ὁ Ναός τοῦ Θεοῦ εἶναι τόπος λατρείας, τοὐτέστιν τόπος μυστικῆς συνομιλίας μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπου κατά τό γεγραμμένον ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γραφῇ: «καί ἐλάλησε Κύριος πρός Μωϋσῆν ἐνώπιος ἐνωπίῳ, ὡς εἴ τις λαλήσει πρός τόν ἑαυτοῦ φίλον», (Ἐξόδ. 33,11). Μέ ἄλλα λόγια, ὁ οἶκος τοῦ Θεοῦ εἶναι τόπος προσευχῆς, «Προσευχή δέ, κατά τόν ὅσιον Ἰωάννην τῆς Κλίμακος ἐστί κατά μέν τήν αὐτῆς ποιότητα, συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦ κατά δέ τήν ἐνέργειαν, Θεοῦ καταλλαγή, τροφή ψυχῆς, νοῦ φωτισμός, ἐλπίδος ἀπόδειξις καί λύπης λύσις».

Κατά τήν ἑόρτιον ταύτην καί ἱστορικήν ἡμέραν διά τήν πόλιν Σαχνίν καί τούς κατοίκους αὐτῆς, ἀφορμήν λαβόντες ἐκ τοῦ ἀξιοθαυμάστου ὄντως και τά νῦν ἐγκαινιασθέντος λατρευτικοῦ τούτου οἴκου τοῦ Θεοῦ, τοῦ ἀνεγερθέντος τῇ πρωτοβουλίᾳ τοῦ εὐσεβοῦς  καί φιλοθέου Rum Οrthodox ποιμνίου ἡμῶν, τοῦ ἐν εἰρήνῃ καί ὁμονοίᾳ συμβιοῦντος μετά τῶν ἑτεροθρήσκων συμπατριωτῶν αὐτοῦ, καυχώμεθα ἐν Χριστῷ, μετά δέ τοῦ θείου Παύλου: «καυχώμεθα ἐπ’ ἐλπίδι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, οὐ μόνον δἐ, ἀλλά καί καυχώμεθα  ἐν ταῖς θλίψεσιν, εἰδότες ὅτι ἡ θλῖψις ὑπομονήν κατεργάζεται, ἡ δέ ὑπομονή δοκιμήν, ἡ δέ δοκιμή ἐλπίδα», (Ρωμ. 5, 2-4).

Ὁ ἔνθεος ζῆλος καί ἡ εὐλάβεια τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ πρός τό Πρόσωπον τῆς Θεοτόκου καί Μητέρας τοῦ Θεοῦ, δι’ ἧς τά ἐπίγεια τοῖς οὐρανοῖς συνάπτεται καί οἱ γηγενεῖς ἀνεπλάσθημεν καί ἐκ τῆς φθορᾶς ἀνεκαινίσθημεν καί ἡμεῖς ἐθεώθημεν, ᾠκοδόμησεν Ναόν οἶκον, δηλονότι προσευχῆς, ἔνθα τήν θείαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος Χάριν ἀοράτως λαμβάνομεν.

Διό θερμάς εὐχαριστίας ἐκφράζομεν εἰς πάντας τούς ποικιλοτρόπως καί παντοιοτρόπως συνεργήσαντας καί συμβαλόντας εἰς τήν ἐπίτευξιν τοῦ σημαντικοῦ τούτου ἔργου, ἰδιαιτέρως εἰς τό τοπικόν Συμβούλιον τῆς πόλεως Σαχνίν καί τούς ἀξιοτίμους Προέδρους αὐτοῦ, εἰς τόν μακαριστόν κ. Said Khoury καί τόν ἀγαπητόν ἡμῖν υἱόν αὐτοῦ, Samer Khoury, εἰς τήν ἀδελφήν ἡμῶν Ἐκκλησίαν Μόσχας καί τά φιλανθρωπικά Ρωσικά ἱδρύματα καί τέλος εἰς τόν ἀκαταπόνητον ὀδοντίατρον κ. Magid καί τήν οἰκογένειαν αὐτοῦ.

Ἔστω δέ τό ἔργον τοῦτο πρός δόξαν Θεοῦ καί ἔπαινον τῆς πόλεως Σαχνίν καί τοῦ εἰρηνοφίλου λαοῦ αὐτῆς. «Οὕτω λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσι τόν πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς», (Ματθ. 5,16). Ἔστω καί πάλιν ὁ λατρευτικός οἶκος τοῦ Θεοῦ, σύμβολον πίστεως, ἀγάπης, ἐλπίδος, εἰρήνης, δικαιοσύνης καί ἀσφαλείας», «οὐ γάρ ἐστί ἀκαταστασίας ὁ Θεός ἀλλά εἰρήνης», (Α΄ Κορ. 14,33), κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος.

Εὐχαριστήσωμεν Κυρίῳ τῷ Θεῷ ἡμῶν λέγοντες: «Χριστέ τό φῶς τό ἀληθινόν, τό φωτίζον καί ἁγιάζον πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τόν κόσμον, σημειωθήτω ἐφ’ ἡμᾶς τό φῶς τοῦ προσώπου σου, ἵνα ἐν αὐτῷ ὀψόμεθα φῶς τό ἀπρόσιτον· καί κατεύθυνον τά διαβήματα ἡμῶν πρός ἐργασίαν τῶν ἐντολῶν σου, Πρεσβείαις τῆς Ὑπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, ἧς τό Γενέσιον ἑορτάζομεν καί πάντων τῶν Ἁγίων». Ἀμήν.

Εἰς τόν Προϊστάμενον τῆς Κοινότητος ταύτης, Ἀρχιμανδρίτην π. Ἀνδρέαν Ἀλέμε ἀπενεμήθη τιμητικῶς ἐπιστήθιος σταυρός ὑπό τοῦ Μακαριωτάτου.

Τήν μεσημβρίαν παρετέθη ὑπό τῆς Κοινότητος τράπεζα εἰς τόν Μακαριώτατον καί τήν Συνοδείαν  Αὐτοῦ καί πολλούς ἄλλους, κατά τήν ὁποίαν ὁ Μακαριώτατος καί πάλιν ὡμίλησεν ἐν προπόσει ὡς ἕπεται:

«Καί ἔστω ἡ λαμπρότης Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν ἐφ᾿ ἡμᾶς, καί τό ἔργον τῶν χειρῶν ἡμῶν κατεύθυνον»,  (Ψαλμ. 89,17).

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί καί Πατέρες,

Ἐντιμότατοι κύριοι καί κυρίαι,

Τίμια μέλη τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐπιτροπῆς,

Ἐντιμότατε κ. Δήμαρχε καί ἐκλεκτοί προσκεκλημένοι,

 Ἀγάλλεται καί εὐφραίνεται ἡ πόλις Σαχνίν, διότι Κύριος ὁ Θεός ἐλάμπρυνε τό ἔργο τῶν χειρῶν τῆς εὐσεβοῦς ἡμῶν Rum Orthodox Κοινότητος. Καί λέγομεν τοῦτο, διότι τοιαῦτα ἔργα, ὡς ὁ σημερινός ἐγκαινιασθείς μεγαλοπρεπής ὄντως Ναός ἀποτελεῖ ἀφ’ ἑνός μέν κόσμημα διά τήν εὐρυτέραν περιοχήν τῆς πόλεως ὑμῶν, ἀφ’ ἑτέρου δέ ἀναδεικνύεται ἡ πολιτισμική πρόοδος τῶν διαβιούντων ἐνταῦθα εἰρηνικῶς καί ἁρμονικῶς θρησκευτικῶν Κοινοτήτων. «Οὕτω λαμψάτω τό φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τά καλά ἔργα καί δοξάσωσιν τόν Πατέρα ὑμῶν τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς», (Ματθ. 5,16).

Ὁ ἐπιβλητικός οὗτος ναός μετά τῶν ἑτέρων οἴκων λατρείας ἀποτελοῦν μαρτυρίαν ἀψευδῆ ὅτι «οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος, ἀλλ’ ἐπί παντί ρήματι ἐκπορευομένῳ διά στόματος Θεοῦ»,  (Ματθ. 4,4).

Τά δέ ἐκπορευόμενα ρήματα διά στόματος Θεοῦ δέν εἶναι ἄλλα ἀπό τήν θείαν ἀγάπην, τήν εἰρήνην, τήν δικαιοσύνην καί τήν πρός ἀλλήλους ἀγάπην καί δή τήν ἀγάπην πρός τούς μισοῦντας ἡμᾶς, «ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τούς καταρωμένους ἡμῶν, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ἡμᾶς», (Ματθ. 5,44), παραγγέλλει ὁ Κύριος.

Τό Rum Οrthodox Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων, ἡ μητέρα τῶν Ἐκκλησιῶν, ἀλλά καί ὁ πρῶτος  θρησκευτικός καί ἐκκλησιαστικός θεσμός οὐκ ἐπαύσατο διά μέσου τῶν αἰώνων νά κηρύττῃ καί νά ὁμολογῇ καί προβάλλῃ τάς θείας ἀξίας καί ἐπιταγάς, αἱ ὁποῖαι ἐξυψώνουν τόν ἄνθρωπον, τόν συναποτελούμενον ἀπό σάρκα καί ψυχήν, διό λέγει Κύριος: «τί γάρ ὠφελεῖται ἄνθρωπος, ἐάν τόν κόσμον ὅλον κερδίσῃ τήν δέ ψυχήν αὐτοῦ ζημιωθῆ;», (Ματθ. 16,26). Διά τῶν λόγων τούτων χαιρετίζομεν πάντας ἡμᾶς, τούς τιμήσαντας διά τῆς παρουσίας αὐτῶν τό ἱστορικόν τοῦτο γεγονός τῶν Ἐγκαινίων, δηλονότι τοῦ εὐκτηρίου οἴκου τούτου καί ἐκ βάθους καρδίας εὐχαριστοῦμεν τά σεβαστά μέλη τῆς Κοινότητος ὑμῶν διά τήν παρασχεθεῖσαν Ἀβραμιαίαν φιλοξενίαν.

 Ἐπί δέ τούτοις εὐχόμεθα, ὅπως Κύριος ὁ Θεός διά πρεσβειῶν τῆς Ὑπερευλογημένης Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας σκέπῃ καί φυλάττῃ τήν πόλιν ταύτην, τόν λαόν αὐτῆς καί τό χριστεπώνυμον ποίμνιον. Ἔτη πολλά καί πνευματικῶς καρποφόρα. Ἀμήν».

 Μετά τήν τράπεζαν ὁ Μακαριώτατος ἐπεσκέφθη τήν Δημαρχίαν τῆς πόλεως Σαχνίν.

Ἡ ἑορτή τοῦ Γενεσίου τῆς Θεοτόκου ἑωρτάσθη ἐπίσης ἐν Ἀρχιερατικῇ θείᾳ Λειτουργίᾳ εἰς τό προσκύνημα τοῦ Πανσέπτου Θεομητορικοῦ Μνήματος, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Ἀριστοβούλου καί ψαλλόντων τῶν νεοαφιχθέντων εἰς τήν Ἁγίαν Πόλιν μαθητῶν τῆς Πατριαρχικῆς Σχολῆς Σιών μετά τοῦ κ. Βασιλείου Γκοτσοπούλου.

Μετά τό πέρας τῆς θείας Λειτουργίας ὁ ἡγούμενος Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ παρέθεσε κέρασμα εἰς τό ἡγουμενεῖον.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Μέ τήν εὐλογίαν τοῦ Μακαριωτάτου Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου Γ’, ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Κυριακουπόλεως κ. Χριστοφόρος, ἐνεκαινίασε τήν Τετάρτην, 18^ην /31^ην Αὐγούστου 2022 τό νέον Νηπιαγωγεῖον καί Δημοτικόν Σχολεῖον τοῦ Ἑλληνορθοδόξου Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων εἰς τό Κάρακ τῆς Ἰορδανίας, παρουσίᾳ τῆς Ὑπουργοῦ Πολιτισμοῦ κ. Haifa Al-Najjar, τοῦ Περιφερειάρχου τοῦ Κάρακ κ. Muhammad Al-Fayez, τῶν βουλευτῶν τῆς περιφερείας κ. Ayman Madanat καί κ. Salem Al-Damour, τοῦ ἡγουμένου Ἀρχιμανδρίτου π. Saba Hourani, καί ὡρισμένων σημαινουσῶν προσωπικοτήτων τῆς πόλεως καί ἱερέων.

Μετά τήν ἐκφώνησιν τοῦ Βασιλικοῦ Ὕμνου, ἡ τελετή ἐξεκίνησε μέ προσευχήν διά τόν Πατέρα Youhanna Hamati καί ήκολούθησε video διά τά ἐπιτεύγματα τῶν ἐν Ἰορδανίᾳ σχολείων τοῦ Πατριαρχείου, καί ὁμάς μαθητῶν ἔψαλλε τόν σχολικόν ὕμνον.

Ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Κυριακουπόλεως κ. Χριστοφόρος ἐκαλωσώρισε τούς παρευρισκoμένους, λέγων ὅτι: «Σήμερον, πραγματοποιεῖται ἕνα ὄνειρον διά τούς κατοίκους τῆς περιφερείας, νά ἱδρύσουν ἕνα πρότυπον σχολεῖον, ἐντός τοῦ ὁποίου θά ἐνσωματώνουν τήν ἀρετήν ὁμοῦ μέ τήν μάθησιν καί τήν ἐπιστήμην, καί νά ἐργάζωνται διά νά δημιουργήσουν μίαν ἱκανήν καί ἀποτελεσματικήν ἐκπαιδευτικήν ὁμάδα, ἡ ὁποία θά ἀντανακλᾷ τό ὁλοκληρωμένον ὅραμα τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων διά τήν ἀναγέννησιν τῶν σχολείων μας».

Ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Κυριακουπόλεως ηὐχαρίστησεν ἐπίσης τούς συντελεστάς ὅλων τῶν προσπαθειῶν, αἱ ὁποῖαι ἐτελεσφόρησαν τό ἔργον τοῦτο καί αἱ ὁποῖαι εἶναι πολλαί, ἐπισημαίνων τήν συνεργασίαν μέ τό Ἵδρυμα Talal Abu-Ghazaleh, καί εἰδικώτερον ηὐχαρίστησε τόν πρῴην Ὑπουργόν κ.  Sami Halasa καί τήν οἰκογένειαν αὐτοῦ διά τήν γενναιόδωρον δωρεάν πρός τό ἔργον τῆς ἱδρύσεως τοῦ νέου σχολείου καί τήν ἐπίβλεψιν τοῦ ἔργου.

Εἰς τό τέλος τῆς ὁμιλίας ἀνεκοινώθη ἡ ἔκπτωσις 50% εἰς τά δίδακτρα τῶν ἐγγεγραμμένων μαθητῶν τοῦ νέου σχολείου διά τό τρέχον ἔτος, μέ τήν συνεργασίαν τῆς Ἐκκλησίας, ὑπό τάς συνθήκας τῶν δυσκόλων οἰκονομικῶν δεδομένων.

Ἡ κ. Lynn Madanat,  Γενική Διευθύντρια τῶν Σχολῶν τοῦ Πατριαρχείου εἰς Ἰορδανίαν, εἶπεν ὅτι: «εὑρίσκεσθε εἰς τόν τόπον, ὁ  ὁποῖος ἔχει τάς ρίζας του εἰς τήν γῆν, ἀρχαῖος εἰς τήν πρωτοτυπίαν του καί ἰδιαίτερος  εἰς τήν ἀποστολήν του· καί διά τί ὄχι; εἶναι ἡ ἰδία γῆ, τήν ὁποίαν οἱ γονεῖς ἔχουν χαρίσει εἰς τά παιδιά τους διά τήν ἐκπαίδευσιν», τονίζουσα πῶς ἡ σωστή σκέψις, ὁ σωστός σχεδιασμός καί ἡ σκληρή ἐργασία ὡδήγησαν ἡμᾶς εἰς τήν  σημερινήν καί εὐλογημένην ἡμέραν.

Καί προσέθεσεν: Ὅλοι μας, οἱ ὑπεύθυνοι τοῦ σχολείου, μαζί μέ τούς γονεῖς, εἴμεθα συνεργάται αὐτῆς τῆς μεγάλης ἐμπιστοσύνης καί εὐθύνης ἐναντι τῶν τέκνων τῆς πατρίδος ἡμῶν Ἰορδανίας».

Ὁ κ. Sami Halasa εἰς τήν προσφώνησιν αὐτοῦ εἶπεν:

«Εὑρίσκομαι εἰς τήν εὐχάριστον θέσιν νά εἶμαι ἀνάμεσά σας σήμερον καί εἰς αὐτόν τόν τόπον, εἰς τήν περιοχήν Al-Rawda, ἀπό τήν ὁποίαν διατηρῶ εὐχαρίστους παιδικάς ἀναμνήσεις μέ τόν παπποῦ μου, Salama Al-Halasa, ὁ ὁποῖος ἐδημιούργησε τό πρῶτον γεωργικόν ἔργον εἰς τήν  βόρειον συνοικίαν του εἰς τήν ἐπαρχίαν Κάρακ τό 1957, καί ἦτο εἷς ἐκ τῶν πρώτων φυτευσάντων τό δένδρον τῆς εὐλογημένης ἐλαίας ἐδῶ. Πρίν εἴκοσι ἔτη ὁ μακαριστός Πατήρ μου μαζί μέ τόν θεῖον μου, εἰς τόν ὁποῖον εὔχομαι ἔτη πολλά, ἐδώρισαν μίαν ἔκτασιν πέντε στρεμμάτων γῆς, οἰκόπεδον τό ὁποῖον περιέχει τούς τάφους τοῦ παπποῦ καί τῆς προμάμμης μου, εἰς τό Ἑλληνορθόδοξον Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων διά ἐκπαιδευτικούς σκοπούς, πιστεύοντες εἰς τήν σημασίαν τῆς ἐκπαιδεύσσεως διά τήν κοινωνίαν καί τάς μελλούσας γενεάς, ὥστε νά δημιουργηθῇ μία ἱκανή κοινωνία, ἡ ὁποία θά βασίζηται εἰς τόν σεβασμόν καί τήν μόρφωσιν».

Σημειωτέον ὅτι εἰς τό νέον Σχολεῖον ἤνοιξαν αἱ πρῶται τρεῖς τάξεις τοῦ Δημοτικοῦ, ἐκτός ἀπό τό Νηπιαγωγεῖον, καί τό ἔργον συνεχίζεται διά τήν ὑλοποίησιν τῶν ὑπολοίπων τάξεων μέχρι τήν δευτεροβάθμιαν ἐκπαίδευσιν.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τό ἑσπέρας τῆς Τρίτης, 17^ης /30^ῆς  Αὐγούστου 2022, ἔλαβε χώραν ἐπιθεώρησις τῶν συντηρητικῶν ἐργασιῶν τοῦ δαπέδου τῆς Ροτόντας καί τοῦ Ἑπτακαμάρου τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, ἐπιτελουμένων ὑπό τοῦ Πανεπιστημίου Sapientia τῆς Ρώμης.

Ἡ ἐπιθεώρησις αὕτη ἐγένετο διά συμμετοχῆς τῶν ἐκπροσώπων τῶν τριῶν Μειζόνων Κοινοτήτων, ἤτοι τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, τῆς Ἀδελφότητος τῶν Φραγκισκανῶν καί τοῦ Πατριαρχείου τῶν Ἀρμενίων εἰς Ἱεροσόλυμα.

Ἐξ ὀνόματος τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων συμμετεῖχον ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος μετά τοῦ  Πατριαρχικοῦ Ἐπιτρόπου καί Προέδρου τῶν Οἰκονομικῶν Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τοῦ Γέροντος Ἀρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ Γέροντος Σκευοφύλακος Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεραπόλεως κ. Ἰσιδώρου, τοῦ Γέροντος Δραγουμάνου Ἀρχιμανδρίτου π. Ματθαίου, τοῦ Τελετάρχου Ἀρχιμανδρίτου π. Βαρθολομαίου, τοῦ Γραμματέως τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί ἄλλων Πατέρων.

Ἐκ μέρους τῆς Ἀδελφότητος τῶν Φραγκισκανῶν συμμετεῖχεν ὁ Κουστωδός  τῆς Ἁγίας Γῆς αἰδεσιμολογιώτατος π. Φραγκίσκος Πατόν μετά  τοῦ π. Ντομπρομῆρο, ἐκ τῆς Ἀδελφότητος τῶν Ἀρμενίων ὁ Σεβασμιώτατος Σεβάν μετά τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Σαμουήλ, ἡγουμένου τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως καί τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Γκουριόν, συμμετέχοντος ἐπίσης καί τοῦ Ἀρχιτέκτονος τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως κ. Θεοδοσίου Μητροπούλου.

Κατά τήν ἐπίσκεψιν ταύτην ἐξηγήθησαν ὑπό τῶν ἐκπροσώπων εἰδημόνων, ἐπιστημόνων τοῦ Πανεπιστημίου Sapientia τῆς Ρώμης καί ὑπό τοῦ κ. Μητροπούλου αἱ μέθοδοι ἐργασίας αὐτῶν καί ἐδείχθησαν εἰς τούς ἐκπροσώπους ἐπί τοῦ δαπέδου δείγματα παλαιῶν συντηρημένων καί νέων πλακῶν, αἱ ὁποῖαι θά τεθοῦν εἰς ἀντικατάστασιν τῶν ἐφθαρμένων πλακῶν, λαμβανομένων ὑπ’ ὄψιν τοῦ πάχους τῶν πλακῶν, τοῦ χρώματος αὐτῶν, τοῦ συναρμολογήματος κ.ἄ., συναδόντων πρός την ἱερότητα καί τήν ἀρχιτεκτονικήν τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως.

Τούς ἐκπροσώπους τῶν τριῶν Μειζόνων Κοινοτήτων καί τούς τεχνικούς εἰδήμονας τῶν ἐργασιῶν ἐφιλοξένησεν ὁ Γέρων Σκευοφύλαξ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἱεραπόλεως κ. Ἰσίδωρος εἰς τό Γραφεῖον τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως.

 Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τό ἀπόγευμα τῆς Πέμπτης, 22^ας Ἰουλίου/ 4^ης Αὐγούστου 2022, ἔλαβε χώραν συνάντησις εἰς τό ἐν Ἱεροσολύμοις μοναστήριον τῶν Φραγκισκανῶν πρός ἐνημέρωσιν ἐπί τῶν ἐπιτελουμένων ἐργασιῶν συντηρήσεως τοῦ δαπέδου τῆς Ροτόντας καί τοῦ χώρου κάτωθι τοῦ Ἑπτακαμάρου εἰς τόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως.

Εἰς τήν συνάντησιν ταύτην τό Πατριαρχεῖον ἀντεπροσωπεύθη ὑπό τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συνοδευομένου ὑπό τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ Γέροντος Σκευοφύλακος Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεραπόλεως κ. Ἰσιδώρου, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ ἀρχιτέκτονος τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως κ. Θεοδοσίου Μητροπούλου. Ἡ Ἀδελφότης τῶν Φραγκισκανῶν ἀντεπροσωπεύθη ὑπό τοῦ Κουστωδοῦ π. Φραγκίσκου Πατόν, τοῦ π. Ντομπρομήρο τοῦ π. Ἀθανασίου Μακόρα καί ἄλλων καί τό Πατριαρχεῖον τῶν Ἀρμενίων ὑπό τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Σιβάν, τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Γκουριόν καί τοῦ ἡγουμένου τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως τῶν Ἀρμενίων Ἀρχιμανδρίτου π. Σαμουήλ.

Εἰς τήν συνάντησιν αὐτήν οἱ τεχνικοί τοῦ Πανεπιστημίου Sapientia τῆς Ρώμης ἐπαρουσίασαν ἐπί ὀθόνης τάς ἐπιτελουμένας ἐργασίας αὐτῶν εἰς τήν συντήρησιν τῶν κατεστραμμένων πλακῶν ἤ /καί ἀντικατάστασιν δι’ ἄλλων ἐναρμονιζομένων μέ τό ὅλον κτιριακόν περιβάλλον τοῦ Ναοῦ.

Ὁ Μακαριώτατος ἔθεσε τό θέμα τῆς ἀντιμετωπίσως τοῦ προβλήματος τοῦ ἀποχετευτικοῦ συστήματος τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως πρό πάσης ἄλλης ἐργασίας. Διά τοῦτο ἀπεφασίσθη ὅπως γίνῃ ὑπό τῶν εἰδημόνων τεχνικῶν μελέτη, ἡ ὁποία θά παρουσιασθῇ εἰς ἄλλην εἰδικήν πρός τοῦτο συνάντησιν.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τό ἑσπέρας τῆς Πέμπτης, 3^ης / 16^ης Ἰουνίου 2022, ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος μετά Πατέρων Ἁγιοταφιτῶν, τοῦ Γέροντος Ἀρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ Γέροντος Σκευοφύλακος Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεραπόλεως κ. Ἰσιδώρου, τοῦ Γέροντος Δραγουμάνου Ἀρχιμανδρίτου π. Ματθαίου, τοῦ Γέροντος Καμαράση Ἀρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου, τοῦ Πατριαρχικοῦ Ἐπιτρόπου εἰς Κωνσταντινούπολιν Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀνθηδῶνος κ. Νεκταρίου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ, τοῦ Γραμματέως τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί ἄλλων, μετά τῶν Φραγκισκανῶν ἀδελφῶν τῆς Κουστωδίας τῆς Ἁγίας Γῆς, τοῦ Κουστωδοῦ αἰδεσιμολογιωτάτου π. Φραγκίσκου Πατόν, τοῦ  π. Ντομπρομῆρο καί ἄλλων καί ἀντιπροσώπων τῶν Ἀρμενίων, τοῦ Σεβασμιωτάτου Σεβάν τοῦ Ἀρχιμανδίτου Σαμουήλ, ἡγουμένου τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως τῶν Ἀρμενίων, τοῦ Πατρός Γκουριόν καί ἄλλων ἐξ αὐτῶν, τοῦ Ἀρχιτέκτονος τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως κ. Θεοδοσίου Μητροπούλου, ἐπεσκέφθησαν τόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως, προσεκύνησαν εἰς τόν Ἅγιον Τάφον καί ἀκολούθως ἐπεθεώρησαν τάς ἐργασίας συντηρήσεως καί στερεώσεως τοῦ ἐδάφους τοῦ χώρου τῆς Ροτόντας, πέριξ τοῦ Ἁγίου Κουβουκλίου καί τοῦ χώρου κάτωθι τοῦ Ἑπτακαμάρου, διενεργουμένας συνῳδά σχεδίου ὑπό τοῦ Πανεπιστημίου Sapientia τῆς Ρώμης καί Καθεστωτικῆς  συμφωνίας, ὑπογραφείσης ὑπό τῶν Τριῶν Μειζόνων Κοινοτήτων, Ἑλληνορθοδόξων, Λατίνων καί Ἀρμενίων.

Οἱ μετέχοντες εἰς τήν τριμερῆ Ἀποστολήν ταύτην εἰσῆλθον εἰς τούς χώρους τῶν ἐργασιῶν – ἀνασκαφῶν καί εἶδον ἰδίοις ὄμμασι καί ἔλαβον ἀρχαιολογικάς ἐξηγήσεις διά τό ἔργον τοῦτο ἐξ εἰδημόνων τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Sapientia, διά τά στρώματα τῶν τοίχων, ὑποδομάς ἐκ τῆς Ρωμαϊκῆς περιόδου πρό τῆς ἀνεγέρσεως τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, ἐκ τῆς Κωνσταντινείου ἐποχῆς, ἐκ τῶν διαφόρων περιόδων συντηρήσεως καί ἀνακαινίσεως ἐπί τῶν Βυζαντινῶν Αὐτοκρατόρων, εἶδον δέ ἔτι καί τόν βράχον τῆς βορειοανατολικῆς πλευρᾶς τῆς Ροτόντας, ἐπί τοῦ ὁποίου στηρίζεται τό Κουβούκλιον τοῦ Ἁγίου Τάφου καί ἐπί τοῦ ὁποίου εἶναι λελαξευμένος καί αὐτός ὁ καινός καί κενός καί ζωοποιός Τάφος τοῦ Κυρίου.

Τό ἔργον τοῦτο ὡς ἔχει ἀποφασισθῆ, θά διαρκέσῃ 26 μῆνας καί ἡ δαπάνη αὐτοῦ θά ἀνέλθῃ εἰς 11.000.000 € εὐρώ, καλυπτόμενα ὑπό εὐσεβῶν δωρητῶν καί χορηγῶν.

Μετά τήν ἀρχαιολογικήν μελέτην, τήν συλλογήν ὅλων τῶν ἀπαραιτήτων στοιχείων διά τήν δημιείουργίαν πορισμάτων, οἱ ἀνασκαφέντες χῶροι θά καλυφθοῦν καί πάλιν, δηλαδή αἱ μή κατεστραμμέναι μεγάλαι πλάκες-σχεδόν ὀγκόλιθοι, θά τοποθετηθοῦν καί πάλιν, αἱ δέ κατεστραμμέναι θά ἀντικατασταθοῦν δι’ ἄλλων, ἀνταποκρινομένων είς τήν ἱερότητα τοῦ χώρου καί εἰς τά συμπεράσματα τῆς πολυπτύχου ἐργασίας ταύτης, ἀλλά καί δι’ ὑαλοκατασκευῶν αἱ ὁποῖαι θά διευκολύνουν τήν θέαν τῶν προσκυνητῶν.

Ὑπομιμνήσκομεν ὅτι αἱ ἐργασίαι αὗται ἀποτελοῦν τήν δευτέραν φάσιν τῶν ἐργασιῶν γιγνομένων διά τῶν ὡς ἄνω λεχθέντων ἐπιστημονικῶν μεθόδων καί καθεστωτικῶν συμφωνιῶν, μετά τήν πρώτην φάσιν τῶν ἐργασιῶν συντηρήσεως καί ἀναστηλώσεως τοῦ Ἱεροῦ Κουβουκλίου, συμφώνως πρός συλλογικήν μελέτην ὁμάδος ἐπιστημόνων τοῦ Μετσοβίου Πολυτεχνείου Ἀθηνῶν, εἰς ἥν λίαν σημαντικόν ρόλον διεδραμάτισε ἡ καθηγήτρια κ. Ἀντωνία Μοροπούλου καί συμφώνως πρός συμφωνίαν τῶν Τριῶν Μειζόνων  Κοινοτήτων, Ἑλλήνων, Λατίνων καί Ἀρμενίων, ἐμπνευστής καί πρωτεργάτης τῆς ὁποίας ἦτο ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος.

Οὐχ ἧττον χάριν τῆς ἀληθείας λεκτέον ὅτι ὅλαι αἱ ἐργασίαι αὗται ἀποτελοῦν συνέχειαν καί ἀκολουθοῦν τό πρότυπον τῶν ἐργασιῶν ἀναστηλώσεως εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως τήν δεκαετίαν τοῦ 1960, πρωτεργάτου ὄντος εἰς αὐτάς τοῦ ἀοιδίμου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Βενεδίκτου, συνεργατῶν Αὐτῷ τῆς Ἀγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος, τοῦ Σκευοφύλακος Ἀρχιμανδρίτου Γερμανοῦ, τοῦ μακαριστοῦ Παρασκευοφύλακος Ἀρχιμανδρίτου Δανιήλ,  τοῦ  Ἀρχιτέκτονος κ. Λεωνίδου Κόλλα, τοῦ κ. Ἀθανασίου Οἰκονομοπούλου διά τῆς ἱδρύσεως Τεχνικοῦ Γραφείου καί τῇ δαπάνῃ τῆς εὐσεβοῦς πηγῆς – ἤτοι τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν πρωΐαν τῆς Δευτέρας, 1^ης / 14^ης Μαρτίου 2022, ἐγένοντο τά ἐγκαίνια, ἤτοι ἔλαβε χώραν ἡ ἔναρξις τοῦ ἔργου συντηρήσεως τοῦ δαπέδου τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως.

Τοῦτο λαμβάνει χώραν ἐν συνεχείᾳ τῆς πρό τετραετίας ἀνακαινίσεως τοῦ Ἱεροῦ Κουβουκλίου καί κατόπιν συμφωνίας τῶν Τριῶν Μειζόνων Κοινοτήτων, ἤτοι τοῦ Ἑλληνορθοδόξου Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, τῆς Κουστωδίας τῆς Ἁγίας Γῆς τῶν Φραγκισκανῶν καί τοῦ Πατριαρχείου τῶν Ἀρμενίων εἰς Ἱεροσόλυμα, τῶν ἐχουσῶν τήν εὐθύνην τοῦ Προσκυνηματικοῦ Καθεστῶτος καί συμφώνως πρός μελέτην, ἐκπονηθεῖσαν ὑπό τοῦ Πανεπιστημίου Sapienza τῆς Ρώμης.

Τό ἔργον θά συμπεριλάβῃ ἐργασίας συντηρήσεως ἤ ἀντικαταστάσεως, εἰς ἥν περίπτωσιν εἶναι ἐφθαρμέναι, τῶν πλακῶν τοῦ βορείου τμήματος τῆς Ροτόντας καί ἀνασκαφάς τοῦ ὑπογείου αὐτῆς χώρου, τοῦ χώρου κάτωθι τοῦ Ἑπτακαμάρου καί πρό τοῦ Ἱεροῦ Κουβουκλίου, θά διαρκέσῃ εἴκοσι ἕξ μῆνας καί θά στηριχθῇ οἰκονομικῶς ὑπό χορηγῶν καί δωρητῶν.

Διά τήν ἔναρξιν τοῦ ἔργου τούτου κατῆλθον ἐπί τόπου οἱ Ἀρχηγοί τῶν Τριῶν Κοινοτήτων, ἤτοι ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος μετά συνοδείας τοῦ  Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, Γέροντος Ἀρχιγραμματέως, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεραπόλεως κ. Ἰσιδώρου, Γέροντος Σκευοφύλακος, τοῦ Γέροντος Δραγουμάνου Ἀρχιμανδρίτου π. Ματθαίου, τοῦ Γέροντος Καμαράση Ἀρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου, τοῦ Τελετάρχου Ἀρχιμανδρίτου π. Βαρθολομαίου καί ἄλλων Ἁγιοταφιτῶν Πατέρων,  παρουσίᾳ  τοῦ  Γενικοῦ Προξένου τῆς Ελλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Εὐαγγέλου Βλιώρα καί τοῦ ἐμπειρογνώμονος ἀρχιτέκτονος τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως κ. Θεοδοσίου Μητροπούλου, οἱ Φραγκισκανοί τῆς Κουστωδίας τῆς Ἁγίας Γῆς, ἤτοι ὁ Κουστωδός  π. Φραγκῖσκος Παττόν, ὁ π. Δομπρομίρο, ὁ π. Ἀθανάσιος Μακόρα καί ἄλλοι, καί ἐκ τοῦ Πατριαρχείου τῶν Ἀρμενίων ὁ Σεβασμιώτατος Σεβάν, ὁ ἡγούμενος τῶν Ἀρμενίων π. Σαμουήλ, ὁ π. Γκουριόν καί ἄλλοι.

Ἐπί τῇ ἐνάρξει τοῦ ἔργου, ἡ Α.Θ.Μ. προσεφώνησεν ὡς ἕπεται:

“Come bless the Lord all you servants of the Lord

who stand…in the house of the Lord.

Lift up your hands to the holy place,

and bless the Lord”.

(Psalm 133[134]:1-2).

Your Beatitudes,

Your Eminences,

Your Graces,

Beloved Members of our Respective Brotherhoods,

Ladies and Gentlement,

We are gathered in the holiest of places in this historic moment to continue the work that has been so well begun in the restoration of the Sacred Edicule. On this occasion we remember the words of the Psalms:

“How very good and pleasant it is when brethren live together in unity!”

(Psalm 132 [133]:1).

Five years ago this month, we gathered here to celebrate the completion of the restoration of the Sacred Edicule. That restoration was the fruit not only of the labour of experts, but of our common purpose and unity in placing the restoration of the Sacred Edicule above all other concerns and distractions. As those to whom the Divine Providence has entrusted the diakonia of the Holy Places, we must always deepen our commitment to this common purpose.

The restoration of the Sacred Edicule, the first in two centuries, stands as a true achievement of our Communities acting together, and is a sign of hope for the world.

And now we stand at the beginning of a new phase of this work, to restore the area beneath the floor of the rotunda as well as the pavement, to ensure that the foundations of this holy place are secure for generations to come. We are deeply grateful to all those sponsors whose generosity and expertise are making this project possible, and we fully expect that his work will bring the present renovation of the sacred Edicule and the rotunda to a successful completion.

We are meeting here at a difficult time for humanity. The pandemic is not yet over, there is grave conflict in Ukraine and in the world generally there is a great deal of political, economic and social instability.

But here, in this holiest of places, that is, the Holy Tomb, there is hope. In the resurrection of our Lord Jesus Christ form the dead, the new and eternal life of God has shone forth like a light in our dark and confused world. As we care for and restore this holy place, we participate in the message of hope that emanates from the Holy Tomb not just for the Christians, but also for people of good will around the world.

As we gather here, we recall the words of Saint John Chrysostom which are recited here very day:

“O Lord, save your people and bless your inheritance;

protect the fullness of your Church;

and sanctify those who love the beauty of your house…

For every good gift and every perfect gift comes from above,

coming down from you, the Father of lights”.

MAY the Almighty God, the Father of lights, whose uncreated Light shines from the Holy Tomb, bless our new work that begins today in His name.

His Beatitude Theophilos III

Patriarch of Jerusalem