Tό πρωΐ τῆς Δευτέρας, 28^ης Σεπτεμβρίου/ 11^ης Ὀκτωβρίου 2021, ἔλαβε χώρα Συνέντευξη Τύπου στό ξενοδοχεῖο Saint George στήν Ἱερουσαλήμ, γιά νά ἀναγγείλει τήν ἔναρξη τοῦ μεγαλύτερου ἀναπτυξιακοῦ στεγαστικοῦ ἔργου στήν Ἀνατολική Ἱερουσαλήμ, μέ τό ὄνομα «Lana», πού στήν Ἀραβική γλῶσσα σημαίνει «ἡ δική μας γειτονιά» στό προάστιο Μπεϊτχανίνα καί εἶναι ἀποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων καί τῆς Διεθνοῦς Ἑταιρείας Massar, πού τά κεντρικά γραφεῖά της εἶναι στό Rawabi.

Ὁμιλητές στή συνέντευξη ἦταν ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, ὁ ἐξοχώτατος Σεΐχης Μέγας Μουφτής τῆς Παλαιστίνης Μuhammad Hussein, ὁ ἐντιμότατος Σεΐχης Azzam Khateeb, Πρόεδρος τῶν Ἰσλαμικῶν Βακουφίων, ὁ ἐξοχώτατος Γενικός Πρόξενος τῆς Ἑλλάδος στά Ἱεροσόλυμα κ. Εὐάγγελος Βλιώρας, ὁ κ. Hanna Ameireh καί ὁ κ.  Issa Qassiessieh, ἀντιπρόσωποι τῆς Παλαιστινιακῆς Ἐπιτροπῆς ἐπί Ἐκκλησιαστικῶν Θεμάτων, ὁ Παλαιστίνιος ἐπιχειρηματίας Jalal Nassr – Eddin, μέ ὁρισμένους ἐπισκόπους καί ἡγέτες τῆς Κοινότητος τῶν Ἱεροσολύμων.

Ἡ ἀρχιτέκτων κ. Enas Musa Al – Waari, Διευθύντρια τοῦ ἔργου, καλωσόρισε τήν συνέντευξη καί συνέχισε μέ περιγραφή τῆς γειτονιᾶς «Lana – δικῆς μας γειτονιᾶς»: μέ τά 400 διαμερίσματα κατοικιῶν, τό ἐμπορικό της κέντρο, τό ὁποῖο περιλαμβάνει πολυκαταστήματα διεθνῶν ἐμπορικῶν ἐπωνυμιῶν /φιρμῶν, κινηματογράφους, ἑστιατόρια, καφετέριες καί γραφεῖα, ἐπιπροσθέτως ἕνα μοντέρνο σχολεῖο, νηπιαγωγεῖο καί πράσινους χώρους γιά ἀναψυχή. Ἡ κ. Al- Waari ἐπίσης ἔριξε φῶς στήν πλευρά τῆς ἀναπτύξεως τῆς ὑποδομῆς τοῦ ἔργου καί τοῦ περιβάλλοντος χώρου του, παρουσιάζοντας τρία ἤ τέσσερα πατώματα- ὀρόφους παρκαρίσματος κάτω ἀπό τά κτήρια καί μία περιεκτική ἐπέκταση τοῦ ὁδικοῦ δικτύου, τό ὁποῖο θά συνδέεται μέ τό ἔργο καί τό ὁποῖο τοποθετεῖται 15 λεπτά μακριά ἀπό τήν Παλαιά Πόλη τῶν Ἱεροσολύμων.

Πρῶτος ὁμιλητής ἦταν ἡ Α.Θ.Μακαριότης ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος ὁ Γ’, ὁ Ὁποῖος εὐλόγησε τή συνάντηση καί τήν ἔναρξη τοῦ ἔργου, προσθέτοντας ὅτι «τό ταξίδι αὐτό, τό ὁποῖο κράτησε μία δεκαετία καί τό ὁποῖο μᾶς ἔφερε ἐδῶ σήμερα…», ἐννοώντας τό ταξίδι τῆς ἀποκτήσεως ἀδειῶν, «γιά νά ἀρχίσει τό ἔργο ἦταν καί προκλητικό καί εὐχάριστο», ὑπογραμμίζοντας τήν ἀνάγκη τῆς ἐπικεντρώσεως σέ ὅ,τι εἶναι θετικό, προκειμένου νά ἐπιτευχθοῦν τά ἐπιθυμητά ἀποτελέσματα «καί μέ αὐτό τόν τρόπο ἡ Κοινότητά μας θά εἶναι εὐλογημένη καί θά αὐξάνει σέ δύναμη». Ὁ Μακαριώτατος ἐπίσης ἐξέφρασε τήν βαθειά Του εὐγνωμοσύνη σέ κάθε ἕναν πού συμμετεῖχε σέ αὐτό τό ἔργο.

Ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων διευκρίνισε ὅτι τό στεγαστικό ἔργο «Lana» εἶναι σύμβολο συνεργασίας μεταξύ τοῦ Ὀρθοδόξου Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων καί τῆς εὐρύτερης τοπικῆς Κοινότητας, γιά νά βελτιώσει τό ἐπίπεδο ζωῆς τῶν ἀνθρώπων, μέ τό νά παρέχει στέγη καί προσφέρει εὐκαιρίες ἐργασίας γιά χιλιάδες πολιτῶν στήν πόλη, «ἰδίως ἐν ὄψει τῶν μεγάλων προκλήσεων, στίς ὁποῖες ἡ Ἁγία Πόλη μας καί ἡ Κοινότητά μας γίνονται μάρτυρες». Προσέθεσε: «τό ὅραμα τοῦ ἀγαπητοῦ μας φίλου καί συνεταίρου μας κ. Bashar Masri νά διαμορφώσει μιά περιεκτική κοινοτική ἐμπειρία, κάνει τό «Lana» σημαντικό ἀναπτυξιακό ἔργο καί πρότυπο προοδευτικῆς σκέψεως στόν τομέα τῆς κοινωνικῆς ζωῆς».

Ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος ἐπίσης ἐπαίνεσε τήν τοπική Ὀρθόδοξη Κοινότητα Ἱεροσολύμων, ἡ ὁποία πάντοτε φιλοδοξοῦσε νά πραγματοποιήσει αὐτό τό ὄνειρο καί νά κινηθεῖ ἐπί τά πρόσω, μέ ἕνα τόσο μεγάλο ἔργο, δηλώνοντας ὅτι τά μέλη τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας θά συνεχίσουν νά συμμετέχουν σέ αὐτό τό ἔργο μέσω μιᾶς ἐννεαμελοῦς Ἐπιτροπῆς, ὑπεύθυνης γιά ἀνεξάρτητη ἔρευνα καί ἐπιλογή ἰσχυρῶν ὑποψηφίων γιά τήν ἀγορά μονάδων τοῦ οἰκισμοῦ. Αὐτή ἡ Ἐπιτροπή θά Προεδρεύεται ὑπό τόν κ. Hanna Ameireh.

Ὁ Μακαριώτατος ἐπίσης ἔκανε λόγο γιά τήν ἀξία τῆς συνυπάρξεως μεταξύ τῆς Χριστιανικῆς καί τῆς Μουσουλμανικῆς Κοινότητος, ἡ ὁποία κορυφώθηκε στήν ἐποχή τοῦ χαλίφη Ὀμάρ ἕως καί τήν Χασιμιτική κηδεμονία ὑπό τήν Αὐτοῦ Μεγαλειότητα, τόν βασιλέα τῆς  Ἰορδανίας Abdullah – bin Al -Hussein, κουστωδό τῶν Ἰσλαμικῶν καί τῶν Χριστιανικῶν προσκυνημάτων.

Ὁ ἐξοχώτατος Σεΐχης Μεγάλος Μουφτής τῆς Παλαιστίνης Muhammad Hussein ἐπαίνεσε τό «Lana» καί ἐδόξασε τό Θεό, «ὁ Ὁποῖος μᾶς κατέστησε φύλακες τῶν Χριστιανικῶν καί Ἰσλαμικῶν προσκυνημάτων». Ὁ ἐξοχώτατος προσέθεσε ὅτι ἐμεῖς ἔχουμε ζωή καί φιλοδοξίες στά Ἱεροσόλυμα καί ὅτι τό στεγαστικό εἶναι σπουδαῖο μέρος τῆς συνεχοῦς παρουσίας μας καί τοῦ μέλλοντός μας. Ὁ ἐξοχώτατος εὐχαρίστησε τόν Μακαριώτατο Πατριάρχη Ἱεροσολύμων κ.κ.  Θεόφιλο Γ΄  γιά τήν συμμετοχή Του στήν ἐνδυνάμωση τῆς σταθερότητος τῶν Ἱεροσολυμιτῶν. Ὁ ἴδιος ἐπίσης εὐχαρίστησε τόν ἐπικεφαλῆς τῆς ἀνάπτυξεως τοῦ project τόν κ. Bashar Masri, ὁ ὁποῖος ἔφερε αὐτό τό ἔργο στό φῶς, καλώντας Παλαιστίνιους καί Ἄραβες ἐπιχειρηματίες νά ἐπενδύσουν στά Ἱεροσόλυμα.

Ὁ ἐξοχώτατος Μεγάλος Μουφτής τῆς Παλαιστίνης κατέληξε λέγοντας ὅτι «οἱ προσπάθειες αὐτές εἶναι εὐλογημένες καί ζητᾶμε ἀπό τό Θεό περισσότερες, γιά νά διατηροῦμε τά πολιτικά, θρησκευτικά καί κοινωνικά  δικαιώματά μας, γιά μία ἀσφαλή ζωή, ὅπως ἦταν στούς χρόνους τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἰρήνη ἐπ’ Αὐτόν, καί στίς μέρες τῆς περιοδείας τοῦ Προφήτη Μωάμεθ ἀπό τή Μέκκα στήν Ἱερουσαλήμ, εἰρήνη ἐπ’ Αὐτόν, καί ἐπί τῶν ἡμερῶν τῆς συνθήκης τοῦ Ὀμάρ, ἡ ὁποία θεωρεῖται ὡς ἡ βάση τῆς κοινῆς ζωῆς Μουσουλμάνων καί Χριστιανῶν σέ αὐτή τή γῆ.

Ὅσον ἀφορᾶ τόν ἐπί κεφαλῆς τῆς ἀναπτύξεως τοῦ ἔργου κ. Bashar Masri, Πρόεδρο τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου καί συνεργάτη τοῦ Ὀρθόδοξου Πατριαρχείου τῆς Ἱερουσαλήμ σέ αὐτό τό τεράστιο ἔργο, εἶπε ὅτι τό «Lana project» εἶναι ἀναπτυξιακό ἔργο ὕψους ἑνός δισεκατομμυρίου Σέκελ (NIS). Εἶπε ὅτι ἐξακολουθοῦσε ἐπί δέκα ἔτη νά ζητάει τίς ἀπαραίτητες ἄδειες καί οἱ προσπάθειες αὐτές στέφθηκαν μέ ἐπιτυχία, χάρη στίς ἐνέργειες, τήν ἀφοσίωση καί τήν πλήρη συνεργασία τοῦ Ὀρθοδόξου Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων. Ἐπιπλέον, ἀπηύθυνε ἰδιαίτερες εὐχαριστίες στό Μακαριώτατο Πατριάρχη Ἱεροσολύμων Θεόφιλο τόν Γ΄, στό προσωπικό τοῦ Πατριαρχείου καί ἰδιαιτέρως στούς συμβούλους τοῦ Μακαριωτάτου κ. Rami Moghrabi καί κ.  Mr Nader Moghrabi, οἱ ὁποῖοι ἔκαναν κάθε τι τό δυνατό γιά τήν ὑλοποίηση αὐτοῦ τοῦ ἔργου.

Ὁ κ. Masri προσέθεσε ὅτι «ἡ γειτονιά μας Lana» εἶναι μία συγκροτημένη σύγχρονη γειτονιά καί ὅτι ἡ ἐπιτυχία τοῦ ἔργου τούτου ἀνοίγει τό δρόμο γιά περισσότερα στεγαστικά ἔργα, τά ὁποῖα ὑπηρετοῦν τίς ποικίλες οἰκονομικές τάξεις τῆς πόλεως τῶν Ἱεροσολύμων, ὑπογραμμίζοντας ὅτι ἡ ἀπόφαση τῆς Massar International, νά ἐπενδύσει στήν Ἱερουσαλήμ εἶναι στρατηγική ἀπόφαση, μέ στόχο τήν βαθιά οἰκονομική ἐνδυνάμωση τῆς Ἱερουσαλήμ καί τήν ἐνίσχυση τῆς εὐστάθειας τῶν Ἱεροσολυμιτῶν.  Ὁ κ. Masri ἐξήγησε ὅτι ἡ γειτονιά μας  «Lana», πού σχεδιάστηκε ἀπό περισσότερους ἀπό 40 ἀρχιτέκτονες, θά προσφέρει χιλιάδες εὐκαιρίες ἐργασίας γιά τούς Ἱεροσολυμῖτες καί θά συνεισφέρει στήν ἐνδυνάμωση τῆς τοπικῆς οἰκονομίας.

Ὅσον ἀφορᾶ τίς οἰκονομικές διευθετήσεις ἀγορᾶς διαμερισμάτων, ὁ κ. Masri εἶπε ὅτι ἡ  Διοίκηση τοῦ ἀναπτυξιακοῦ ἔργου «Lana» ἔχει ὁλοκληρώσει τό στάδιο τῶν διαπραγματεύσεων μέ ἕναν ἀριθμό ἀπό Παλαιστινιακές τράπεζες, γιά να προμηθεύσουν ὑποθῆκες γιά τά διαμερίσματα, οὕτως ὥστε οἱ πολίτες να πληρώσουν τό 20 ἕως 25% τῆς ἀξίας τοῦ διαμερίσματος καί τό ὑπόλοιπο θά εἶναι πληρωτέο σέ δόσεις 15 ἐτῶν, προσθέτοντας ὅτι ἡ Παλαιστινιακή Χρηματιστηριακή ἐξουσία παρέχει κίνητρα σέ Παλαιστινιακές τράπεζες, οὕτως ὥστε νά τίς ἐνθαρρύνει νά παρέχουν τίς ἀπαραίτητες ὑποθῆκες  σέ ἀποδεκτές τιμές.  Ὁ κ. Masri ἐπιβεβαίωσε ὅτι αὐτό τό project εἶναι καθαρά Παλαιστινιακό, μέ 100% Παλαιστινιακό κεφάλαιο καί ὅτι τό ἔργο δέν ἔλαβε καμία ἐπιχορήγηση.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τῇ Δευτέρᾳ, 14ῇ/27ῃ Ἀπριλίου 2020, ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ΄ἔδωσε συνέντευξιν πρός τό Παγκόσμιον Συμβούλιον Ἐκκλησιῶν (WCC), ἡ ὁποία ἔχει ὡς ἑξῆς ἀγγλιστί:

WCC questions posed to His Most Godly Beatitude Patriarch Theophilus III of Jerusalem

27 April 2020

National, religious and ethnic borders are of no relevance to the COVID-19 virus.  As we watch its effect on the entire world, we are reminded of the interconnectedness of the entire human family.  In the next few weeks, Christians, Jews and  Muslims will participate in central aspects of their ritual calendars; normally a time for festive gatherings, all are struggling to find a way to celebrate given the precautions we must take to protect ourselves, our loved ones and our communities.  Christians, Jewish, and Muslim communities are responding to all the challenges of this unprecedented time:  fighting hate and bigotry that has emerged because of the pandemic, providing frontline services to those in need, maintaining community, and seeking creative alternatives for observing and celebrating in a world of social distancing and quarantine.

In what ways is Your Beatitude seeing churches adapt to life amid the coronavirus outbreak? In the Holy Land, and worldwide.

In the long history of our Church, of course, the world has passed through countless difficulties. We are able to proceed with clarity by following the instructions of our Lord and Saviour Jesus Christ, who said, “Render to Caesar the things that are Caesar’s, and to God the things that are God’s” (Mark 12:17). In this way, particularly during our present situation dealing with the coronavirus, we maintain our prayer life as we should, but within the confines set by the authorities for the purpose of public health and safety.

How can we protect lives? What can we, as church/religious communities do?

Our Lord Jesus Christ summed up all the law and the prophets in two commandments: to love God with everything that we have, and to love our neighbour as ourselves, even our enemies. These commandments guide our Christian mission, and our Church has restated its commitment to philanthropic mission easing the burdens of others where necessary, both materially and morally. In this way, as servants of Christ and as spiritual leaders, we should engage ourselves into any acts of assistance that we can looking after the elderly and the vulnerable, and asking God’s mercy upon His creation and delivering us from this pandemic.

Your Beatitude, please share some of the liturgical work at the Easter celebrations in Jerusalem? How did you celebrate in the midst of COVID-19?

Since Jerusalem is the physical place of the human-divine encounter, our services during Holy Week and Pascha were held not withstanding the difficult situation and the inability  to welcome pilgrims and members of our local community to be physically present at the Holy Sepulchre, because of the necessary health guidelines. These services were streamed online and watched by hundreds of thousands here in the Holy Land and around the world.

Your Beatitudes’ reflections on more than two-three million followers in social media for the Easter celebrations in Jerusalem?

As we confront this current crisis, it is clear that people around the world from all religious and even non-religious backgrounds prompted by a deep need to connect with the holy places. It’s a consolation for them to know that there is hope that is embodied in our prayers for the whole world and for each one of us, and for relief from this virus. Likewise, people realize that without Heavenly protection life has no purpose and is uncertain. The hope of Resurrection that is Easter is in God’s victory over evil powers and His never failing light over darkness is the pledge of eternal life with Him.

Your Beatitudes’ strongest personal memory from the Easter in Jerusalem in 2020?

Our Easter celebration in Jerusalem might have been experienced in an unprecedented situation, but its purpose remains the same. God is not confined to local premises, for the human being is the church where the Holy Spirit dwells in him.

“for God’s temple is holy and that temple you are” (1 Cor. 3:17)

In what ways can the Heads of Churches and religious leaders in Jerusalem be a role model in the midst of COVID-19?

Christian churches in the Holy City of Jerusalem and the Holy Land continue to be a living witness which is expressed in and through prayers on the very site of the crucifixion, burial and resurrection of our Lord Jesus. As shepherds of Christ’s flock, we continue our mission to keep the spirit alive and to spread the message of hope; for we are commanded:

“do not quench the spirit” (1 Th. 5:19)

And we are exhorted to encourage the faint hearted, help the weak, the needy and the sick in our society, and support each other through moments of uncertainty, fear and suffering. At the same time, as religious communities, we ask all people to abide by the guidelines set forth by the authorities in order to keep each other safe and healthy.

As Your Beatitude confronts unprecedented challenges, what can the global fellowship pray for?

Let us thank our Lord and Saviour Jesus Christ for His abiding love and for never abandoning us. We must pray for the manifestation of God’s love in deeds and compassion to our fellow human brothers and sisters; for Saint John teaches us:

“If a man say, I love God, and hates his brother, he is a liar: for he that love not his brother whom he has seen, how can he love God whom he has not seen?” (1 John 4:20).

Questions prepared by the WCC director of communication Marianne Ejdersten.

WCC member churches in the Holy Land

Religious leaders in Jerusalem offer joint prayer for end of coronavirus

Τό ἀπόγευμα τῆς Δευτέρας, 14ης/27ης Μαΐου 2019, ἔλαβε χώραν συνάντησις εἰς τό μοναστήριον τῶν Φραγκισκανῶν, τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ Θεοφίλου, τοῦ Γέροντος Ἀρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ Δραγουμανεύοντος Ἀρχιμανδρίτου π. Ματθαίου, μετά τῶν Φραγκισκανῶν, Κουστωδοῦ π. Φραγκίσκου Πατόν, τοῦ π. Ντομπρομίρο, τοῦ π. Δαυΐδ καί μετά τοῦ Ἀρμενίου Πατριάρχου Μακαριωτάτου κ. Νουρχάν, τοῦ π. Σαμουήλ ἡγουμένου τῶν Ἀρμενίων εἰς  τόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως και τοῦ π. Γκουριόν διά τήν ὑπογραφήν συμφωνίας πρός ὁλοκλήρωσιν τῶν ἐργασιῶν συντηρήσεως καί ἀναστηλώσεως  τοῦ Ἱεροῦ Κουβουκλίου καί τῆς Ροτόντας μετά τήν πρό διετίας γενομένην συντήρησιν καί ἀναστήλωσιν τοῦ Ἱεροῦ Κουβουκλίου τῇ τεχνικῇ ἐπιμελείᾳ τοῦ Ἐθνικοῦ Μετσοβίου Πολυτεχνείου.

Ἐπί τῇ ὑπογραφῇ τῆς συμφωνίας ταύτης ὁ Μακαριώτατος Πατήρ ἡμῶν και Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος προέβη εἰς τήν κάτωθι συνέντευξιν:

“Your Paternity,

Your Beatitude,

Dear Brothers,

It is a great blessing, for us to be here in this very special place, and it is a great blessing, because what we are about to sign is the confirmation of what is being mentioned in your script, it is the confirmation of the initiative that was taken some years ago, for the restoration of the Holy Edicule of the Holy Sepulchre.

It is true that our common initiatives and joint venture and common action that we altogether work for the restoration of the Holy Edicule of the Holy Sepulchre, that opened a new phase I would say, in our history, in our cooperation, in our co-existence, and above all, in our mission and as witness to the Holy City of Jerusalem and of course to the Holy Places, with the Crown of them, the Holy Sepulchre, which as you said, indeed has become the main destination not only for our own pilgrims the Christian pilgrims, but also the destination of all other visitors and non-Christian pilgrims as well.

Today is really a special day, not only for us and for our Communities, that we are in charge of the custody of the Holy Places, but it is important for the Holy City of Jerusalem because everybody is now realizing and acknowledges that if Jerusalem maintains her Christian character as well, it depends on us as well. Therefore our mission is very important, not only in religious terms but also in diplomatic terms and inevitably in political terms.

I would like very much from the bottom of my heart to express on behalf of our Brotherhood, and myself personally, our thanks and appreciation, and we hope and pray that this initiative, to not just restore the foundations and the pavement of the Holy Sepulchre, but that this would be the completion of the restoration of the Holy Sepulchre, that has started so many years ago. And I think that this will bring the Holy Sepulchre to a new era, to a new phase, because, so far, due the restoration works which are going on, there is no doubt that the Holy Sepulchre suffers from its holiness and sanctity and reverence. But by completing the restoration works, the Holy Sepulchre will recover its splendour.

And I must rest you assured that our technical team is ready to join forces with your own technical team, as well as with the technical team of our Brothers the Armenians. And we are ready also in any possible way, to make our contribution, so that the works will go smoothly, as it happened with the restoration of the Holy Sepulchre.

Thank you very much indeed! Christos Anesti! Christ is risen!”.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Στήν πρωϊνή ἐκπομπή τοῦ Ραδιοφωνικοῦ σταθμοῦ  τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος «Κάθε μέρα νέα μέρα» καί στούς δημοσιογράφους Κατερίνα Χουζούρη καί Κώστα Παππᾶ μίλησε σήμερα ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, τόσο γιά τήν πρόσφατη σύγκληση τοῦ Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν Μέσης Ἀνατολῆς, ὅσο καί γιά τά πρόσφατα γεγονότα τῶν ἐξεγέρσεων στόν Ἀραβικό κόσμο. Ὁ Μακαριώτατος, ἐρωτηθείς γιά τά τελευταῖα γεγονότα στόν Ἀραβικό κόσμο καί τό ἐνδεχόμενο ἁλυσίδος (ντόμινου) ἐξεγέρσεων ἀπάντησε «Τό ντόμινο ἐξεγέρσεων ὅλους μᾶς προβληματίζει, ἀλλά ὅσον ἀφορᾷ τήν Ἰορδανία, σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι δέν ἰσχύει ὅ,τι ἰσχύει γιά τίς ἄλλες χῶρες, δεδομένου ὅτι ἡ κατάσταση ἐκεῖ εἶναι ἐντελῶς διαφορετική. Στήν Ἰορδανία δέν ὑπάρχει αὐτός ὁ φόβος, πλήν ὅμως τό κίνημα αὐτό πού κινεῖται ἀπό διάφορες καταστάσεις εἶναι κάτι πού ἀπασχολεῖ πάντας». 
 Σέ ἄλλη ἐρώτηση γιά τό ἄν αὐτές οἱ πολιτικές ἐξεγέρσεις μπορεῖ νά πάρουν καί ἄλλο χαρακτηρα ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων ἀπάντησε: «Γιά νά εἴμαστε εἰλικρινεῖς εἶναι μία κατάσταση ἀπρόβλεπτος, ὅλοι ἀκοῦτε ἀπό τούς διαφόρους ἀναλυτές νά λένε πολλά καί διάφορα, ὁ καθένας ἀπό τή δική του σκοπιά καί θεώρηση, ἀλλά ἡ ούσία εἶναι μία ὅτι ἡ κατάστασις εἶναι ἀπρόβλεπτος». 
 Τέλος, σέ ἐρώτηση γιά τή συνάντηση τῶν Ἀρχηγῶν τοῦ Συμβουλίου τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, ὁ Μακαριώτατος τόνισε: «Τό Συμβούλιο τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς καί ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μέ τά Πατριαρχεῖα, συμπεριλαμβανομένης καί τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, αὐτήν τή στιγμή παίζουν ἕνα ἡγετικό ρόλο, καθώς ἔχουν ἀναλάβει τήν Προεδρία καί ἡ Ἡμετέρα Μετριότης ὡς ἐκπρόσωπος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὡς ἐκπρόσωπος τῆς Ὀρθοδόξου Οἰκογενείας εἶναι Πρόεδρος αὐτή τή στιγμή. Τό Συμβούλιον αὐτό διῆλθε μία μεγάλη κρίση γιά πολλούς καί διαφόρους λόγους. Ἕνας ἀπό αὐτούς ἦταν ὅτι δέν ὑπῆρχαν πλέον οἱ οἰκονομικές ἐνισχύσεις κι ἀπό τήν ἄλλη πλευρά τά Ὀρθόδοξα Πατριαρχεῖα γιά πολλούς λόγους ἔπαυσαν νά δείχνουν οὐσιαστικό ἐνδιαφέρον. Οἱ πολιτικές καταστάσεις ὅμως πού ἔχουν διαμορφωθεῖ στήν περιοχή καί ὅσα συμβαίνουν μᾶς ἀνάγκασαν νά ἐνεργοποιηθοῦμε κι ἐμεῖς καί ἔτσι ἀναλάβαμε τήν πρωτοβουλία νά ἐπανασυσταθεῖ τό Συμβούλιο τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, διότι εἶναι ὄργανο τό ὁποῖο ἔχει πολλές δυνατότητες καί μπορεῖ νά ἐκφράζει τά προβλήματα καί τή φωνή τοῦ χριστιανικοῦ κόσμου στή Μέση Ἀνατολή». 

 Ἐκ τοῦ ραδιοφωνικοῦ σταθμοῦ.

Ἀποσπάσματα συνέντευξης τοῦ Πατριάρχη Ἱεροσολύμων Θεόφιλου Γ’ στὴν Βάλια Νικολάου γιὰ τὸν «Ἐλεύθερο Τύπο», Δεκέμβριος 2010

-Μακαριώτατε, πέρασαν σχεδὸν πέντε χρόνια ἀπὸ τὴν ἐκλογή σας στὸν πατριαρχικὸ θρόνο. Ποιὸ θεωρεῖτε τὸ σημαντικότερο ἔργο σας;

«Ἐπανῆλθε ἡ ὁμαλότης στὴ λειτουργία τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων. Πλέον, τὸ κύρος του ἔχει ἀποκατασταθεῖ καὶ τὸ Πατριαρχεῖο διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο ὄχι μόνο εἰς τὸ θρησκευτικὸ γίγνεσθαι, ἀλλὰ κυρίως εἰς τὸ πολιτικό, γιατί συνδέεται ἄρρηκτα μὲ τὸ καθεστὼς τῶν Ἱεροσολύμων.

Διαδραματίζει σημαντικὸ ρόλο στὴν ἐκτόνωση τοῦ θρησκευτικοῦ φανατισμοῦ, συμβάλλοντας τὰ μέγιστα διὰ τῆς συμμετοχῆς του σὲ διαφόρους διαθρησκευτικοὺς διαλόγους.

Ἀπόδειξη τούτου εἶναι ἡ συμμετοχὴ τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων στὸ Συμβούλιο Θρησκευτικῶν Ἱδρυμάτων τῆς Ἁγίας Γῆς, τὸ ὁποῖο ἐγένετο μὲ πρωτοβουλία τοῦ State Department καὶ ἀποτελεῖται ἀπὸ ραβίνους, τὴν ἑβραϊκὴ θρησκευτικὴ ἡγεσία τοῦ Ἰσραήλ, ποὺ ἐκπροσωπεῖ τὴν κυβέρνηση, τὴ θρησκευτικὴ ἡγεσία τῆς Παλαιστινιακῆς Ἀρχῆς καὶ ἀπὸ τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν Ἐκκλησιῶν».

-Ὅλο αὐτὸ τὸ διάστημα συναντήσατε κάποιες δυσκολίες καί, ἂν ναί, ποιὲς εἶναι αὐτές;

«Βεβαίως καὶ συναντήσαμε δυσκολίες ἦταν τὰ λάθη τοῦ παρελθόντος, ἀλλὰ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ κατορθώσαμε νὰ τὶς ξεπεράσουμε καὶ νὰ τὶς θεραπεύσουμε…»

-Στὸ παρελθόν, τὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων ἀντιμετώπιζε οἰκονομικὰ προβλήματα. Αὐτὰ τὰ προβλήματα ἔχουν ξεπεραστεῖ;

«Ὑπῆρχαν πολλὲς ἐκκρεμότητες, μεγάλα χρέη, ποὺ γιὰ πολλοὺς καὶ διάφορους λόγους τὸ Πατριαρχεῖο δὲν εἶχε ἀνταποκριθεῖ εἰς τὶς ὑποχρεώσεις του. Τώρα, μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, πολλὰ κενὰ ἔχουν καλυφθεῖ.

Τὸ οἰκονομικὸ ζήτημα εἶναι ἕνα πρόβλημα ποὺ πάντοτέ μας ἀπασχολοῦσε καὶ ἐξακολουθεῖ νὰ μᾶς ἀπασχολεῖ, ἀλλὰ θέλω νὰ πιστεύω ὅτι βρισκόμαστε σὲ ἀνοδικὴ πορεία.

Σήμερα, τὰ πάντα λειτουργοῦν μὲ διαφάνεια καὶ μὲ σοβαρότητα. Ἐπίσης, ἕνα ἄλλο πρόβλημα εἶναι ὅτι τὸ Πατριαρχεῖο ἔχει περιουσίες γῆς ποὺ βρίσκονται σὲ στρατηγικῆς σημασίας θέσεις ἀπὸ πολιτικῆς πλευρᾶς.

Ἀντιλαμβάνεστε ὅτι τὸ Πατριαρχεῖο βρίσκεται πάντοτε ἐν μέσῳ δύο συμπληγάδων».

-Ποιὲς εἶναι οἱ σχέσεις σας μὲ τὴν κυβέρνηση τοῦ Ἰσραήλ, τῆς Ἰορδανίας καὶ τὴν Παλαιστινιακὴ Ἀρχή;

«Μὲ ὅλες τὶς κυβερνήσεις, κυρίως μὲ τὸ Ἰσραὴλ καὶ τὴν Ἰορδανία, οἱ σχέσεις μας εἶναι ἄριστες καὶ τὸ ἐννοῶ.

Μὲ τὴν Παλαιστινιακὴ Ἀρχή, ἐπίσης, οἱ σχέσεις μας εἶναι πάρα πολὺ καλές, συνεχῶς βελτιώνονται, ἂν καὶ ὁρισμένες φορὲς ὑπάρχουν παρεξηγήσεις ἀπὸ παράγοντες ποὺ εἶναι γνωστοὶ καὶ ἔχουν προσωπικά, οἰκονομικὰ καὶ ἰδεολογικὰ συμφέροντα».

-Ἡ σχέση σας μὲ τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη;

«Δὲν μιλᾶμε περὶ σχέσεως μὲ τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη, ὑπάρχει ταύτιση σὲ ὅλα τὰ θέματα».

-Τὸ Πατριαρχεῖο πέρασε μία πολὺ ἄσχημη περίοδο λόγω τῶν γεγονότων ποὺ συνέβησαν μὲ τὸν ἔκπτωτο Πατριάρχη Εἰρηναῖο. Τί γίνεται μὲ τὴν ὑπόθεσή του;

«Μὲ τὴν ὑπόθεση τοῦ Εἰρηναίου δὲν ἀσχολούμαστε πλέον…»

-Κατὰ πόσον οἱ θρησκείες μποροῦν νὰ συμβάλουν στὴν ἐπικράτηση τῆς εἰρήνης στὶς παγκόσμιες κοινωνίες;

«Οἱ θρησκεῖες διαδραματίζουν καθοριστικὸ ρόλο. Τὸ πρόβλημα τῆς διεθνοῦς διπλωματίας, ἀλλὰ καὶ τῶν πολιτικῶν εἶναι ὅτι, ἐπειδὴ ἀκριβῶς δὲν κατέχουν εἰς βάθος τὰ θέματα τῆς θρησκείας, προσπαθοῦν νὰ παραθεωρήσουν τὸ ρόλο ποὺ διαδραματίζει ἡ θρησκεία σὲ παγκόσμια κλίμακα καὶ δειλὰ δειλὰ ἀναγνωρίζουν ὅτι ὅπου σημειώνονται διενέξεις πολιτικῆς φύσεως ἤ ὁτιδήποτε ἄλλο ἡ αἰτία εἶναι καθαρὰ θρησκευτική.

Προσπαθοῦν νὰ τονίζουν πάλι τὸ πολιτικὸ μέρος ἡ τὸ ἐθνικό, ἡ ρίζα ὡστόσο εἶναι θρησκευτική.

Τὸ λέω αὐτὸ ἀπὸ τὴν πείρα ποὺ ἔχω. Ἐδῶ στὴν περιοχή μας, ἀποδεικνύεται τελικὰ ὄτι ἡ ρίζα τοῦ πολιτικοῦ προβλήματος καὶ τῆς διενέξεως εἶναι καθαρὰ θρησκευτική, γι’ αὐτὸ καὶ ὅλες οἱ κυβερνήσεις σήμερα, εὐρωπαϊκὲς καὶ μὴ, συντρέχουν οἰκονομικῶς κάθε εἴδους πρωτοβουλία ποὺ ἀφορᾶ στὸ διαθρησκειακὸ διάλογο.

Καθημερινά, δέχομαι ἀποστολὲς ἀπὸ τὴν Εὐρώπη καὶ ἀπὸ τὴν Ἀμερική, πολιτικές, διπλωματικὲς καὶ ἐκκλησιαστικές. Ὁ σκοπὸς γιὰ τὸν ὁποῖον ἔρχονται εἶναι γιὰ νὰ ἀκούσουν τὶς ἀπόψεις μας στὸ θέμα τοῦ Μεσανατολικοῦ, τοῦ Παλαιστινιακοῦ καὶ τῶν Ἱεροσολύμων.

Ἀντιλαμβάνονται πλέον ὅτι οἱ διπλωματικὲς καὶ πολιτικὲς προσπάθειες δὲν ἀποδίδουν καρποὺς χωρὶς τὴ συνδρομὴ τῆς θρησκευτικῆς ἡγεσίας ἡ, ἂν θέλετε, τῆς θρησκείας».

-Ὡς Προκαθήμενος τῆς Σιωνίτιδος Ἐκκλησίας, ἔχετε στὴν πνευματική σας δικαιοδοσία τὸ Ναὸ τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ. Ποιὸ μήνυμα θὰ θέλατε νὰ στείλετε ἀπὸ τὸν ἱερὸ αὐτὸ χῶρο πρὸς τοὺς χριστιανούς;

«Οἱ ἄνθρωποι νὰ ἀνοίξουν τὶς καρδιές τους καὶ νὰ δεχθοῦν τὸ μήνυμα τῆς εἰρήνης καὶ τῆς αἰσιοδοξίας ποὺ εἶναι ὁ Χριστός».

-Ποιὸς θεωρεῖτε ὅτι εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας σήμερα;

«Ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀναντικατάστατος καὶ αὐτὸ ἀποδεικνύεται ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι σὲ χῶρες τὶς ὁποῖες ἡ Ἐκκλησία (σ.σ: ἀναφέρομαι στὶς Δυτικὲς Ἐκκλησίες) ἔχει χάσει τὴν πνευματικὴ της ἀποστολὴ καὶ διάθεση, οἱ ἄνθρωποι βρίσκονται σὲ μία κατάσταση συγχύσεως καὶ ἀπογοητεύσεως, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ καταφεύγουν σὲ θρησκεύματα, πού, ἀντὶ νὰ τοὺς ἀνανεώνουν πνευματικὰ καὶ νὰ τοὺς ἐνισχύουν, τοὺς δημιουργοῦν ἐπιπρόσθετα προβλήματα.

Ὅσον ἀφορᾶ στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀποδεικνύεται ὅτι σὲ χῶρες ποὺ ἐπικρατεῖ, οἱ ἄνθρωποι ἀναγνωρίζουν τὴν προσφορά της καὶ καταφεύγουν σὲ αὐτὴν ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὶς ἀδυναμίες τῶν ταγῶν καὶ τῶν κληρικῶν τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας».

-Ἡ παγκόσμια κρίση εἶναι καὶ κρίση ἀξιῶν;

«Εἶναι κρίση ἠθικῆς, διότι τὸ οἰκονομικὸ ζήτημα δὲν εἶναι ἡ ἀρχὴ τῶν πάντων. Ἡ ἀρχὴ τῶν πάντων εἶναι ἡ ὑπέρβασις ἐκ μέρους τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ Ἐγώ του…»

-Ἐξαιτίας τῆς οἰκονομικῆς κρίσης οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι αἰσθάνονται ἀπογοητευμένοι, ὀργισμένοι. Ἀνάλογα εἶναι καὶ τὰ συναισθήματα τῶν νέων, οἱ ὁποῖοι δηλώνουν ὅτι φοβοῦνται γιὰ τὸ μέλλον τους. Τί μήνυμα θὰ στέλνατε σὲ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους;

«Οἱ ἄνθρωποι αἰσθάνονται ἀπογοητευμένοι. Τὸ βλέπω καὶ ἐγὼ ποὺ δέχομαι καθημερινὰ χιλιάδες προσκυνητὲς ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τοῦ κόσμου. Αὐτὸ τὸ συναίσθημα εἶναι ἔντονα ζωγραφισμένο στὰ πρόσωπά τους. Εἶναι δικαιολογημένες ἡ φοβία καὶ ἡ ἀπελπισία τοὺς διότι αἰσθάνονται ὅτι προδίδονται ἀπὸ παντοῦ.

Τὸ μήνυμα τῆς αἰσιοδοξίας εἶναι ἀκριβῶς τὸ μήνυμα τῆς ἐπεμβάσεως τοῦ Θεοῦ στὴν ἱστορία, δηλαδὴ τὰ Χριστούγεννα. Εἶναι τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος οὐδέποτε ἀπογοήτευσε ἀλλὰ καὶ οὔτε ἀπογοητεύει. Ὁ Χριστὸς εἶναι τὸ Φῶς τῆς γνώσεως. Ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης. Ἀλλὰ ἐξαρτᾶται κατὰ πόσον ὁ ἄνθρωπος, νέος καὶ ἡλικιωμένος, εἶναι ἕτοιμος νὰ προβεῖ στὴν ὑπέρβαση τοῦ ἑαυτοῦ του».

Το ακόλουθο άρθρο, το οποίο συμπεριλαμβάνει την συνέντευξη του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ιεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου δημοσιεύθηκε από την εφημερίδα Jerusalem Post, τον Ιούλιο του 2010.

Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία: – Πατριαρχείο Ιεροσολύμων

Από τον ΝΤΟΒ ΠΡΕΜΙΝΓΚΕΡ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ από τη ΣΑΡΑ ΛΕΒΙΝ

Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία στα Ιεροσόλυμα έχει μια αδιάκοπη παρουσία στους Αγίους Τόπους από τους πρώτους αιώνες της Χριστιανοσύνης και πορεύεται αθόρυβα την πορεία της μέσω των 1.500 και πλέον ετών της ιστορίας της.  Η Ορθόδοξη Εκκλησία θεωρεί τον εαυτό της ότι είναι η Μητέρα Εκκλησία του Χριστιανισμού και κηρύσσει το ίδιο δόγμα από την εποχή του Ιησού.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ισχυρίζεται ότι ο πρώτος Επίσκοπός της ήταν ο Ιάκωβος, ο αδελφός του Ιησού, και η Εκκλησία συμπεριλαμβάνει, μεταξύ των Παναγίων Προσκυνημάτων, τά οποία κατέχει, και την Εκκλησία της Γεννήσεως στη Βηθλεέμ καθώς και την Εκκλησία του Παναγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ.  Σήμερα οι μοναχοί της, με το χαρακτηριστικό μαύρο ράσο, τιμούν και υπηρετούν αυτά τα προσκυνήματα με την ίδια ιερουργία και το ίδιο τελετουργικό τυπικό, όπως και στους αρχαίους χρόνους, διατηρώντας με επιμονή τις παραδόσεις τους μέσα στο διάβα του χρόνου και των ιστορικών συμβάντων όπως το Μεγάλο Σχίσμα του έτους 1054 μ.Χ., την Ισλαμική κατάκτηση της Ιερουσαλήμ, την εποχή της Οθωμανικής κυριαρχίας, και των Σταυροφοριών.

Μόλις πρόσφατα, η τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία αντιμετώπισε προκλήσεις από την Κυβέρνηση του Ισραήλ καθώς και εναντίωση από το ποίμνιό της, το οποίο αποτελείται, ως επί το πλείστον, από Παλαιστίνιους Άραβες.

Όμως η Εκκλησία συνεχίζει να πορεύεται καθοδηγούμενη από τον ήρεμο και ταπεινό Πατριάρχη Θεόφιλο ΙΙΙ, ο οποίος αντιμετωπίζει τις σύγχρονες κρίσεις με τον ίδιο τρόπο, με τον οποίο η Εκκλησία πάντα αντιμετώπιζε τις κρίσεις: «Με προσευχή, υπομονή, σοφία, επιμονή και σταθερότητα».

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ

Παρουσιάζει ενδιαφέρον το ότι κάποιος θα μπορούσε να θεωρήσει τα μέλη της πρώτης Χριστιανικής εκκλησίας ως τους αρχικούς Διαμαρτυρόμενους, λόγω του ότι η αξίωση του Ρωμαιοκαθολικού Πάπα ως προς την δικαιοδοσία ήταν μια από τις κύριες αιτίες του Μεγάλου Σχίσματος, το οποίο διαίρεσε την Εκκλησία σε Καθολικό δόγμα και Ορθόδοξο δόγμα.

«Τα δόγματα σε πολλά σημεία είναι κοινά», είπε ο Πατριάρχης Θεόφιλος ΙΙΙ, «για τις δύο Εκκλησίες. Η μεγάλη διαφορά μεταξύ των Ρωμαιο-Καθολικών και του Ορθόδοξου Χριστιανισμού είναι το αξίωμα ενός Πάπα, ο οποίος ισχυρίζεται ότι είναι ο Εντεταλμένος Εκπρόσωπος (Βηκάριος) του Χριστού επί της Γης».

Ο Ντάνιελ Ρόσινγκ, Εκτελεστικός Διευθυντής του Κέντρου της Ιερουσαλήμ για τις σχέσεις Ιουδαϊσμού – Χριστιανισμού, τόνισε ότι μια άλλη διαφορά αποτελεί το γεγονός ότι η Καθολική Εκκλησία έχει ιεραρχία με δομή «πυραμίδας» υπό τον Πάπα, ενώ η εξουσία της Ορθόδοξης Εκκλησίας πηγάζει από τα επί μέρους τοπικά Πατριαρχεία.  Ο Πατριάρχης της Κωνσταντινουπόλεως θεωρείται ο πρώτος μεταξύ ίσων· δεν έχει δικαιοδοσία επί των άλλων Πατριαρχών.

Η Ορθόδοξη θρησκεία είναι, επίσης, διαφορετική από αυτή των Διαμαρτυρομένων, Προτεσταντών, παρ’ όλη την κοινή απουσία μιας Παπικής εξουσίας, αρχής. «Μια μεγάλη διαφορά στην Ορθόδοξη Εκκλησία είναι ότι είναι πολύ τελετουργική, λειτουργική» είπε ο Ρόσινγκ.  «Έχει πολλά τυπικά, εικονίσματα, κεριά, λιτανείες. Ο Προτεσταντισμός τείνει να είναι πιο διανοητικός με λιγότερο τελετουργικό.  Και, επίσης, οι Διαμαρτυρόμενοι Προτεστάντες δεν έχουν άγαμους μοναχούς,  κληρικούς».

Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, μερικές φορές γνωστή και ως Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία, έχει τις καταβολές της στο διαμελισμό της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.  Τον 4^ο αιώνα, ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος κήρυξε την ανατολική πόλη της Κωνσταντινουπόλεως ως τη νέα πρωτεύουσα της Ρώμης.  Τοιουτοτρόπως άρχισε μια βαθμιαία αποστασιοποίηση μεταξύ του ανατολικού ημίσεως και του δυτικού ημίσεως της αυτοκρατορίας.

Καθώς το Λατινόφωνο Δυτικό ήμισυ και το Ελληνόφωνο Ανατολικό ήμισυ διαχωρίστηκαν, οι θεολογικές διαμάχες καθώς και διαμάχες εξουσίας μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας είχαν ως αποκορύφωμα το Μεγάλο Σχίσμα, με το οποίο οι θρησκευτικοί ηγέτες των Ανατολικών και Δυτικών περιοχών αφόρισαν αλλήλους.  Χωρίστηκαν σε Δυτική Λατινική Εκκλησία – τώρα οι Ρωμαιο-καθολικοί – και την Ανατολική Ελληνική Εκκλησία, τώρα γνωστή ως Ορθόδοξη Εκκλησία.

Η λέξη Ορθόδοξος είναι Ελληνική και σημαίνει «ορθή, σωστή πίστη», και αναφέρεται στην άποψη της Ορθόδοξης Εκκλησίας ότι αυτή κατέχει απαρέγκλιτα το αρχέγονο και ορθό τυπικό και τελετουργικό του Χριστιανισμού.  Όντως οι Έλληνες Ορθόδοξοι αποκαλούν τους εαυτούς τους Ρωμαιο-Ορθοδόξους· όμως οι Λατίνοι τους απεκάλεσαν Έλληνες Ορθοδόξους και «έμεινε» το όνομα.

Σήμερα υπάρχουν περίπου 40.000 γηγενείς Ορθόδοξοι Χριστιανοί στο Ισραήλ και στα Παλαιστινιακά εδάφη. Οι περισσότεροι είναι Παλαιστίνιοι Άραβες εκτός από ένα μικρό αριθμό Ελλήνων κληρικών, οι οποίοι ηγούνται αυτών.

ΠΕΡΙΦΡΟΥΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΩΝ

Περίπου 120 μοναχοί ζουν και προσεύχονται σε ένα ωραίο μοναστήρι στην Παλαιά Πόλη της Ιερουσαλήμ, το οποίο λειτουργεί και ως έδρα του Πατριαρχείου.  Αυτοί οι άγαμοι  μοναχοί είναι, στην πλειονότητά τους, Έλληνες και συγκροτούν τον πυρήνα του κλήρου της Εκκλησίας.

Οι μοναχοί διάγουν μια ζωή προσευχής και μελέτης (δες την παρακείμενη εξιστόρηση), και συμπεριλαμβάνουν ποιμαντικό έργο στις υποχρεώσεις τους, καθώς και συντήρηση και προσκύνηση των ιερών προσκυνημάτων της Εκκλησίας.

Ένα Διοικητικό Συμβούλιο από 18 επισκόπους, αποκαλούμενο Ιερά Σύνοδος, διοικεί την Αδελφότητα των μοναχών και την Εκκλησία, και είναι υπεύθυνη για την εκλογή του Πατριάρχη. Αυτή εξέλεξε την Α.Θ.Μ. κ.κ. Θεόφιλο ΙΙΙ, Πατριάρχη της Ιερουσαλήμ το 2005.

«Ένα κύριο λειτούργημα του Πατριαρχείου είναι να φροντίζει τα ιερά προσκυνήματα», είπε ο Πατριάρχης Θεόφιλος.  «Φυλάσσουμε και διατηρούμε τα Πανάγια προσκυνήματα, έτσι ώστε νά είναι προσβάσιμα στον οποιονδήποτε χωρίς διακρίσεις».

Ίσως το πιο ιερό μέρος, το οποίο ανήκει στη δικαιοδοσία της Εκκλησίας, είναι ο Ναός του Παναγίου Τάφου.  Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι κύριος κάτοχος της γης, επί της οποίας είναι χτισμένος ο Ναός, αν και η διαχείριση / διοίκηση είναι διαιρεμένη, διαμοιρασμένη μεταξύ των έξι (6) Χριστιανικών δογμάτων: των Ελλήνων Ορθοδόξων, των Καθολικών, των Αρμενίων Ορθοδόξων, των Σύρων Ορθοδόξων, των Κοπτών Αιγυπτίων και των Αιθιόπων.

Σύμφωνα με τους Έλληνες Ορθοδόξους, ο Ιησούς είναι Υιός του Θεού,  έχει την θεία μαζί με την ανθρώπινη φύση και είναι τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος. Οι Έλληνες Ορθόδοξοι πιστεύουν στα τρία πρόσωπα του Θεού, το «τρισυπόστατον», τον Πατέρα, τον Υιό, και το Άγιο Πνεύμα. Οι Ορθόδοξες λειτουργίες έχουν τις απαρχές τους στην πρώιμη Αποστολική Εκκλησία, και την Παλαιά Διαθήκη. Λιβάνι, κεριά και λυχνάρια ελαίου χρησιμοποιούνται στις λειτουργίες, όπως χρησιμοποιούνταν και στους καιρούς της περιόδου της Παλαιάς Διαθήκης. Βυζαντινές ψαλμωδίες και ύμνοι ψάλλονται στις λειτουργίες των Ελλήνων Ορθοδόξων. Δεν χρησιμοποιούνται όργανα κατά τη διάρκεια των λειτουργιών και των ύμνων· μόνο ψάλλουν.

Οι μοναχοί της Εκκλησίας προσεύχονται για τέσσερεις ή πέντε ώρες κάθε μέρα.

Τα ενδύματα των ιερέων είναι περίτεχνα, λεπτοδουλεμένα.  Τα σχέδιά τους προέρχονται από την Παλαιά Διαθήκη.

ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΕΝΟΣ ΜΟΝΑΧΟΥ

(Από τον Αρχιμανδρίτη π. Ισίδωρο).

6:00 πμ      –        Εγερτήριο. Πρωϊνές προσευχές

8:00 πμ      –        Εργασία στο Γραφείο. Διοικητικά καθήκοντα, ποιμαντικές και κοινοτικές ευθύνες, συντήρηση και φροντίδα των ιερών τόπων.

2:00 μμ      –        «Εσπερινός» / Εσπερινή Ακολουθία.

4:00 μμ      –        Ανάπαυση.

6:00 μμ      –        Νυκτερινές Προσευχές.

7:00 μμ      –        Ανάπαυση. «Πηγαίνουμε στα δωμάτια μας, μελετούμε, διαβάζουμε ένα βιβλίο, διασκεδάζουμε ψυχαγωγούμαστε, μιλούμε για τον Θεό».

Αν και η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία τείνει να έχει καλές σχέσεις με τα άλλα Χριστιανικά δόγματα, εν τούτοις το προσκύνημα τούτο έχει μία ιστορία εντάσεων, οι οποίες «αναζωπυρώνονται» κατά διαστήματα.

Το 1853, ο Σουλτάνος της εποχής εξέδωσε ένα διάταγμα του status quo για τον Πανάγιο Τάφο, με το οποίο απαιτούσε ότι όλα τα έξι δόγματα θα έπρεπε να συμφωνούν για οποιεσδήποτε δομικές αλλαγές στην Εκκλησία του Παναγίου Τάφου.  Αυτή η αμφίδρομη και περιπεπλεγμένη δέσμευση  έφερε τις ενδιαφερόμενες πλευρές σε μεγάλο αδιέξοδο, εξ αιτίας του οποίου δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε οποιεσδήποτε αλλαγές, συμπεριλαμβανομένων και των πολύ σημαντικών, όπως π.χ. της κατασκευής μιας εξόδου κινδύνου σε περίπτωση πυρκαϊάς, η οποία θα συμπλήρωνε τη μοναδική είσοδο – έξοδο του Ναού της Αναστάσεως.

Το σύμβολο του τέλματος του status quo, στο οποίο έχει περιέλθει ο Πανάγιος Τάφος είναι η περίφημη «ανεμόσκαλα», η οποία είχε τοποθετηθεί πάνω σε έναν τοίχο περί το 1800 και έκτοτε έχει παραμείνει ως έχει, διότι κανείς από τους εμπλεκομένους φορείς δεν έχει την αρμοδιότητα να την αποσύρει.

Ακόμη και πολύ ελαφρές δομικές αλλαγές έχουν υποκινήσει βία μεταξύ των κληρικών.  Όταν ένας Κόπτης μοναχός προσπάθησε, το 2002, να μετακινήσει μία καρέκλα στη σκιά, προκάλεσε μια διαμάχη με τους Αιθίοπες, οι οποίοι απέρριψαν τη δικαιοδοσία του επί της περιοχής.  Όμως, τέτοια συμβάντα είναι σχετικά σπάνια και, η από κοινού διοίκηση της Εκκλησίας γενικά πορεύεται «καλῇ τῇ πίστει».

Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για τον Πανάγιο Τάφο και έχει στην κατοχή της διάφορα ιερά σκηνώματα μεταξύ των θησαυρών της εκεί. Μέσα σε γυάλινη λειψανοθήκη μπορεί κάποιος να δει αυτό που λέγεται ότι είναι μέρος του κρανίου του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού, και το χέρι της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής.

ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΛΗΡΙΚΟΙ, ΑΡΑΒΕΣ ΛΑΙΚΟΙ

Πέρα από την αφοσίωση της Εκκλησίας ως προς τη διατήρηση και φροντίδα των Ιερών Τόπων, ο Πατριάρχης Θεόφιλος είπε ότι η ευθύνη της είναι να «φροντίζει για τις διάφορες Ορθόδοξες Χριστιανικές Κοινότητες παντού – στο Ισραήλ, στις Παλαιστινιακές περιοχές και στο Χασιμιτικό Βασίλειο της Ιορδανίας».

Έχουν γίνει όμως καταγγελίες ότι πολύς χρόνος αφιερώνεται στα Πανάγια Προσκυνήματα και ότι το ποίμνιο της Εκκλησίας αποτελεί δευτερεύουσα έγνοια και ασχολία.

«Μερικοί λένε ότι οι Καθολικοί, π.χ., κάνουν πολύ περισσότερα όσον αφορά το εκπαιδευτικό, ιατρικό και φιλανθρωπικό έργο, από ότι η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία», είπε ο Ντάνιελ Ρόσινγκ, Εκτελεστικός Διευθυντής του Κέντρου για τις Σχέσεις Ιουδαίων – Χριστιανών.  «Λένε ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία προσδίδει περίσσεια έμφαση στους άγιους τόπους πανάγια προσκυνήματα».

Μια άλλη έγνοια, ανησυχία είναι ότι οι Άραβες λαϊκοί δεν αντιπροσωπεύονται επαρκώς στην Ιεραρχία της Εκκλησίας, η οποία αποτελείται, κατ’ εξοχήν, από Έλληνες.

Ο Ραβίνος Ντεήβιντ Ρόζεν της Αμερικανικής Ιουδαϊκής Επιτροπής {American Jewish Committee – www.ajc.org/ } είπε ότι είναι ένα παλαιό πρόβλημα.  «Υπήρξε ιστορική ένταση μεταξύ της ιεραρχίας και των λαϊκών του ποιμνίου σχετικά με αυτό το θέμα, δηλαδή της αντιπροσώπευσης.  Είναι το μοναδικό Χριστιανικό Δόγμα στους Αγίους Τόπους, του οποίου η ηγεσία δεν προέρχεται από τις τάξεις και τά μέλη της.  Όλες οι Εκκλησίες εδώ είναι Αραβικές Εκκλησίες και η ηγεσία τους αποτελείται από Άραβες κληρικούς εκτός από αυτήν εδώ».

Ο Ρόζεν υπαινίσσεται ότι ο κλήρος παραμένει στη συντριπτική του πλειοψηφία Ελληνικός, διότι η Εκκλησία αντιλαμβάνεται την αποστολή της ως τη συνέχεια του αρχέγονου Χριστιανισμού.  «Εάν ρωτήσετε την ηγεσία, ή την Εκκλησία οπουδήποτε στον κόσμο, θα σας πουν ότι είναι μια ιστορική Εκκλησία, και ότι η σπουδαιότητά της υπερβαίνει κατά πολύ την τοπική εθνική μικρή περιφέρειά της.  Η παγκόσμια ακτινοβολία της είναι μέρος της ιστορικής της ταυτότητας και ευθύνης».

«Όμως, εάν ρωτήσετε την πλειονότητα των Ορθοδόξων πιστών στην περιοχή» συνέχισε ο Ραβίνος Ρόζεν, «πιστεύουν ότι ο κλήρος θα πρέπει να αντιπροσωπεύει την εθνική κοινότητα.  Αυτό είναι μια διαχρονική πηγή εντάσεως για όσο διάστημα κάποιος μπορεί να θυμάται».

Ο Πατριάρχης Θεόφιλος είπε ότι αυτοί οι ισχυρισμοί είναι «καθ’ όλα αναληθείς».

«Στο παρελθόν υπήρξαν προβλήματα, όμως αυτό δε σημαίνει ότι το Πατριαρχείο δεν φροντίζει το ποίμνιό του.  Λαμβάνουμε πρωτοβουλίες, για να προαγάγουμε την εκπαίδευση, να κτίσουμε σχολεία».

«Ακριβώς αυτή τη στιγμή δύο μέλη της Ιεράς Συνόδου είναι Άραβες», είπε.  «Είναι θέμα χρόνου».

Μια διακεκριμένη προσωπικότητα, η οποία μάχεται για τα δικαιώματα των Αράβων στην Ορθόδοξη Εκκλησία είναι ο Θεοδόσιος, αρχικά επονομαζόμενος Ατάλλα Χάννα, ο οποίος εξελέγη Αρχιεπίσκοπος το 2005.  Ήταν μόλις ο δεύτερος Παλαιστίνιος ο οποίος έφερε αυτό τον βαθμό στην ιστορία της Εκκλησίας.

Αν και ο Θεοδόσιος αρνήθηκε να σχολιάσει την τρέχουσα σχέση μεταξύ των Αράβων λαϊκών του Αραβικού ποιμνίου και του Ελληνικού κλήρου, εν τούτοις, πριν από τον διορισμό του ως Αρχιεπισκόπου, ήταν μια διαβόητη προσωπικότητα στους Ελληνο – Ορθόδοξους κύκλους.

Ο Θεοδόσιος κέρδισε δημοτικότητα σε σχέση με τους Άραβες λαϊκούς από τις πύρινες στηλιτεύσεις του κατά της Ισραηλινής κατοχής, σε σημείο που το 2002 συνελήφθη και κρατήθηκε για βραχύ χρονικό διάστημα από τις Ισραηλινές αρχές με την υποψία της «υποκινήσεως» και δεσμών με τρομοκρατικές οργανώσεις.

Ο κλήρος  ήταν δυσαρεστημένος με τη στάση του Θεοδοσίου, λόγω της στάσεώς τους ανέκαθεν να διατηρούν καλές σχέσεις με τις κυβερνητικές αρχές. «Η θέση και η στάση μας εδώ ήταν πάντα να συνεισφέρουμε, όσο μπορούμε, στην ειρήνη, αμοιβαία συνύπαρξη και  ανεκτικότητα», είπε ο Πατριάρχης Θεόφιλος.

Όμως παρ’ όλες τις μέγιστες προσπάθειες να παραμείνει ουδέτερη, η Εκκλησία ενεπληρώθη μερικές φορές, στη δίνη.

Η πιο πρόσφατη κρίση ήταν για τη γη.

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ ΓΗΣ

Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης  γης στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ.  Της ανήκει το μέγιστο μέρος της γης από την Πύλη του Δαβίδ μέχρι κάτω στο δρόμο, στον οποίο κείται το Ελληνικό Πατριαρχείο, και όλο το δρόμο μέχρι τον Πανάγιο Τάφο.

Πέρα της ιδιοκτησίας της γης, επί της οποίας κείνται πολλοί ιεροί τόποι, η Εκκλησία συγκαταλέγει μεταξύ των ακινήτων, που της ανήκουν, τη γη επί της οποίας ευρίσκεται η κατοικία του Πρωθυπουργού, και τη γη επί της οποίας ευρίσκεται το Ισραηλινό Κοινοβούλιο-Κνέσετ. Ο όρος “Κνέσετ” προέρχεται από το αρχαίο εβραϊκό ( כנסת ) «Μεγάλη Συνέλευση» ή «Μεγάλη Συναγωγή» η οποία, σύμφωνα με την Ιουδαϊκή παράδοση, ήταν μια συνάθροιση 120 ατόμων, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονταν νομοδιδάσκαλοι, σοφοί, και προφήτες, στην περίοδο από το τέλος των Βιβλικών προφητών έως την περίοδο της δημιουργίας του Ραβινικού Ιουδαϊσμού.

Η γη ανήκει στην Εκκλησία από τους αρχαίους χρόνους.  Ο Πατριάρχης Θεόφιλος εξήγησε ότι η Εκκλησία «δεν είναι μόνο κληρονόμος μιας μεγάλης πνευματικής κληρονομιάς, αλλά και μιας φυσικής, δημοσιονομικής εμπράγματης αξίας κληρονομιάς».

Μετά την Μουσουλμανική κατάκτηση της Αγίας Γης, ο τότε Πατριάρχης Σωφρόνιος παρέμεινε ο εθνικός και θρησκευτικός ηγέτης των Χριστιανών εκεί.  Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία κληρονόμησε τις Εκκλησίες, τις Βασιλικές και τις παρακείμενες εκτάσεις γης, οι οποίες ανήκαν στους κατακτηθέντες Βυζαντινούς.  Κατά το διάβα της ιστορίας της, η Εκκλησία απέκτησε ακόμη περισσότερη γη.

Όταν και οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι προσδίδουν τέτοια υψηλή αξία στην Ιερουσαλήμ, η μεγάλης εκτάσεως ιδιοκτησία γης της Εκκλησίας τη θέτει σε πολύ «λεπτή» θέση.

Η ΚΡΙΣΗ

Το 2005, ο τότε Πατριάρχης Ειρηναίος πυροδότησε σκάνδαλο και ξεσήκωσε κατακραυγή μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας μετά από, όπως αναφέρθηκε, την πώληση μέρους της γης της σε έναν όμιλο Ισραηλινών επενδυτών.

Ο κλήρος εξαγριώθηκε με το ότι ο Πατριάρχης πούλησε γη ανήκουσα στην Εκκλησία, και περισσότερο εξαγριώθηκαν οι Άραβες λαϊκοί, διότι αισθάνθηκαν ότι πουλήθηκε η δική τους γη στους Ισραηλινούς.  Σε απάντηση, η Ιερά Σύνοδος καθαίρεσε από το αξίωμά του τον Πατριάρχη Ειρηναίο, και εξέλεξε ως νέο Πατριάρχη  τον Θεόφιλο ΙΙΙ.

Αυτό το γεγονός αποτέλεσε την αρχή ενός δυσκόλου δύο ετών διαστήματος για την Εκκλησία.  Πέρα από την αντιπαράθεση μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας, εξωτερικά προβλήματα βγήκαν, επίσης, στην επιφάνεια.

Η Ισραηλινή κυβέρνηση αρνήθηκε να αναγνωρίσει την έκπτωση του Ειρηναίου, αναφέροντας ότι υπάρχει ανάγκη κυβερνητικής εγκρίσεως για την πράξη.  Με την ίδια λογική, αρνήθηκε να αναγνωρίσει τον Πατριάρχη Θεόφιλο ως τον διάδοχο του Ειρηναίου. Μερικές αιτιάσεις αναφέρουν ότι πρόσωπα στην κυβέρνηση του Ισραήλ εμπόδισαν την αναγνώριση του Πατριάρχη, για να κερδίσουν πολύτιμες ιδιοκτησίες της Εκκλησίας.

Καθώς ο Πατριάρχης Θεόφιλος εργαζόταν για να αποκαταστήσει την ηρεμία, η οποία επικρατούσε πριν τα συμβάντα αυτά, στην Εκκλησία προκλήθηκε ένα κυβερνητικό πάγωμα των Τραπεζικών λογαριασμών του Πατριαρχείου, τα χρηματικά ποσά των οποίων ήταν αναγκαία για τη συντήρηση και φροντίδα των αγίων τόπων και του σχολικού συστήματος του Πατριαρχείου.

Τον επόμενο χρόνο, η Ισραηλινή κυβέρνηση αρνήθηκε να ανανεώσει θεωρήσεις εισόδου [visas] για πολλούς από τους Έλληνες κληρικούς, κάτι το οποίο θα τους εξανάγκαζε να εγκαταλείψουν το Ισραήλ.

Ακόμη και η κυβέρνηση της Ιορδανίας, της οποίας οι Χριστιανοί εμπίπτουν στη δικαιοδοσία και εξουσία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, για κάποιο χρονικό διάστημα αρνείτο, επίσης, να αναγνωρίσει τον Θεόφιλο.

Όμως ο Θεόφιλος «πέρασε την μπόρα», ασκώντας έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ για την αναγνώρισή του.  Κέρδισε τη μάχη του το 2007 και επιβεβαίωσε τον ρόλο Του από τις κυβερνήσεις του Ισραήλ και της Ιορδανίας.

Ερωτώμενος πώς ανταπεξήλθε στην κρίση, ο Πατριάρχης Θεόφιλος είπε ότι το έπραξε «με προσευχή και με υπομονή.  Με σύνεση, με επιμονή, και με σθεναρότητα. Εγώ ο ίδιος γνώριζα από πού πήγαζε το πρόβλημα, περί τίνος επρόκειτο.  Γνώριζα ότι όλα τα προβλήματα εκφύονταν, όχι από την ίδια την κυβέρνηση, αλλά από μερικά πρόσωπα-κλειδιά, τα οποία είχαν κατοχυρωμένα συμφέροντα». Ο Θεόφιλος αρνήθηκε να κατονομάσει συγκεκριμένα άτομα.

ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Έχοντας ανταπεξέλθει σε αυτήν την πρόσφατη κρίση, διάφορες εικασίες εγείρονται ως προς τις προκλήσεις, τις οποίες η Εκκλησία θα αντιμετωπίσει στο μέλλον.  Ο Ραβίνος Ρόζεν διαβλέπει ότι η διαφοροποιούμενη εθνική σύνθεση του ποιμνίου θα λειτουργήσει ως ελατήριο για μελλοντική αλλαγή.

«Ένα συναρπαστικό ζήτημα σχετικό με την Ορθόδοξη Εκκλησία αποτελεί η μεταβολή της χριστιανικής παρουσίας κατά τα τελευταία 20 έτη», είπε ο Ραββίνος Ρόζεν, αναφερόμενος στη μαζική μετανάστευση από την Ρωσία και άλλα πρώην Σοβιετικά κράτη.

Με βάση τον Ισραηλινό Νόμο της Επιστροφής, οποιοδήποτε άτομο με έναν /μια τουλάχιστον Εβραίο παππού ή Εβραία γιαγιά έχει δικαίωμα να κάνει «αλιγιά» κυριολεκτικά: «άνοδο» / μετανάστευση Εβραίου-ας στη Γη του Ισραήλ, να μεταναστεύσει δηλαδή στο Ισραήλ.  Αυτό έφερε ως αποτέλεσμα πολλούς Ρώσους μετανάστες, οι οποίοι μπορεί να έχουν κάποιον Εβραίο παππού ή/και Εβραία γιαγιά, όμως ασκούνται θρησκευτικά ως Χριστιανοί Ορθόδοξοι.  Εκτιμήσεις ως προς τον αριθμό αυτών των μεταναστών διαφέρουν, όμως ο Πατριάρχης Θεόφιλος λέει ότι μπορεί ο αριθμός τους να πλησιάζει και τις 50.000, ο οποίος είναι μεγαλύτερος από τον γηγενή Ορθόδοξο Αραβικό πληθυσμό.

Ο Πατριάρχης Θεόφιλος αναγνώρισε τη νέα κατάσταση, όμως δεν ανησυχεί.  «Τουναντίον», είπε, «αυτό είναι κάτι το οποίο επαναλαμβάνεται από 70 καί 100 χρόνια πριν.  Είχαμε μια μεγάλη εισροή προσκυνητών.  Είμαστε πολύ χαρούμενοι για την μετανάστευση. Ἀνθρωποι επιστρέφουν από τις πρώην Σοβιετικές δημοκρατίες, κουμουνιστικές χώρες.  Αισθάνονται σαν το σπίτι τους, διότι το Πατριαρχείο τους αντιπροσωπεύει όλους». «Εάν η ιστορία προσφέρει σ’ εμάς κάποια καθοδήγηση, η Ορθόδοξη Εκκλησία θα καλωσορίσει αυτούς τους νέους μετανάστες και θα συνεχίσει να χαράσσει το δρόμο της, όπως έκανε από τις πρώτες μέρες της απαρχής του Χριστιανισμού».

Το άρθρο αυτό, το οποίο συμπεριλαμβάνει την εν λόγω συνέντευξη, δημοσιεύθυκε από την εφημερίδα Jerusalem Post / Χριστιανική Έκδοση, τον Ιούλιο του 2010. Ο συντάκτης του άρθρου είναι ο κ. Dov. Preminger.

ngg_shortcode_0_placeholder

Ἀποσπάσματα συνέντευξης τοῦ Πατριάρχη Ἱεροσολύμων Θεόφιλου Γ’ στή Νάνσια Κωσταρά γιά τόν «Ἐλεύθερο Τύπο»

.

-Μακαριώτατε, ποιές εἶναι οἱ σχέσεις Πατριαρχείου καί Ἰσραήλ;

“Εἶναι ἄριστες μέ τό κράτος τοῦ Ἰσραήλ, ὅπως ἄριστες εἶναι καί μέ τίς ἄλλες κυβερνήσεις, τό βασίλειο τῆς Ἰορδανίας καί τήν Παλαιστινιακή Ἀρχή.”

-Παρ’ ὅλα αὐτά, ἄργησε παρά πολύ ἡ ἀναγνώρισή σας ἀπό τό κράτος τοῦ Ἰσραήλ. Γνωρίζετε τούς λόγους;

“Νομίζω ὅτι αὐτό πλέον θεωρεῖται λῆξαν. Δέν ἀναζήτησα τούς λόγους γιατί, παρά τή σχετική καθυστέρηση, ἐντούτοις οἱ Ἰσραηλινοί κινήθηκαν ἐν τέλει μέσα σέ λογικό χρονικό πλαίσιο.”

-Εἶναι πολλοί αὐτοί πού πιστεύουν ὅτι τά ἑλληνικά προσκυνήματα κινδυνεύουν ἀπό κάποιους…

“Ἡ Ἱερουσαλήμ ἔχει ἕναν παγκόσμιο χαρακτήρα καί ὑπάρχει ἕνα καθεστώς προσκυνηματικό, τό ὁποῖο ἔχει κατοχυρωθεῖ, διασφαλιστεῖ, ἐνῶ ὑποστηρίζεται ἀπό διεθνεῖς συνθῆκες. Ὅλα τά ἐμπλεκόμενα-ἐνδιαφερόμενα κράτη ἔχουν ἀναλάβει τήν εὐθύνη τῆς προστασίας τῶν προσκυνημάτων καί τῆς ἐλεύθερης διακίνησης τῶν προσκυνητῶν, ἀλλά καί τήν ἐγγύηση τῆς ἐλευθέρας ἐκφράσεως τῆς λατρείας τῶν πιστῶν. Ἔχουν τήν ὑποχρέωση τῆς τήρησης αὐτῶν τῶν κανόνων, πράγμα πού διασφαλίζει καί τά κεκτημένα τῶν ἐμπλεκόμενων κρατῶν.”

– Μέ ποιόν τρόπο στηρίζει ἡ ἑλληνική Πολιτεία τό Πατριαρχεῖο καί σέ ποιό βαθμό;

“Ἡ ἑλληνική Πολιτεία ἦτο, εἶναι καί θά παραμείνει ἀρωγός εἰς τό ἔργον τοῦ Πατριαρχείου καί δέν πρέπει νά λησμονοῦμε ὅτι τό ἑλληνικό κράτος εἶναι ἡ προστάτις δύναμις τῶν ὀρθόδοξων Ρωμιῶν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς.”

-Μέ τόν πρωθυπουργό τῆς χώρας, Γιῶργο Παπανδρέου, ἔχετε συναντηθεῖ προκειμένου νά συζητήσετε τά ζητήματα ποῦ ἀπασχολοῦν τό Πατριαρχεῖο;

“Ἐπανειλημμένως! Μάλιστα, πρόσφατα συναντηθήκαμε στό Συνέδριο τῆς Φατάχ, πού ἔλαβε χώρα εἰς τή Βηθλεέμ, καθώς καί σέ ἄλλες ἐπισκέψεις του, ἐδῶ στό Πατριαρχεῖο. Εἶναι γνωστό τό ἐνδιαφέρον του. Τήν τελευταία φορὰ πού ἐμεῖς ἐπισκεφθήκαμε τήν Ἑλλάδα,  συναντηθήκαμε μέ τόν ὑφυπουργό κ. Κουβέλη καί μπορῶ νά πῶ ὅτι ἦταν μία πολύ ἐποικοδομητική ἀπό πάσης πλευρᾶς συνάντηση. Ἀποφασίσαμε ἀπό κοινοῦ νά ἐπεκτείνουμε αὐτή τή συνεργασία”

-Ὅμως,  πέραν τού  πολιτικοῦ ἐνδιαφέροντος ἀπό πλευρᾶς Πολιτείας, ὑπάρχει καί οἰκονομική ἐνίσχυση καί σέ ποιό βαθμό;

“Κοιτάξτε, τή συντήρηση τῶν προσκυνημάτων, καθώς καί τό ἀναστηλωτικό ἔργο ἐξ ὁλοκλήρου τά ἔχει ἀναλάβει ἡ ἑλληνική κυβέρνηση. Ὅταν, γιά παράδειγμα, εἴχαμε τή μεγάλη κρίση στό Πατριαρχεῖο καί ἀντιμετωπίσαμε τό πρόβλημα τῆς γῆς, δηλαδή τοῦ οἰκοπέδου στήν περιοχή τοῦ Ἀπωτόλ, ἡ τότε ὑπουργός Ἐξωτερικῶν, κ. Ντόρα Μπακογιάννη, ἐνέκρινε ἀμέσως τό ποσό τῶν πέντε ἑκατομμυρίων εὐρώ, πού μαζί μέ τό ποσό τῶν τεσσεράμισι ἑκατομμυρίων πού εἴχαμε ἐξασφαλίσει ἐπέτρεψαν νά πληρώσουμε τό χρέος καί ἔτσι νά ἐπανέλθει ἡ ἰδιοκτησία τοῦ οἰκοπέδου, δηλαδή τοῦ προσκυνηματικοῦ αὐτοῦ χώρου, καί πάλι στήν κυριαρχία τοῦ Πατριαρχείου.”

-Οἱ σχέσεις σας μέ τόν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο;

“Δέν μιλᾶμε γιά σχέσεις… Τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων καί Κωνσταντινουπόλεως εἶναι «ἕνα σῶμα, μία σάρκα». Εἴμαστε ἕνα καί τό αὐτό πνεῦμα.”

-Μακαριώτατε, πῶς βλέπει ἡ ρωσική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τό γεγονός ὅτι ἡ ἑλληνική, ἄν καί ἀριθμητικά πολύ λιγότερη καί οἰκονομικῶς ἀρκετά ἀσθενέστερη, συνεχίζει νά ἡγεῖται τοῦ μεγαλυτέρου πνευματικοῦ κέντρου ὄλου τοῦ κόσμου, δηλαδή τοῦ Πατριαρχείου;

“Εἶναι φυσικό καί ἑπόμενο μία ζωντανή Ἐκκλησία, ὅπως ἡ ρωσική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, νά θέλει νά διαδραματίσει ἕναν ἰδιαίτερα ξεχωριστό ρόλο. Ἐντούτοις, θά πρέπει νά λάβουμε ὑπ’ ὄψιν μας ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ἑνιαία καί δέν λειτουργεῖ κατά κανόνα μέ κοσμικά κριτήρια, ἀριθμητικά ἤ ποσοτικά.”

-Ποιός εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας ὡς πρός τά προσκυνήματα;

“Ἡ Ρωσική Ἐκκλησία ἀναγνωρίζει τό γεγονός ὅτι τά Πατριαρχεῖα τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, καί εἰδικότερα τό Πατριαρχεῖο τῶν Ἱεροσολύμων, συνέβαλαν τά μέγιστα στό νά κατοχυρωθεῖ καί νά ἐμπεδωθεῖ ἡ ὀρθόδοξος πίστη στό ρωσικό λαό. Ἀναγνωρίζει, δέ, τό γεγονός ὅτι οἱ Πατριάρχες τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, ξεκινώντας ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἀλλά καί τ’ ἄλλα Πατριαρχεῖα, γιά ἕνα μεγάλο χρονικό διάστημα ὑπῆρξαν οἱ πνευματικοί χειραγωγοί τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ ρωσικοῦ λαοῦ.”

-Ποιοί εἶναι οἱ οἰκονομικοί πόροι τοῦ Πατριαρχείου;

“Ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι ἀντιμετωπίζουμε οἰκονομικᾶ προβλήματα. Τό Πατριαρχεῖο ἔχει πόρους ἀπό τά διάφορα ἀκίνητα ἐντός κι ἐκτός Ἱεροσολύμων. Οἱ περισσότεροι πόροι ὅμως προέρχονται ἀπό φιλανθρωπίες. Στό Πατριαρχεῖο δέν ἐπιτρέπεται νά μπεῖ ὁ ἐπιχειρηματικός παράγοντας. Γι’ αὐτό, ἄν καί τό Πατριαρχεῖο ἔχει μεγάλη ἀκίνητη περιουσία, ἡ θέση τοῦ εἶναι τόσο μεγάλη καί εὐαίσθητη πού δέν μπορεῖ νά προβεῖ σέ ἀνάλογες ἐπενδύσεις. Τό Πατριαρχεῖο εἶναι κάτοχος μίας μεγάλης φυσικῆς κληρονομιᾶς, ἡ ὁποία ὅμως, κυρίως ἐντός τῶν Ἱεροσολύμων, εἶναι στρατηγικῆς σημασίας ἀπό ἀπόψεως καθαρά πολιτικῆς.”

-Νά τό ἑρμηνεύσω ὅτι γιά κάθε ἴχνος γῆς πού χάνεται ἀποδυναμώνεται καί ἡ ἑλληνική κυριαρχία στήν περιοχή;

-Σχετικά μέ αὐτό πού μόλις εἴπατε, εἶναι κάτι γιά τό ὁποῖο ἐμεῖς διαφοροποιοῦμε τή θέση μας ἀπό τίς ἄλλες Ἐκκλησίες ἐδῶ. Ἡ περιουσία τοῦ Πατριαρχείου εἶναι δική του, δέν εἶναι κρατική περιουσία. Αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ Ἑλλάδα οὐδέποτε εἶχε διεκδικήσεις ἀπό τήν περιουσία του, οὔτε θεώρησε τίς γαῖες τοῦ ὡς δική του κρατική περιουσία, ἐν ἀντιθέσει πρός τό Βατικανό καί τή Ρωσική Ἐκκλησία ὅπου οἱ γαῖες τοῦ Βατικανοῦ εἶναι γαῖες δικές του καί δέν ἀνήκουν κάν στήν τοπική Ἐκκλησία. Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τούς Ρώσους. Ὡς γνωστόν, ἔχουν καί αὐτοί δική τους γῆ εἰς τόν χῶρον τῶν Ἱεροσολύμων, μόνο πού ἡ γῆ αὐτή εἶναι κρατική περιουσία καί ἐπίσης ἡ τοπική Ἐκκλησία δέν ἔχει κανένα δικαίωμα ἐπ’ αὐτῶν.”

-Ἀναφερόμενοι στό Πατριαρχεῖο, πῶς γίνεται νά μιλᾶμε γιά τό μεγαλύτερο πνευματικό κέντρο τοῦ κόσμου τήν ἴδια ὥρα ποὺ ἡ περίφημη Θεολογική Σχολή του παραμένει κλειστή;

“Ἡ Θεολογική Σχολή τοῦ Σταυροῦ, πού στεγαζόταν στή Μονή τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, δέν λειτουργεῖ κυρίως λόγω τῶν πολιτικῶν καταστάσεων (γνωρίζετε ὅτι βρίσκεται στή Δυτική Ἱερουσαλήμ, ἡ ὁποία μέχρι τό 1967 ἦτο χωρισμένη), ἀλλά καί οἰκονομικῶν λόγων.”

-Δέν εἶναι ἀδικαιολόγητο νά μένει ἀνεκμετάλλευτη μία τόσο μεγάλη πνευματική περιουσία; Θά θέλατε ἐπί τῶν ἡμερῶν σας νά ἐπαναλειτουργήσει;

“Βεβαίως! Ἔχουν γίνει καί προηγουμένως προσπάθειες ἀπό τόν Μακαριστό Πατριάρχη Βενέδικτο. Ἡ ἐπιθυμία ὑπάρχει, ὅπως καί διατάγματα κυβερνητικά ἀπό τήν ἑλληνική Πολιτεία. Ὅμως, οἱ πολιτικές ἐξελίξεις δέν βοήθησαν νά εὐοδωθεῖ αὐτή ἡ προσπάθεια. Αὐτή τή στιγμή ὅμως, καί ἐγώ προσωπικά μέ τήν ἔγκριση τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου, ἔχουμε ἀναλάβει τήν πρωτοβουλία γιά νά ἐπανιδρυθεῖ καί ἐπαναλειτουργήσει ἡ Θεολογική Σχολή τοῦ Σταυροῦ.”

-Τελικά, τί εἶναι αὐτό πού ἐμποδίζει νά ὑλοποιηθεῖ ἡ πρωτοβουλία σας αὐτή ὅσο πιό ἄμεσα γίνεται τώρα καί ἐπί τῶν ἡμερῶν σας;

“Οἱ λόγοι εἶναι καθαρά οἰκονομικοί. Γιατί ἀπό τίς τοπικές Ἀρχές ἐδῶ δέν ἔχουμε κανένα πρόβλημα, μάλιστα αὐτό εἶναι κάτι πού θέλουν καί τά ἀνώτατα πνευματικά ἐκπαιδευτικά ἱδρύματα τοῦ Ἰσραήλ.”

-Μέ τί ἔλλειμμα παραλάβατε τά ταμεῖα μετά τόν Εἰρηναῖο;

“Ὑπάρχει μία κινεζική παροιμία ποῦ λέει: «Γιατί νά ὑβρίζεις τό σκότος; Ἄναψε ἕνα κερί».

-Ὁ νοῶν νοείτω… Ἔχουν ἀρχίσει νά ξεπερνιοῦνται τά οἰκονομικᾶ προβλήματα;

“Δόξα τῷ Θεῷ, τά πράγματα ὁλοένα καί βελτιώνονται.”

-Τί ἄλλα προβλήματα ἀντιμετωπίζει τό Πατριαρχεῖο τά ὁποία θά ἔπρεπε νά γνωρίζουμε ἐμεῖς στήν Ἑλλάδα καί ἀπό ποιούς θά ἐπιθυμούσατε στήριξη καί τί εἴδους;

“Αὐτό πού θέλουμε ἐμεῖς εἶναι οἱ εὐλαβεῖς χριστιανοί, πού ἀγαποῦν καί προσκυνοῦν τόν Πανάγιο Τάφο, νά κάνουν τή δική τους προσφορά. Ἡ ἀνάγκη πού ἔχουμε ὅμως περισσότερο εἶναι σέ ἔμψυχο ὑλικό.”

-Γιατί ἀποφεύγουν νά ἔρχονται ἐδῶ οἱ μοναχοί;

“Ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο τά ΜΜΕ παρουσιάζουν τά τεκταινόμενα στή Μέση Ἀνατολή δίνει τήν ἐντύπωση ὅτι ὅλα τά γεγονότα διαδραματίζονται ἐδῶ, στήν Ἱερουσαλήμ. Πράγμα τό ὁποῖο δέν ὑφίσταται σ’ αὐτές τίς διαστάσεις ὥστε νά προκαλεῖ τόσο φόβο. Ἐδῶ ἡ τοπική ἀδελφότητα ἔχει ἕνα σκοπό. Βέβαια, ὅλοι ἔρχονται καί θαυμάζουν τό ἔργο καί τήν ἀποστολή τῆς Ἁγιοταφικῆς Ἀδελφότητας, πλήν ὅμως, ὅταν τούς προσκαλοῦμε, δυσκολεύονται νά ἀνταποκριθοῦν, διότι ὁ τρόπος διαβίωσης ἐδῶ διαφέρει ἀπ’ αὐτόν πού ἔχουν συνηθίσει νά ἔχουν, γιά παράδειγμα, στήν Ἑλλάδα.”

-Τί θέλετε νά πεῖτε; Ὅτι «ξεβολεύονται»;

“Ὁ Χριστός εἶπε: «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθήτω μοί».

-Ἄς περάσουμε ὅμως λόγω τῶν ἡμερῶν στό θαῦμα τοῦ Ἁγίου Φωτός. Πῶς ἐξηγεῖται;

“Τό θέμα τῆς τελετῆς τῆς ἁφῆς τοῦ Ἁγίου Φωτός παρομοιάζεται μέ τή Θεία Εὐχαριστία, ὅπου ὁ πιστός γίνεται κοινωνός τοῦ σώματος καί τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ καί ἀνάλογα μέ τήν πνευματική προετοιμασία του ἀπολαύει μίας ἄλφα ἐμπειρίας, ἡ ὁποία δέν εἶναι εὔκολο νά ἐκφραστεῖ μέ λόγια. Ὅσον ἀφορᾶ τώρα στήν ἴδια τήν τελετή τῆς ἁφῆς τοῦ Ἁγίου Φωτός, αὐτό ἔχει νά κάνει μέ τήν  ἐνέργεια τῆς δυνάμεως τῆς πίστεως.”

Συνέδριον διά τάς σχέσεις τοῦ Ἀμερικανικοῦ καί τοῦ Ἰσλαμικοῦ κόσμου (US – Islamic World Forum) εἰς Ντόχαν –Κατάρ, ὀργανωθέν ὑπό τοῦ Brookings Institution τῇ συνεργασίᾳ τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν τοῦ Κατάρ.

Ἀπό 13^ης ἕως καί 15^ης Φεβρουαρίου 2010, ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’ συμμετέσχεν εἰς τό τριήμερον Συνέδριον U.S. Islamic World Forum, τό ὁποῖον ἔλαβε χώραν εἰς Ντόχαν τοῦ Κατάρ -περιοχῆς τῆς ἐκκλησιαστικῆς δικαιοδοσίας τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων- μέ στόχον τήν ἐξομάλυνσιν τῶν σχέσεων τοῦ ἀμερικανικοῦ καί ἰσλαμικοῦ κόσμου. Αἱ ἐργασίαι τοῦ Συνεδρίου εἶχον ὡς ἐπίκεντρον ἐν γένει τόν ἐξέχοντα ρόλον, τόν ὁποῖον δύναται νά διαδραματίσῃ ἡ θρησκεία διά τήν μείωσιν τῶν ἐκδηλώσεων τῆς βίας μεταξύ τῶν ἐθνῶν ἀνά τόν κόσμον.

Εἰς τό Συνέδριον τοῦτο ἔλαβον μέρος θρησκευτικοί ἡγέται τῶν περιοχῶν τῶν Η.Π.Α., Εὐρώπης, Μέσης Ἀνατολῆς, Ἀφρικῆς, Νοτίου Ἀσίας, πολιτικοί ἡγέται τῶν χωρῶν τοῦ Ἰσλάμ, ἐκπρόσωποι ὅλων τῶν θρησκειῶν εἰς τάς Η.Π.Α., εἰδήμονες τῶν ἐπιστημῶν Κοινωνιολογίας, Νέων Τεχνολογιῶν, Ψυχολογίας, Ἀναπτύξεως, Προστασίας τοῦ περιβάλλοντος κ.ἄ.

Εἰς τό Συνέδροιον τοῦτο συμμετέσχον ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’, ὁ Ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἀγγλικανῶν εἰς Οὐάσιγκτον High Reverent John B. Chane, ὁ Ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἀγγλικανῶν εἰς Ἱεροσόλυμα The Right Reverent Suheil Dawani, ὁ πρῴην Ἐπίσκοπος τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐάσινγκτον Cardinal Mc Carrick, ὁ ραββῖνος David Saperstein τοῦ Religious Action Center of Reform Judaism εἰς Οὐάσιγκτον, ὁ Imam Yahya Hendi τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Georgetown εἰς Οὐάσιγκτον, ὁ Mohammed Abdullah Mutib Al- Rumaihi, Ὑφυπουργός Ἐξωτερικών καί Δημοσίων Σχέσεων τοῦ Κατάρ, ὁ κ. Amit Pandya, Director for Regional Voices from the Stimson Centre εἰς τάς Η.Π.Α, ὁ Dr. Peter Mandaville, ἀναπληρωτής Καθηγητής εἰς τό George Mason University ΗΠΑ, καί  ἡ κ. Hilary Clinton Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῶν Η.Π.Α.

Εἰς τήν προσφώνησιν αὐτοῦ, ὁ Ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἀγγλικανῶν εἰς Οὐάσιγκτον, κ. John Bryson Chane,  ἐτόνισεν ὅτι ἡ ἠθική ἀποτελεῖ βασικήν ἀρχήν εἰς τάς τρεῖς μεγάλας μονοθεϊστικάς θρησκείας, Ἰουδαϊσμόν, Χριστιανισμόν καί Ἰσλάμ καί ὅτι εἶναι καιρός οἱ θρησκευτικοί ἡγέται νά ἀποκλείσουν κάθε εἶδος θρησκευτικοῦ ἐξτρεμισμοῦ καί νά ἀγωνισθοῦν, διά νά παύσῃ ἡ κυριαρχία (domination) τῆς μιᾶς θρησκείας ἔναντι τῆς ἄλλης καί, κατ’ ἐπέκτασιν, τοῦ ἑνός ἔθνους ἔναντι τοῦ ἄλλου.

Ὁ κ. Chane  παρώτρυνε τούς θρησκευτικούς ἡγέτας νά ἀσχοληθοῦν μέ ἀνθρωπιστικήν βοήθειαν διά τά ἔθνη, τά ὁποῖα ἐπλήγησαν ὑπό τοῦ πολέμου, τῆς ἐνδείας, τῶν φυσικῶν καταστροφῶν καί τοῦ θρησκευτικοῦ ἐξτρεμισμοῦ. Εἰς τό πλαίσιον τῶν διπλωματικῶν προσπαθειῶν αὐτῶν, εἶπεν ὁ κ. Chane, πρέπει νά ἐνθυμηθοῦν τά δεινά τῶν θυμάτων εἰς τήν λωρίδα τῆς Γάζης καί νά ἐκπονήσουν στρατηγικάς διά τήν ἐξομάλυνσιν τῆς Ἰσραηλινο – Παλαιστινιακῆς διαμάχης.

Ὁ κ. Amit Pandya, Director for Regional Voices from the Stimson Centre εἰς τάς Η.Π.Α. ἐτόνισε τόν ἐξέχοντα ρόλον τῆς παιδείας καί τῆς  ἱδρύσεως σχολείων καί ἐρευνητικῶν κέντρων εἰς τάς χώρας τοῦ μουσουλμανικοῦ κόσμου, καί ὡμίλησε διά τόν ρόλον τῶν γυναικῶν εἰς τά διάφορα ἐπίπεδα, τήν βελτίωσιν τῶν εὐκαιριῶν ἀπασχολήσεως τῶν νέων παγκοσμίως, τόν σημαντικόν ρόλον τῶν  Μ.Κ.Ο. καί τοῦ διαδικτύου διά  τήν σύσφιγξιν  τῶν δεσμῶν μεταξύ τῶν ἀνθρώπων.

Ἡ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῶν Η.Π.Α. κ. Hilary Clinton ἀνεφέρθη ἐκτενῶς εἰς τά προβλήματα τῶν σχέσεων μεταξύ τῶν μουσουλμανικῶν χωρῶν καί τῶν Η.Π.Α., μέ ἰδιαιτέραν μνείαν εἰς τό Παλαιστινιακόν ζήτημα καί εἰς τόν θρησκευτικόν ἐξτρεμισμόν. Εἰς τά σχέδια τῶν Η.Π.Α. ἐντάσσονται, ὡς εἶπεν, ἡ βελτίωσις τῶν ἐκπαιδευτικῶν καί οἰκονομικῶν ὑποδομῶν εἰς τάς μουσουλμανικάς χώρας, ἡ καταπολέμησις τῆς φτώχειας καί τῆς πείνας, ἡ ἑδραίωσις τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, ὡς τῶν δικαιωμάτων τῶν γυναικῶν, καί τῶν οἰκουμενικῶν ἀρχῶν, πού διέπουν τήν ζωήν τῶν ἀνθρώπων, ἡ δέσμευσις τῶν Η.Π.Α. διά ἀνοικτόν διάλογον, ἀμοιβαῖον σεβασμόν καί ἀμοιβαίας εὐθύνας, καί ἡ ἀξία τοῦ διαδικτύου εἰς τόν σύγχρονον κόσμον.

Ἡ Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν τῶν Η.Π.Α. ἐκαμε ἰδιαιτέραν μνείαν τῆς θρησκευτικῆς σημασίας τῶν Ἱεροσολύμων ὡς πόλεως ἱερᾶς διά τούς Ἑβραίους, τούς Μουσουλμάνους καί τούς Χριστιανούς, τονίσασα τήν διαφύλαξιν τοῦ καθεστῶτος τῆς Ἱερουσαλήμ.

Εἰς τάς ἐργασίας τοῦ Τμήματος Θρησκευτικῶν Ἀρχηγῶν καί ἐκπροσώπων ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος ἐτόνισε τήν στενήν σχέσιν θρησκείας καί πολιτικῆς ἐντός τοῦ πολιτισμικοῦ πλαισίου τῶν ἰσλαμικῶν χωρῶν, ἰδιαιτέρως τῶν χωρῶν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς. Ἡ εἰσήγησις αὕτη υἱοθετήθη ἀπό τήν ὁλομέλειαν τοῦ τμήματος θρησκειῶν καί διπλωματίας (Religion and Diplomacy). Ἡ εἰσήγησις αὐτή ἐγένετο δεκτή καί ἀπό τό Brooking Institution.

Τήν 1^ην ἡμέραν τῶν ἐργασιῶν τοῦ Συνεδρίου ἔδωσε συνέντευξιν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’ εἰς τήν ἐφημερίδα Ἀλ-Ράϊ. Εἰς τήν συνέντευξιν ταύτην ὁ Μακαριώτατος ἐξέφρασεν αἰσιοδοξίαν, ὅσον ἀφορᾷ εἰς τήν ἐπιτυχίαν τῆς Ζ’ Συνελεύσεως τῆς Ντόχα, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ μίαν νέαν ἀρχήν διά τόν σχηματισμόν ἑνός δυνατοῦ συνεταιρισμοῦ μέ βάσιν τόν ἀμοιβαῖον σεβασμόν μέ τόν Ἰσλαμικόν κόσμον.

Ὁ Μακαριώτατος ἐδήλωσεν εἰς τήν συνέντευξίν του ὅτι τό κράτος τοῦ Κατάρ ἐξησφάλισε ὅλας τάς συνθήκας, αἱ ὁποῖαι ἐγγυῶνται τήν ἐπιτυχίαν τῆς Συνελεύσεως, εὐχόμενος εἰς ὅλους τούς συμμετέχοντας νά λαμβάνουν σταθερά καί ἀποφασιστικά βήματα δι’ ἕν νέον ὅραμα, τό ὁποῖον θά διαγράψῃ τήν σκοτεινήν εἰκόνα τοῦ παρελθόντος.

Ἀλ-Ράϊ: Μακαριώτατε, πῶς περιγράφετε τήν συμμετοχήν Ὑμῶν εἰς τήν Συνέλευσιν μεταξύ τοῦ Ἀμερικανικοῦ καί τοῦ Ἰσλαμικοῦ κόσμου;

Α.Θ.Μ.: « Ἤλθομεν ἐξ Ἱεροσολύμων, ἀφοῦ ἐλάβομεν τήν πρόσκλησιν νά συμμετάσχωμεν εἰς αὐτήν τήν σημαντικήν Συνέλευσιν, τήν ὁποίαν θεωροῦμεν ὡς λίαν ἀπαραίτητον δι’ ὅλους τούς ἡγέτας τοῦ κόσμου, προκειμένου νά συναντηθοῦν καί νά συζητήσουν πολλάς ὑποθέσεις, αἱ ὁποῖαι ἀφοροῦν αὐτούς καί θά ἐξαλείψουν κάθε ἀρνητικήν εἰκόνα καί προκατάληψιν ἀπό τούς ἄλλους. Διά νά ἐπιτύχωμεν αὐτόν τόν σκοπόν, πρέπει πρῶτον νά γνωρίσωμεν ὁ εἷς τόν ἄλλον, μέ τό νά πλησιάσωμεν ὁ εἷς τόν ἄλλον καί νά πραγματοποιῶμεν συναντήσεις. Ἐπιθυμοῦμεν νά ἐκφράσωμεν τήν εὐγνωμοσύνην Ἡμῶν πρός τό κράτος τοῦ Κατάρ, τό ὁποῖον ἔχομεν ἐπισκεφθῆ κατά τό παρελθόν πολλάς φοράς καί τό ὁποῖον εἶναι ἕν καλόν παράδειγμα καλλιεργείας διαλόγου καί διαφανείας. Εἴχομεν τήν τιμήν νά συναντηθῶμεν μέ τήν Αὐτοῦ Ὑψηλότητα, τόν Σεΐχην Χαμάντ Μπεν Χαλίφα Ἀ-Θάνι. Εἰς τό κράτος τοῦ Κατάρ ὑφίσταται μία Χριστιανική Κοινότης, ἡ ὁποία ἀπολαμβάνει ὅλα της τά δικαιώματα καί τόν σεβασμόν καί τοῦτο εἶναι μία καλή ἀπόδειξις τοῦ σεβασμοῦ καί τῆς ἀγάπης, ἡ ὁποία ἐπικρατεῖ εἰς τήν χώραν».

Ἀλ-Ράϊ: Τί παρουσιάζετε διά τῆς συμμετοχῆς Ὑμῶν εἰς αὐτήν τήν Διάσκεψιν;

Α.Θ.Μ.: «Συμμετέσχομεν εἰς μίαν ξεχωριστήν Συνεδρίαν περί πολιτικῆς καί θρησκείας καί τοῦτο εἶναι ἕν πολύ σπουδαῖον θέμα. Ἐλάβομεν μέρος ἐπίσης εἰς δύο ἄλλας Συνεδρίας καί ἐδηλώσαμεν τήν γνώμην Ἡμῶν διά πολλά θέματα. Σήμερον ἡ πολιτική καί ἡ διπλωματία εὑρίσκονται εἰς μεγάλην ἀνάγκην διά πνευματικήν οἰκοδομήν καί συμβουλήν».

Ἀλ-Ράϊ: Ἀκόμη καί εἰς τά θρησκευτικά θέματα;

Α.Θ.Μ.: «Ἀληθῶς, πρέπει νά διαχωρίσωμεν τήν θρησκείαν ἀπό τήν πολιτικήν ὡς πρός τάς δραστηριότητας αὐτῶν. Οἱ κληρικοί δέν πρέπει νά μετατραποῦν εἰς πολιτικούς οὔτε τό ἀντίθετον. Οὐχ ἧττον ὅμως,  ἡ πολιτική καί ἡ θρησκεία θά πρέπει νά συνεργασθοῦν. Πράγματι, ἡ πολιτιστική μας κληρονομία ἐβασίσθη εἰς τήν θρησκείαν καί διεμόρφωσε τόν πολιτισμόν μας, συνεπῶς οἱ πολιτικοί ἔχουν ἐπηρεασθεῖ ἀπό τήν θρησκείαν. Ἐν πάσῃ περιπτώσει, ἡ θρησκεία εἶναι κάτι τό θετικόν καί ὄχι ἀρνητικόν».

Ἀλ-Ράϊ: Συμφώνως πρός τήν πεποίθησιν τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος, εἰς ποίαν ἔκτασιν τό Συνέδριον τοῦτο συνέβαλεν εἰς τήν κατανόησιν τῶν διαφορετικῶν γνωμῶν τῶν συμμετεχόντων εἰς αὐτό καί εἰς τήν γνωριμίαν μετ’ αὐτῶν;

Α.Θ.Μ.: «Τοῦτο βοηθεῖ ἀποφασιστικῶς καί ὄχι μόνον μεταξύ τοῦ Ἀμερικανικοῦ καί τοῦ Ἰσλαμικοῦ κόσμου, ἀλλά μεταξύ ὅλων τῶν θρησκειῶν. Ὅπως γνωρίζετε, αἱ φιλονικείαι καί αἱ διαφοραί ἔχουν βαθυτάτας ρίζας εἰς τήν ἱστορίαν.  Ὅσον ἀφορᾷ εἰς τήν Ἱερουσαλήμ, ἀπό τήν ὁποίαν Ἡμεῖς προερχόμεθα, εἶναι ἕνας μοναδικός τόπος θρησκειῶν καί πολιτισμῶν. Εἶναι ὁ τόπος, τόν ὁποῖον συμμερίζονται αἱ τρεῖς θρησκεῖαι, εἶναι ἕν καλόν πρότυπον διά συνύπαρξιν, παρά τάς λανθασμένας ἀντιλήψεις, τάς ὁποίας οἱ ὀπαδοί τῆς μιᾶς θρησκείας ἔχουν διά τούς ἄλλους».

Ἀλ-Ράϊ: Ποῖα βήματα πρέπει νά ἀκολουθήσωμεν, διά νά ἀπομακρύνωμεν τάς προκαταλήψεις ταύτας;

Α.Θ.Μ.: «Πιστεύω ὅτι τό πρῶτον βῆμα εἶναι ὁ διάλογος, ἔπειτα ὁ τρόπος ἐργασίας, διά νά προωθήσωμεν τήν ἐμπιστοσύνην μεταξύ ἡμῶν. Εἴμεθα κληρικοί καί ζῶμεν εἰς τήν Ἱερουσαλήμ 40 χρόνια καί πιστεύομεν ὅτι τοῦτο ἀκριβῶς εἶναι τό κέντρον τοῦ προβλήματος, δηλ. ἡ ἔλλειψις ἐμπιστοσύνης μεταξύ τῶν ἀντιπάλων παρατάξεων».

Ἀλ-Ράϊ: Μακαριώτατε, εἰς ποίας δραστηριότητας προβαίνετε, προκειμένου νά ἀναπτύξητε τήν ἐμπιστοσύνην εἰς τά πνεύματα τῶν ὀπαδῶν τῶν θρησκειῶν αὐτῶν;

Α.Θ.Μ.: «Βεβαίως ἡμεῖς προστατεύομεν τά δικαιώματα τῶν ἄλλων θρησκειῶν, σεβόμεθα αὐτάς, ζητοῦμεν τόν σεβασμόν αὐτῶν καί ἐργαζόμεθα διά τήν διάδοσιν τῆς γνώσεως καί τῆς κατανοήσεως μεταξύ ὅλων, διότι ἡ ἄγνοια εἶναι ἡ κυριωτέρα αἰτία ὅλων τῶν κακῶν παραδειγμάτων, τῶν κακῶν εἰκόνων, τῶν προκαταλήψεων ἐναντίον τῶν ἄλλων καί τῆς ἐλλείψεως κατανοήσεως μεταξύ τους».

Ἀλ-Ράϊ: Δεδομένου ὅτι προέρχεσθε ἐκ τῆς Ἱερουσαλήμ, τί πιστεύετε διά τάς ἀνασκαφάς, εἰς τάς ὁποίας ἐργάζονται οἱ Ἰσραηλινοί;

Α.Θ.Μ.: «Εἰς τήν Ἱερουσαλήμ ὑπάρχουν πολλαί θρησκεῖαι καί ἡ Ἱερουσαλήμ φιλοξενεῖ ὅλας αὐτάς,  ὄχι μόνον τάς τρεῖς μεγάλας μονοθεϊστικάς θρησκείας, ἀλλά καί ἄλλας θρησκείας ἐπίσης. Ἡ Ἱερουσαλήμ περιεγράφη ὡς «ἡ καρδιά τοῦ κόσμου» καί ὡς πολύ σημαντική πόλις  δι’ ὅλον τόν κόσμον. Ἑπομένως, ὅταν βλέπωμεν ὅτι μία θρησκεία εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν ἐκτίθεται εἰς βλάβην ἤ ζημίαν, ἀπαιτοῦμεν καί ζητοῦμεν νά γίνῃ σεβαστή. Κατά τήν γνώμην Ἡμῶν, ὅλοι οἱ Ἅγιοι Τόποι πρέπει νά γίνωνται σεβαστοί ἀπό τόν κάθε ἕνα».

Ἀλ-Ράϊ: Εἰς τόν ἐσωτερικόν τομέα, πῶς συμπεριφέρεσθε μέ τήν κατάστασιν τῶν Παλαιστινίων;

Α.Θ.Μ: «Ἐκδίδομεν ἀνακοινώσεις καί καταδικάζομεν αὐτάς τάς ἐνεργείας.  Καί εἴμεθα ἐναντίον ὁποιασδήποτε ἐπιθέσεως εἰς βάρος τῶν θρησκειῶν τῶν ἄλλων. Δέν δεχόμεθα νά ἐκτίθενται εἰς κίνδυνον ὡρισμέναι θρησκεῖαι ἀπό ἄλλας θρησκείας».

Ἀλ-Ράϊ: Ποῖα εἶναι τά ἄλλα ἐμπόδια διά τήν ἀμοιβαίαν κατανόησιν μεταξύ τῶν Μουσουλμάνων καί τῶν Χριστιανῶν;

Α.Θ.Μ.: «Ὅπως εἴπομεν, εἶναι ἐνίοτε ἡ προκατάληψις καί αἱ ἀκρότητες ἀπό ὅλας τάς θρησκείας. Δέν πιστεύω ὅτι ἡ θρησκεία εἶναι πηγή βίας, ἀλλά τό ἀντίθετον. Ἀλλά, μερικοί ἄνθρωποι χρησιμοποιοῦν τήν θρησκείαν, διά νά διαδίδουν ἰδιωτικάς ἀτζέντας καί διαφορετικάς ἰδεολογίας καί τοῦτο εἶναι ἕνα μεγάλο πρόβλημα».

Ἀλ-Ράϊ: Πῶς περιγράφετε τούς πολέμους, τούς ὁποίους διεξάγει ἡ Ἀμερική εἰς τόν κόσμον καί ἰδίως ἐναντίον τῶν Ἰσλαμικῶν χωρῶν, οἱ ὁποῖοι πόλεμοι ἀναζωογονοῦν τά αἰσθήματα μίσους μεταξύ τῶν θρησκειῶν;

Α.Θ.Μ.: «Ἐπιτρέψατέ μου νά σας εἴπω ὅτι ὁ καθένας γνωρίζει τήν ἀλήθειαν δι’ ὅ,τι συμβαίνει καί ὁ κόσμος ἔχει γίνει σάν ἕνα μικρό χωριό ἐξ αἰτίας τῆς παγκοσμιοποιήσεως καί τῆς διεθνοῦς ἐπικοινωνίας. Καί ὁ μόνος τρόπος ἐξόδου ἀπ’ αὐτάς τάς κυρίως κρίσεις εἶναι νά κατανοήσωμεν ὁ εἷς τόν ἄλλον καί ταυτοχρόνως νά εἴμεθα ρεαλισταί. Ἡμεῖς καταδικάζομεν ὁποιοδήποτε εἶδος ἤ ὁποιανδήποτε μορφήν βίας, ἀνεξαρτήτως τῆς προελεύσεως αὐτῆς. Πρέπει ὅμως νά ἐνθυμώμεθα ὅτι εἴμεθα ἄνθρωποι καί ὅτι δέν εἴμεθα τέλειοι καί ὅτι μπορεῖ νά διαπράξωμεν λάθη, τά ὁποῖα δημιουργοῦν πολλά προβλήματα».

Ἀλ-Ράϊ: Συμφωνεῖτε μέ τήν περιγραφήν τοῦ πολέμου ὡς σταυροφορίας ἐναντίον τῶν Μουσουλμάνων;

Α.Θ.Μ: «Πρέπει νά εἴπωμεν τοῦτο, πώς ὅ,τι συμβαίνει εἶναι ἀποτέλεσμα ἀγνοίας καί ἀπό τάς δύο πλευράς καί ἐπειδή οἱ ἄνθρωποι δέν ἐνδιαφέρονται πλέον διά τάς θρησκείας εἰς τάς ἡμέρας μας, ὁδηγούμεθα εἰς μίαν κατάστασιν ἐλλείψεως σεβασμοῦ πρός τήν ἄλλην πλευράν. Τώρα, οἱ πολιτικοί καί οἱ λαμβάνοντες τάς ἀποφάσεις εἶναι πεπεισμένοι ὅτι ἡ θρησκεία παίζει ἕναν μεγάλον ρόλον εἰς τήν κοινωνικήν καί τήν πολιτικήν ζωήν, ἄν καί εἰς τό παρελθόν εἶχε παραμεληθεῖ ὁ ρόλος οὗτος αὐτῆς. Ἑπομένως, μποροῦμεν νά εἴπωμεν ὅτι ἡ θρησκεία καί ἡ πολιτική εὑρίσκονται εἰς μεγάλην ἀλληλεπίδρασιν».

Ἐν συνεχείᾳ ὁ Μακαριώτατος, συνοδευόμενος ὑπό τοῦ ἐν Ντόχᾳ – Κατάρ Πατριαρχικοῦ Ἐπιτρόπου Ἀρχιμανδρίτου π. Μακαρίου καί τοῦ ἐν Φχές τῆς Ἰορδανίας Ἀρχιμανδρίτου π. Ἱερωνύμου, ἐπεσκέφθη καί παρηκολούθησε τάς ἐργασίας τοῦ  ἐν Ντόχᾳ ἀνεγειρομένου Ναοῦ τοῦ Πατριαρχείου πρός τιμήν τοῦ Ἁγίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου καί τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου μεγαλομάρτυρος  Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου καί συνεχάρη τόν Ἀρχιμανδρίτην π. Μακάριον διά τάς καταβεβλημένας ὑπ’ αὐτοῦ προσπαθείας ἀποπερατώσεως τοῦ ἔργου τούτου.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τόν παρελθόντα Αὔγουστον, ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’ ἐδέχθη τήν δημοσιογράφον τῆς τοπικῆς Ἑλλαδικῆς ἐφημερίδος «Παναιτωλική». Εἰς αὐτήν ἔδωσεν συνέντευξιν ὁ Μακαριώτατος διά τήν καιρίαν ἀποστολήν τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων καί τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος εἰς τήν περιοχήν τῆς Μέσης Ἀνατολῆς καί κατ’ ἐπέκτασιν εἰς τήν οἰκουμένην. Ἡ συνέντευξις αὗτη ἐδημοσιεύθη τήν Πέμπτην, 8ην Ὀκτωβρίου 2009, εἰς τήν ἐφημερίδα «Παναιτωλική».

Γράφει ἡ κ. Μαρίνα Καπελάκη:

«Ὁ Μακαριώτατος μᾶς μίλησε γιά τήν ἀποστολή τοῦ Πατριαρχείου, ὑποστηρίζοντας πώς εἶναι καθαρά θρησκευτική καί πνευματική,γιά τό φιλανθρωπικό ἔργο, τίς πρῶτες δυσκολίες, πού ἐκλήθη νά ἀντιμετωπίσῃ κατά τήν ἀνάληψη τῶν καθηκόντων του, τήν περιουσία τοῦ Πατριαρχείου, τά σχολεῖα καί γιά τήν «συνύπαρξη» μέ τούς ἀραβικό, ἑβραϊκό καί μουσουλμανικό κόσμο. Μία συνέντευξη πολύ ἐνδιαφέρουσα, ἄν λάβωμε ὑπόψη, ὅτι ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Θεόφιλος προτιμᾷ τήν σιωπή καί ἀποφεύγει νά βρίσκεται στήν πρώτη γραμμή τοῦ πυρός» …

Ἡ ροή τῆς συνομιλίας τῆς κ. Μαρίνης Καπελάκη μετά τοῦ Μακαριωτάτου εἶχεν ὡς ἑξῆς:

κ. Μ. Καπελάκη: «Μακαριώτατε, νά σᾶς εὐχαριστήσω γιά τήν φιλοξενία! Ἐδώ καί τέσσερα χρόνια ἔχετε ἀναλάβει τά ἡνία τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσoλύμων. Ὑπό δύσκολες συνθῆκες καί ἡ ἀνάληψη, ἀλλά καί ἡ συνέχεια τοῦ ἔργου σας. Ποιές ἦταν οἱ πρῶτες δυσκολίες πού κληθήκατε νά ἀντιμετωπίσετε»;

Ὁ Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’: «Οἱ δυσκολίες εἶναι, ὅτι γιά πρώτη φορά στή μακραίωνα ἱστορία του τό Πατριαρχεῖο εὑρέθη ὑπό τρεῖς πολιτειακές δικαιοδοσίες καί ἐξουσίες, τῶν ὁποίων πολιτειακῶν καί κρατικῶν αὐτῶν δυνάμεων καί ἐξουσιῶν τά συμφέροντα εἶναι ἐκ διαμέτρου ἀντίθετα· καί αὐτή ἦταν ἡ δυσκολία τοῦ Πατριαρχείου, καί τῆς θέσεως τοῦ Πατριάρχου, διότι ξαφνικά τό Πατριαρχεῖο εὑρέθη στό ἐπίκεντρο τῶν πολιτικῶν διενέξεων, καί ὄχι τῶν τοπικῶν πολιτικῶν διενέξεων, ἀλλά διενέξεων πολιτικῶν, πού ἀφοροῦν τήν Παγκόσμια Κοινότητα»!

Μ.Κ.: «Κάθε μέρα πού ἀνατέλλει ποιά εἶναι ἡ πρώτη σκέψη πού τυραννάει τό λογισμό σας»;

Ι.Θ.Γ’: «Ὑπάρχουν, βέβαια, οἱ λογισμοί, ἀλλά στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας ὅλα λαμβάνουν μίαν ἄλλη διάσταση καί τό φρόνημα τό δικό Μας πρέπει νά κατευθύνεται καί νά κατεργάζεται ἀπό τό ἐκκλησιαστικό φρόνημα καί ἡ σκέψις Μας εἶναι νά ἐπικαλούμεθα πάντοτε τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί συγκεκριμένα τοῦ Ἐνσαρκωμένου Λόγου τοῦ Χριστοῦ, διότι Αὐτός, κατ’ οὐσίαν, εἶναι ὁ Πηδαλιοῦχος, ὁ Ἀρχηγός καί ὁ Ἡγέτης αὐτοῦ τοῦ Ἱεροῦ Καθιδρύματος, καί αὐτό τό λέγω διότι ἔχει ἀποδειχθεῖ, ὅτι ἡ παρουσία ἐδῶ τοῦ Πατριαρχείου, ἡ παρουσία τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος, εἶναι ἕνα καθημερινό θαῦμα».

Μ.Κ.: «Πῶς εἶναι ἡ συνύπαρξη μέ τά ἄλλα δόγματα»;

Ι.Θ.Γ’: «Τό ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό γνώρισμα τῆς Ἱερουσαλήμ εἶναι, ὅτι εἶναι πόλις καθεαυτό θρησκευτική καί συνδέεται ἄρρηκτα μέ τήν Ἱεράν Ἱστορίαν καί ἐδῶ ἐκορυφώθη, ἐδῶ ἔλαβε σάρκα καί ὁστᾶ, ἀλλά καί ἐδῶ πλέον θά τελειώσῃ ὁ σκοπός τῆς Ἱερᾶς Ἱστορίας· καί τό Πατριαρχεῖο εἶναι ἡ ἐνσάρκωσις τῆς Ἱστορίας τῆς Ἱερουσαλήμ καί τῆς Ἱερᾶς Ἱστορίας».

Μ.Κ.: «Ποιό εἶναι τό φιλανθρωπικό ἔργο τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσoλύμων»;

Ι.Θ.Γ’: «Τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων ἀπό τή φύση του εἶναι ἕνα φιλανθρωπικό ἵδρυμα καί ἐδῶ ἀκριβῶς ὑπάρχει μία μεγάλη παρεξήγησις, διότι εἶναι ὁ φυσικός καί πνευματικός κληρονόμος μιᾶς πολυτίμου καί ἀνεκτιμήτου πνευματικῆς ἀλλά καί φυσικῆς κληρονομιᾶς. Βέβαια, ἡ πνευματική κληρονομιά εἶναι αὐτονόητη, ἀλλά ἡ φυσική κληρονομιά τοῦ Πατριαρχείου δέν προβάλλεται, οὔτε γίνεται κατανοητή καί γνωστή, διότι παραθεωρεῖται τό γεγονός ὅτι ἡ ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσoλύμων, καί γενικότερα ἡ ἱστορία τῆς Ἱερουσαλήμ, καί τῶν Ἁγίων Τόπων, ἀρχίζει νά λαμβάνῃ νέα μορφή καί νά διαμορφώνεται ἕνα νέο πλέον πολιτικο-θρησκευτικό καί κοινωνικό καθεστώς μέ τήν ἄφιξη ἐδῶ τῶν Ἀράβων Μουσουλμάνων, τό 638 μ.Χ. Ἔκτοτε τό πολιτικο-θρησκευτικό σκηνικό ἀλλάζει, διότι ὁ Πατριάρχης τῶν Ἱεροσολύμων ἀναδεικνύεται ταυτοχρόνως ὁ πνευματικός καί ὁ ἐθνικός ἡγέτης, δηλαδή, ἀναδεικνύεται ὁ ‘Ἐθνάρχης’. Ἀποχωροῦν οἱ Βυζαντινοί, ὁ Αὐτοκράτωρ Ἡράκλειος καί ὅλη αὐτή ἡ κληρονομιά, πνευματική καί φυσική, τίθεται εἰς τάς χεῖρας τοῦ Πατριάρχου τῶν Ἱεροσολύμων· καί ὅταν ἀναφερόμεθα σέ φυσική κληρονομιά, ἐννοοῦμε τούς μεγαλοπρεπεῖς ναούς, τούς Κωνσταντινείους ναούς, τούς εὐκτηρίους οἴκους, τά μοναστήρια, τά ὁποῖα ἔκτισαν καί ἀνέδειξαν οἱ Βυζαντινοί Αὐτοκράτορες ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου μέχρι τόν 7ο αἰῶνα, ἀλλά καί μέχρι τήν ἐποχή τῶν Σταυροφόρων καί μετά ἀκόμα. Πάντα οἱ Βυζαντινοί ἐνδιαφέροντο».

«Κατ’ αὐτόν τόν τρόπο, τό Πατριαρχεῖο ἀπέκτησε μία μεγάλη φυσική κληρονομιά καί περιουσία, ἡ ὁποία ἐπηυξήθη καί συνεπῶς αὐτή ἡ φυσική κληρονομιά τοῦ Πατριαρχείου εἶναι ἱερά κληρονομιά. Καί αὐτό δυστυχῶς παραθεωρεῖται καί παραβλέπεται καί δίδουν μιάν ἄλλη διάσταση στό Πατριαρχεῖο· καί αὐτό εἶναι κάτι, τό ὁποῖο μᾶς ἐνοχλεῖ ἰδιαιτέρως, γιατί τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων διαδραματίζει ρόλον καθαρά πνευματικόν καί φιλανθρωπικόν».

«Σήμερα τό δημογραφικό καθεστώς τῆς Ἱερουσαλήμ, δέν ἐννοῶ πληθυσμιακά, ἐννοῶ τοπογραφικά, ἐξαρτᾶται ἐν πολλοῖς ἀπό τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων, δεδομένου ὅτι ἕνα μεγάλο τμῆμα τῆς παλαιᾶς πόλεως τῆς Ἱερουσαλήμ, καί μάλιστα σημεῖα πολιτικῆς καί στρατηγικῆς σημασίας, ἀποτελοῦν περιουσία τοῦ Πατριαρχείου τῶν Ἱεροσολύμων καί τό Πατριαρχεῖο ἐνεργεῖ καί συνεχίζει τήν ἱεραποστολή κατά τρόπο καθαρά φιλανθρωπικό».

Μ.Κ.: «Τί ἐννοεῖτε»;

Ι.Θ.Γ’: «Ὅταν κανεῖς εἰσέρχεται στήν παλαιά πόλη, ἀπό τήν Πύλη τοῦ Δαυΐδ καί συνεχίζει γιά τόν Ναό τῆς Ἀναστάσεως, διέρχεται ἀπό δρόμους πού ἑκατέρωθεν ὑπάρχουν καταστήματα, τά ὁποῖα παραχωροῦνται καί ἐνοικιάζονται, ἄνευ διακρίσεως, σέ χριστιανούς, μουσουλμάνους καί ἄλλους καί τά εἰσοδήματα τοῦ Πατριαρχείου εἶναι πενιχρότατα καί συμβολικά. Κατόπιν, ἕνεκα τῆς θέσεως τοῦ Πατριαρχείου, τό ὁποῖο κατέχει πολλά προσκυνήματα καί μοναστήρια, καί πολλά περιουσιακά στοιχεῖα γύρω ἀπ’ αὐτό, δέν μπορεῖ νά ἀναδείξῃ τήν περιουσία του ἤ νά τήν ἐκμεταλλευθεῖ, ὅπως σκέπτεται ὁ κοσμικός καί οἰκονομικός νοῦς, διότι οἱ περιουσίες αὐτές, οἱ γαῖες αὐτές, εἶναι μεγάλης πολιτικῆς καί στρατηγικῆς σημασίας, ὁπότε ἐδῶ ἀντιλαμβάνεσθε σέ τί δύσκολη θέση βρίσκεται τό Πατριαρχεῖο. Διότι, ἐάν προβῇ σέ ὁποιανδήποτε ἐνέργεια ἐπενδυτική, αὐτόματως ἀλλάζει τό καθεστώς τό πολιτικο-κοινωνικό».

Μ.Κ.: « …Εἶναι ζήτημα καθαρῶν ἰσορροπιῶν! Ὑπό τήν κηδεμονία τοῦ Πατριαρχείου, ὑπάρχουν καί σχολεῖα. Μιλώντας δέ μέ διαφόρους ἐδῶ παράγοντες, μέ ἐνημέρωσαν καί γιά τό πρόβλημα τῆς βιωσιμότητάς τους, ἀφοῦ δέν ἔχουν πολλούς μαθητές».

Ι.Θ.Γ’: «Συμβαίνει τό ἑξῆς: τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων εἶναι ἀπό τίς πρῶτες Ἐκκλησίες, πού εἶχε ἐπενδύσει στόν τομέα τῆς Παιδείας, ἀλλά καί τῆς Κοινωνικῆς Προνοίας. Εἶναι γεγονός ἱστορικά ἀποδεδειγμένο, καί ἀναγνωρίζεται ἀπό τούς πάντες, ἀπό μελέτες πού ἔχουν γίνει καί ἔρευνες, ὅτι τά πρῶτα νοσοκομεῖα πού ὑπῆρξαν καί τά πρῶτα σχολεῖα ἦταν ἀπό τό Πατριαρχεῖο».

«Στόν τομέα τῆς Παιδείας ἔχει ἐπενδύσει πάρα πολύ τό Πατριαρχεῖο καί σήμερα ἔχει σχολεῖα, ἐντός τοῦ κράτους τοῦ Ἰσραήλ, στήν Παλαιστινιακή Αὐτονομία καί στήν Ἰορδανία. Καί στόν τομέα αὐτό, τό Πατριαρχεῖο ἔχει κάνει μεγάλα ἅλματα. Μέσῳ τῆς Παιδείας συμβάλλει ἀκριβῶς στήν συνύπαρξη τῶν θρησκευτικῶν ὀντοτήτων, ἀλλά καί στήν ἐκτόνωση τοῦ θρησκευτικοῦ φανατισμοῦ, δεδομένου ὅτι οἱ χριστιανοί εἶναι μειονότης στό χῶρο τῆς Ἁγίας Γῆς καί στήν εὑρύτερη περιοχή τῆς Μέσης Ἀνατολῆς. Ὡς ἐκ τούτου, τά χριστιανικά σχολεῖα καί τά σχολεῖα τοῦ Πατριαρχείου ἰδιαιτέρως, φιλοξενοῦν, κατά τό πλεῖστον, μαθητές, οἱ ὁποίοι δέν εἶναι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ἀλλά εἶναι ἑτέρων θρησκευμάτων· καί αὐτό ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νά συμβάλλῃ στήν ἀλληλογνωριμία, ἀφ’ ἑνός μέν τῶν προσώπων, καί ἀφ’ ἑτέρου στήν ἀλληλογνωριμία τῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων καί συμβόλων ἑνός ἑκάστου. Καί αὐτό βέβαια ἀναγνωρίζεται ἀπό ὅλους, δεδομένου ὅτι τό Πατριαρχεῖο ἔχει μιάν ἰδιαίτερη σχέση μέ τόν ἀραβικό ἰσλαμικό κόσμο, εἶναι ἡ γέφυρα μεταξύ Δύσεως καί Ἀνατολής»!

Μ.Κ.: «Ὀφείλω νά παρατηρήσω ὅτι ἀπό τόν ἰσλαμικό, ἀραβικό κόσμο διαπίστωσα μιά ἀγάπη πρός τούς μοναχούς καί τόν Πατριάρχη, τόν ἑκάστοτε Πατριάρχη….»

Ι.Θ.Γ’: «Εἶναι γεγονός αὐτό! Ἔχουμε κοινή ἱστορία καί ἀλληλογνωριζόμεθα καί γι’ αὐτό κατορθώνουμε νά ἐπιβιώνουμε. Κατόπιν σέ μᾶς ὑπάρχει ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη, διότι ἡ ἀποστολή τοῦ ‘μαύρου ράσου’ εἶναι πολύ γνωστή, εἶναι ξεκάθαρη ἡ ἀποστολή τοῦ Πατριαρχείου, διά μέσου τῶν αἰώνων, εἶναι καθαρά θρησκευτική καί πνευματική. Δέν ἐξυπηρετεῖ, οὔτε προάγει ἀλλότρια συμφέροντα, εἴτε αὐτά εἶναι οἰκονομικά εἴτε πολιτικά ἤ στρατιωτικά ἤ ὁτιδήποτε· ἐν ἀντιθέσει πρός τούς ἄλλους δυτικούς, χριστιανούς ἐννοῶ, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένοι μέ αὐτό τό στίγμα, πού ἄφησαν στόν ἀραβικό καί μουσουλμανικό κόσμο, τούς Σταυροφόρους» .

Μ.Κ.: «Μακαριώτατε, ἐπισκέφθηκα μοναστήρια, πού βρίσκονται σέ καίριες στρατηγικές θέσεις καί μοναχούς νά φυλᾶνε Θερμοπύλες! Ἀνταμώθηκα μέ τίς δυσκολίες, τίς ἀνησυχίες τους, ἕνωσα τήν προσευχή μου μαζί τους, ὥστε ὁ Μεγαλοδύναμος νά τούς χαρίζῃ ὑγιεία, ἀλλά μετά ἀπ’ αὐτούς τί»;

«Ποιό εἶναι τό μήνυμα πού θέλετε νά στείλετε στήν Ἑλλάδα; Ἡ χώρα μας ὀφείλει νά δώσῃ ‘χέρι βοηθείας’ πρός τό Πατριαρχεῖο σας καί σέ τούτη τήν ἀποστολή ὅλα τά Πατριαρχεῖα ὀφείλουν νά συστρατευθοῦν καί νά ταχθοῦν στό πλευρό σας…».

Ι.Θ.Γ’: «Εἶναι γεγονός ὅτι ἡ Ἑλλάδα πάντοτε ἦταν καί παραμένει ἡ τροφός δύναμις γιά ὅλα τά Πατριαρχεῖα στή Μέση Ἀνατολή καί γιά τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων. Αὐτό τό ἐνδιαφέρον συνεχίζεται νά ἐκδηλώνεται ποικιλοτρόπως καί παντοιοτρόπως καί νομίζω ὅτι πλέον ἔχει γίνει ἀντιληπτό ὅτι πολιτικῶς ἡ Ἑλλάδα ἔχει ἕνα προπύργιο στό χῶρο τῆς Μέσης Ἀνατολῆς καί αὐτό εἶναι τό Πατριαρχεῖο τῶν Ἱεροσολύμων»!

Μ.Κ.: «Μιά κουβέντα σέ ὅσους ἔχουν ἐπισκεφθεῖ τούς Ἁγίους Τόπους, ἀλλά καί σέ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι δέν ἔχουν ἔρθει ἀκόμα ἐδώ».

Ι.Θ.Γ’: «Τά Πανάγια Προσκυνήματα καί τό Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων εἶναι τόπος ἐλπίδος, γιατί εἶναι ὁ τόπος τῆς Ἀναστάσεως. Αὐτό τό ὁποῖο δίδει δύναμη σέ μᾶς νά συνεχίζωμε τήν ἀποστολή μας εἶναι, ὅτι ζοῦμε πάντοτε μέ τό μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως· καί αὐτή τήν ἐμπειρία, τήν ὁποία ζοῦμε ἐμεῖς ἐδώ, ἐπί καθημερινῆς βάσεως, θά θέλαμε νά τήν συμμερισθοῦν καί οἱ συμπατριῶτες μας, καί ὁ τρόπος γιά νά τήν συμμερισθοῦν εἶναι ἀκριβῶς ἡ προσκυνηματική τους ἐπίσκεψη ἐδώ, εἰς τούς Ἁγίους Τόπους».

Μ.Κ.: «Νά σᾶς εὐχαριστήσω καί νά σᾶς εὐχηθῶ, ὁ Μεγαλοδύναμος νά σᾶς χαρίζῃ κουράγιο καί δύναμη στή δύσκολη ἀποστολή σας !».

Ι.Θ.Γ’: «Εὐχαριστῶ πάρα πολύ»…

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας.

ngg_shortcode_1_placeholder

Συνέντευξη του Μακαριωτάτου Πατριάρχου Iεροσολύμων κ. Θεόφιλου Γ’ στον Pαδιοφωνικό Σταθμό της Eκκλησίας της Eλλάδος

Αποκλειστική, ωριαία, συνέντευξη στον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος και στον Δημοσιογράφο Κων/νο Μπλάθρα, παρεχώρησε ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος. Η συνέντευξη, που μεταδόθηκε την Πέμπτη 19/10/2006, στις 11.00 μ.μ. στην εκπομπή «Επί προσωπικού», έχει ως εξής:

Kων/νος Mπλάθρας: Mακαριώτατε, το καλοκαίρι είδαμε την εξέλιξη ενός πολέμου στην περιοχή όπου υπηρετείτε. Πώς είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στα ελληνορθόδοξα Προσκυνήματα;

Iεροσολύμων Θεόφιλος Γ’: H κατάσταση είναι πολύ ήρεμη, ήσυχη και έχει αποκατασταθεί πλέον η εύρυθμη λειτουργία των Eκκλησιών και των Προσκυνημάτων και μάλιστα αυτή τη στιγμή έχουμε προσέλευση πάρα πολλών προσκυνητών. H προσέλευση αυτή ανεκόπη κατά τη διάρκεια της κρίσεως του πολέμου. Tώρα έχει πλήρως αποκατασταθεί και είναι έντονος η προσέλευσις και η παρουσία των προσκυνητών, τόσον από τη Pωσία, από τις πρώην Aνατολικές χώρες, όσον και από την Eλλάδα.

K.M.: Eίδαμε το καλοκαίρι στις τηλεοράσεις μας βομβαρδισμούς στην Kανά. Aυτή τη στιγμή ποια είναι η κατάσταση στην περιοχή;

I.Θ.Γ’: Oι βομβαρδισμοί δεν έγιναν μόνο στην Kανά, έγιναν και σε άλλα μέρη που έχουμε Προσκυνήματα και σε άλλες μεγάλες πόλεις που έχουμε Eκκλησίες, ποίμνιο και ιερείς. Tα πράγματα και πάλι ηρέμησαν, το Προσκύνημα δεν υπέστη καμία φθορά ούτε κινδύνευσε, δεδομένου ότι οι πύραυλοι έπεσαν πολύ μακριά του Προσκυνήματος.

K.M.: Aκούσαμε αργότερα, και πάλι στις ειδήσεις, για κάποιες ζημιές σε ελληνορθόδοξη μονή στη Λωρίδα της Γάζας…

I.Θ.Γ’: Aυτό δεν έχει καμία σχέση με την κρίση του Λιβάνου, τον πόλεμο του Λιβάνου. Aυτό έχει σχέση με τις πρόσφατες δηλώσεις που έγιναν και αυτό προκάλεσε το θρησκευτικό συναίσθημα των μουσουλμάνων, οι οποίοι ξεσηκώθηκαν και άρχισαν να βάλουν κατά Eκκλησιών. Eις την Γάζα δεν επετέθησαν κατά της Eκκλησίας μας αλλά σε χώρο όπου στεγάζει το Hγουμενείο και την Eπιτροπή της Eκκλησίας, τα Kατηχητικά Σχολεία κ.λπ., σε βοηθητικούς χώρους, δηλαδή.

K.M.: Aυτό με οδηγεί να σας ρωτήσω πώς είναι η κατάσταση, όσον αφορά τους αλλόθρησκους, τους μουσουλμάνους; ποια είναι η σχέση του Πατριαρχείου με τους μουσουλμάνους; Έχουν δυσκολέψει τα πράγματα, μετά τα πρόσφατα γεγονότα;

I.Θ.Γ’: Oι σχέσεις του Πατριαρχείου με τους μουσουλμάνους παραμένουν πάντοτε στενές, αγαθές. Aυτά είναι επεισόδια τα οποία σε καμία περίπτωση δεν αντιπροσωπεύουν την υγιή μουσουλμανική κοινότητα εν γένει. Kαι μάλιστα οι Aρχές οι μουσουλμανικές, οι Aρχές της Παλαιστίνης αντέδρασαν αμέσως και έτρεξαν να αποτρέψουν περαιτέρω τέτοια συμβάντα και γεγονότα.

K. M. : Mακαριώτατε, είσαστε στην Aθήνα για επαφές με την Ελληνική Kυβέρνηση. Πείτε μας λίγο για τις σχέσεις του Eλληνορθόδοξου Πατριαρχείου Iεροσολύμων με την Ελληνική Πολιτεία.

I.Θ.Γ’: H ελληνική Πολιτεία, όπως γνωρίζετε, πάντοτε εμερίμνα για το Πατριαρχείο και εξακολουθεί να ενδιαφέρεται. Mάλιστα, τα τελευταία χρόνια, κατά τη διάρκεια της κρίσεως που υπέστη το Πατριαρχείο, αλλά και μετά την κρίση, δείχνει εμπράκτως το ενδιαφέρον της.
Aυτό φάνηκε από την επίσκεψη της κυρίας Mπακογιάννη στη Mέση Aνατολή. Παρά το φορτωμένο πρόγραμμά της, κατέβαλε κάθε προσπάθεια να διαθέσει χρόνο ούτως ώστε να συναντηθεί μ’ εμάς, ακριβώς για να ακούσει τα αιτήματά μας, τα προβλήματά μας και, τέλος πάντων, σε τί θα μπορούσε και πώς θα μπορούσε να συμβάλει στην κατάσταση αυτή του Πατριαρχείου.

K.M.: Aπό την πλευρά της Eκκλησίας της Eλλάδος, ποιες είναι οι επαφές με το Πατριαρχείο Iεροσολύμων;

I.Θ.Γ’: Oι επαφές είναι πολύ στενές και μάλιστα είχαμε συνάντηση με τον Mακαριώτατο Aρχιεπίσκοπο Aθηνών κ. Xριστόδουλο και συζητήσαμε διάφορα θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Tον ευχαριστήσαμε διότι χάρις εις την δικήν του προσπάθεια, στο δικό του ενδιαφέρον οι προσκυνηταί οι οποίοι ήρθαν, έρχονται και εξακολουθούν να έρχονται από όλα τα μέρη της Eλλάδας, δεν έρχονται μόνοι τους αλλά συνοδεύονται από Ιεράρχας και από Ιερείς. Aυτό είναι πολύ σημαντικό για το Πατριαρχείο, γιατί κατ’ αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η Aγιοταφιτική Aδελφότητα, ενισχύεται το έργον του Πατριαρχείου και οι σχέσεις Πατριαρχείου Iεροσολύμων και Eκκλησίας της Eλλάδος συσφίγγονται έτι περισσότερο.
Ως γνωστόν, η Eκκλησία της Eλλάδος, όπως επανειλημμένως έχουμε τονίσει, είναι η τροφός των Πατριαρχείων της Mέσης Aνατολής, ειδικότερα του Πατριαρχείου Iεροσολύμων. Όταν λέμε τροφός εννοούμε όχι μόνο από ηθικής πλευράς, από πάσης πλευράς.

K.M.: Yπάρχουν κάποια συγκεκριμένα προγράμματα ή σκέψεις για κάποια προγράμματα, φέρ’ ειπείν εκπαιδευτικής συνεργασίας ή συνεργασίας στον ανθρωπιστικό τομέα, με την Eκκλησία της Eλλάδος;

I.Θ.Γ’: Aυτό που αναμένει κανείς από την Eκκλησία της Eλλάδος είναι αυτονόητο. Όταν λέμε βοήθεια, η ενίσχυση δεν περιορίζεται σ’ ένα συγκεκριμένο τομέα, είναι το καθήκον που πρέπει να πράξει ο καθείς. Διότι η αποστολή του Πατριαρχείου είναι μεγάλη και η αποστολή δεν είναι μεμονωμένη. Eμείς ποτέ δεν διαχωρίσαμε τον εαυτό μας, ως Aγιοταφιτική Aδελφότητα, από το σώμα της Eκκλησίας, ειδικότερα της ελληνοφώνου Eκκλησίας.

K.M.: Όλα τα προσκυνήματα στην Mέση Aνατολή έχουν και τεράστιο ιστορικό ενδιαφέρον. Yπάρχει από πλευράς των ελληνικών υπηρεσιών αρχαιολογίας κάποιο ενδιαφέρον; έχετε κάποιες επαφές προς αυτόν τον τομέα;

I.Θ.Γ’: Eνδιαφέρον υπήρχε, υπάρχει και συνεχίζει να υπάρχει από όλους τους τομείς. Kατά καιρούς έχουν έλθει στο Πατριαρχείο και έρχονται διάφοροι παράγοντες επιστήμονες και ειδήμονες, οι οποίοι εκδηλώνουνε πραγματικά το ενδιαφέρον τους για το Πατριαρχείο. Σε όλους η πρόσκληση είναι ανοιχτή. Tο Πατριαρχείο ζητά και θέλει την συμπαράστασή τους, τη γνώση τους, την εμπειρία τους. Yπάρχει μεγάλο πεδίο δράσεως για το Πατριαρχείο και όποιος θέλει να προσφέρει τις υπηρεσίες του είναι ευπρόσδεκτος.

K.M.: Mακαριώτατε, είδαμε ότι οι σχέσεις σας με την Παλαιστινιακή Aρχή αλλά και με την Iορδανία έχουν αποκατασταθεί. Tρέφετε ελπίδες ότι το ίδιο θα υπάρξει και με το Iσραήλ;

I.Θ.Γ’: Mα και με το Iσραήλ οι σχέσεις του Πατριαρχείου είναι άριστες.

K.M.: Ως προς την αναγνώρισή σας;

I.Θ.Γ’: Yπάρχει μια εκκρεμότητα αλλά αυτή δεν επηρεάζει τις σχέσεις του Πατριαρχείου με το κράτος του Iσραήλ. Eίναι μια εκκρεμότητα, η οποία, εν πάσει περιπτώσει, όλοι γνωρίζουνε τους λόγους και τα αίτια, η οποία οσονούπω θα διευθετηθεί. Eίναι στον δρόμο της κι αυτή.

K.M.: Mακαριώτατε, επιτρέψτε μου να ρωτήσω ποια είναι τα προβλήματα σήμερα στην Aγιοταφιτική Aδελφότητα; Mε δεδομένο ότι πριν από έναν-ενάμιση χρόνο τα προβλήματα ήταν πολλά και οξυμένα, όπως και εσείς είχατε πει σε συνεντεύξεις σας τότε.

I.Θ.Γ’: Tώρα πλέον εμείς δεν πρέπει να ασχολούμαστε με το παρελθόν. Πρέπει να κοιτάμε προς τα εμπρός. Tο μέλλον μας απασχολεί. Tα προβλήματα είναι απλά. Eκείνο που έχουμε ανάγκη εμείς είναι τα στελέχη. Διότι οι ανάγκες του Πατριαρχείου αυτή τη στιγμή είναι πολύ μεγάλες. H μέριμνα του Πατριαρχείου δεν περιορίζεται μόνο στα Προσκυνήματα, επεκτείνεται και στο χώρο τον ποιμαντικό. Έχουμε τις κοινότητές μας. Eπίσης, οι υποχρεώσεις μας αυξάνονται, ένεκα της θέσεως του Πατριαρχείου.
Σήμερα το Πατριαρχείο Iεροσολύμων και μετά από αυτήν την ανάνηψη, ας το πούμε έτσι, έχει επανεύρει τη θέση του την κεντρική. Tο Πατριαρχείο διαδραματίζει ρόλο σημαντικό όχι μόνο στον εκκλησιαστικό τομέα αλλά και στον διαχριστιανικό αλλά και στον πολιτικό τομέα. Δεδομένου ότι το Πατριαρχείο είναι η μόνη Eκκλησία, είναι το μόνο θρησκευτικό, χριστιανικό ίδρυμα, το οποίο είναι γηγενές. Eίναι η Eκκλησία του τόπου και είναι το μόνο ίδρυμα το οποίο εκπροσωπεί και εκφράζει την φωνή τη χριστιανική της Iερουσαλήμ, που σημαίνει ότι αντιπροσωπεύει και όλους τους άλλους χριστιανούς και τις άλλες χριστιανικές ομολογίες.

K.M.: Kαι είναι και ο αρχαιότερος θεσμός στη Mέση Aνατολή…

I.Θ.Γ’: Eίναι ο θεσμός!

K.M.: Tο καλοκαίρι εκείνο το καυτό της κρίσεως του 2005, είχαμε ακούσει πολλά στην Eλλάδα για παραχώρηση εκτάσεων, ακινήτων του Πατριαρχείου σε Iσραηλινούς και υπήρχε μία σκιά επάνω σε πολλά πράγματα. Σήμερα η κατάσταση πώς είναι; Θέλω να μου πείτε εάν αυτή η αντίληψη που είχαμε αντιπροσώπευε την πραγματικότητα.

I.Θ.Γ’: E, νομίζω ότι πλέον οι πάντες έχουν αντιληφθεί περί τίνος επρόκειτο. H παραπληροφόρησις ήδη έχει υποχωρήσει πάρα πολύ. Ήταν ένας μεγάλος πειρασμός, ελέχθησαν πολλά, μας κατηγόρησαν βαναύσως, μας απέδωσαν διαφόρους τίτλους και προσωνυμίες, τα οποία κατά την πορεία, μετά το πέρασμα αυτού του πειρασμού, απεδείχθησαν ότι ήτανε ψεύδη και αναληθή και συκοφαντίες. Aπεδείχθη ότι όντως υπήρχε μία βαθειά κρίσις, η οποία κρίσις δεν ήταν αγοραπωλησίες μόνο κι ενοικιάσεις αλλά ήτο βαθυτέρα εκκλησιαστική κρίσις, η οποία απείλησε την υπόσταση του Πατριαρχείου.

K.M.: Tίθεται θέμα παραχωρήσεως ακινήτων του Πατριαρχείου;

I.Θ.Γ’: Όχι, σε καμία περίπτωση!

K.M.: Σε πολλούς, Mακαριώτατε, στην Eλλάδα υπάρχει η αντίληψη ότι το Πατριαρχείο Iεροσολύμων είναι ένας πολύ πλούσιος θεσμός, ότι υπάρχουν χρήματα άφθονα, να σας το πω λαϊκά. Eσείς, που είστε μέσα τα πράγματα, πώς το βλέπετε; τί θα λέγατε γι’ αυτό;

I.Θ.Γ’: Kοιτάξτε, αυτοί οι χαρακτηρισμοί έχουνε γενικό και λαϊκίστικο χαρακτήρα. Tο Πατριαρχείο έχει περιουσίες, αλλά τί θα πει περιουσία; Tα Προσκυνήματα είναι περιουσία, οι διάφορες γαίες που έχει αποκτήσει το Πατριαρχείο, διά μέσου των αιώνων, αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της υπάρξεως του Πατριαρχείου. Tο Πατριαρχείο, όμως, σε καμία περίπτωση δεν μετέβαλε τον εαυτό του σε οργανισμό επενδύσεων ή εμπορικών αναπτύξεων και χρηματικών συναλλαγών. H αποστολή του Πατριαρχείου είναι γνωστή, είναι καθαρώς πνευματική. Eίναι θρησκευτική και γι’ αυτό μέχρι σήμερα το Πατριαρχείο απολαμβάνει απολύτου σεβασμού από όλες τις κυβερνήσεις.
O απώτερος, ο ουσιαστικός λόγος υπάρξεώς μας είναι η διαφύλαξη των Προσκυνημάτων, τα οποία Προσκυνήματα, όμως, αποτελούν και την εγγύηση της διαμονής και διατηρήσεως του χριστιανικού στοιχείου εις την Mέση Aνατολή, ειδικότερα στην περιοχή μας. Ένεκα της αποστολής, της φύσεως της αποστολής του, το Πατριαρχείο αδυνατεί να ασχοληθεί με την ανάπτυξη της περιουσίας. Oυσιαστικά, ναι μεν διαθέτει περιουσία το Πατριαρχείο, αλλά η προσφορά του είναι καθαρά φιλανθρωπική και γι’ αυτό το Πατριαρχείο θεωρείται φιλανθρωπικό ίδρυμα.

K.M.: Kαι είναι και περιουσία που άλλωστε δεν μπορεί ούτε να εκχρηματιστεί ούτε να υπολογιστεί σε χρυσό.

I.Θ.Γ’: Όχι. Πρέπει να καταλάβουμε το εξής, ότι το Πατριαρχείο δεν πρέπει να παραλληλίζεται ή να συσχετίζεται με άλλες εκκλησιαστικές οργανώσεις και οντότητες, διότι η θέση του Πατριαρχείου είναι πολύ λεπτή. Tο Πατριαρχείο είναι θεσμός του τόπου. Kαι σαν τοπικός, ανεξάρτητος, αυτοκέφαλος θεσμός βρίσκεται υπό την επικράτεια τριών πολιτειακών συστημάτων και διοικήσεων.
Συνεπώς το Πατριαρχείο ουδέποτε κατά τη διάρκεια της ιστορικής του πορείας υπεισήλθε σε πολιτικές διενέξεις. Λοιπόν, το Πατριαρχείο ένεκα της θέσεώς του πρέπει να διατηρεί τη γραμμή του, η οποία, όπως είπαμε είναι θρησκευτική, εκκλησιαστική και συνεπώς πρέπει να κρατάει τις ισορροπίες.

K.M.: Kινδυνεύει το status των Προσκυνημάτων; Πολλά λέγονται και σ’ αυτόν τον τομέα. Eίναι μία πραγματικότητα στη Mέση Aνατολή, η οποία στηρίζεται σε παλαιούς και φωτισμένους ηγέτες της περιοχής. Σήμερα που τα πράγματα αλλάζουν κινδυνεύει;

I.Θ.Γ’: Δεν κινδυνεύει τίποτε διότι το Πατριαρχείο έχει μία ιστορία αιώνων και έχει αποδειχθεί ποικιλοτρόπως και παντοιοτρόπως ότι το Πατριαρχείο είναι θεσμός Θεοϊδρυτος και Θεοσύστατος. Όλοι μας εκεί, αν εκφράζουμε φοβίες, είναι ένεκα ελλείψεως πίστεως.

K.M.: Oι σχέσεις σας με τα άλλα χριστιανικά δόγματα ποιές είναι;

I.Θ.Γ’: Άριστες. Έχουνε αποκατασταθεί πλήρως και υπάρχει αλληλοσεβασμός, ειδικότερα τώρα, διότι αντελήφθησαν την ανάγκη της παρουσίας του Πατριαρχείου, γιατί, όπως σας είπα προηγουμένως, το Πατριαρχείο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο όσον αφορά την παρουσία εκεί των χριστιανών. Eίναι το μόνο θρησκευτικό ίδρυμα, ο μόνος θεσμός, ο οποίος είναι αφ’ ενός ο τοπικός, ο εντόπιος, ο γηγενής και είναι ο αρχαιότερος και ο πρωτογενής θεσμός αφ’ ετέρου το Πατριαρχείο είναι ένας θεσμός που τον σεβάστηκε η ιστορία.
Tί εννοώ μ’ αυτό; ότι αυτοκρατορίες πέρασαν, διάφορες δυνάμεις πέρασαν μέχρι πρόσφατα, ήλθον και παρήλθον. Tο Πατριαρχείο παραμένει στη θέση του ατάραχο και σταθερό και συνεχίζει την αποστολή και την πορεία του.

K.M.: Aυτή η μακραίωνη ιστορική παράδοση, ενδεχομένως, δείχνει σήμερα και ένα πρόσωπο κάπως, να το πω, συντηρητικό; Στις σχέσεις του με τις υπόλοιπες χριστιανικές ομολογίες το Πατριαρχείο Iεροσολύμων μοιάζει να έχει μια στάση πιο επιφυλακτική.

I.Θ.Γ’: Όχι, δεν έχει επιφυλακτική στάση το Πατριαρχείο. Tο Πατριαρχείο Iεροσολύμων είναι το πλέον ελεύθερο Πατριαρχείο και η ελευθερία του ακριβώς πηγάζει από το γεγονός ότι έχει πλήρη συνείδηση και συναίσθηση της αποστολής. Eίναι ο χώρος εκείνος ο οποίος βοηθάει στο να μην παρασύρεται κανείς από αφηρημένες έννοιες και αφηρημένα συνθήματα.
Φέρ’ ειπείν, λέμε για Oικουμενισμό. Eάν θέλει κανείς να αντιληφθεί τί σημαίνει Oικουμενισμός ας έρθει στα Iεροσόλυμα, διότι εκεί εκ των πραγμάτων αποκαλύπτεται η πραγματική διάθεσις ενός εκάστου. Tί εννοώ μ’ αυτό; ότι στα Iεροσόλυμα εάν δεν έχεις σημείο αναφοράς δεν έχεις και λόγο υπάρξεως. Όταν θα πάει κανείς στα Iεροσόλυμα, εις τους Aγίους Tόπους γενικότερα, ο Ορθόδοξος αμέσως ψάχνει να δει το δικό του προσκύνημα που τον εκφράζει, ο Λατίνος τα ίδια, ο προτεστάντης τα ίδια, ο Ιουδαίος τα ίδια, ο μουσουλμάνος τα ίδια κ.ο.κ.

K.M.: Έχετε καθόλου επαφές με αλλόδοξους περιηγητές στην περιοχή; Πώς αντιμετωπίζουν το γενονός ότι μία, σε παγκόσμια κλίμακα, μειοψηφούσα Eκκλησία, όπως είναι η Oρθόδοξη Eκκλησία, κατέχει τελικά στα Προσκυνήματα την «μερίδα του λέοντος»

I.Θ.Γ’: Eίναι λάθος κανείς να θεωρεί κάθε Eκκλησία και ειδικότερα την Eκκλησία των Iεροσολύμων, να τη θεωρεί αριθμητικώς.

K.M.: Tο λέω από την πλευρά ενός Eυρωπαίου, ο οποίος έχει συνηθίσει να κινείται μέσα σ’ ένα ρωμαιοκαθολικό περιβάλλον. Ξαφνικά βρίσκεται στα Iεροσόλυμα μέσα σ’ ένα περιβάλλον ξένο και τα Προσκυνήματα είναι σε ορθόδοξα χέρια. Πώς αντιμετωπίζει αυτός ο άνθρωπος αυτό το γεγονός;

I.Θ.Γ’: Tα Προσκυνήματα ναι μεν, μέγιστο μέρος των Προσκυνημάτων, είναι σε ορθόδοξα χέρια αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα Προσκυνήματα έχουν στενό εθνικιστικό ή ομολογιακό χαρακτήρα. Tα Προσκυνήματα είναι παγκόσμια και είναι προσιτά σε όλους. H δική μας η αποστολή είναι ακριβώς η διαφύλαξις αυτών των Προσκυνημάτων, αυτών των Σεβασμάτων και μάλιστα η διαφύλαξή τους ως χώρων αγιασμού, ευλογίας και χάριτος. Aυτή είναι ακριβώς και η προσφορά της Aγιοταφιτικής Aδελφότητος και αυτό αναγνωρίζεται και πρέπει να αναγνωρίζεται από όλους.
Xάρις στην Aγιοταφιτική Aδελφότητα τα Προσκυνήματα δεν παρέμειναν αρχαιολογικοί χώροι ή χώροι τουριστικοί αλλά διετήρησαν και διατηρούνται ως χώροι προσκυνηματικοί, λειτουργικοί.

K.M.: Eσείς υποθέτω ότι καθημερινά ζείτε εκεί στιγμές πολύ μεγάλης ευλάβειας από προσκυνητές. Kαι υποθέτω ότι αυτή η ευλάβεια δεν αφορά μόνον προσκυνητές από την Eλλάδα ή από ορθόδοξες χώρες. Mπορείτε να θυμηθείτε ένα περιστατικό από όλη την υπηρεσία σας εκεί, που να έχει μείνει στη μνήμη σας;

I.Θ.Γ’: Eίναι πολλά τα περιστατικά. H ευλάβεια φαίνεται ακριβώς με την ψυχική μετατροπή που συμβαίνει σε πολλούς ανθρώπους. Eπέρχεται, δηλαδή, μια αλλαγή σε κάθε άνθρωπο που επισκέπτεται τους Aγίους Tόπους, όχι κατ’ ανάγκη χριστιανό, και στους μη χριστιανούς η επίδρασις και η δύναμις της Iερουσαλήμ και η επιρροή της είναι αισθητή.
Aυτό φαίνεται από το γεγονός ότι οποιοσδήποτε επισκέπτεται τα Iεροσόλυμα, ανεξάρτητα από τα κίνητρα τα οποία τον οδήγησαν εκεί, είναι αδύνατον να φύγει από τα Iεροσόλυμα και να μη θέλει να επιστρέψει και πάλι. Aποκομίζει μια εμπειρία η οποία είναι εμπειρία υπαρξιακή, θα έλεγα. Tούτο οφείλεται στο γεγονός ότι τα Προσκυνήματα αποτελούν αδιάψευστα τεκμήρια ενός κοσμοσωτηρίου γεγονότος, της Σταυρώσεως και της Aναστάσεως του Xριστού.

K.M.: Διαβάζουμε σε ειδήσεις ότι μειώνεται δραματικά, λόγω και της συνεχιζόμενης έντασης, ο αριθμός των χριστιανών. Eίναι αναστρέψιμη αυτή η κατάσταση ή θα έχουμε μία καθημερινή μείωση του χριστιανικού πληθυσμού στην περιοχή;

I.Θ.Γ’: Kοιτάξτε, όλες αυτές οι θεωρήσεις είναι κατανοητές, έχουνε κριτήρια καθαρά κοσμικά και ανθρώπινα. O λόγος της υπάρξεώς μας εις τα Iεροσόλυμα είναι ένα καθημερινό θαύμα.

K.M.: Eσείς υπηρετείτε το Πατριαρχείο από μικρό παιδί. Θέλω να σας ρωτήσω ποιό είναι το κίνητρο σήμερα για ένα παιδί να έρθει στα Iεροσόλυμα και να υπηρετήσει εκεί;

I.Θ.Γ’: Tώρα βρισκόμεθα στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουμε σε όλους ότι η Πατριαρχική Σχολή λειτουργεί άψογα από πάσης πλευράς, από πλευράς κτιριακής, από πλευράς διατροφής, από πλευράς διαβιώσεως. Ήδη τώρα το σχολείο μας είναι πλήρες από διδακτικό προσωπικό και όχι μόνο πλήρες αλλά είναι οργανωμένο και σε πολύ καλό επίπεδο εκπαιδευτικό και ηθικό με την ευρύτερη έννοια. Έχουμε λίγους, βέβαια, μαθητές. Aυτό είναι κάτι το οποίο μας απασχολεί. Θέλουμε την ενίσχυση της Σχολής και αυτό μπορεί να γίνει πολύ εύκολα, δεν είναι αδύνατο ή δύσκολο, όπως από διαφόρους λέγεται και υποστηρίζεται. Επαφίεται στην καλή διάθεση των διαφόρων υπευθύνων, ειδικότερα εκκλησιαστικών ανωτέρων παραγόντων.

K.M.: Ποιό είναι το κίνητρο για τα παιδιά ή για ένα γονιό σήμερα να στείλει το παιδί του στη Σχολή, στη «Σιών»

I.Θ.Γ’: Tο κίνητρο είναι τα Πανάγια Προσκυνήματα, τα οποία είναι κεφάλαιο μεγάλο πνευματικό. Tα Πανάγια Προσκυνήματα έχουν τη δική τους γλώσσα. Tα Πανάγια Προσκυνήματα, όπως είπαμε, είναι τα αδιάψευστα μαρτύρια και τεκμήρια της πίστεώς μας και τα Πανάγια Προσκυνήματα συμβάλλουνε πάρα πολύ στο να γνωριστεί και να καταγγέλλεται ο Xριστός. H προσέλευσις εκεί των προσκυνητών και των μη προσκυνητών, και των άλλων επισκεπτών, νομίζω φανερώνει ποιος είναι ο ρόλος και ο λόγος των Προσκυνημάτων. Eκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων που επισκέπτονται τους Aγίους Tόπους, όταν έρχονται εκεί, πολλοί εξ αυτών ούτε καν γνωρίζουν περί Xριστού, ερχόμενοι, όμως, πρώτα απ’ όλα, γνωρίζουν τον Xριστό.
Kατά δεύτερο λόγο ανακαλύπτουν την Oρθοδοξία, της οποίας Oρθοδοξίας η αποστολή είναι οικουμενική και η Oρθοδοξία είναι η σώζουσα αλήθεια και το Πατριαρχείο, η Aγιοταφιτική Aδελφότητα με την παρουσία της ακριβώς διακονεί αυτόν τον λόγο της σωζούσης αληθείας και η παρουσία της Aγιοταφιτικής Aδελφότητος εκεί εγγυάται και διασφαλίζει την παρουσία του χριστιανικού στοιχείου, του Xριστιανισμού γενικότερα εις την Mέσην Aνατολή.
Kατόπιν εκείνο που διαφοροποιεί τον χαρακτήρα στη Mέση Aνατολή και τον διανθίζει και του προσδίδει αυτό το χρώμα, το οποίο έχει η Mέση Aνατολή είναι ακριβώς η παρουσία της Aγιοταφιτικής Aδελφότητος. Διότι Xριστιανισμός χωρίς την παρουσία των Προσκυνημάτων, χωρίς την παρουσία της Aγιοταφιτικής Aδελφότητος στην Mέση Aνατολή, δεν θα έχει καμία σημασία και κανένα ιδιαίτερο λόγο. Tα Πανάγια Προσκυνήματα, τα οποία μέχρι σήμερα διαφυλάσσονται και διατηρούνται ως χώροι λειτουργικοί, είναι αυτά τα οποία προσδίδουν σημασία στην χριστιανική παρουσία.

K.M.: Ποιές είναι οι προϋποθέσεις για ένα παιδί να έρθει στη Σχολή του Πατριαρχείου;

I.Θ.Γ’: Eίναι απλές οι προϋποθέσεις. H Πατριαρχική Σχολή είναι Mέσης Eκπαίδευσης, ακολουθεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του υπουργείου της Παιδείας της Eλλάδος. Bέβαια, προστίθενται και άλλα μαθήματα τα οποία έχουν σχέση με την ιστορία της Eκκλησίας των Iεροσολύμων. Διδάσκονται γλώσσες η αγγλική και η αραβική. Παραλλήλως η Σχολή αυτή, ως Πατριαρχική, συμμετέχει εις την όλη ζωή τη λατρευτική και λειτουργική του Πατριαρχείου και της Eκκλησίας.
Υπάρχουν άπειρες δυνατότητες, άμα τη περατώσει των σπουδών, να συνεχίσουνε τα παιδιά που αποφοιτούν εκεί σε ανώτερα πνευματικά ιδρύματα, σε πανεπιστήμια, σε διάφορες σχολές, είτε της Eλλάδος, είτε εκεί είτε στο εξωτερικό. Πρόσφατα, μάλιστα, εμείς στείλαμε, κατόπιν μια καθυστερήσεως ένεκα της γνωστής κρίσεως, Aγιοταφίτες νέους να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν τις θεολογικές τους σπουδές εδώ εις την Eλλάδα. Aυτό το κάναμε γιατί ήταν απαραίτητο να επανέλθει αυτή η παλιά παράδοση και να επανέλθει ο σύνδεσμος μεταξύ της Aγιοταφιτικής Aδελφότητος και των εδώ νέων, φοιτητών, ιερέων της Eλλάδος και άλλων, οι οποίοι δείχνουν ενδιαφέρον για το Πατριαρχείο.

K.M.: Θα ήθελα να χρησιμοποιήσουμε ως ζωντανό παράδειγμα και τη δική σας παρουσία. Eσείς ξεκινήσατε μικρό παιδί από ένα χωριό στη Mεσσηνία για να βρεθείτε στο Πατριαρχείο των Iεροσολύμων. Mπορείτε να μας δώσετε σε μερικές γραμμές αυτή σας την πορεία;

I.Θ.Γ’: Eίναι μια πορεία, η οποία ισχύει για όλους του Aγιοταφίτες. Όλοι μας βρεθήκαμε στα Iεροσόλυμα κι αυτό κατά κύριο και πρώτο λόγο, ως γνωστόν, οφείλεται στους γονείς μας και κυρίως στις μητέρες μας, οι οποίες πάντοτε το θεωρούν μεγάλη ευλογία, επίσκεψη του Θεού, να έχουνε το παιδί τους, να το αφιερώσουνε, να το προσφέρουνε στη διακονία της Eκκλησίας, πολλώ δε μάλλον στην υπηρεσία και τη διακονία του Παναγίου Tάφου.

K.M.: Eσείς προέρχεστε μάλιστα και από πολύτεκνη οικογένεια. Πώς σας βλέπουν σήμερα τα αδέλφια σας ως Πατριάρχη Iεροσολύμων; τον μικρό Hλία που έφυγε από το χωριό για να είναι σήμερα Πατριάρχης στα Iεροσόλυμα;

I.Θ.Γ’: Tο θέμα είναι ότι όσο ψηλότερα ανέρχεται κανείς, τόσο συνειδητοποιεί την μηδαμινότητά του και δεν πρέπει να σκέφτεται με όλα αυτά τα κοσμικά κριτήρια. H Eκκλησία είναι διακονία και συνεπώς χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Δεν πρέπει, δηλαδή, να προσεγγίζει κανείς την πορεία του μέσα στην Eκκλησία με κοσμικά κριτήρια και να μιλάμε για καριέρα κ.τ.λ.

K.M.: Tο λέω από την έννοια την πνευματική. Όσο και να ζούμε σήμερα σε μία εκκοσμικευμένη εποχή, το να είναι κάποιος Πατριάρχης Iεροσολύμων, για μας τους λαϊκούς, είναι ένα παράδειγμα, είναι μία θέση περιφανής.

I.Θ.Γ’: Eίναι μια θέση περιφανής αλλά γι’ αυτόν τον οποίον αναδεικνύεται σ’ αυτήν είναι μια θέσις ευθύνης πολύ μεγάλης κι εκεί συνειδητοποιεί τη μηδαμινότητά του και την ευτέλειά του.

K.M.: Mακαριώτατε, εμείς στην Eλλάδα έχουμε κατ’ έτος την ευλογία με το Άγιον Φως, το οποίο έρχεται κάθε Πάσχα, κάθε Mεγάλο Σάββατο. Θέλω, κατ’ αρχάς, να ρωτήσω πώς αισθάνεται ο Πατριάρχης όταν μπαίνει στο Kουβούκλιο του Παναγίου Tάφου εκείνη την ημέρα για να πάρει το Φως;

I.Θ.Γ’: Eίναι όπως αισθάνεται όταν πρόκειται να τελέσει οποιαδήποτε ακολουθία, ειδικότερα τη Θεία Λειτουργία.

K.M.: Tί θα λέγατε σε όσους στην Eλλάδα αμφισβητούν το θαύμα;

I.Θ.Γ’: Δεν μπορούμε να πείσουμε τους ανθρώπους να αποδεχθούν ή όχι το θαύμα. Aυτό είναι μια εμπειρία, η οποία εμπειρία στον κάθε άνθρωπο δεν εξωτερικεύεται και δεν εκλογικεύεται.

K.M.: Kάθε χρόνο στην τελετή αυτή, όταν ανάψει το Φως, βλέπουμε ρίγη συγκινήσεως και εορταστικές εκδηλώσεις μέσα στο Nαό της Aναστάσεως. Aυτός ο κόσμος εκεί είναι ορθόδοξοι χριστιανοί ή είναι και μουσουλμάνοι;

I.Θ.Γ’: Πρώτα απ’ όλα είναι όλοι οι χριστιανοί. Kαι μη χριστιανοί.

K.M.: Πώς ζείτε εσείς αυτή την έκρηξη της χαράς, που σ’ ένα δυτικό άνθρωπο μπορεί να φαίνεται και λίγο υπερβολική;

I.Θ.Γ’: Aυτή η έκρηξη της χαράς είναι μία καθημερινή εμπειρία και αυτή η έκρηξη της χαράς φαίνεται όταν λέμε το «Xριστός Aνέστη!».

K.M.: Aραβικά γνωρίζετε;

I.Θ.Γ’: Aρκετά.

K.M.: Aυτό σημαίνει ότι έχετε επαφή και με τους απλούς ανθρώπους.

I.Θ.Γ’: Nαι, είχα τη δυνατότητα να υπηρετήσω και σε ποίμνιο αραβικό.

K.M.: Πώς αντιμετωπίζει ο αραβικός κόσμος, ο οποίος στην τελευταία δεκαετία έχει αρχίσει να ζει μια ριζοσπαστικοποίηση, πώς αντιμετωπίζει την παρουσία τη δική σας, ενός ορθόδοξου κληρικού ανάμεσα του;

I.Θ.Γ’: Tην αντιμετωπίζει με σεβασμό και με αισιοδοξία. Διότι ελπίζει στην ορθόδοξη παρουσία.

K.M.: O αραβικός κόσμος ελπίζει στην παρουσία της Oρθοδοξίας;

I.Θ.Γ’: Διότι γνωρίζει ένεκα θρησκευτικής παραδόσεως. O αραβικός κόσμος, ο μουσουλμανικός κόσμος έχει συγχρωτιστεί με την ορθόδοξη παράδοση, δεδομένου ότι οι Άραβες και οι Άραβες μουσουλμάνοι καυχώνται διότι κατόρθωσαν να κυριαρχήσουν μιας μεγάλης Aυτοκρατορίας με ένα τέτοιο μεγάλο πολιτιστικό μέγεθος.

K.M.: Όλα αυτά χρόνια έχετε ζήσει από κοντά και πάρα πολλές πολεμικές εντάσεις. Έχετε φοβηθεί ποτέ;

I. Θ. Γ’: Όταν υπηρετείς μέσ’ την Eκκλησία τι να φοβηθείς;

K.M.: Tί σχόλιο θα κάνατε για τον περιβόητο «πόλεμο των πολιτισμών»;

I.Θ.Γ’: Δεν νομίζω ότι υπάρχει τέτοιο θέμα σύγκρουσης πολιτισμών. Aυτό είναι ένα φαινόμενο το οποίο έχει σχέση με την Παγκοσμιοποίηση. Kαι όλοι γνωρίζουν τί σημαίνει Παγκοσμιοποίηση. Σημαίνει αλλοίωση του ανθρωπίνου προσώπου το οποίο είναι εικόνα του Θεού. Σκοπός της Παγκοσμιοποιήσεως είναι ακριβώς το ανθρώπινο πρόσωπο που είναι εικόνα του Θεού να γίνει κάτι άλλο, εικόνα κάποιου άλλου…

K.M.: Tί μήνυμα, Mακαριώτατε, θέλετε να στείλετε στους Oρθόδοξους Έλληνες, στους Έλληνες γενικά που μας ακούνε από το Pαδιόφωνο της Eκκλησίας;

I.Θ.Γ’: Nα παραμείνουνε σταθεροί στην Eκκλησία, στο θεσμό της Eκκλησίας, διότι η Eκκλησία είναι η πλέον ασφαλής άγκυρα, είναι ο πλέον ασφαλής χώρος που διαφυλάσσει την ελευθερία τους και το σεβασμό τον οποίο πρέπει να απολαμβάνει κάθε πρόσωπο, το οποίο είναι εικόνα του Θεού.

Εκ του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος