Τήν Τρίτην, 8^ην /21^ην Νοεμβρίου 2023, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ ἑορτή τῆς Συνάξεως τῶν Ἁγίων Ἀρχαγγέλων Μιχαήλ καί Γαβριήλ καί πάντων τῶν ἐπουρανίων Δυνάμεων Ἀσωμάτων.

Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία ποιεῖ σύναξιν, ἵνα εὐχαριστήσῃ τόν Ἀρχάγγελον Μιχαήλ, διότι, ὅτε ἐπαναστάτησεν ἐναντίον τοῦ Ὑψίστου ὁ  πεσών Ἑωσφόρος, ἐκάλεσεν εἰς Σύναξιν πάντας τούς ἀγγέλους καί ἀνεφώνησε τό «Πρόσχωμεν», ἄς προσέξωμεν δηλαδή καί ἄς μεταστραφῶμεν εἰς προσευχήν καί ὁμόνοιαν καί ἕνωσιν μετά τοῦ Ὑψίστου, ἵνα καί ἡμεῖς μή τι πάθωμεν ὡς ὁ ἐκπεσών ἄγγελος τοῦ φωτός καί γενόμενος σκότος.

Τήν μνήμην τοῦ γεγονότος τούτου ἑώρτασε τό Πατριαρχεῖον εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ , παραθαλασσίαν τῆς πόλεως τῆς Ἰόππης, τόν ναόν τῆς ὁποίας καέντα εἰς τήν δεκαετίαν τοῦ 1950 ἐπανέκτισε καί ἀνεκαίνισεν λαμπρῶς ὁ νῦν ἡγούμενος Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἰόππης κ. Δαμασκηνός.

Εἰς τόν ναόν τοῦτον ἐτελέσθη θεία Λειτουργία τήν πρωΐαν, τῆς ὁποίας προεξῆρξεν ὁ  Πατήρ  ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ  Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακοῦ, τῶν Σεβασμιωτάτων Ἀρχιεπισκόπων Ἰόππης κ. Δαμασκηνοῦ καί Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου καί  τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἱωακείμ Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Τυπικάρης τοῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης καί ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίων Θεοδώρων Ἀρχιμανδρίτης π. Ἀλέξιος, καί τῶν Ἀρχιμανδριτῶν π. Νήφωνος, π. Μαρκέλλου, π. Ἀρτεμίου, π. Ἱερωνύμου καί π. Χριστοδούλου, τοῦ νέου Προϊσταμένου τῆς Ρωσικῆς Πνευματικῆς Ἀποστολῆς εἰς Ἱεροσόλυμα (MISSIA) Ἀρχιμανδρίτου π. Βασσιανοῦ,  Ἱερέων τῶν ὁμόρων περιοχῶν, καί τῶν περιοχῶν τῆς Γαλιλαίας, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Δοσιθέου, ψαλλόντων τῶν μελῶν τῆς χορῳδίας Κοινότητος τῆς Ἰόππης  καί προσευχομένων ἐκ τοῦ ποιμνίου τῆς Ἰόππης Ἀραβοφώνων, Ρωσοφώνων καί Ρουμανοφώνων πιστῶν, παρουσίᾳ τοῦ ἐκπροσώπου τῆς Ἑλληνικῆς Πρεσβείας εἰς Τέλ Ἀβίβ κ. Κυριακοῦ Λουκάκη καί μελῶν τῆς Πρεσβείας.

Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ἔχοντα ὡς ἕπεται:

«Ἀρχιστράτηγοι Θεοῦ, λειτουργοί θείας δόξης, τῶν ἀνθρώπων ὁδηγοί, καί ἀρχηγοί Ἀσωμάτων, τό συμφέρον ἡμῖν αἰτήσασθε, καί τό μέγα ἔλεος, ὡς τῶν Ἀσωμάτων Ἀρχιστράτηγοι», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ Ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί  προσκυνηταί,

Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ἡμᾶς σήμερον ἐν τῷ ἐπωνύμῳ Ἱερῷ τούτῳ Ναῷ τῶν Ἁγίων Ἀρχαγγέλων Μιχαήλ καί  Γαβριήλ ἐν τῇ ἱστορικῇ καί  Ἁγιογραφικῇ  ὑμῶν πόλει Ἰόππῃ, ἵνα ἑορτάσωμεν μετά τῶν λοιπῶν Ἁγίων ἀσωμάτων καί οὐρανίων Ταγμάτων τήν Σύναξιν αὐτῶν.

Οἱ Ἄγγελοι πάντες κατά τόν ἀπόστολον Παῦλον «εἰσί λειτουργικά πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διά τούς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν» (Ἑβρ. 1,14). Ἀναλυτικώτερον:  Ὅλοι οἱ ἄγγελοι εἶναι πνεύματα ὑπηρετικά, τά ὁποῖα δέν ἐνεργοῦν ἀπό ἰδικήν των πρωτοβουλίαν, ἀλλ’ ἀποστέλλονται ἀπό τόν Θεόν εἰς ὑπηρεσίαν δι’ ἐκείνους πού μέλλουν νά κληρονομήσουν τήν αἰώνιον ζωήν.

Ὑπό δέ τοῦ ψαλμῳδοῦ καλοῦνται ὅλοι οἱ Ἄγγελοι νά ὑμνήσουν τόν Θεόν: «εὐλογεῖτε τόν Κύριον, πάντες οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ, δυνατοί ἰσχύϊ ποιοῦντες τόν λόγον αὐτοῦ τοῦ ἀκοῦσαι τῆς φωνῆς τῶν λόγων αὐτοῦ», (Ψαλμ. 102,20).  Μέ ἄλλα λόγια, ὅλοι οἱ Ἄγγελοι καλοῦνται νά ὑμνήσουν τόν Δημιουργόν τῶν πάντων, διότι, οὗτοι εἶναι δυνατοί κατά τήν δύναμιν,  «δυνατοί ἰσχύϊ», ὑπακούοντες εἰς τήν θείαν φωνήν «ποιοῦντες τόν λόγον αὐτοῦ» καί πρόθυμοι νά ἐκτελοῦν  τάς ἐντολάς τοῦ Θεοῦ, «τοῦ ἀκοῦσαι τῆς φωνῆς τῶν λόγων αὐτοῦ».

Κατά τόν ἅγιον Ἰωάννην τόν Δαμασκηνόν: «Πάντες οἱ Ἄγγελοι ἐκτίσθησαν τοίνυν διά τοῦ Λόγου, καί  ὑπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος διά τοῦ ἁγιασμοῦ ἐτελειώθησαν, κατ’ ἀναλογίαν τῆς ἀξίας καί  τῆς τάξεως τοῦ φωτισμοῦ καί  τῆς χάριτος μετέχοντες». [Μέ τόν θεῖον λόγον ἐκτίσθησαν ὅλοι οἱ ἄγγελοι καί ἐτελειώθησαν ἀπό τό Ἅγιον Πνεῦμα μέ τόν ἁγιασμόν, μετέχοντας εἰς τόν φωτισμόν καί  τήν χάριν, ἀνάλογα με τήν ἀξίαν καί  τήν τάξιν].

Ὅσον δ’ ἀφορᾷ εἰς τήν φύσιν τῶν Ἀγγέλων, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός λέγει: «Ἄγγελος τοίνυν ἐστίν οὐσία νοερά, ἀεικίνητος, αὐτεξούσιος, ἀσώματος, Θεῷ λειτουργοῦσα κατά χάριν ἐν τῇ φύσει τό ἀθάνατον εἰληφυῖα, ἧς οὐσίας τό εἶδος καί  τόν ὅρον μόνος ὁ κτίστης ἐπίσταται. Ἀσώματος δέ λέγεται καί  ἄϋλος, ὅσον πρός ἡμᾶς· πᾶν γάρ συγκρινόμενον πρός Θεόν τόν μόνον ἀσύγκριτον παχύ τε καί ὑλικόν εὑρίσκεται, μόνον γάρ ὄντως ἄϋλον τό θεῖόν ἐστι καί ἀσώματον». [Ἄγγελος λοιπόν εἶναι οὐσία νοερά, ἀεικίνητος, αὐτεξούσιος, ἀσώματος, ἡ ὁποία (οὐσία) λειτουργεῖ τόν Θεόν, ἀπό τόν Ὁποῖον ἔχει λάβει τήν ἀθανασίαν εἰς τήν φύσιν αὐτῆς κατά χάριν, καί τῆς ὁποίας (οὐσίας) μόνος ὁ Κτίστης ( ὁ Δημιουργός) γνωρίζει τό εἶδος καί  τόν ὅρον].

Ἀξιοσημείωτον ὅτι ἡ σημερινή ἑορτή συνδέεται ἄρρηκτα μέ τόν διαπρεπέστατον Ταξίαρχον τῶν Ἀσωμάτων Δυνάμεων, τόν Ἀρχάγγελον Μιχαήλ καί τό γεγονός τῆς πτώσεως τοῦ Ἑωσφόρου, δηλαδή τοῦ Σατανᾶ. Οὗτος ὁ Ἑωσφόρος, λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, «αὐτεξουσίῳ προαιρέσει ἐτράπη ἐκ τοῦ κατά φύσιν εἰς τό παρά φύσιν καί  ἐπῄρθη κατά τοῦ πεποιηκότος αὐτόν Θεοῦ ἀντάραι αὐτῷ βουληθείς καί  πρῶτος ἀποστάς τοῦ ἀγαθοῦ ἐν τῷ κακῷ ἐγένετο. Οὐδέν γάρ ἕτερόν ἐστι τό κακόν εἰμή τοῦ ἀγαθοῦ στέρησις, ὥσπερ καί τό σκότος φωτός ἐστι στέρησις. Τό γάρ ἀγαθόν φῶς ἐστι νοητόν, ὁμοίως καί τό κακόν σκότος ἐστί νοητόν…. Τῆς αὐτῆς τοιγαροῦν φύσεως τοῖς ἀγγέλοις ὑπάρχοντες  (οἱ δαίμονες) κακοί γεγόνασι τήν προαίρεσιν ἑκουσίως ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ πρός τό κακόν ἐκκλίναντες». [Μέ αὐτεξούσια προαίρεσιν ἀλλοιώθηκε ἀπό τήν κατά φύσιν κατάστασιν εἰς τήν παρά φύσιν καί ὕψωσε τόν ἑαυτόν του ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, πού τόν δημιούργησε, θέλοντας νά ἐπαναστατήσει κατ’ Αὐτοῦ καί πρῶτος, ἀφ’ οὗ ἀπομακρύνθηκε ἀπό τό ἀγαθόν, βρέθηκε εἰς τό κακόν· διότι τίποτε ἄλλο δέν εἶναι τό κακόν παρά στέρησις τοῦ ἀγαθοῦ, ὅπως καί  τό σκότος εἶναι στέρησις τοῦ φωτός. Τό ἀγαθόν εἶναι φῶς νοητόν, ὅπως καί τό κακόν εἶναι σκότος νοητόν… Ἐπειδή λοιπόν οἱ δαίμονες ἔχουν τήν ἴδιαν φύσιν μέ τούς ἀγγέλους, ἔχουν γίνει κακοί , στρέφοντας τήν προαίρεσιν ἑκουσίως ἀπό τό ἀγαθόν εἰς τό κακόν].

Αὐτήν τήν ἀποστασίαν, τοὐτέστιν τήν πτῶσιν τοῦ Ἑωσφόρου ὡς καί  πλῆθος ἄλλων ἀγγέλων ἐκ τοῦ ἀρχαγγελικοῦ ἀξιώματος ἰδών ὁ Ἀρχιστράτηγος Μιχαήλ – ὡς λέγει ὁ Χριστός «ἐθεώρουν τόν σατανᾶν ὡς ἀστραπήν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσόντα», (Λουκ. 10,18) -συνήγαγε τούς χορούς τῶν ἀγγέλων καί  εἰπών, «Πρόσχωμεν!  Στῶμεν καλῶς», ὕμνησε τόν Θεόν, ἀναφωνῶν μεθ’ ὅλων τῶν ἐπουρανίων δυνάμεων τό «Ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος Κύριος Σαβαώθ, πλήρης ὁ οὐρανός καί  ἡ γῆ τῆς δόξης Σου». Τήν πρᾶξιν ταύτην τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ διατυπώνει ἐναργέστατα καί ὁ ὑμνῳδός λέγων: «Ὡς πρόμαχον καί πρύτανιν, τοῦ βροτείου σε γένους, καί προνομέα ἄριστον, Ἀρχιστράτηγε θεῖε, ἀνέδειξεν ὁ Ποιητής, καί Θεός καί δόξῃ σε, τετίμηκεν ἀπορρήτως, τοῦ προσφωνεῖν ἀνενδότως, τόν τρισάγιον καί θεῖον, ἐπινίκιον ὕμνον».

Κατά τόν Ἅγιον Ἰωάννην τόν Δαμασκηνόν, «Αὐτός οὗτος ὁ Θεός ἐστί ποιητής καί  Δημιουργός ἐκ τοῦ μή ὄντος εἰς τό εἶναι παραγαγών αὐτούς, κατ΄ οἰκείαν εἰκόνα κτίσας αὐτούς φύσιν ἀσώματον οἷόν τι πνεῦμα καί πῦρ ἄϋλον, ὡς φησιν ὁ θεῖος Δαυΐδ· «Ὁ ποιῶν τούς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα καί  τούς λειτουργούς Αὐτοῦ πυρός φλόγα», (Ψαλμ. 103,4). Εἰς τοῦτο ἀκριβῶς ὡς πνεύματα λειτουργικά καί «πυρός φλόγα» διακρίνονται οἱ ἐπουράνιοι Ἄγγελοι τῶν ἐπιγείων Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας. «Φῶτα δεύτερα νοερά, ἐκ τοῦ πρώτου καί  ἀνάρχου φωτός τόν φωτισμόν ἔχοντα», λέγει ὁ Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Κατά δέ τόν Ἅγιον Γρηγόριον τόν Θεολόγον, οἱ Ἄγγελοι εἶναι τοῦ  πρώτου καί  ἀνάρχου φωτός καί  φωτισμόν ἔχοντα», λέγει ὁ Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Κατά δέ τόν ἅγιον Γρηγόριον τόν Θεολόγον, οἱ Ἄγγελοι εἶναι τοῦ πρώτου φωτός ἀπορροή τις ἤ μετουσία, δηλαδή εἶναι φωτεινοί, διότι φωτίζονται ἀπό τό ἀκρότατον καί  ἀπρόσιτον καί  ἄρρητον καί  ἀκατάληπτον φῶς  τῆς Θεότητος. Διά τοῦτο καί ἐμφανίζονται εἰς τήν Ἁγίαν Γραφήν ὡς βοηθοί εἰς τό σωτηριῶδες ἔργον τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.

 «Τοσούτῳ κρείττων γενόμενος τῶν ἀγγέλων, ὅσῳ διαφορώτερον παρ’ αὐτούς κεκληρονόμηκεν ὄνομα» (Ἑβρ. 1,4), κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος.  Οἱ ἄγγελοι μεριμνοῦν διά τήν  προστασίαν τῶν ἀνθρώπων. «῾Ορᾶτε μή καταφρονήσητε ἑνός τῶν μικρῶν τούτων· λέγω γάρ ὑμῖν ὅτι οἱ ἄγγελοι αὐτῶν ἐν οὐρανοῖς διά παντός βλέπουσι τό πρόσωπον τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς» (Ματθ. 18,10), παραγγέλλει Κύριος. Οἱ ἄγγελοι προσάγουν τάς προσευχάς τῶν ἁγίων εἰς τόν Θεόν (Πρβλ. Ἀπ. 5,8/ Ἀπ. 8,3).  Οἱ ἄγγελοι μεταφέρουν τάς ψυχάς τῶν δικαίων εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ: «ἐγένετο δέ ἀποθανεῖν τόν πτωχόν καί ἀπενεχθῆναι αὐτόν ὑπό τῶν ἀγγέλων εἰς τόν κόλπον ᾿Αβραάμ·» (Λουκ. 16, 22).  Οἱ ἄγγελοι μέ ἐπί κεφαλῆς τόν ἀρχηγόν αὐτῶν Μηχαήλ ἀγωνίζονται διά τήν ὑπεράσπισιν τῆς Ἐκκλησίας ἐναντίον τοῦ πολεμίου αὐτῆς διαβόλου «Καί ἐγένετο πόλεμος ἐν τῷ οὐρανῷ· ὁ Μιχαήλ καί οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ τοῦ πολεμῆσαι μετά τοῦ δράκοντος· καί ὁ δράκων ἐπολέμησε καί οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ» (Ἀπ. 12,7), ἀναφέρει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος. «Ὁ δέ Μιχαήλ ὁ Ἀρχάγγελος, ὅτε τῷ διαβόλῳ διακρινόμενος διελέγετο περί τοῦ Μωσέως σώματος, οὐκ ἐτόλμησε κρίσιν ἐπενεγκεῖν βλασφημίας, ἀλλ’ εἶπεν· ἐπιτιμήσαι σοι Κύριος» (Ἰούδ. 1,9), ἐπισημαίνει ἐν τῇ ἐπιστολῇ αὐτοῦ ὁ ἀπόστολος Ἰούδας.

Οἱ ἄγγελοι εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι συνδέουν τόν οὐράνιον μέ τόν ἐπίγειον κόσμον, τήν θριαμβέυουσαν δηλονότι Ἐκκλησίαν μετά τῆς στρατευομένης μέσῳ τῆς ἀκαταπαύστου δοξολογικῆς λατρείας τοῦ Θεοῦ «Καί ἀνάπαυσιν οὐκ ἔχουσιν  (οἱ ἄγγελοι), λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος,  ἡμέρας καί νυκτός λέγοντες: Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος Κύριος ὁ Θεός ὁ Παντοκράτωρ ὁ ἦν καί  ὁ ὤν καί  ὁ ἐρχόμενος», (Ἀποκάλ. 4,8).

Και ἐξαίφνης λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς: «ἐγένετο συν τῷ ἀγγέλῳ [τῷ εὐαγγελισαμένῳ τήν γέννησιν τοῦ Χριστοῦ πλῆθος στρατιᾶς οὐρανίου αἰνούντων τόν Θεόν καί λεγόντων «δόξα ἐν ὑψίστοις θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία», (Λουκ.  2,13-14)

Ἰδού λοιπόν διά τί ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία ἀποδίδει τήν πρέπουσαν τιμήν εἰς τούς ἀγγέλους γενικώτερον καί τούς Ἀρχαγγέλους Μιχαήλ καί Γαβριήλ εἰδικώτερον. Οἱ ἅγιοι καί οἱ δίκαιοι τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, οἱ σάρκα φοροῦντες και τόν κόσμον οἰκοῦντες, ἀνεδείχθησαν μιμηταί τῶν ἁγίων ἀγγέλων, γενόμενοι διά τῆς προσευχῆς καί τῆς ἀσκήσεως αὐτῶν οὐράνιοι ἄνθρωποι καί ἐπίγειοι ἄγγελοι κατά τό παράγγελμα τοῦ θείου Παύλου, τό ἀπευθυνόμενον καί εἰς ἡμᾶς λέγοντος «ὁ πρῶτος ἄνθρωπος ἐκ γῆς χοϊκός, ὁ δεύτερος ἄνθρωπος ὁ Κύριος ἐξ οὐρανοῦ… καί καθώς ἐφορέσαμεν τήν εἰκόνα τοῦ χοϊκοῦ, φορέσωμεν καί τήν εἰκόνα τοῦ ἐπουρανίου», (Α΄ Κορ. 15, 47-49). Μετά δέ τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν:

Ἐξουσιῶν Δυνάμεων, Ἀρχαγγέλων Ἀγγέλων, Κυριοτήτων Θρόνων τε, καί Ἀρχῶν πρωτοστάτης, ὑπό Θεοῦ κατεστάθης, Ἀρχιστράτηγε θεῖε, Μιχαήλ ὑπερένδοξε· τῷ ἀστέκτῳ οὖν θρόνῳ, παρεστηκώς, σκέπε, φρούρει, φύλαττε, σῷζε πάντας, τούς πίστει σε γεραίροντας, τόν τοῦ κόσμου προστάτην». Ἡμῖν δέ τοῖς ἑορτάζουσι, εὐαγγέλισον ταῖς πρεσβείαις τῆς ὑπερευλογημένης Θεοτόκου, τήν εἰρήνην ἐν τῇ δοκιμαζομένῃ Ἁγίᾳ Γῇ καί  παντί τῷ κόσμῳ.  Ἀμήν. Ἔτη πολλά, εἰρηνικά καί  εὐλογημένα Χριστούγεννα».

Τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησεν μεσημβρινή τράπεζα παρατεθεῖσα ὑπό τοῦ ἡγουμένου Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Δαμασκηνοῦ.

Ἡ ἑορτή τῆς Συνάξεως τῶν Ἁγίων Ἀρχαγγέλων ἑωρτάσθη ὡσαύτως καί εἰς τήν ἐν Ἱερουσαλήμ  Ἱεράν αὐτῶν Μονήν δι’ Ἑσπερινοῦ καί θείας Λειτουργίας, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου καί συλλειτουργούντων αὐτῷ τοῦ Δραγουμάνου Ἀρχιμανδρίτου π. Ματθαίου, τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Κλαυδίου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Εὐλογίου, ψαλλόντων τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί τοῦ κ. Ἀγγέλου Γιαννοπούλου μετά τῶν μαθητῶν τῆς Πατριαρχικῆς Σχολῆς Σιών καί προσευχομένου πυκνοῦ ἐκκλησιάσματος ἐκ μοναχῶν, μοναζουσῶν καί Ἱεροσολυμιτῶν πιστῶν, τούς ὁποίους μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ἐδεξιώθη ὁ ἡγούμενος καί ἀνακαινιστής τοῦ Ναοῦ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Λύδδης κ. Δημήτριος.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Πέμπτην, 3^ην /16^ην Νοεμβρίου 2023, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου εἰς Λύδδαν ἡ ἑορτή τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου.

Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία ἰδίᾳ ἡ τῶν Ἱεροσολύμων ἀναμιμνήσκεται ὅτι τό λείψανον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου μετά τό μαρτύριόν του εἰς Ρώμην, ἡ μνήμη τοῦ ὁποίου ἑορτάζεται τήν 23^ην Ἀπριλίου, συμφώνως πρός ὁδηγίαν τοῦ ἰδίου, μετεκομίσθη ὑπό τοῦ ὑπηρέτου του καί ἐνεταφιάσθη εἰς Λύδδαν, πόλιν καταγωγῆς τῆς μητρός του .

Ἐπί τοῦ τάφου τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, ὅτε ἔλαμψεν ἡ εὐσέβεια ἐπί Μεγάλου Κωνσταντίνου, ἀνήγειρε μεγαλοπρεπῆ Βασιλικήν ἡ Ἁγία Ἑλένη, ὅτε ἦλθεν εἰς τούς Ἁγίους Τόπους καί ἐτελέσθησαν τά ἐγκαίνια αὐτῆς. Ἡ μνήμη τοῦ γεγονότος τῶν Ἐγκαινίων τούτων ἑορτάζεται ὡσαύτως τήν 3^ην μηνός Νοεμβρίου μετά τοῦ γεγονότος τῆς ἐπανακομιδῆς τοῦ λειψάνου.

Εἰς τήν Βασιλικήν αὐτήν ἑωρτάσθη ἡ μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς τοῦ σεπτοῦ λειψάνου τοῦ Ἁγίου Γεωργίου δι’ Ἑσπερινοῦ ἀφ΄ ἑσπέρας, χοροστατοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ καί θείας Λειτουργίας τήν πρωΐαν, τῆς ὁποίας προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ  Πατήρ  ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Ἀριστοβούλου, τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἀρχιμανδριτῶν, ὧν πρῶτος ὁ Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, Ἱερωνύμου, Νήφωνος καί Χριστοδούλου, τοῦ π. Χάδερ Μπαράμκη, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τῶν Ἱεροδιακόνων π. Εὐλογίου καί π. Δοσιθέου, ψαλλούσης τῆς χορῳδίας τῆς Κοινότητος καί μετέχοντος εὐσεβοῦς λαοῦ προσελθόντος παρά τήν ἐμπόλεμον κατάστασιν, τῇ παρουσίᾳ τῶν Πρέσβεων τῆς Σερβίας καί τῆς Ἀλβανίας εἰς Ἰσραήλ.

Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ὁ Μακαριώτατος ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον, ὡς ἕπεται:

«Ὄρει μαρτυρίου προσεπέβης, καί στέφος ἐδέξω Ἀθλοφόρε, ἐκ χειρός τοῦ Κυρίου· τοῦτο γάρ ἐστι τό γέρας τῶν Μαρτύρων· ὅθεν σε πάντες, ἐπαξίως μεγαλύνομεν».

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

Σήμερον συγκαλεῖται ἡμᾶς ἡ τοῦ Ἀθλοφόρου Γεωργίου παγκόσμιος πανήγυρις.

Σήμερον ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ἀναδείξασα τόν πιστόν δοῦλον καί μάρτυρα τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ Γεώργιον τόν γενναῖον, συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῇ ἁγιογραφικῇ πόλει Λύδδῃ, ἵνα ἑορτάσωμεν τά ἐγκαίνια τοῦ ἐπωνύμου ναοῦ αὐτοῦ, ἤτοι τήν κατάθεσιν τοῦ τιμίου αὐτοῦ σκηνώματος.

Ὁ θαυμαστός Γεώργιος, γόνος πλουσίας καί εὐγενοῦς οἰκογενείας, καταγόμενος ἐκ Καππαδοκίας, ὑπηρέτει ὡς ἀξιωματικός εἰς τάς τάξεις τοῦ Ρωμαϊκοῦ στρατοῦ, ἐπί αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284-305). «Τοῦ οὖν ρηθέντος αὐτοκράτορος κηρύξαντος ἀπηνῆ διωγμόν κατά τῶν Χριστιανῶν, ὁ Γεώργιος Χριστιανόν ἑαυτόν ἀνεκήρυξε, τήν τῶν εἰδώλων ματαιότητα καί ἀσθένειαν διελέγχων καί μυκτηρίζων τούς πιστεύοντας εἰς αὐτά. Τό δέ μαρτύριον αὐτοῦ ὁ ἀθλοφόρος Γεώργιος ὑπέστη ἐν Ρώμῃ ἤ ἐν Διοσπόλει τῆς Παλαιστίνης, τῇ μετονομασθείσῃ Γεωργιουπόλει, τῇ σημερινῇ δηλονότι πόλει Λύδδῃ, ἔνθα τό κενοτάφιον καί ὁ ἐπ’ αὐτοῦ ἱστορικός καί μεγαλοπρεπής ναός», κατά τόν βιογράφον αὐτοῦ Πασικράτην.

Ὁ μέγας Γεώργιος, ὁ συνδέσας τήν ὁμολογίαν τῆς πίστεως αὐτοῦ εἰς Χριστόν ἐσταυρωμένον καί ἀναστάντα ἐκ νεκρῶν μετά τῆς ἁγίας Γῆς ἀνεδείχθη τοῦ μυστηρίου τῆς εὐσεβείας, τοὐτέστιν τῆς θείας Οἰκονομίας, γεωργός δίκαιος, ὡς ἀναφωνεῖ καί ὁ ὑμνῳδός αὐτοῦ: «Ἀξίως τοῦ ὀνόματος ἐπολιτεύσω στρατιῶτα Γεώργιε· τόν σταυρόν γάρ τοῦ Χριστοῦ ἐπ’ ὤμων ἀράμενος, τήν ἐκ διαβολικῆς πλάνης, χερσωθεῖσαν γῆν ἐκαλλιέργησας, καί τήν ἀκανθώδη θρησκείαν τῶν εἰδώλων ἐκριζώσας, τῆς ὀρθοδόξου πίστεως κλῆμα κατεφύτευσας· ὅθεν βλυστάνεις ἰάματα, τοῖς ἐν πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ πιστοῖς καί Τριάδος γεωργός, δίκαιος ἀνεδείχθης…».

Ἐπειδη ἀκριβῶς τήν ἀκανθώδη θρησκείαν τῶν εἰδώλων ἐξερρίζωσε καί τό κλῆμα τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως κατεφύτευσεν ὁ ἀοίδιμος μάρτυς Γεώργιος, ἐγένετο γνωστός εἰς ὅλην τήν Οἰκουμένην λάμπων ὥσπερ ἥλιος καί ὡς ἀστήρ πολύφωτος. Ἀπόδειξις τούτου ὅτι ὁ μεγαλομάρτυς Γεώργιος θεωρεῖται ἐπισήμως προστάτης πολλῶν λαῶν καί ἐθνῶν μέχρι τῶν ἡμερῶν ἡμῶν.

Ὁ παμμακάριστος Γεώργιος διακρίνεται μεταξύ τῶν Ἁγίων Μαρτύρων τῆς Ἐκκλησίας, διότι οὗτος, ὡς ἄλλος ἀπόστολος, ἐγένετο κῆρυξ τῆς ἀληθείας τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ οὐχί μόνον διά λόγου ἀλλά καί διά τοῦ αἵματος αὐτοῦ.

Ἐμπνεόμενος ἀπό τήν προτροπήν τοῦ Κυρίου «μή φοβηθῆτε ἀπό τῶν ἀποκτενόντων τό σῶμα τήν δέ ψυχήν μή δυναμένων ἀποκτεῖναι» (Ματθ. 10,28) καί «ὅταν προσφέρωσιν ὑμᾶς…. ἐπί τάς ἀρχάς καί τάς ἐξουσίας μή μεριμνᾶτε πῶς ἤ τί ἀπολογήσησθε ἤ τί εἴπητε· τό γάρ Ἅγιον Πνεῦμα διδάξει ὑμᾶς ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἅ δεῖ εἰπεῖν», (Λουκ. 12, 11-12), ὁ ἔνθεος Γεώργιος ὑπέρ Χριστοῦ ἐπυροῦτο, ἐφλέγετο. Διό καί ὁ ὑμνῳδός λέγει: «ἐνίκα γάρ ὁ πόθος τήν φύσιν [τήν ἀνθρωπίνην] διά θανάτου πείθων τόν ἐραστήν [Γεώργιον] διαβῆναι πρός τόν ποθούμενον Χριστόν τόν Θεόν καί Σωτῆρα τῶν ψυχῶν ἡμῶν».

Μέ ἄλλα λόγια, ὁ Ἅγιος Γεώργιος, ἔχων θεῖον ζῆλον ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ, αὐτός ἑαυτόν προσήγαγε θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ (Πρβλ. Ρωμ. 12,1), εἰσακούων τῆς φωνῆς τοῦ θείου Παύλου, «ἐμοί γάρ τό ζῆν Χριστός καί τό ἀποθανεῖν κέρδος», (Φιλιπ. 1,21). Ἰδού ὁ λόγος, διά τόν ὁποῖον ὁ Γεώργιος ἐγένετο μιμητής καί κοινωνός τοῦ πάθους τοῦ Χριστοῦ. «Ὁ  μένων ἐν ἐμοί κἀγώ ἐν αὐτῷ, οὗτος φέρει καρπόν πολύν, ὅτι χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν»,  (Ἰωάν. 15,5), λέγει Κύριος.

Ἀξιοσημείωτον ὅτι οἱ μάρτυρες τῆς ἀγάπης τοῦ Δικαίου, τοὐτέστιν τοῦ Χριστοῦ, οἱ  ὁποῖοι ἐμπαιγμῶν καί μαστίγων πεῖραν ἔλαβον ἔτι δέ δεσμῶν καί φυλακῆς· καί ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν καί ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον, (Πρβλ. Ἑβρ. 11, 36-37)· εἰς ἕνα καί μοναδικόν σκοπόν ἀπέβλεπον, εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, τήν δόξαν καί τήν δικαιοσύνην Αὐτοῦ. Φωτισθέντες οὗτοι ὑπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐθεώρουν τόν Χριστόν, κατά τήν ὑπόσχεσιν Αὐτοῦ εἰπόντος: «οὐκ ἀφήσω ὑμᾶς ὀρφανούς· ἔρχομαι πρός ὑμᾶς… ὁ κόσμος με οὐκέτι θεωρεῖ, ὑμεῖς δέ θεωρεῖτέ με, ὅτι ἐγώ ζῶ καί ὑμεῖς ζήσεσθε», (Ἰωάν. 14, 18-19).

Οἱ Κυριακοί οὗτοι λόγοι, «ὑμεῖς δέ θεωρεῖτέ με ὅτι ἐγώ ζῶ καί ἡμεῖς ζήσεσθε» (Ἰωάν. 14,19), ἀπευθύνονται καί εἰς ἡμᾶς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, τόσον διά τῶν ἁγίων μαρτύρων Αὐτοῦ καί δή τοῦ μεγαλομάρτυρος Αὐτοῦ Γεωργίου, ὅσον καί διά τῆς ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία εἶναι τό σῶμα τοῦ σταυρωθέντος καί ἀναστάντος ἡμῶν Χριστοῦ.

Λέγομεν δέ τοῦτο, διότι κατά τάς λατρευτικάς ἡμῶν συνάξεις καί ἰδιαιτέρως κατά τήν σύναξιν τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Εὐχαριστίας, ἔχομεν μεθ’ ἡμῶν καί ἐν μέσῳ ἡμῶν παρόντα καί ζῶντα τόν Χριστόν, τόν «Ἥλιον τῆς Δικαιοσύνης» καί τόν Θεόν τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀγάπης. Προσέτι δέ ἔχομεν τήν ζῶσαν μαρτυρίαν τῆς καταθέσεως τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου εἰς τό ἐνταῦθα  εὑρισκόμενον σεπτόν αὐτοῦ κενοτάφιον. «Ὁ Θεός ἐπείρασεν αὐτόν [τόν Γεώργιον] καί εὗρεν αὐτόν ἀξίον ἑαυτοῦ·  ὡς χρυσόν ἐν χωνευτηρίῳ ἐδοκίμασεν αὐτόν καί ὡς ὁλοκάρπωμα θυσίας προσεδέξατο αὐτόν», (Σοφ. Σολ. 3, 5-6).

Σήμερον ὡς φῶς ἱλαρόν ἁγίας δόξης καταυγάζει τό ἑόρτιον τοῦτο γεγονός τῆς μνήμης τῶν ἐγκαινίων τοῦ ἱεροῦ τούτου Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, τῆς καταθέσεως δηλονότι τῶν ἱερῶν αὐτοῦ λειψάνων ἐν μέσῳ συγχύσεως καί πολεμικῶν συρράξεων, ὑπό τῶν ὁποίων δοκιμάζεται ἡ  Ἁγία Γῆ.

Δεηθῶμεν καί ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, τοῦ Πατρός τῶν Φώτων, ἵνα ταῖς πρεσβείαις τῆς Ὑπερευλογημένης Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας σύν ταῖς ἱκεσίαις τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, τό φῶς τῆς ἀπείρου φιλανθρωπίας Αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ καταυγάσῃ τάς διανοίας τῶν κρατούντων καί κατευθύνῃ τά διαβήματα αὐτῶν εἰς τήν ὁδόν τῆς εἰρήνης καί τῆς συνδιαλλαγῆς. Ἀμήν. Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά».

Ἐπηκολούθησε δεξίωσις καί γεῦμα.

Ἡ ἑορτή αὐτή ἑωρτάσθη ἐπίσης ἐν τῇ Παλαιᾷ Πόλει τῶν Ἱεροσολύμων εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Ἑβραϊκῆς διά θείας Λειτουργίας τήν πρωΐαν τῇ ἐπιμελείᾳ καί τῇ προετοιμασίᾳ τῆς μοναχῆς Κυριακῆς, ἀντικαθιστώσης τήν ἀνακαινίσασαν τόν Ἱερόν Ναόν καθηγουμένην μοναχήν Μαριάνναν, ἀποκλεισθεῖσαν εἰς Κύπρον, λόγῳ τῆς συνεχιζομένης ἐμπολέμου καταστάσεως. Ἑωρτάσθη ὡσαύτως καί εἰς τήν Ἱεράν Μονήν Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Νοσοκομείου δι’ Ἑσπερινοῦ ἀφ’ ἑσπέρας καί θείας Λειτουργίας τήν πρωΐαν, προεξάρχοντος τοῦ Δραγουμάνου Ἀρχιμανδρίτου π. Ματθαίου, ψάλλοντος εἰς τόν Ἑσπερινόν τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου  Λύδδης κ. Δημητρίου, καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών, τῇ ἐπιμελείᾳ καί φροντίδι τῆς συντηρησάσης τάς εἰκόνας τῆς Μονῆς καθηγουμένης μοναχῆς Πανσέμνης.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Κυριακήν, 23^ην Ὀκτωβρίου/ 5^ην Νοεμβρίου 2023, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ ἑορτή τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου καί ἱερομάρτυρος Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, πρώτου Ἱεράρχου τῶν Ἱεροσολύμων

Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία ὅλη,  ἰδιαίτατα ἡ τῶν Ἱεροσολύμων, ἀναμιμνῄσκεται ὅτι ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ἦτο υἱός Ἰωσήφ τοῦ μνήστορος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐκ γυναικός, ἥν εἶχε πρίν μνηστευθῇ τήν ἀειπάρθενον, ἑπομένως ἐλέγετο καί αὐτῆς υἱός ἄρα καί ἀδελφός τοῦ Κυρίου.  Διά τήν κατά τόν νόμον συγγένειαν ταύτην,  ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὠνομάσθη Ἀδελφόθεος. Τοῦτο μαρτυρεῖ καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέγων: «ἕτερον δέ τῶν ἀποστόλων οὐκ εἶδον εἰ μή Ἰάκωβον τόν ἀδελφόν τοῦ Κυρίου», (Γαλ. 1,19). Ἦτο δίκαιος, τύπος ἀρετῆς καί ἁγιότητος, ὀνομαζόμενος καί «ὠβλίας», ἤτοι δίκαιος καί προστασία τοῦ λαοῦ.

Τόν Ἅγιον Ἰάκωβον ἐγκατέστησεν Αὑτός ὁ Κύριος ὡς πρῶτον Ἱεράρχην τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων, ὡς ψάλλει τό Ἀπολυτίκιον αὐτοῦ «Ὁ τοῦ Πατρός μονογενής Θεός Λόγος, ἐπιδημήσας πρός ἡμᾶς ἐπ’ ἐσχάτων, τῶν ἡμερῶν Ἰάκωβε θεσπέσιε, πρῶτόν σε ἀνέδειξε τῶν Ἱεροσολύμων, Ποιμένα καί Διδάσκαλον, καί πιστόν οἰκονόμον, τῶν μυστηρίων  τῶν πνευματικῶν…».

Διά τῆς δοθείσης αὐτῷ ἐξουσίας ταύτης ἐποίμανε τήν Ἐκκλησίαν τῶν Ἱεροσολύμων θεαρέστως, ἔγραψε τήν ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ Καθολικήν ἐπιστολήν αὐτοῦ, ἦτο δέ πρᾷος, γαλήνιος, προσηνής καί ἀγαπητός  εἰς πάντα τόν λαόν τῶν Ἱεροσολύμων. Διηύθυνε τήν πρώτην Ἀποστολικήν Σύνοδον τῶν Ἱεροσολύμων τό 49μ.Χ., ἡ ὁποία ἤνοιξε τάς πύλας τῆς Ἐκκλησίας εἰς τά ἔθνη καί ὡμολόγησε τόν Κύριον ὡς Υἱόν τοῦ Θεοῦ καί διά τοῦτο ἐκρημνίσθη ὑπό τῶν ἀρχόντων τῶν Ἰουδαίων ἀπό τοῦ πτερυγίου τοῦ Ναοῦ περί τό 60 μ.Χ. εἰς μεγάλην ἡλικίαν.

Πρός τιμήν αὐτοῦ εἰς τόν ἐπ΄ ὀνόματι αὐτοῦ Καθεδρικόν Ναόν, συνδέοντα τήν Ἁγιοταφιτικήν Ἀδελφότητα καί τόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως, ἐτελέσθη Ἑσπερινός ἀφ’ ἑσπέρας, χοροστατοῦντος τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου καί θεία Λειτουργία τήν πρωΐαν, προεξάρχοντος πάλιν τοῦ Μακαριωτάτου, συλλειτουργούντων τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ησυχίου καί τῶν Ἀρχιεπισκόπων  Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου καί Πέλλης κ. Φιλουμένου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, τῶν Ἱερέων ἐφημερίων τοῦ Ναοῦ π. Φάραχ Μπαντούρ καί π. Χάδερ Μπαράμκη, ψάλλοντος τοῦ   Ἱεροδιακόνου π. Συμεών μετά τῶν μαθητῶν τῆς Πατριαρχικῆς Σχολῆς Σιών δεξιά ἑλληνιστί  καί τῆς χορῳδίας τοῦ Ναοῦ ἀραβιστί ἀριστερά ὑπό τόν κ. Ριμόν Κάμαρ, μετέχοντος δέ εὐλαβοῦς ἐκκλησιάσματος τῆς Ὀρθοδόξου Κοινότητος τῶν Ἱεροσολύμων, ἐκ μοναχῶν, μοναζουσῶν καί ὀλίγων παραμεινάντων ὡς ἐκ τοῦ πολέμου προσκυνητῶν, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Δημητρίου Ἀγγελοσοπούλου καί μελῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Γενικοῦ Προξενείου εἰς Ἱεροσόλυμα.

Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ὡς ἕπεται:

«Καρπός δέ τῆς δικαιοσύνης ἐν εἰρήνῃ σπείρεται τοῖς ποιοῦσιν εἰρήνην,  (Ἰακ. 3,18). [Ὁ πνευματικός δέ καρπός τῆς δικαιοσύνης καί Ἁγιότητος σπείρεται εἰρηνικῶς καί χωρίς φιλονεικίας ἀπο ἐκείνους, πού ἀσκοῦν καί μεταδίδουν  εἰρήνην καί οἱ ὁποῖοι εἶναι πράγματι σοφοί καί εἰρηνοποιοί διδάσκαλοι], διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

Ἡ χάρις τοῦ δικαίου Ἀποστόλου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου συνήγαγε πάντας ἡμᾶς σήμερον ἐν τῷ ἐπωνύμῳ Ἱερῷ Ναῷ αὐτοῦ, τῷ παρακειμένῳ τῷ Παναγίῳ καί Ζωοδόχῳ Τάφῳ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, ἵνα τιμήσωμεν τήν ἱεράν αὐτοῦ μνήμην.

Ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος  ἀπέκτησεν ἐξέχουσαν θέσιν ἐν τῇ ἁγίᾳ τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίᾳ καί δή τῶν Ἱεροσολύμων, ἕνεκεν δέ τῆς διακρινούσης αὐτόν μεγάλης εὐσεβείας ἐδόθη εἰς αὐτόν  ὁ τίτλος τοῦ «Δικαίου».

Ὄντως ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ἀνεδείχθη «στῦλος τῆς πίστεως» καί ἔρεισμα τῆς Ἐκκλησίας»· καί τοῦτο, διότι ἡ Καθολική αὐτοῦ ἐπιστολή ἐμφανίζει αὐτόν ὡς «διδάσκαλον μεγάλου προσωπικοῦ κύρους μεταξύ τῶν ἀναγνωστῶν αὐτῆς». Ἐξ  ἄλλου ἡ συμμετοχή του εἰς τήν Ἀποστολικήν Σύνοδον τῶν Ἱεροσολύμων καί ἡ διδασκαλία αὐτοῦ ἀφορᾷ εἰς τόν εὐαγγελισμόν τῶν ἐθνικῶν, τοὐτέστιν τῶν εἰδωλολατρῶν, ἐπιβεβαιοῖ τό κῦρος τοῦ Ἰακώβου.

Ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἑρμηνεύων τό γεγονός ὅτι ὁ Ἀδελφόθεος ὡμίλησεν ἐν τῇ Συνόδῳ «μετά τό σιγῆσαι αὐτούς Βαρνάβα καί Παύλου», (Πράξ. 15,12) λέγει: «Ἐπίσκοπος ᾖν τῆς ἐν Ἱεροσολύμοις Ἐκκλησίας οὗτος [ὁ Ἰάκωβος], διό καί ὕστερος λέγει· καί τό «ἐπί στόματος δύο ἤ τριῶν μαρτύρων σταθήσεται πᾶν ρῆμα», (Πρβλ. Ματθ. 18,16), ἐνταῦθα πληροῦται. Ὁ δέ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας, ἐξαίρων τόν κηρυγματικόν λόγον τοῦ ἁγίου Ἰακώβου λέγει: «Πάντα περιήχησε, τῆς οἰκουμένης τά πέρατα, τῶν ῥημάτων ὁ φθόγγος σου, δι’ ὧν φωτιζόμεθα, ἀρετῆς ἐνθέου, πρός πᾶσαν ἰδέαν, καί ὁδηγούμεθα πιστῶς, πρός τῆς Τριάδος θείαν ἐπίγνωσιν· διό ἐκδυσωποῦμέν σε, ὡς Ἱεράρχης ἱκέτευε, Ἰησοῦν τόν φιλάνθρωπον, τοῦ σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν».

Ὁ Ἀδελφόθεος Ἰάκωβος μετά παρρησίας ἐκήρυξε τόν Κύριον Ἰησοῦν Θεόν Λόγον καί Δημιουργόν τοῦ παντός ἀφ’ ἑνός καί ὅτι ὁ Θεός Πατήρ εἶναι ὑψίστη καί μοναδική πηγή κάθε φωτισμοῦ, φυσικοῦ ἤ ἠθικοῦ ἀφ’ ἑτέρου καί λέγει «ἡ σοφία τῶν ἀνθρώπων οὐκ ἐστιν ἄνωθεν κατερχομένη ἀλλ’ ἐπίγειος, ψυχική, δαιμονιώδης·… ἡ δέ ἄνωθεν σοφία πρῶτον μέν ἁγνή ἐστιν, ἔπειτα εἰρηνική, ἐπιεικής, εὐπειθής, μεστή ἐλέους καί καρπῶν ἀγαθῶν, ἀδιάκριτος καί ἀνυπόκριτος καρπός δέ τῆς δικαιοσύνης ἐν εἰρήνῃ σπείρεται τοῖς ποιοῦσιν εἰρήνην», (Ἰακ. 3, 17-18).

Μέ ἄλλα λόγια οἱ καρποί τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ παράγονται διά τῆς δυνάμεως καί χάριτος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Μεταξύ δέ τῶν ἀγαθῶν τούτων καρπῶν διακρίνεται ὁ καρπός τῆς δικαιοσύνης. Ὁ καρπός δέ οὗτος δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τήν εἰρήνην τοῦ Χριστοῦ, τοῦ εἰπόντος «ἄνευ ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν», (Ἰωάν. 15,5).

Διό καί ὁ θεῖος Παῦλος παραγγέλλει λέγων: «ἔστε πεπληρωμένοι καρπῶν δικαιοσύνης τῶν διά Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς δόξαν καί ἔπαινον Θεοῦ», (Φιλιπ. 1,11). Ὁ δέ μεγαλοφωνώτατος Ἡσαΐας λέγει: «καί ἔσται τά ἔργα τῆς δικαιοσύνης εἰρήνη, καί κρατήσει ἡ δικαιοσύνη ἀνάπαυσιν, καί πεποιθότες ἕως τοῦ αἰῶνος», (Ἡσ. 32,17).

[Καί ἀναλυτικώτερον: ἀποτέλεσμα τῆς δικαιοσύνης θα εἶναι ἡ εἰρήνη. Ἡ δικαιοσύνη θά φέρῃ τήν ἀνάπαυσιν καί τήν ἡσυχίαν καί οἱ ἄνθρωποι μετά πεποιθήσεως θά βαδίζουν διά παντός].

Ἡ μεταξύ τῶν ἀνθρώπων δικαιοσύνη καί εἰρήνη εἶναι κατ’ οὐσίαν καρπός τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ καί τῆς πίστεως εἰς τόν Χριστόν κατά τήν μαρτυρίαν τοῦ  ὑμνῳδοῦ λέγοντος: «Ἀλήθεια ἐκ τῆς γῆς ἀνέτειλε καί δικαιοσύνη ἐκ τοῦ οὐρανοῦ διέκυψε», (Ψαλμ. 84,12).  Διά τοῦτο ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος, ὁ ὁποῖος ἐγένετο αὐτόπτης καί αὐτήκοος, δηλαδή φυσικός μάρτυς τοῦ μυστηρίου τῆς εὐσεβείας, τοῦ μυστηρίου τῆς θείας ἐν Χριστῷ Οἰκονομίας, ἀφ’ ἑνός μέν ἀναφέρεται εἰς τόν Χριστόν, ὁ Ὁποῖος ἐβάδισε τήν ὁδόν τῆς δικαιοσύνης καί ἤνοιξε καί εἰς ἡμᾶς ὁδούς δικαίας, ἀφ’ ἑτέρου δέ διερωτᾶται ἀπό ποῦ προέρχονται μεταξύ τῶν ἀνθρώπων οἱ πόλεμοι καί αἱ μάχαι: «Πόθεν πόλεμοι καί μάχαι ἐν ὑμῖν;  Οὐκ ἐντεῦθεν ἐκ τῶν ἡδονῶν ὑμῶν, τῶν στρατευομένων ἐν τοῖς μέλεσιν ὑμῶν;…. μοιχοί καί μοιχαλίδες! οὐκ οἴδατε ὅτι ἡ φιλία τοῦ κόσμου ἔχθρα τοῦ Θεοῦ ἐστιν; ὃς ἂν οὖν βουληθῇ φίλος εἶναι τοῦ κόσμου, ἐχθρός τοῦ Θεοῦ καθίσταται».

Ἑρμηνεύων τούς λόγους τούτους ὁ Οἰκουμένιος λέγει: «Ἤ οὐκ οἴδατε ὅτι ἡ τοῦ κόσμου φιλία ἀλλοτριοῖ τῆς θείας φιλίας, ἤ ἐχθρούς ἀποφαίνει Θεοῦ; Κόσμον ἐνταῦθα [ὁ Ἀδελφόθεος] πᾶσαν τήν ὑλικήν ζωήν ἀποκαλῶν, ὡς μητέρα τῆς φθορᾶς. Ἧς ὁ μετασχεῖν σπεύδων, ἐχθρός γίνεται τοῦ Θεοῦ».

Ὄντως, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, «ἡ τοῦ κόσμου φιλία ἀλλοτριοῖ ( = ἀποστερεῖ) τῆς θείας φιλίας. Καί τοῦτο, διότι κατά τόν Δίκαιον Ἰάκωβον, ὁ Θεός εἶναι ὅλος φῶς καί ἐξ ἰδίας Αὐτοῦ ἀγαθῆς θελήσεως μᾶς ἐγέννησε πνευματικῶς διά τοῦ εὐαγγελίου, πού εἶναι λόγος τῆς ἀληθείας, διά νά εἴμεθα ἀπό τά πρῶτα καί τιμιώτατα τρόπον τινά δημιουργήματά Του, ἐκλεκτά καί ἀφιερωμένα εἰς τόν Θεόν. «Βουληθείς ἀπεκύησεν ἡμᾶς λόγῳ ἀληθείας  εἰς τό εἶναι ἡμᾶς ἀπαρχήν τινα τῶν αὐτοῦ κτισμάτων», (Ἰακ. 1,18).

Τόν λόγον τοῦτον τῆς ἀληθείας, δηλονότι τοῦ θείου φωτός τῆς δικαιοσύνης τῆς εἰρήνης, παρακαλέσωμεν καί ἡμεῖς οἱ τιμῶντες ἑορτίως τόν ἅγιον Ἰάκωβον τόν Ἀδελφόθεον καί πρῶτον Ἱεράρχην τῶν Ἱεροσολύμων, ἵνα ταῖς ἱκεσίαις αὐτοῦ καί ταῖς πρεσβείαις τῆς ὑπερευλογημένης Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας πρός Κύριον τόν Θεόν ἡμῶν, ἐμφυτεύσῃ εἰς τάς καρδίας πάντων ἡμῶν, ἰδιαιτέρως δέ εἰς τάς καρδίας καί διανοίας τῶν κρατούντων τοῦ κόσμου καί τῆς δοκιμαζομένης περιοχῆς ἡμῶν. Ἀμήν. Ἔτη πολλά καί εὐλογημένα καί εἰρηνικά».

Μετά τό πέρας τῆς θείας Λειτουργίας ἠκολούθησεν ἄνοδος εἰς τά Πατριαρχεῖα διά τῶν ἱστορικῶν βαθμίδων τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου μετά τῆς Ἱερᾶς εἰκόνος τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου, τοῦ Μακαριωτάτου καί τῆς Συνοδείας ἐνδεδυμένων, διερχομένων διά τῆς Πύλης τοῦ Πατριαρχείου, ὅπου καί ἔλαβον τό ἑόρτιον ἀρτίδιον εὐλογίας ὑπό τῆς ὑπευθύνου τοῦ ἀρτοποιείου μοναχῆς Σεραφείμας.

Εἰς τήν αἴθουσαν τοῦ Πατραρχείου ἀνεπέμφθη δέησις, ἐψάλη ὁ Πολυχρονισμός τοῦ Μακαριωτάτου καί ἠκολούθησε δεξίωσις καί κέρασμα τῶν κολλύβων τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου, μετά δέ ταῦτα προσεφώνησε καί πάλιν ὁ Μακαριώτατος ὡς ἕπεται:

«Δεῦτε τόν πρωτόθρονον πάντες τῆς Ἐκκλησίας τόν φωστῆρα, Ἱερόν Ἰάκωβον ὕμνοις, ὡς Ἱεράρχην καί θεῖον κήρυκα, τόν φερωνύμως Δίκαιον ὀνομασθέντα μεγαλύνωμεν», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός αὐτοῦ.

Ἐκλαμπρότατε Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος κ. Δημήτριε Ἀγγελοσόπουλε,

Σεβαστοί Ἅγιοι Πατέρες καί Ἀδελφοί,

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Ἡ ἁγία τῶν Ἱεροσολύμων Ἐκκλησία τιμᾷ καί γεραίρει σήμερον τήν πάνσεπτον μνήμην τοῦ  ἁγίου Ἱερομάρτυρος καί Ἀποστόλου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου καί Δικαίου ἐπικληθέντος.

Οὗτος ὁ ἅγιος Ἰάκωβος, ὁ ὁποῖος καλεῖ ἑαυτόν «Θεοῦ καί Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ δοῦλον» (Ἰακ. 1,1) ἐν τῇ ἐπιστολῇ αὐτοῦ, κατεστάθη ἐπίσκοπος Ἱεροσολύμων καί ἐκλήθη εἰς τό Ἀποστολικόν ἀξίωμα ὑπ’ αὐτοῦ τοῦ Κυρίου. Ὡς τοιοῦτος δέ ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ἀναφαίνεται χειραγωγός τῆς ὅλης ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, τῆς διαμορφώσεως δηλονότι καί διοργανώσεως τοῦ διοικητικοῦ συστήματος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων, ἡ ὁποία ὡς μήτηρ τῶν ἀνά πᾶσαν τήν Οἰκουμένην Ἐκκλησιῶν ἦτο τό πρότυπον πάσης ἐπί μέρους Ἐκκλησίας. Τοῦτο μαρτυρεῖ ἡ μετά μεγίστου Ἀποστολικοῦ κύρους ἀπηυθυνθεῖσα «ταῖς ἐν τῇ διασπορᾷ δώδεκα φυλαῖς», (Ἰάκ. 1,1) τῶν ἐξ Ἰουδαίων εἰς Χριστόν πιστευσάντων καθολικῆς αὐτοῦ ἐπιστολῆς.

Ὁ θεσπέσιος Ἰάκωβος ὁ ὑπό τοῦ Πατρός τοῦ μονογενοῦς Θεοῦ Λόγου ἀναδειχθείς πρῶτος Ἱεράρχης, ποιμήν, διδάσκαλος καί πιστός οἰκονόμος  τῶν μυστηρίων τῶν πνευματικῶν, ἐγένετο ὁ τῆς ἀποστολικότητος θεμέλιος λίθος «ὀντως ἀκρογωνιαίου αὐτοῦ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Ἐφεσ. 2,20) τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων καί τό ἑορταζόμενον σεπτόν μνημόσυνον τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου ἀφορᾷ εἰς τόν τῆς Σιωνίτιδος Ἐκκλησίας Ἀποστολικόν καί Πατριαρχικόν θρόνον, τοῦ ὁποίου Διάκονος αὐτοῦ καί Διάδοχος τοῦ Ἀδελφοθέου κατέστη ἡ Μετριότης Ἡμῶν.

Πρός τοῦτο κατήλθομεν, συνοδευόμενοι ὑπό τιμίων μελῶν Ἀρχιερέων, Ἱερέων καί Ἱεροδιακόνων ἐν τῷ ἐπωνύμῳ ἱερῷ Ναῷ τοῦ Αγίου Ἰακώβου, ἔνθα ἐτελέσαμεν ἐν Πατριαρχικῇ Συνάξει τό μέγα τῆς θείας εὐχαριστίας μυστήριον πρός τιμήν καί δόξαν τοῦ ἑορταζομένου ἁγίου καί δικαίου Ἰακώβου, συμμάρτυρος γενομένου διά τοῦ αἵματος αὐτοῦ τοῦ Σταυρωθέντος Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.

Ἡ σημερινή θρονική καί θεσμική ἑορτή τῆς ἱερᾶς μνήμης τοῦ ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου καί πρώτου Ἱεράρχου τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων ἀποτελεῖ ἀδιάψευστον μαρτυρίαν τῆς ἀρραγοῦς Ἀποστολικῆς διαδοχῆς, τῆς ἀποτυπωμένης ἐπι τοῦ προσώπου τοῦ ἑκάστοτε Προκαθημένου τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων ἀφ’ ἑνός· καί τῆς ἀδιαλείπτου προσευχητικῆς παρουσίας τῆς ἀποστολῆς τοῦ τάγματος τῶν Σπουδαίων, τῆς Γεραρᾶς δηλονότι Ἁγιοταφιτικῆς ἡμῶν Ἀδελφότητος, ὡς καί τοῦ ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γῇ ἐρριζωμένου καί διαβιοῦντος εὐσεβοῦς Ρωμαιο-Ὀρθοδόξου ἡμῶν ποιμνίου ἀφ’ ἑτέρου.

Τόν μέγαν τοῦτον Ἀπόστολον καί μάρτυρα τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ παρακαλέσωμεν ἀνακράζοντες:  Ἀπέλασον πᾶσαν θλῖψιν ἐνεστῶσαν καί ἐπερχομένην ἐκ τῆς πολεμικῆς συρράξεως ἐν τῇ περιοχῇ ἡμῶν καί δώρησαι ἡμῖν καί παντί τῷ κόσμῳ τήν δικαιοσύνην καί τόν καρπόν αὐτῆς, τήν εἰρήνην.

Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά! Ἀμήν».

Ἡ ἑορτή ἐπεσφραγίσθη μέ τήν κατά τό ἔθος παράδοσιν ὑπό τοῦ Μακαριωτάτου τῶν κλειδῶν τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου εἰς τούς Ἱερεῖς και Ἐπιτρόπους  αὐτοῦ.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τό Σάββατον, 15^ην/28^ην Ὀκτωβρίου 2023, ὥραν 11:00 π.μ.  ἐτελέσθη εἰς τό Καθολικόν τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως Δοξολογία ἐπί τῇ ἐθνικῇ ἑορτῇ τῆς 28^ης Ὀκτωβρίου 1940.

Ἡ Δοξολογία αὐτή ἀνεπέμφθη ὡς εὐχαριστία πρός τόν Θεόν διά τήν βοήθειαν Αὐτοῦ εἰς το ἔθνος μας νά ἀμυνθῇ κατά τῆς Ἰταλικῆς στρατιωτικῆς εἰσβολῆς τοῦ 1940 καί νά ἀποτινάξῃ τήν βαρβαρικήν Γερμανικήν Ναζιστικήν κατοχήν τοῦ Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου κατά τά ἔτη 1941-1944 καί ὡς δέησις ὑπέρ ἀναπαύσεως τῶν ψυχῶν τῶν ἡρωϊκῶς ἀγωνισαμένων καί πεσόντων εἰς τάς μάχας ἤ δολίως καί ἀδίκως ὁμαδικῶς ἤ μεμονωμένως ἐκτελεσθέντων.

Τῆς Δοξολογίας προέστη ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συνιερουργούντων τῶν Ἀρχιερέων καί Ἱερέων τοῦ Πατριαρχείου,  παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Δημητρίου Ἀγγελοσοπούλου, μελῶν τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων καί τοῦ Ἑλληνορθοδόξου Ἀραβοφώνου ποιμνίου ἡμῶν.

Μετά τήν Δοξολογίαν εἰς τήν αἴθουσαν τοῦ Πατριαρχείου ὁ Μακαριώτατος προσεφώνησε διά τῆς κάτωθι προσφωνήσεως Αὐτοῦ:

“Ἐκλαμπρότατε Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος

κ. Δημήτριε Ἀγγελoσόπουλε,

Σεβαστοί Ἅγιοι Πατέρες καί Ἀδελφοί,

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Ἔμπλεοι ἐθνικῆς ὑπερηφανείας ἑορτάζομεν σήμερον τήν ἐπέτειον τῆς 28^ης Ὀκτωβρίου τοῦ 1940, ἡ ὁποία ἀνήκει εἰς τούς κορυφαίους σταθμούς τῆς ἱστορίας τοῦ Ἑλληνικοῦ ἔθνους καί γένους. Ἑορτάζομεν τήν ἔλλαμψιν τοῦ φωτός τῆς δικαιοσύνης ἐπί τοῦ σκότους τῆς ἀδικίας. Ἑορτάζομεν τήν ἐπικράτησιν τῶν κοινῶν πανανθρωπίνων ἠθικῶν ἀξιῶν, τῶν ὁποίων ὑπερημύνθη ἡ Ἑλλάς, ἐπί τῶν δυνάμεων τῆς πλεονεξίας καί τῆς βαρβαρότητος.

Ἡ 28^η Ὀκτωβρίου τοῦ 1940 ἀποτελεῖ σημαντικόν παράδειγμα ἀγῶνος αὐτοθυσίας πρός ὑπεράσπισιν τῆς τιμῆς, τῆς ἐλευθερίας, τῆς ἀνεξαρτησίας καί τῆς ἐθνικῆς ἐδαφικῆς ἀκεραιότητος, τῶν ἡρωϊκῶς πεσόντων πατέρων καί ἀδελφῶν ἡμῶν. Ὁ ἀγών οὗτος, ἦτο ἀγών ἱερός ἐναντίον τῆς ἀλαζονείας καί τῆς τυραννικῆς ἐξουσίας τῶν εἰσβολέων τῆς Ναζιστικῆς καί Φασιστικῆς θηριωδίας, τῆς ἀποτυπωθείσης εἰς τά ἀποτρόπαια στρατόπεδα συγκεντρώσεως ἀθῴων συνανθρώπων μας.

Πρός τοῦτο ἡ Μετριότης Ἡμῶν, συνοδευομένη ὑπό τῶν τιμίων μελῶν τῆς Γεραρᾶς Ἁγιοταφιτικῆς ἡμῶν Ἀδελφότητος ὡς καί εὐσεβοῦς λαοῦ, κατήλθομεν ἐν τῷ Πανιέρῳ Ναῷ τῆς Ἀναστάσεως, ἔνθα ἀνεπέμψαμεν εὐχαριστήριον δοξολογίαν τῷ Ἁγίῳ Τριαδικῷ Θεῷ «τῷ διδόντι ἡμῖν πίστιν διά τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ» (πρβλ. Α΄ Κορ. 15,57)˙ «καί αὕτη ἐστίν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τόν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν» (Α΄ Ἰω. 5,4) κατά τόν ἅγιον Ἰωάννην τόν Θεολόγον.

Προσέτι δέ ἐδεήθημεν ὑπέρ αἰωνίας μνήμης καί μακαρίας ἀναπαύσεως  τῶν ψυχῶν τῶν ἡρωϊκῶς ἀγωνισαμένων καί ἐνδόξως μαρτυρησάντων ὑπέρ τοῦ χριστεπωνύμου ἡμῶν ἔθνους καί τῆς εὐλογημένης πατρῴας αὐτοῦ γῆς.

Ἡ ἐποποιΐα τοῦ 1940 κατέδειξεν ὅτι ἡ δικαιοσύνη καί ἡ εἰρήνη δέν εἶναι ἁπλῶς μεταφυσικαί ἤ θεωρητικαί ἀξίαι, ἀλλ’ ἔχουν θείαν ὑπόστασιν. Διότι, ὡς λέγει ὁ σοφός Παῦλος, «οὐ γάρ ἐστιν ἀκαταστασίας ὁ Θεός, ἀλλά εἰρήνης» (Α΄ Κορ. 14,33), καί «ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τόν αἰῶνα» (Β΄ Κορ. 9,9). Λέγομεν δέ τοῦτο, διότι ἡ ἀπειλή τοῦ Ναζισμοῦ καί τοῦ Φασισμοῦ κατά τῆς ἀνθρωπότητος ἔχει πλέον ἐπανέλθει καί ἐνεργεῖται ὑπό τό πρόσχημα τῶν νεωτεριστικῶν ἀρχῶν καί τῆς προόδου ἀλλά καί τῶν ἐκνόμων καί διεστραμμένων ἀντιλήψεων περί τοῦ σκοποῦ τῆς ὑπάρξεως καί ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. «Οὐκ ἔστιν αὕτη ἡ σοφία -δηλονότι ἡ ἀντίληψις- ἄνωθεν κατερχομένη, ἀλλ’ ἐπίγειος, ψυχική, δαιμονιώδης» (Ἰακ. 3,15) κηρύττει ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος.

Ἡ 28^η Ὀκτωβρίου τοῦ 1940 εἶναι ἡ ἡμέρα κατά τήν ὁποίαν ὁμολογουμένως ἀντήχησεν εἰς ὅλην τήν Ἑλλάδα τό αἰώνιον σύνθημα «νῦν ὑπέρ πάντων ὁ ἀγών». Ὁ ἀγών οὗτος, ὁ ὁποῖος ἦτο ἀγών ὑπέρ πίστεως καί πατρίδος, ὡς καί τῶν πνευματικῶν ἰδανικῶν τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους ἀνεγνωρίσθη διεθνῶς ὡς θαῦμα τῆς πίστεως τῶν Ἑλλήνων εἰς τόν Θεόν τῆς Δικαιοσύνης, τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν καί τήν ὑπερευλογημένην Θεοτόκον καί Μητέρα Αὐτοῦ.

Ἀξιοσημείωτος καί ἡ συμβολή τῆς Ἑλληνορθοδόξου Ἐκκλησίας διά τῆς ἐνεργοῦς συμμετοχῆς τῶν ἀνωτέρων καί κατωτέρων κληρικῶν αὐτῆς καί δή τῶν στρατιωτικῶν ἱερέων, οἱ ὁποῖοι διά τοῦ πνευματικοῦ λόγου τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ σταυρωθέντος καί ἀναστάντος Χριστοῦ, ἐνίσχυον τό ἠθικόν καί πατριωτικόν φρόνημα τῶν Ἑλλήνων πολεμιστῶν. Περιττόν νά εἴπωμεν, ὅτι μεταξύ τῶν ἡρωϊκῶς πεσόντων ἀγωνιστῶν διακρίνονται αἱ ἑκατόμβαι τῶν θανατωθέντων ἱερέων.

Ἡ σημερινή ἑόρτιος ἐπέτειος τοῦ ἀνεπαναλήπτου ἔπους τοῦ 1940 ἐνέχει ἰδιαιτέραν σημασίαν διά τήν δοκιμαζομένην ὑπό πολεμικῶν καί βιαίων συγκρούσεων ἀνθρωπότητα γενικώτερον καί τήν περιοχήν ἡμῶν, τῆς Μέσης Ἀνατολῆς εἰδικώτερον. «Ζήτησον εἰρήνην καί δίωξον αὐτήν» (Ψλμ. 33,15) ἀναφωνεῖ ὁ ψαλμῳδός. «Μηδενί κακόν ἀντί κακοῦ ἀποδιδόντες … εἰ δυνατόν, τό ἐξ ὑμῶν μετά πάντων ἀνθρώπων εἰρηνεύοντες» (Ρωμ. 12,17-18) παραγγέλλει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος.

Ἡμεῖς, διάκονοι ὄντες τῶν θείων ἐντολῶν καί «ἀφορῶντες εἰς τόν τῆς πίστεως ἀρχηγόν καί τελειωτήν Ἰησοῦν» (Ἑβρ. 12,2), εὐχόμεθα, ὅπως «Αὐτός ὁ Κύριος τῆς εἰρήνης δῴη ἡμῖν τήν εἰρήνην διά παντός καί ἐν παντί τρόπῳ» (πρβλ. Β΄ Θεσ. 3,16). Τό δέ μεγαλειῶδες ὁρόσημον τῆς ἐποποιΐας τοῦ 1940, μᾶς καλεῖ ἀφ’ ἑνός μέν εἰς ἐπαγρύπνησιν, ἀφ’ ἑτέρου δέ εἰς διαφύλαξιν τῆς ἱερᾶς παρακαταθήκης τῶν ἠθικῶν καί πνευματικῶν ἀξιῶν τῆς ἑλληνοχριστιανικῆς κληρονομίας καί τῆς Ρωμαιορθοδόξου πίστεως καί ἱερᾶς παραδόσεως, ὑπέρ τῶν ὁποίων οἱ Πατέρες καί ἀδελφοί ἡμῶν ἐθυσίασαν ἑαυτούς τῷ τιμίῳ αὐτῶν αἵματι.

Κατακλείοντες ἀναβοήσωμεν:

Ζήτω τό «Ὄχι» τῆς 28^ης Ὀκτωβρίου τοῦ 1940!

Ζήτω τό εὐσεβές γένος τῶν Ρωμαίων Ὀρθοδόξων!

Ζήτω ἡ Ἑλλάς!

Ζήτω ἡ Ἁγιοταφιτική ἡμῶν Ἀδελφότης!»

Ὡσαύτως καί ὁ κ. Γενικός Πρόξενος  προσεφώνησε διά τῆς προσφωνήσεως Αὐτοῦ:

” Επέτετειος της 28^ης Οκτωβρίου

 Μακαριώτατε,

Σεβασμιώτατοι,

Σεβαστοί πατέρες και μέλη της Αγιοταφικής Αδελφότητος,

Αξιότιμοι συμπατριώτες και φίλοι,

 Ο εορτασμός της επετείου της 28^ης Οκτωβρίου 1940 εμπνέει πάντοτε ξεχωριστή συγκίνηση. Αποτελεί ακόμη, για τις δικές μας γεννεές, μνήμη ζώσα, έστω εμμέσως, καθώς οι γονείς μας και οι παππούδες βίωσαν και συμμετείχαν στα μεγάλα ιστορικά γεγονότα που συνδέονται με την επέτειο αυτή. Και είχαμε το προνόμιο να είμαστε άμεσοι αποδέκτες των εμπειριών και των αναμνήσεών τους, αλλά και των συναισθημάτων τους, που χρωματίζουν ζωηρότερα την προσωπική διήγηση, καθιστώντας την πλέον και δικό μας βίωμα.

 Δικαίως εμπνέει συγκίνηση η μνήμη αυτής της ημέρας και διότι συνιστά ένα από τα λαμπρότερα κεφάλαια της μακραίωνης ελληνικής Ιστορίας. Όταν, για άλλη μια φορά, ενώπιον ενός φοβερού διλήμματος, η Ελλάδα και οι Έλληνες επέλεξαν, χωρίς δισταγμό, χωρίς φόβο και μεμψιμοιρία, την οδό της Τιμής και της Αξιοπρέπειας της χώρας και του έθνους μας.

 Το έπραξαν με πηγαίο ενθουσιασμό, που συγκλονίζει ακόμη και σήμερα. Αλλά και με πλήρη επίγνωση ότι η οδός αυτή ήταν ανηφορική. Η ηγεσία της Ελλάδας, με την στρατηγική και διπλωματική οξυδέρκεια που την διέκρινε, αλλά και όλος ο Ελληνικός Λαός, καταλάβαιναν καλά: ότι η σύγκρουση με μια από τις ιδρυτικές δυνάμεις του Άξονα θα έφερνε εν τέλει την Ελλάδα αντιμέτωπη με όλη τη χαλύβινη μηχανή του ολοκληρωτισμού. Που είχε ήδη, τον Οκτώβριο του 1940, απλώσει τη σκοτεινή κυριαρχία του στην ηπειρωτική Ευρώπη.

 Το γνώριζαν, το αντιλαμβάνονταν. Αλλά το ξημέρωμα της 28^ης Οκτωβρίου του 1940, ομόψυχη όλη η χώρα αντέταξε την νηφάλια και λακωνικά απόλυτη άρνηση στην υποταγή και στην παραίτηση από το δίκαιο και την τιμή της. Έτσι έλαμψε η Ελλάδα, ως αντάξια του αιώνιου παραδείγματός της υπέρ του αγώνα για την ελευθερία, σε έναν κόσμο που η ελπίδα τρεμόσβηνε.

 Και δεν περιορίσθηκαν οι πρόγονοί μας σε έναν απελπισμένο αγώνα για την τιμή του Έθνους. Αλλά, ρίχτηκαν σε αυτόν με πίστη για την νίκη, με πεποίθηση ότι η Δικαιοσύνη και η Ελευθερία θα επικρατήσουν, όσες θυσίες και αν απαιτηθούν. Και κατόρθωσαν, στα όρη της Πίνδου και του Αλβανικού Μετώπου αυτό που φίλοι και εχθροί θεωρούσαν ακατόρθωτο. Καταρράκωσαν το αήτηττο του Άξονα και ταπείνωσαν την αλλαζονεία του ολοκληρωτισμού. Έγιναν παράδειγμα ανυπέρβλητο γενναιότητας και αφοσίωσης στα ευγενή ιδανικά της Ανθρωπότητας.

 Και όταν πράγματι, η χαλύβδινη στρατιωτική μηχανή του Άξονα συγκέντρωσε δυνάμεις ακατανίκητες εναντίον της Ελλάδας, οδηγώντας στην φρικτή και πολυαίμακτη κατοχή της χώρας μας, ο αγώνας δεν έπαψε. Συνεχίσθηκε στις πόλεις και στα βουνά της. Από το Πολεμικό μας Ναυτικό στη Μεσόγειο και σε θάλασσες μακρινές. Από συγκροτημένες ελληνικές τακτικές δυνάμεις, σε σκληρές μάχες στην Βόρεια Αφρική, στην Ιταλία και στο Αιγαίο. Έως την τελική επικράτηση του Δικαίου και την απελευθέρωση της χώρας μας. Οι αγώνες αυτοί κατέταξαν την Ελλάδα στους νικητές του φοβερού Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Και στα λίγα ιδρυτικά μέλη των Ηνωμένων Εθνών, με την ελπίδα ενός καλύτερου μεταπολεμικού κόσμου.

 Σε αντίθεση με τους περισσότερους Έλληνες, όσοι βρισκόμαστε σήμερα εδώ, εορτάζουμε τη λαμπρή σημερινή επέτειο σε συνθήκες πάλι πολεμικές. Συναισθανόμαστε, περισσότερο ίσως από άλλοτε, ότι η ειρήνη, η ελευθερία, η προκοπή που η χώρα μας απολαμβάνει επί δεκαετίες δεν είναι ποτέ δεδομένες. Απαιτούν τη φροντίδα μας, τη φροντίδα κάθε γεννεάς που καλείται να διαφυλάξει και να αναπτύξει όσα οι θυσίες των προγόνων μας εξασφάλισαν. Η μεγάλη κληρονομιά συνοδεύεται από μεγάλο ηθικό χρέος.

 Εορτάζοντας εδώ, στην αγκαλιά της Εκκλησίας, θα ήθελα να σας παρακαλέσω να στρέψουμε σήμερα τις σκέψεις μας και τις προσευχές μας προς τους Έλληνες συμπολίτες μας και τις οικογένειές τους που είναι εγλωβισμένοι στη Λωρίδα της Γάζας, κινδυνεύοντας υπό φοβερές κακουχίες, και στη Μονή του Αγίου Πορφυρίου όπου έχουν βρει καταφυγή οι Χριστιανοί της Γάζας.

 Και να ευχηθούμε την γρήγορη επιστροφή της Ειρήνης στην Αγία Γη.     Χρόνια πολλά” .

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Πέμπτην, 13^ην/26^ην Ὀκτωβρίου 2023, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ μνήμη τῆς ἐπανακομιδῆς τοῦ λειψάνου τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Σάββα τοῦ ἡγιασμένου.

Κατά τήν ἡμέραν αὐτήν, ἡ Ἐκκλησία ὅλη, ἰδίᾳ ἡ τῶν Ἱεροσολύμων, ἐνθυμεῖται ὅτι τήν 13^ην /26^ην Ὀκτωβρίου τοῦ ἔτους 1965 ἔφθασεν εἰς Ἱεροσόλυμα τό λείψανον τοῦ ὁσίου Πατρός ἡμῶν Σάββα τοῦ ἡγιασμένου ἀπό τήν Βενετίαν, εἰς τήν ὁποίαν εἶχε μετενεχθῆ ὑπό τῶν Σταυροφόρων. Τό τίμιον και ἄφθαρτον λείψανον τοῦ ὁσίου Σάββα ἐδόθη εἰς τήν ἐκκλησίαν, εἰς τήν ὁποίαν ἀνήκει ὑπό τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας μετά τήν ἄρσιν τῶν ἀναθεμάτων καί τήν ἔναρξιν διαλόγου μεταξύ τῆς Ὀρθοδόξου καί τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας τό ἔτος 1964.

Διά τήν μετακομιδήν τοῦ λειψάνου μετέβησαν τότε εἰς Βενετίαν οἱ μακαριστοί Μητροπολίτης Πέτρας Γερμανός καί Καισαρείας Βασίλειος, ὁ Πνευματικός τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα Ἀρχιμανδρίτης π. Σεραφείμ καί ὁ νῦν Μητροπολίτης Ναζαρέτ κ. Κυριακός, ὤν τότε διάκονος. Μετά τήν ὑποδοχήν εἰς τήν πύλην τοῦ Δαυΐδ, τό λειψανον ἐτέθη διά προσκύνησιν ἐπί μίαν ἑβδομάδα εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως καί ἀκολούθως μετηνέχθη εἰς τήν Μονήν, τήν ὁποίαν ὁ Ὅσιος Σάββας ἵδρυσε διά νά παραμένῃ πηγή εὐλογίας καί ἰάσεως τῶν Ἁγιοσαββιτῶν Πατέρων καί τῶν προσκυνητῶν.

Τό γεγονός τοῦτο ἑωρτάσθη κατά τό ἔτος τοῦτο δι’ ἀγρυπνίας ὑπό τῶν Πατέρων τῆς Μονῆς, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ, συλλειτουργούντων, τοῦ Πνευματικοῦ τῆς Μονῆς π. Εὐδοκίμου, τοῦ ἡγουμένου τῆς Μονῆς τῶν Ποιμένων καί Μπετζάλλας Ἀρχιμανδρίτου π. Ἰγνατίου, ψάλλοντος τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών, μετεχόντων μελῶν τοῦ ποιμνίου ἐκ τῶν κατεχομένων μόνον περιοχῶν Βηθλεέμ,  Μπετζάλλας καί Χωρίου τῶν Ποιμένων, οὐχί δέ καί ὑπό τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, λόγῳ τῆς κρατούσης ἐμπολέμου καταστάσεως,  ἀποστείλαντος ὅμως τήν κάτωθι προσφώνησιν Αὐτοῦ:

«Φῶς ἀνέτειλε τῷ δικαίῳ καί τοῖς εὐθέσι τῇ καρδίᾳ εὐφροσύνη, εὐφράνθητε δίκαιοι ἐν τῷ Κυρίῳ καί ἐξομολογεῖσθε τῇ μνήμῃ τῆς ἁγιωσύνης αὐτοῦ», (Ψαλμ. 96, 11-12).  [Φῶς ἀνέτειλε εἰς τούς δικαίους καί εὐφροσύνη εἰς τούς εὐθεῖς κατά τήν καρδίαν. Εὐφράνθητε δίκαιοι διά τοῦ συνδέσμου σας μετά τοῦ Κυρίου καί ἀναπέμψατε δοξολογίαν μνημονεύοντες τήν Ἁγιότητά Του], ἀναφωνεῖ ὁ ψαλμῳδός.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἅγιοι Πατέρες καί Ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Δόξαν καί εὐχαριστίαν ἀναπέμπει σήμερον τῷ ἁγίῳ Τριαδικῷ Θεῷ ἡ τῶν Ἱεροσολύμων ἁγία Ἐκκλησία ἐπί τῇ ἐπανακομιδῇ τοῦ ἱεροῦ σκηνώματος Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου ἐν τῇ ὁμωνύμῳ Λαύρᾳ αὐτοῦ.

Ἡ ὑπό τῆς ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ἀποδιδομένη τιμή εἰς τά ἱερά λείψανα τῶν ἁγίων αὐτῆς ἀποτελεῖ πρᾶξιν πίστεως καί ὁμολογίας εἰς τήν Ἀνάστασιν τοῦ Κυρίου καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καί τοῦτο διότι κατά τόν θεῖον Παῦλον, «εἰ δέ ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἐστιν οὐδέ Χριστός ἐγήγερται· εἰ δέ Χριστός οὐκ ἐγήγερται, κενόν ἄρα τό κήρυγμα ἡμῶν, κενή δέ καί ἡ πίστις ὑμῶν», (Α’ Κορ. 15, 13-14).

Κατά τήν μαρτυρίαν τῆς Ἁγίας Γραφῆς, τά λείψανα τῶν ἁγίων διακρίνονται διά τήν χάριν αὐτῶν, τήν ἐκπηγάζουσαν ἐκ τῆς ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἄς ἀκούσωμεν τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου λέγοντος: «ἔστι γάρ, ἔστι τόν μετά πίστεως ἐνταῦθα παραγινόμενον μεγάλα καρπώσασθαι ἀγαθά· οὐδέ γάρ τά σώματα μόνον ἀλλά καί αὐταί αἱ θῆκαι τῶν ἁγίων πνευματικῆς εἰσι πεπληρωμέναι χάριτος. Εἰ γάρ ἐπί Ἐλισσαίου τοῦτο συνέβαινε, καί θήκης νεκρός ἁψάμενος τοῦ θανάτου τά δεσμά διέρρηξε καί πρός ζωήν ἐπανῆλθε πάλιν πολλῷ μᾶλλον νῦν ὅτε δαψιλεστέρα ἡ χάρις, ὅτε πλείων ἡ τοῦ Πνεύματος ἐνέργειά ἐστι, καί θήκης μετά πίστεως ἁψάμενον πολλήν ἐκεῖθεν ἐπισπάσασθαι δύναμιν. Διά τοῦτο καί τά λείψανα τῶν ἁγίων εἴασεν ἡμῖν ὁ Θεός, βουλόμενος ἡμᾶς πρός τόν αὐτόν ἐκείνοις χειραγωγῆσαι ζῆλον, καί λιμένα τινά παρασχεῖν καί παραμύθιον ἀσφαλές τῶν ἀεί καταλαμβανόντων ἡμᾶς κακῶν». [Καί ἁπλούστερον· διότι εἶναι δυνατόν, εἶναι δυνατόν ἐκεῖνος πού ἔρχεται ἐδῶ μέ πίστιν νά καρπωθῇ μεγάλα ἀγαθά, διότι ὄχι μόνον τά σώματα, ἀλλά καί οἱ ἴδιες οἱ λάρνακες τῶν ἁγίων εἶναι γεμάτες ἀπό πνευματικήν χάριν. Ἐάν δηλαδή αὐτό συνέβηκε στήν περίπτωσιν τοῦ [Προφήτου] Ἐλισσαίου καί νεκρός πού ἄγγιξε τήν λάρνακα ἔσπασε τά δεσμά τοῦ θανάτου καί ἐπανῆλθε πάλι στήν ζωή, πολύ περισσότερο τώρα πού ἡ χάρις εἶναι ἀφθονότερη, τώρα που ἡ ἐνέργεια τοῦ ἁγίου Πνεύματος εἶναι περισσότερη, ἐκεῖνος πού θά ἀγγίξῃ λάρνακα μέ πίστιν, θά λάβῃ πολλήν δύναμιν ἀπό ἐκεῖ. Διά τοῦτο καί μᾶς ἄφησε ὁ Θεός τά λείψανα τῶν ἁγίων, θέλοντας νά μᾶς ὁδηγήσῃ πρός τόν ἴδιον ζῆλον μέ ἐκείνους καί νά μᾶς προσφέρῃ κάποιο λιμάνι καί ἀσφαλῆ παρηγοριά διά τά κακά πού μᾶς συμβαίνουν πάντοτε].

Τό γεγονός ὅτι τά ἱερά λείψανα τῶν ἁγίων εἶναι φορεῖς τῆς χάριτος τῆς ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀποτελεῖ τρανήν ἀπόδειξιν ὅτι τά νεκρά σώματα τῶν δικαίων καί ἁγίων καταγγέλλουν τήν Ἀνάστασιν τοῦ Χριστοῦ ὡς ἐναργέστατα διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός λέγων:  «Οὗτοι ταμιεῖα Θεοῦ καί καθαρά γεγόνασι καταγώγια· ἐνοικήσω γάρ ἐν αὐτοῖς», ὁ Θεός φησι, «καί ἐμπεριπατήσω καί ἔσομαι αὐτῶν Θεός», (Β’ Κορ. 6,16).  «Ὅτι μέν οὖν ψυχαί δικαίων ἐν χειρί Θεοῦ καί οὐ μή ἅψηται αὐτῶν βάσανος», (Σοφ. Σολ. 3,1) φησίν ἡ θεία Γραφή. Ὁ θάνατος γάρ τῶν ἁγίων ὕπνος μᾶλλόν ἐστι ἤ θάνατος. «Ἐκοπίασαν γάρ εἰς τόν αἰῶνα καί ζήσονται εἰς τέλος», (Ψαλμ. 48,9-10) καί «Τίμιος ἐναντίον Κυρίου ὁ θάνατος τῶν ὁσίων αὐτοῦ», (Ψαλμ. 115,6). Τί οὖν τιμιώτερον τοῦ ἐν χειρί εἶναι Θεοῦ; Ζωή γάρ ἐστιν ὁ Θεός καί φῶς καί οἱ ἐν χειρί Θεοῦ ὄντες ἐν ζωῇ καί φωτί ὑπάρχουσιν».

[Καί ἁπλούστερον· Αὐτοί ἔγιναν ναοί τοῦ Θεοῦ καί καθαρά καταλύματα «ἐνοικήσω γάρ ἐν αὐτοῖς», λέγει ὁ Θεός «καί ἐμπεριπατήσω καί ἔσομαι αὐτῶν Θεός», ὅτι λοιπόν «ψυχαί δικαίων ἐν χειρί Θεοῦ καί οὐ μή ἅψηται αὐτῶν βάσανος» τό λέγει ἡ θεία Γραφή· διότι ὁ θάνατος τῶν ἁγίων εἶναι μᾶλλον ὕπνος παρά θάνατος. «Ἐκοπίασαν γάρ εἰς τόν αἰῶνα καί ζήσονται εἰς τέλος» καί «τίμιος ἐναντίον Κυρίου ὁ θάνατος τῶν ὁσίων αὐτοῦ». Τί λοιπόν πιό πολύτιμο ὑπάρχει ἀπό τόν νά εἶναι κανείς στά χέρια τοῦ Θεοῦ; Διότι ὁ Θεός εἶναι ζωή καί φῶς καί ὅσοι βρίσκονται στά χέρια τοῦ Θεοῦ ὑπαρχουν στή ζωή καί στό φῶς].

Αὐτό τοῦτο ἀκριβῶς εἶναι ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ, τό φῶς δηλονότι καί ἡ ζωή τοῦ Θεοῦ. «Ἐγώ εἰμι τό φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοί οὐ μή περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ’ ἔξει τό φῶς τῆς ζωῆς» (Ἰωάν. 8,12). Καί «ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή», (Ἰωάν. 11,25), λέγει Κύριος.

Ὁ Πατήρ ἡμῶν Σάββας ἠκολούθησε τόν Χριστόν, περιπατῶν ἐν τῷ φωτί Αὐτοῦ, διό καί ἔλαβε τό φῶς τῆς ζωῆς, τοὐτέστιν τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ ἀφ’ ἑνός, καί ἔτυχε τῆς ἀφθαρτοποιήσεως τοῦ πηλοῦ αὐτοῦ, δηλονότι τοῦ σώματός του ἀφ’ ἑτέρου. Τό ἄφθαρτον σκήνωμα τοῦ ἡγιασμένου Πατρός ἡμῶν Σάββα ἀποτελεῖ ἀκένωτον πηγήν, ἐκ τῆς ὁποίας ἀναβλύζει εὐωδία καί ἰαματική θεραπευτική ἐνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ἰδού λοιπόν, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἡ σημασία τῶν ἁγίων λειψάνων καί ἰδού ὁ λόγος, διά τόν ὁποῖον ἡ Ἁγία Ὀρθόδοξος ἡμῶν Ἐκκλησία ἀποδίδει ἰδιαιτέραν τιμήν εἰς τά λείψανα τῶν ἁγίων καί δικαίων αὐτῆς. Ἄς ἀκούσωμεν καί πάλιν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ: «Ὅτι διά μέσου τοῦ νοῦ ὁ Θεός ἔγινε ἔνοικος στά σώματα [τῶν δικαίων] τό λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. «Οὐκ οἴδατε ὅτι τά σώματα ὑμῶν ναός τοῦ ἐνοικοῦντος ἐν ὑμῖν Πνεύματος Ἁγίου ἐστίν;» (Α’ Κορ. 6,19) «Ὁ Κύριος τό Πνεῦμά ἐστι», (Β΄ Κορ.  3, 17). Πῶς λοιπόν μποροῦμεν νά μήν τιμῶμεν τούς ἐμψύχους ναούς τοῦ Θεοῦ, τά ἔμψυχα τοῦ Θεοῦ σκηνώματα; Διότι αὐτοί ζῶντες στάθηκαν μπροστά εἰς τόν Θεόν μετά παρρησίας».

Τοιοῦτος ἔμψυχος ναός τοῦ Θεοῦ ἀνεδείχθη καί ὁ θεοφόρος Πατήρ ἡμῶν Σάββας, τοῦ ὁποίου ὁ θάνατος ὕπνος μᾶλλόν ἐστι ἤ θάνατος, ὡς μαρτυρεῖ τοῦτο καί ὁ ὑμνῳδός λέγων: «Μέτριος, ἄκακος, πρᾷος, ἁπλοῦς, ἡσύχιος, ὡς χρηματίσας Πάτερ, ὑπέρ ἄνθρωπον ὄντως, καί ἄϋλος ἐν ὕλῃ οἶκος Θεοῦ καθωράθης πανάξιος; τάς ἐξ αὐτοῦ προϊούσας σοι δωρεάς συμπαθῶς διαπορθμεύων ὑμῖν».

Ἡμεῖς δέ, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, οἱ τιμῶντες τήν ἀνακομιδήν τῶν λειψάνων τοῦ ὁσίου Πατρός ἡμῶν Σάββα τοῦ ἡγιασμένου παρακαλέσωμεν αὐτόν καί τήν ὑπερευλογημένην Θεοτόκον καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ λέγοντες: Χριστόν ἱκετεύσατε δωρηθῆναι τῷ κόσμῳ καί τῇ περιοχῇ ἡμῶν εἰρήνην καί τό μέγα ἔλεος. Ἀμήν. Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά».

Ἡ συνοδεία τῶν Πατέρων ἐπέστρεψεν εἰς Ἱεροσόλυμα, διελθοῦσα κατά τό ἔθος ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ἀββᾶ Θεοδοσίου τοῦ Κοινοβιάρχου.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’, ἐποίησεν ἕν σημαντικόν βῆμα πρός τήν προώθησιν τοῦ διαλόγου καί τῆς συμφιλιώσεως εἰς τήν συνεχιζομένην σύγκρουσιν μεταξύ Ρωσίας καί Οὐκρανίας. Κατά τήν ἐπίσκεψιν Αὐτοῦ εἰς τό Βατικανόν, ἵνα παρευρεθῇ εἰς τήν τελετήν τῆς προαγωγῆς τοῦ Λατίνου Πατριάρχου εἰς Ἱεροσόλυμα κ. Pizzaballa εἰς τό Ἱερόν Κονκλάβιον τῶν Καρδιναλίων, ὁ Πατριάρχης Θεόφιλος συνηντήθη μετά τοῦ Πάπα Φραγκίσκου καί ἀπό τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων ἥπλωσε χεῖρα καλῆς θελήσεως διαμεσολαβήσεως διά τήν ἔναρξιν ἑνός νέου διαλόγου, στόχος τοῦ ὁποίου θά εἶναι ἡ λῆξις τῶν δεινῶν καί ἡ προώθησις θεραπείας ἐντός τῆς Ὀρθοδόξου Οἰκογενείας.

Εἰς τήν δήλωσιν Αὐτοῦ, ὁ Πατριάρχης Θεόφιλος ἐτόνισε τήν σημασίαν τῆς Χριστιανικῆς ἑνότητος, δηλῶν ὅτι τό Ὀρθόδοξον Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων, ὡς Μήτηρ πασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν, ἐνισχύει τήν  Χριστιανικήν ἑνότητα καί ἐκδηλώνει βαθύ ἐνδιαφέρον διά πάσας τάς Ἐκκλησίας ἀνά τόν κόσμον. Ἀνεγνώρισε τόν βαθύν ἀντίκτυπον, τόν ὁποῖον προκαλεῖ ἡ Ρωσο-ουκρανική σύρραξις, οὐ μόνον εἰς τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς ἀλλά καί εἰς ἅπασαν τήν οἰκουμενικήν Χριστιανικήν Κοινότητα.

Ἡ πρωτοβουλία αὕτη ἐκπηγάζει ἐκ τοῦ πλουσίου ἱστορικοῦ τῶν προσπαθειῶν συμφιλιώσεως καί εἰρηνεύσεως ὑπό τοῦ Πατριαρχείου. Ἐπιδιώκει νά ἀντιμετωπίσῃ τάς προκλήσεις, τάς ὁποίας δημιουργεῖ ὁ  βαθύς διαχωρισμός καί αἱ προκληθεῖσαι πληγαί ὑπό τῆς συρράξεως. Τό Πατριαρχεῖον δεσμεύεται εἰς τήν πνευματικήν ἀποστολήν τοῦ διαλόγου καί τῆς συμφιλιώσεως, ἀπηχοῦν τούς λόγους τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Ὁ Χριστός ἐστι ἡ εἰρήνη ἡμῶν», (Ἐφ. 2,14).

Ἐκφράζων τήν εὐγνωμοσύνην Αὐτοῦ κατά τήν διάρκειαν τῆς συναντήσεως, ὁ Μακαριώτατος ἐπῄνεσε τόν Πατριάρχην Pizzaballa διά τήν ἀκλόνητον ποιμαντικήν του ἀφοσίωσιν εἰς τό ἔργον τῆς διατηρήσεως τῆς Χριστιανικῆς παρουσίας εἰς τήν περιοχήν τῶν Ἁγίων Τόπων. Ἀνεγνώρισε τάς προκλήσεις, τάς ὁποίας ἀντιμετωπίζουν οἱ Χριστιανοί καί ἡ Χριστιανική κληρονομία εἰς τούς Ἁγίους Τόπους, ἰδιαιτέρως  μετά τήν ἔξαρσιν τῶν Ἰσραηλινῶν ριζοσπαστικῶν ὁμάδων. Ὁ Πατριάρχης Θεόφιλος ἐπεσήμανεν ὅτι αἱ ὁμάδες αὗται ὑπονομεύουν συστηματικῶς τό νόμιμον «Status Quo» καί τήν πολυεθνικήν, πολυπολιτισμικήν καί πολυθρησκευτικήν φύσιν τῆς περιοχῆς. «Τά ἐγκλήματα μίσους, αἱ παράνομοι κτήσεις περιουσίας, οἱ βανδαλισμοί Χριστιανικῶν χώρων καί ἡ αὐξανομένη πίεσις ἀποτελοῦν σημαντικάς ἀπειλάς», εἶπεν ὁ Μακαριώτατος.

Τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων εἶναι εὔγνωμον διά τήν ὑποστήριξιν τῆς Αὐτοῦ Μεγαλειότητος τοῦ Βασιλέως Ἀμπντάλλα Β’ τῆς Ἰορδανίας, θεματοφύλακος τῶν Ἱερῶν Τόπων, εἰς τάς προσπαθείας διατηρήσεως τοῦ Χριστιανικοῦ καί Μουσουλμανικοῦ χαρακτῆρος τῆς Ἱερουσαλήμ ἐν μέσῳ τῶν προκλήσεων αὐτῶν.

Ὁ Μακαριώτατος ὡλοκλήρωσε τήν συνάντησιν Αὐτοῦ μετά τοῦ Πάπα Φραγκίσκου, τονίζων ὅτι ἡ πορεία πρός τόν διάλογον καί τήν συμφιλίωσιν εἶναι ἀναμφιβόλως προκλητική, ἀλλά τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων εἶναι ἕτοιμον νά συνεισφέρῃ μέ κάθε δυνατόν τρόπον, ὥστε νά δοθῇ ἕν τέλος εἰς τάς συγκρούσεις καί τά δεινά.

Ὁ Μακαριώτατος μεταξύ ἄλλων εἶπε τά ἑξῆς:

«Ἁγιώτατε,

Μεταφέρομεν πρός Ὑμᾶς τούς χαιρετισμούς τῶν ἀδελφῶν Προϊσταμένων τῶν Ἐκκλησιῶν τῶν Ἁγίων Τόπων καί τήν εὐλογίαν τοῦ Παναγίου Τάφου τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἐκφράζομεν τήν χαράν Ἡμῶν διά τήν προαγωγήν τοῦ ἀδελφοῦ ἡμῶν Πατριάρχου Pizzaballa ἐν τῷ Ἱερῷ Κονκλαβίῳ τῶν Καρδιναλίων καί διαβεβαιώνομεν Ὑμᾶς διά τάς προσευχάς καί τήν ὑποστήριξιν τῶν Προϊσταμένων τῶν Ἐκκλησιῶν τῶν Ἁγίων Τόπων καί τῶν Χριστιανικῶν Κοινοτήτων.

Ὡς Κουστωδός τῶν Ἁγίων Τόπων καί νῦν ὡς Λατῖνος Πατριάρχης, ὑπῆρξε σταθερός ἐν τῷ ποιμαντικῷ αὐτοῦ ζήλῳ διά τήν Χριστιανικήν παρουσίαν εἰς τήν περιοχήν ἡμῶν καί ἀποφασιστικός εἰς τήν θέσιν αὐτοῦ ἐναντίον πασῶν τῶν δυνάμεων τῶν ὑπονομευουσῶν τήν ἀκεραιότητα τοῦ Χριστιανικοῦ χαρακτῆρος τῆς Ἱερουσαλήμ καί τῆς Ἁγίας Γῆς.

Ὡς ἡ Ἁγιότης Ὑμῶν ἐπίσταται, ἀντιμετωπίζομεν βαθυτέρας προκλήσεις καί ἀντιξοότητας. Ἐν ᾧ ἡ πλειοψηφία τῶν Ἑβραίων, Χριστιανῶν καί Μουσουλμάνων εἰς τούς Ἁγίους Τόπους ἀναγνωρίζει τήν πολυεθνικήν, πολυπολιτισμικήν καί πολυθρησκευτικήν πραγματικότητα τῆς περιοχῆς ἡμῶν, τά τελευταῖα ἔτη παρατηροῦμεν τήν ἔξαρσιν τῶν Ἰσραηλινῶν ριζοσπαστικῶν ὁμάδων, αἱ ὁποῖαι δροῦν συστηματικῶς διά νά ὑπονομεύσουν τό νόμιμον Status Quo  καί νά ἀναδιαμορφώσουν τήν κοινήν ἡμῶν ζωήν.  Τά ἐγκλήματα μίσους, ἡ κρυφή καί παράνομος καταπάτησις Χριστιανικῶν ἱστορικῶν περιουσιῶν, αἱ ὁποῖαι εὑρίσκονται εἰς στρατηγικάς τοποθεσίας, οἱ βανδαλισμοί καί ἡ βεβήλωσις κτιρίων, Ἐκκλησιῶν καί ἱερῶν Προσκυνημάτων, καί ἡ αὐξανομένη πίεσις εἰς διάφορα ἐπίπεδα εἶναι ἀπόδειξις τοῦ μεγαλυτέρου κινδύνου, τόν ὁποῖον διατρέχει ἡ ζωή ἡμῶν.

Ὁ Πατριάρχης Pizzaballa ὑπῆρξε, καί συνεχίζει νά εἶναι, μία ἰσχυρά παρουσία καί φωνή ἐναντίον ὅλων τῶν ὡς ἄνω προαναφερθέντων  καί κατά τά παρελθόντα ἔτη ἦτο ὑπεύθυνος διά τήν ἀνάπτυξιν ἐμπιστοσύνης καί ἀποτελεσματικῆς συνεργασίας μεταξύ τῶν δύο Μοναστικῶν Ἀδελφοτήτων ἡμῶν, ὥστε να δυνάμεθα νά ὁμιλῶμεν καί νά ἐνεργῶμεν ἡνωμένῃ τῇ φωνῇ.

Παραμένομεν ἡνωμένοι καί σταθεροί εἰς τήν ἐξάλειψιν τούτου τοῦ ὑπαρξιακοῦ κινδύνου καί ἐνθαρρυνόμεθα ἐκ τῆς ὑπερβαλλούσης ὑποστηρίξεως, τήν ὁποίαν ἰδιαιτέρως λαμβάνομεν μέσῳ τῆς  Χασημιτικῆς Κηδεμονίας τῶν Ἁγίων Τόπων.

Σᾶς εὐχαριστοῦμεν Ἁγιώτατε, ἐξαιτίας τῆς διαρκοῦς ὑποστηρίξεως  Ὑμῶν διά μίαν ζωτικήν καί ζωντανήν Χριστιανικήν παρουσίαν εἰς τήν Μέσην Ἀνατολήν. Εἴθε ὁ Θεός νά συνεχίσῃ νά εὐλογῇ Ὑμᾶς καί ὁ Θεός νά εὐλογῇ πάντας τούς λαούς τῶν ἠγαπημένων Ἡμῖν Ἁγίων Τόπων.

Ὡς Μήτηρ πασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν, τό Ὀρθόδοξον Πατριαρχεῖον τῆς Ἱερουσαλήμ ἐπιδεικνύει ἰδιαιτέραν μέριμναν διά τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας καί ἰδιαιτέρως τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν εἰς ἅπαντα τόν κόσμον καί εἰς τήν Ἱερουσαλήμ. Ἡ συνεχιζομένη σύγκρουσις μεταξύ Ρωσίας καί Οὐκρανίας καί ἡ ἀπειλή τοῦ σχίσματος, εἰς τό σῶμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, εἶναι θέματα βαθέως πόνου καί δυσκολίας οὐ μόνον διά τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, ἀλλά δι’ ἅπαντα τόν  Χριστιανικόν κόσμον καί δι’ ἅπαντας τούς ἀνθρώπους καλῆς θελήσεως.

Ἐν τῇ ζωῇ καί τῇ μαρτυρίᾳ Ἡμῶν εἰς τούς Ἁγίους Τόπους ἐπιδιώκομεν διαρκῶς τήν συμφιλίωσιν καί τήν εἰρήνην. Ἐπιστάμεθα ὅτι ὁ ἀληθινός διάλογος εἶναι ἡ μόνη ὁδός πρός τήν ἀποτελεσματικήν συμφιλίωσιν καί τήν διαρκῆ εἰρήνην καί αὕτη ὑπῆρξεν ἡ συνεχής δέσμευσις ἡμῶν.

Ἐν τοιούτῳ πνεύματι καί τοιαύτῃ συνειδήσει ἁπλώνομεν τήν χεῖρα καί τήν προσπάθειαν τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων πρός τούς ἀδελφούς καί ἀδελφάς ἡμῶν εἰς τήν Οὐκρανίαν καί τήν Ρωσίαν, διά νά μεσολαβήσωμεν ὥστε νά πράξωμεν τά βέλτιστα πρός ἔναρξιν ἑνός διαλόγου,  ὁ ὁποῖος δύναται νά  ὁδηγήσῃ εἰς τό τέλος τῶν δεινῶν καί εἰς τήν θεραπείαν ἐντός τῆς Ὀρθοδόξου οἰκογενείας.

Τό ἐγχείρημα τοῦτο δέν θά εἶναι εὔκολον. Αἱ ὑπάρχουσαι διαιρέσεις, αἱ ὁποῖαι ἔχουν λάβει χώραν μετά πάροδον δεκαετιῶν εἶναι βαθεῖαι. Αἱ πληγαί τῆς συγκρούσεως χρειάζονται χρόνον διά την θεραπείαν αὐτῶν. Καί ὅταν διαρραγῇ ἡ ἐμπιστοσύνη, εἶναι δύσκολον νά ἀποκατασταθῇ.

Ὅμως, τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων, τό ἱδρυθέν ἐπί τοῦ λυτρωτικοῦ αἵματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ κατανοεῖ πλήρως πάντα ταῦτα. Ἡ ζωή ἡμῶν εἰς γενεάν καί γενεάν ἐσφυρηλατήθη ἐν τῷ ἰδίῳ χωνευτηρίῳ.  Δέν εἴμεθα ξένοι οὔτε εἰς τήν διαφοράν ἡμῶν οὔτε εἰς τήν δυνατότητα  ἑνός νέου βίου πέραν αὐτῆς, ὡς ὑπενθυμίζει ἡμῖν ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τήν Πρός Ἐφεσίους Ἐπιστολήν:

«Αὐτός γάρ ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν, ὁ ποιήσας τά ἀμφότερα ἕν καί τό μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας, τήν ἔχθραν, … ἵνα τούς δύο κτίσῃ ἐν ἑαυτῷ εἰς ἕνα καινόν ἄνθρωπον ποιῶν εἰρήνην, καί ἀποκαταλλάξῃ τούς ἀμφοτέρους ἐν ἑνί σώματι τῷ Θεῷ διά τοῦ σταυροῦ, ἀποκτείνας τήν ἔχθραν ἐν αὐτῷ», (Ἐφ. 2,14-16).

·Ἡ πορεία τοῦ διαλόγου πρός τήν συμφιλίωσιν εἶναι ἡ πνευματική ἀποστολή ἡμῶν καί ἀποτελεῖ τήν ἐπιθυμίαν ἡμῶν διά τήν Ἐκκλησίαν καί τούς πιστούς εἰς τήν Οὐκρανίαν καί τήν Ρωσίαν.  Εἴμεθα ἕτοιμοι νά προσφέρωμεν βοήθειαν παντί τρόπῳ διά τήν λῆξιν τῆς συγκρούσεως καί τῶν δεινῶν».

Τήν Τετάρτην, 14^ην /27^ην Σεπτεμβρίου 2023, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.

Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία ἀναμιμνῄσκεται ὅτι ἡ Ἁγία Ἑλένη, ἀποσταλεῖσα εἰς τούς Ἁγίους Τόπους ὑπό τοῦ υἱοῦ αὐτῆς Μεγάλου Κωνσταντίνου, εὗρεν ἐπί τοῦ Φρικτοῦ Γολγοθᾶ τόν Τάφον τοῦ Κυρίου καί τόν Σταυρόν, ἐπί τοῦ ὁποίου προσηλώθη διά τήν σωτηρίαν ἡμῶν, καί ἀνήγειρε τόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως εἰς τήν δεκαετίαν τοῦ 326-336 μ.Χ.

Πρός δόξαν τοῦ Σταυρωθέντος καί Ἀναστάντος Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἡ Ἁγία Ἑλένη ἐτέλεσε τά Ἐγκαίνια τοῦ περικαλλοῦς Ναοῦ αὐτοῦ τήν 13^ην Σεπτεμβρίου τοῦ 336 μ.Χ. παρουσίᾳ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων Μακαρίου. Τότε ἀνύψωσε τόν Σταυρόν τοῦ Χριστοῦ, διά νά ἀτενίζουν μακρόθεν αὐτόν τά ἀθρόα συνελθόντα πλήθη, τά ὁποῖα ἀνεφώνησαν πολλάκις τό «Κύριε ἐλέησον, Κύριε ἐλέησον».

Ἡ πρᾶξις αὕτη παρέμεινεν ὡς παράδοσις ἔκτοτε εἰς τήν Ἐκκλησίαν, ἑορταζομένη τήν ἑπομένην τῆς ἑορτῆς τῶν Ἐγκαινίων, ἤτοι τήν 14^ην Σεπτεμβρίου.

Πρός τιμήν τοῦ γεγονότος τούτου ἐτελέσθη Μέγας Ἑσπερινός ἀφ’ ἑσπέρας εἰς τό Καθολικόν τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως μετά θυμιάματος καί Ἀρτοκλασίας, προεξάρχοντος τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ Θεοφίλου.

Τήν πρωΐαν τῆς ἑορτῆς, Τετάρτης 14^ης /27^ης Σεπτεμβρίου 2023, ἐτελέσθη θεία Λειτουργία εἰς τό Καθολικόν τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου καί συλλειτουργούντων τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τοῦ Μητροπολίτου Ξάνθης κ. Παντελεήμονος, δύο Ἀρχιερέων τοῦ Πατριαρχείου τῆς Σερβίας, τοῦ ἡγουμένου τῆς Μονῆς Βλατάδων Θεοφιλεστάτου  Ἐπισκόπου Ἀμορίου κ. Νικηφόρου, τῶν Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπων Γεράσων κ. Θεοφάνους, Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, Πέλλης κ. Φιλουμένου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Ἀριστοβούλου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, ἱερέων ἄλλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Εὐλογίου, ψάλλοντος τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί τοῦ κ. Ἀγγέλου Γιαννοπούλου καί βοηθῶν αὐτῶν ψαλτῶν ἐντοπίων καί ἐξ Ἑλλάδος, τῇ συμμετοχή ἀθρόου εὐσεβοῦς ἐκκλησιάσματος παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος κ. Δημητρίου Ἀγγελοσοπούλου.

Ἅμα τῇ Ἀπολύσει τῆς θείας Λειτουργίας ἤρχισε ἡ λιτανεία ἀπό τοῦ Καθολικοῦ καί διελθοῦσα διά τοῦ προσκυνήματος τῆς Ἁγίας Ἀποκαθηλώσεως κατῆλθεν διά τῶν βαθμίδων εἰς τό παρεκκλήσιον τῆς Ἁγίας Ἑλένης καί μετά τό θυμίαμα τοῦ Ἱεροῦ τῶν Ἀρμενίων καί τοῦ Θρονίου τῆς Ἁγίας Ἑλένης κατηυθύνθη ἐν τῷ Σπηλαίῳ τῆς Εὑρέσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Ἐκεῖ ἔλαβε χώραν ἡ ὕψωσις εἰς τόν τόπον τῆς Εὑρέσεως αὐτοῦ, ὑπό τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου καί ἀνυψώθη τό Τίμιον Ξύλον πρός τά τέσσαρα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος καί ἀκολούθως ἐψάλη τό «Ὁ Ὑψωθείς ἐν τῷ Σταυρῷ ἑκουσίως» καί «Τόν Σταυρόν Σου προσκυνοῦμεν Δέσποτα καί τήν Ἁγίαν Σου Ἀνάστασιν δοξάζομεν». Μετά τήν τοποθέτησιν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ εἰς τό σημεῖον τῆς Εὑρέσεως αὐτοῦ προσεκύνησαν  οἱ Ἀρχιερεῖς καί ὁ κ. Γενικός.

Ἀκολούθως ἡ λιτανεία κατηυθύνθη εἰς τόν Πανάγιον Τάφον καί ἐπορεύθη τρίς πέριξ αὐτοῦ, τοῦ Τιμίου Ξύλου βασταζομένου ἐπί τῶν κεφαλῶν τῆς Α.Θ.Μ. καί τῶν Ἀρχιερέων καί ἀκολούθως ἀνῆλθεν εἰς τόν Φρικτόν Γολγοθᾶν, ὅπου καί ἐκεῖ ἀνυψώθη καί πάλιν ὑπό τοῦ Μακαριωτάτου εἰς τά τέσσαρα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος, ἐν ᾧ οἱ ἀθρόως προσελθόντες πιστοί ἔψαλλον τό «σῶσον Κύριε τόν λαόν σου» καί «τόν σταυρόν σου προσκυνοῦμεν Δέσποτα». Ἐκεῖ προσεκύνησαν καί πάλιν οἱ Ἀρχιερεῖς, ὁ κ. Γενικός καί πᾶς ὁ λαός βαστάζοντες τούς κλώνους τῶν βασιλικῶν καί φυλάττοντες αὐτούς διά βοήθειαν εἰς τάς οἰκίας αὐτῶν.

Μετά τήν Ἀπόλυσιν ἐγένετο ἡ προσκύνησις ὑπό τοῦ ἐκκλησιάσματος τοῦ Τιμίου Ξύλου, τοῦ φυλασσομένου εἰς τήν θήκην τοῦ βασιλέως Ἰουστινιανοῦ.

Ἅμα τῇ λήξει τῆς τελετῆς τῆς Ὑψώσεως, ἡ Πατριαρχική Συνοδεία ἀνῆλθεν εἰς τά Πατριαρχεῖα μετά πλήθους πιστῶν, τούς ὁποίους προσεφώνησεν ὁ Μακαριώτατος ὡς ἕπεται:

«Χριστός ἐν σταυρῷ· συνέλθωμεν καί κοινωνοί τῶν παθημάτων, ἵνα καί τῆς δόξης Αὐτοῦ γενώμεθα. Χριστός ἐν νεκροῖς, νεκρωθῶμεν τῇ ἁμαρτίᾳ, ἵνα τῇ δικαιοσύνῃ ζήσωμεν … Χριστός ἐν ᾅδῃ· πρός τήν ὑψοποιόν ταπείνωσιν συγκατέλθωμεν, ἵνα καί συναναστῶμεν καί συνυψωθῶμεν καί συνδοξασθῶμεν, τόν Θεόν ὁρῶντες ἀεί καί ὁρώμενοι», λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

Ἡ δύναμις τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ μᾶς ἠξίωσε νά ἑορτάσωμεν ἐν αὐτῷ τούτῳ τῷ τόπῳ τῆς ὑπό τῆς Ἁγίας Ἑλένης εὑρέσεως αὐτοῦ ἀλλά καί ἐν τῷ τόπῳ τῆς Σταυρώσεως τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ ἐν τῷ Φρικτῷ δηλονότι Γολγοθᾷ, τόν ἐπικαλούμενον «Κρανίου Τόπον», τήν παγκόσμιον αὐτοῦ Ὕψωσιν.

Τό μέγα ὄντως μυστήριον τῆς θείας Οἰκονομίας ὡς καί τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τοῦ ὁποίου «ὁ λόγος τοῖς μέν ἀπολλυμένοις μωρία ἐστί, τοῖς δέ σωζομένοις ἡμῖν δύναμις Θεοῦ ἐστι», (Α΄ Κορ. 1,18), δέν δύναται νά κατανοηθῇ διά τῆς ἀνθρωπίνης λογικῆς, ἀλλά μόνον διά τῆς πίστεως καί τῆς καθαρότητος τῆς ψυχῆς, ὡς λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός: «Μέγα γάρ ὁμολογουμένως τό τῆς θείας Οἰκονομίας μυστήριον οὐ νοήσει, πίστει δέ μόνῃ χωρούμενον, ἁγνείας ψυχικῆς, ἐκ φόβου θείου καί πόθου συνισταμένης δεόμενον».

Ὁ Σταυρός εἶναι ἡ θυσιαστική δύναμις τοῦ Θεοῦ· καί τοῦτο διότι ἐν τῷ Σταυρῷ καί διά τοῦ Σταυροῦ ἐτελέσθη τό μέγα μυστήριον τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Γέγραπται γάρ «Ὁ Θεός βασιλεύς ἡμῶν πρό αἰώνων εἰργάσατο σωτηρίαν ἐν μέσῳ τῆς γῆς», (Ψαλμ.  73,12). Ὁ δέ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁ Χριστός, ἠγάπησε ἡμᾶς καί παρέδωκεν Ἑαυτόν ὑπέρ ἡμῶν προσφοράν καί θυσίαν τῷ Θεῷ εἰς ὁσμήν εὐωδίας (Ἐφ. 5,2). Διά τοῦτο καί ἐγένετο τοῖς ὑπακούουσιν αὐτῷ πᾶσιν αἴτιος σωτηρίας αἰωνίου», (Ἑβρ. 5,9).

Ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι «ἡ ὡραιότης τῆς Ἐκκλησίας», «τό στήριγμα τῶν πιστῶν», τό «ὅπλον κατά τοῦ διαβόλου».  Ὁ Σταυρός εἶναι τό τρόπαιον τοῦ Χριστοῦ, διά τοῦ ὁποίου οἱ δαίμονες τρέπονται εἰς φυγήν. «Τρόπαιον γάρ Χριστοῦ ὁ σταυρός· ἅπαξ μέν παγείς, ἀεί δέ δαίμονας τρεπόμενος», λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Ὁ δέ Ἅγιος Κοσμᾶς ἐπίσκοπος Μαϊουμᾶ ἐξαίρων τόν λόγον τῆς σημερινῆς μεγάλης ἑορτῆς, τῆς Ὑψώσεως δηλονότι τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἀναφωνεῖ ὑμνολογικῶς: «Μυστικῶς εἶ Θεοτόκε Παράδεισος, ἀγεωργήτως βλαστήσασα Χριστόν, ὑφ’ οὗ τό τοῦ Σταυροῦ ζωηφόρον ἐν γῇ πεφυτούργηται δένδρον· δι’ οὗ νῦν ὑψουμένου, προσκυνοῦντες αὐτόν σέ μεγαλύνομεν».

Μέ ἄλλα λόγια, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὡς τέλειος Θεός, εἶναι αὐτός, ὁ ὁποῖος ἐφύτευσεν  «τό ξύλον τῆς ζωῆς τοῦ Παραδείσου», (Γενέσ. 2,9). Ὁ Ἴδιος κατά τήν ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς Παρθένου καί Θεοτόκου Μαρίας ἐνσαρκώσεως καί ἐνανθρωπήσεώς Του ἐφύτευσε «τό τοῦ Σταυροῦ ζωηφόρον ἐν γῇ δένδρον».

Τό ζωηφόρον δέ τοῦτο δένδρον δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τό ξύλον τοῦ Σταυροῦ, ἐπί τοῦ ὁποίου ἐσταυρώθη καί ἐν τῷ ὁποίῳ «ἔχομεν τήν ἀπολύτρωσιν διά τοῦ αἱματος αὐτοῦ, τήν ἄφεσιν τῶν παραπτωμάτων κατά τόν πλοῦτον τῆς χάριτος αὐτοῦ», (Ἐφ. 1, 7-8). Διά τοῦ σταυροῦ προσκυνοῦμεν «τόν ἐν αὐτῷ τῷ σταυρῷ ὑψωθέντα καί θυσιασθέντα ὑπέρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν Χριστόν τόν Θεόν ἡμῶν». Προσέτι τιμῶμεν καί μεγαλύνομεν τήν ὑπερευλογημένην Θεοτόκον καί Μητέρα τοῦ Θεοῦ, τήν γεννήσασαν τόν Θεόν Λόγον καί Σωτῆρα ἡμῶν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, ᾧ ἡ δόξα καί τό κράτος νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. Ἔτη πολλά».

Μετά τήν προσφώνησιν ταύτην τούτους ηὐλόγησεν ὁ Μακαριώτατος, ἐν ᾧ ἀπένειμε τήν τιμητικήν διάκρισιν τοῦ Ἀνωτέρου Ταξιάρχου τοῦ Τάγματος τῶν Ἱπποτῶν τοῦ Παναγίου Τάφου εἰς τόν ἡγούμενον τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βλατάδων Θεοφιλέστατον Ἐπίσκοπον Ἀμορίου κ. Νικηφόρον εἰς ἀναγνώρισιν καί ἐκτίμησιν τοῦ ἐπιτελουμένου ὑπό τοῦ κέντρου τῆς Μονῆς ταύτης ἀξιολόγου θεολογικοῦ καί ἑνωτικοῦ τῶν Ἐκκλησιῶν ἔργου καί τῆς παροχῆς φιλοξενίας εἰς φοιτητάς τοῦ Πατριαρχείου εἰς αὐτό.

Τά πλήθη τῶν πιστῶν, λαβόντες τήν Πατριαρχικήν εὐλογίαν, ἀνέπεμψαν δόξαν εἰς τόν Θεόν διά τήν σωτηρίαν, τήν ὁποίαν παρέσχεν εἰς τόν κόσμον διά τοῦ Σταυροῦ τοῦ Υἱοῦ Αὐτοῦ.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Κυριακήν,  11^ην /24^ην Σεπτεμβρίου 2023, ἑωρτάσθη κατά μετάθεσιν ἡ ἑορτή τοῦ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου εἰς Μπετζάλλαν.

Κατά τήν ἑορτήν ταύτην ἡ Ἑλληνορθόδοξος Ἀραβόφωνος Κοινότης τῆς Μπετζάλλας, ἀλλά καί ὅλη ἡ πόλις συμμετέχουσα, ἀνεμνήσθη ὅτι ἡ Θεοτόκος ἐδόθη ὡς καρπός κοιλίας εἰς τούς Θεοπάτορας Ἰωακείμ καί Ἄνναν, ὡς δῶρον πρός αὐτούς καί τήν ἀνθρωπότητα, ἵνα ἐξ αὐτοῖς γεννηθῇ ἐκ Πνεύματος Ἁγίου κατά σάρκα Χριστός ὁ Σωτήρ ἡμῶν.

Ἡ ἑορτή ἑωρτάσθη εἰς τόν περικαλλῆ Ναόν Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου κτίσμα τοῦ 19^ου αἰῶνος. Ἔνθερμος ὑπῆρξεν ἡ ὑποδοχή τοῦ Μακαριωτάτου ὑπό τοῦ Ἡγουμένου τῆς Μπετζάλλας Ἀρχιμανδρίτου π. Ἰγνατίου, τῶν Ἱερέων καί τῶν Προσκόπων.

Τῆς θείας Λειτουργίας καί τῆς ὅλης πανηγύρεως προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ  Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ, τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Ἱερωνύμου καί τῶν  Ἱερέων τῆς Κοινότητος, π. Μποῦλος, π. Ἰωσήφ καί π. Ἠλία, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Εὐλογίου, ψαλλούσης τῆς χορῳδίας τῆς Μπετζάλλας καί προσευχομένου πυκνοῦ ἐκκλησιάσματος ἐν χαρᾷ, ἀγαλλιάσει καί εὐλαβείᾳ.

Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ὡμίλησεν ὁ Μακαριώτατος διά τῆς κάτωθι προσφωνήσεως Αὐτοῦ:

“Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε, χαράν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ· ἐκ σοῦ γάρ ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν, καί λύσας τήν κατάραν, ἔδωκε τήν εὐλογίαν· καί καταργήσας τόν θάνατον, ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωήν τήν αἰώνιον.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί

Ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ἡ δύναμις τοῦ Ὑψίστου ἡ ἐπισκιάσασα τήν Παρθένον Μαρίαν συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ ἐπωνύμῳ μεγαλοπρεπεῖ τούτῳ Ναῷ, ἵνα ἑορτάσωμεν τό Γενέθλιον αὐτῆς, ἀκούοντες εἰς τήν προτροπήν τοῦ Ἁγίου Πατρός ἡμῶν Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ: «Δεῦτε πάντα τά ἔθνη, πᾶν γένος ἀνθρώπων καί πᾶσα γλῶσσα καί ἡλικία πᾶσα καί ἅπαν ἀξίωμα, μετ’ εὐφροσύνης τό παγκοσμίου εὐφροσύνης γενέθλιον ἑορτάσωμεν».

Εἶναι ὄντως γεγονός παγκοσμίου εὐφροσύνης τό γενέσιον τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου  καί ἀειπαρθένου Μαρίας, διότι ὡς λέγει Αὐτῇ ὁ ὑμνῳδός «Ἐν σοί τό τῆς Τριάδος μυστήριον, ὑμνεῖται καί δοξάζεται ἄχραντε· Πατήρ γάρ ηὐδόκησε, καί ὁ Λόγος ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν, καί θεῖον Πνεῦμα σοί ἐπεσκίασε. Χρυσοῦν θυμιατήριον γέγονας· τό πῦρ γάρ ἐν γαστρί σου ἐσκήνωσεν, ὁ Λόγος ἐκ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου, καί ἐν ἀνθρώπου μορφῇ καθωράθη, Θεογεννῆτορ ἁγνή».

Τό γενέσιον τῆς Θεοτόκου Μαρίας ἐπεσήμανε τήν «ἀρχήν σωτηρίας τῷ κόσμῳ», τοὐτέστιν τήν λύσιν τῆς κατάρας ἀφ’ ἑνός καί τήν κατάργησιν τοῦ θανάτου ἀφ’ ἑτέρου.  Τόσον ὁ Ἀδάμ ὅσον καί ἡ Εὔα ἐτέλουν ὑπό τόν νόμον τῆς ἁμαρτίας, τῆς κατάρας καί τοῦ θανάτου ἕνεκεν τῆς παρακοῆς αὐτῶν εἰς τάς ἐντολάς τοῦ Θεοῦ. Ἀντιθέτως  διά τῆς κεχαριτωμένης Παρθένου Μαρίας τῆς γενομένης Μητέρας τοῦ Ἡλίου τῆς Δικαιοσύνης, δηλονότι τοῦ Χριστοῦ ἐμηνύθη ἡ χαρά πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ.

Ἐμήνυσε δέ χαρά πάσῃ τῇ oἰκουμένῃ ἡ Γέννησις τῆς Θεοτόκου, διότι ὡς λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, «ἕτεκε γάρ [ἡ Θεοτόκος Μαρία] τῷ κόσμῳ θησαυρόν ἀγαθῶν ἀναφαίρετον. Δι’ αὐτῆς γάρ ὁ κτίστης πᾶσαν φύσιν πρός τό κρεῖττον μετεστοιχείωσεν διά μέσης τῆς ἀνθρωπότητος. Εἰ γάρ ὁ ἄνθρωπος μέσος νοῦ καί ὕλης ἱστάμενος, σύνδεσμός ἐστi πάσης ὁρατῆς τε καί ἀοράτου κτίσεως, ἑνωθείς ὁ δημιουργός Λόγος τοῦ Θεοῦ τῇ φύσει τῶν ἀνθρώπων, δι’ αὐτῆς ἁπάσῃ τῇ κτίσει ἥνωται».   [Και ἁπλούστερον , ἡ Θεοτόκος Μαρία ἐγέννησε εἰς τόν κόσμον θησαυρόν ἀγαθῶν μή ἀφαιρούμενον, διότι μέ Αὐτήν ὁ Κτίστης μετεστοιχείωσε / μετεμόρφωσε ὅλην τήν φύσιν μέσω τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως τοῦ Χριστοῦ. Ἐάν δηλαδη ὁ ἄνθρωπος πού στέκεται εἰς ἀναμέσον νοῦ και ὕλης εἶναι σύνδεσμος ὅλης τῆς ὁρατῆς και ἀοράτου κτίσεως, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ἀφ οὗ ἑνώθηκε μέ τήν φύσιν τῶν ἀνθρώπων, μέσω αὐτῆς ἔχει ἑνωθῇ μέ ὅλην τήν κτίσιν].

Ἡ γέννησις τῆς Παρθένου Μαρίας προήγγειλε τήν ἐλευθερίαν ὄχι μόνον τοῦ ἀνθρώπου ἀλλά καί συμπάσης τῆς κτίσεως ἐκ τῆς δουλείας τῆς φθορᾶς καί τοῦ θανάτου. Διά τοῦτο ὁ Θεῖος Παῦλος κηρύττει λέγων: «Ὅτι καί αὐτή ἡ κτίσις ἐλευθερωθήσεται ἀπό τῆς δουλείας τῆς φθορᾶς εἰς τήν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ», (Ρωμ. 8,21).

Προσέτι δέ ἡ γέννησις τῆς Θεοτόκου Μαρίας ἐφανέρωσε τήν ἐνέργειαν «τοῦ μυστηρίου τοῦ ἀποκεκρυμμένου ἀπό τῶν αἰώνων καί ἀπό τῶν γενεῶν», (Κολ. 1,26). «Δώσει Κύριος αὐτός σημεῖον ὑμῖν· ἰδού ἡ Παρθένος ἐν γαστρί ἕξει καί τέξεται υἱόν καί καλέσεις τό ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ», (Ἡσ. 7,14), ἀναφωνεῖ ὁ προφήτης Ἡσαΐας.  Ὁ τεχθησόμενος οὗτος Υἱός Ἐμανουήλ δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τόν ἐπιφανέντα Χριστόν, ὡς λέγει ὁ ὑμνῳδός: «Ἑορτάζομεν  Ἄχραντε [Θεοτόκε] καί πιστῶς προσκυνοῦμεν, τήν ἁγίαν σου γέννησιν, τήν ἐξ ἐπαγγελίας, δι’ ἧς ἐλυτρώθημεν, τῆς ἀρχεγόνου ἀρᾶς, ἐπιφανέντος Χριστοῦ».

Ἀξιοσημείωτεος τυγχάνει καί ἡ χρῆσις τοῦ Προφήτου Ἀμώς λέγοντος: «Ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἀναστήσω τήν σκηνήν Δαυΐδ τήν πεπτωκυῖαν», (Ἀμώς 9,11). Εἰς τόν προφητικόν τοῦτον λόγον τοῦ Ἀμώς, ὁ μέν Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας διακρίνει τήν ἐν Χριστῷ ἀνάστασιν τῆς ἀνθρωπίνης σκηνῆς, τοὐτέστιν τῆς ἀνθρωπίνης σαρκός λέγων: «Εἰ τις γάρ ἐν Χριστῷ καινή κτίσις (Β΄ Κορ. 5,17) κατά τάς γραφάς, συνεγηγέρμεθα γάρ Αὐτῷ· καί κατέσκαψε (Ἀμώς 9,11) μέν ὁ θάνατος  τάς ἁπάντων [τῶν ἀνθρώπων] σκηνάς, ἀνῳκοδόμησε δέ ὁ Θεός καί Πατήρ ἐν Χριστῷ».

Ὁ δέ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας ἐν τῇ γεννήσει τῆς Παρθένου Μαρίας διακρίνει τήν προτύπωσιν τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ ἀναστάσει τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ λέγων: «Πεπλήρωται τοῦ βοῶντος ἡ προφητεία, φησί γάρ· Ἀναστήσω σκηνήν τήν πεπτωκυῖαν, τοῦ ἱεροῦ Δαυΐδ, ἐν σοί, Ἄχραντε προτυπωθεῖσαν, δι᾿ ἧς ὁ σύμπας τῶν ἀνθρώπων χοῦς, εἰς σῶμα ἀνεπλάσθη Θεῷ».

Ἡ γέννησις τῆς Θεοτόκου Μαρίας, τῆς διαφυλαξάσης τήν ἁγνείαν καί Παρθενίαν αὐτῆς ἔχει ἰδιαιτέραν σημασίαν διά τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁποία κατά τόν μέγαν Παῦλον εἶναι τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ (Κολ. 1, 18) καί αὐτός ἐστι σωτήρ τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας, (Ἐφ. 5,23).

Μέ ἄλλα λόγια, εἰς τό πρόσωπον τῆς Ὑπερευλογημένης Μαρίας θεωροῦμεν τό μυστήριον τῆς θείας Οἰκονομίας, κατά τό ὁποῖον «ὁ σύμπας τῶν ἀνθρώπων χοῦς εἰς σῶμα ἀνεπλάσθη ἐν τῇ ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς ἀειπαρθένου Μαρίας προσληφθείσῃ σαρκί ὑπό τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ Πατρός Κυρίου δέ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ». «Εὐδοκία γάρ τοῦ Πατρός οὐκ  ἐκ συναφείας φυσικῆς, ἀλλ’ ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καί Μαρίας τῆς Παρθένου, ὑπερφυῶς ὁ Λόγος σάρξ ἀτρέπτως ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν», κηρύττει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Σήμερον, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ διά τῶν δικαίων Ἰωακείμ καί Ἄννης, οἱ ὁποῖοι ἐγένοντο πρόξενοι τῆς παγκοσμίου σωτηρίας τῆς γεννήσεως τῆς Πανάγνου θυγατρός αὐτῶν Θεοτόκου, ἵνα συνεορτάσωμεν τό μέγα τοῦτο δῶρον τοῦ Θεοῦ ἡμῖν τοῖς ἀνθρώποις ἀφ ἑνός καί ἀναθέσωμεν τήν πᾶσαν ἐλπίδα εἰς Αὐτόν. Μετά δέ τοῦ ὑμνῳδοῦ εἰπωμεν: «Ἀδάμ ἀνακαινίσθητι, καί Εὔα μεγαλύνθητι, Προφῆται σύν Ἀποστόλοις, χορεύσατε καί Δικαίοις, κοινή χαρά ἐν τῷ κόσμῳ, Ἀγγέλων τε καί ἀνθρώπων, ἐκ τῶν Δικαίων σήμερον, Ἰωακείμ καί τῆς Ἄννης, γεννᾶται ἡ Θεοτόκος».  Μόνη, καί μόνον εἰσάγουσα Χριστόν εἰς τήν Οἰκουμένην πρός σωτηρίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Ἔτη πολλά καί εὐλογημένος ὁ νέος τῆς Ἰνδίκτου ἐνιαυτός τῆς χρηστότητος Κυρίου. Ἀμήν”.

Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ἔλαβε χώραν λιτανεία πέριξ τοῦ Ναοῦ ἐν παρελάσει τῶν Προσκόπων.

Μετά ταῦτα ἔλαβε χώραν δεξίωσις κεράσματος εἰς τήν παρακειμένην τῷ Ναῷ αἴθουσαν καί τέλος τράπεζα, εἰς τήν ὁποίαν παρεκάθισεν ἡ Πατριαρχική Συνοδεία, ὁ Δήμαρχος τῆς πόλεως καί ἐκπρόσωπος τοῦ Προϊσταμένου τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἀνωτάτης Παλαιστινιακῆς Ἐπιτροπῆς κ. Ράμζη Χούρη.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τήν Δευτέραν, 15^ην/28^ην Αὐγούστου 2023, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου εἰς τόν ἐν Γεθσημανῇ Ἱερόν Προσκυνηματικόν Ναόν τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἐν ᾧ και τό Θεομητορικόν αὐτῆς Μνῆμα.

Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία ἀναμιμνῄσκεται ὅτι ἡ Θεοτόκος, ἡ μήτηρ τῆς Ζωῆς, θανοῦσα ἐνεταφιάσθη ὑπό τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων «Γεθσημανῇ τῷ χωρίῳ» καί «τάφος καί νέκρωσις οὐκ ἐκράτησε» τό σῶμα αὐτῆς, τό ὁποῖον ἐνεσωμάτωσε τόν Κύριον τῆς δόξης, ἀλλά μετέστη εἰς τούς οὐρανούς ὑπ’ Αὐτοῦ τοῦ Κυρίου, τοῦ οἰκήσαντος μήτραν ἀειπάρθενον, παραμένουσα ὡς “ἀμετάθετος ἐλπίς καί προστασία εἰς τούς αἰῶνας”.

Ἡ ἑορτή  αὐτή ἑωρτάσθη μετ’ ἰδιαιτέρας λαμπρότητος, προεξάρχοντος τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός  ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βόστρων κ. Τιμοθέου,  τῶν Σεβασμιωτάτων Ἀρχιεπισκόπων Γεράσων κ. Θεοφάνους, Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου καί Καττάρων κ. Μακαρίου- συμπροσευχομένου τοῦ Ἡγουμένου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ- Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, Πρεσβυτέρων ἄλλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, τοῦ π. Δομετιανοῦ τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας καί τοῦ π. Ἰωάννου τοῦ Πατριαρχείου Ρουμανίας, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Δοσιθέου, προσευχομένων χιλιάδων πιστῶν, πληρούντων ἐν εὐλαβείᾳ πολλῇ τάς βαθμίδας διά κηρῶν καί ψαλλόντων τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών δεξιά ἑλληνιστί καί τοῦ κ. Ναμπήλ τῆς ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου ἀριστερά ἀραβιστί, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Εὐαγγέλου Βλιώρα καί ἄλλου προσωπικοῦ τοῦ Ἑλληνικοῦ Γενικοῦ Προξενείου.

Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ὁ Μακαριώτατος ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὡς ἕπεται:

«Ἐν τῇ Γεννήσει τήν παρθενίαν ἐφύλαξας. Ἐν τῇ Κοιμήσει τόν κόσμον οὐ κατέλιπες Θεοτόκε. Μετέστης πρός τήν ζωήν, Μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς ζωῆς καί ταῖς πρεσβείαις ταῖς σαῖς λυτρουμένη ἐκ θανάτου τάς ψυχάς ἡμῶν»

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς, ἐν τῷ Θεομητορικῷ τούτῳ Μνήματι, ἵνα τιμήσωμεν καί ἐγκωμιάσωμεν τήν Κοίμησιν τῆς Πανυμνήτου καί Ὑπερενδόξου εὐλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, ὡς πάλαι ποτέ ὁ χορός τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων.

«Ὁ πάντιμος χορός», λέγει ὁ ὑμνῳδός, «τῶν σοφῶν Ἀποστόλων, ἠθροίσθη θαυμαστῶς, τοῦ κηδεῦσαι ἐνδόξως, τό σῶμά σου τό ἄχραντον, Θεοτόκε Πανύμνητε, οἷς συνύμνησαν, καί τῶν Ἀγγέλων τά πλήθη, τήν Μετάστασιν, τήν σήν σεπτῶς εὐφημοῦντες, ἣν πίστει ἑορτάζομεν».

Ἡ δέ Μετάστασις, τοὐτέστιν ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τήν μετάβασιν αὐτῆς ἐκ τῆς γῆς εἰς τόν οὐρανόν. Ἡ Μητέρα τῆς Ζωῆς, δηλονότι τοῦ Θεοῦ Λόγου καί Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ Πατρός,  καί Υἱοῦ αὐτῆς, μετέστη πρός τήν Ζωήν, τόν αἴτιον τῆς Ζωῆς Θεόν Πατέρα. Ὅπως ἐν τῇ γεννήσει αὐτῆς ἡ Θεοτόκος Μαρία ἐφύλαξε τήν παρθενίαν αὐτῆς, οὕτως ἀκριβῶς καί ἐν τῇ κοιμήσει αὐτῆς ἐφύλαξεν τήν ἀφθαρσίαν τοῦ σώματος αὐτῆς.

Ἀκούσωμεν τοῦ θεηγόρου Πατρός ἡμῶν ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ λέγοντος: «Ὤ πῶς ἡ πηγή τῆς ζωῆς πρός τήν ζωήν διά μέσου θανάτου μετάγεται! ὤ πῶς ἡ ἐν τῷ τόκῳ τούς ὅρους ὑπερβᾶσα τῆς φύσεως, νῦν ὑποκύπτει τοῖς ταύτης θεσμοῖς καί θανάτῳ τό ἀκήρατον  καθυποβάλλεται σῶμα. Δεῖ γάρ αὐτό τό θνητόν ἀποθέμενον τήν ἀφθαρσίαν ἀμφιάσασθαι, ἐπεί καί ὁ Δεσπότης τῆς φύσεως τήν τοῦ θανάτου πεῖραν οὐκ ἀπηνῄνατο. Θνῄσκει γάρ σαρκί καί θανάτῳ λύει τόν θάνατον καί φθορᾷ τήν ἀφθαρσίαν χαρίζεται καί τήν νέκρωσιν ποιεῖ πηγήν τῆς ἀναστάσεως».  [Και ἁπλούστερον: Ὤ πῶς ἡ πηγή τῆς ζωῆς μεταφέρεται στή ζωή περνώντας ἀπό τόν θάνατο. Πῶς αὐτή πού ξεπέρασε στή γέννα της τά ὅρια τῆς φύσεως, σκύβει τώρα στούς νόμους της καί ὑποτάσσεται στόν θάνατο τό ἀθάνατο σῶμα. Γιατί πρέπει αὐτό νά ἀποθέσει τήν θνητότητα καί νά ντυθεῖ τήν ἀφθαρσία, ἀφ’ οὗ ὁ Δεσπότης, ὁ Κυρίαρχος τῆς φύσεως, δέν ἀρνήθηκε νά ὑποβληθεῖ στόν θάνατο. Πεθαίνει κατά σάρκα καί μέ τόν θάνατο καταργεῖ τόν θάνατο· καί μέ τήν φθορά μᾶς χαρίζει τήν ἀφθαρσία καί κάνει τήν νέκρωσίν του πηγή τῆς Ἀναστάσεως].

Τό ἠθικόν καί πνευματικόν ἀλλά καί σωτηριῶδες μέγεθος τῆς συμβολῆς τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, εἰς τό μυστήριον τῆς θείας Οἰκονομίας εἶναι ἄπειρον, εἶναι θαῦμα ἀκατανόητον τῇ ἀνθρωπίνῃ διανοίᾳ. Διό καί ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἐπονομάζει τήν Θεοτόκον «τοῦ ἀνθρωπείου γένους τό ἐγκαλλώπισμα, τό αὔχημα πάσης τῆς κτίσεως».

Ἡ κεχαριτωμένη καί εὐλογημένη ἐν γυναιξίν (Πρβλ. Λουκ. 1,28) Θεοτόκος Μαρία ἀναδειχθεῖσα Μητέρα, τοῦ ἐκ τῶν ἁγνῶν αὐτῆς αἱμάτων σαρκωθέντος Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, δικαίως μετά τήν Κοίμησιν αὐτῆς παρίσταται ἐκ δεξιῶν τοῦ Υἱοῦ καί Θεοῦ αὐτῆς, κατοικοῦσα πλέον ἐν τῇ ἐπουρανίῳ πόλει τοῦ Θεοῦ, καθώς λέγει πρός αὐτήν ὁ θεῖος Δαυΐδ: «δεδοξασμένα ἐλαλήθη περί σοῦ ἡ πόλις τοῦ Θεοῦ», (Ψαλμ. 86,3).

Ἡμεῖς δέ, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, «οὐ γάρ ἔχομεν ᾧδε μένουσαν πόλιν, ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν», (Ἑβρ. 13,14), τήν πόλιν δηλονότι “τοῦ Θεοῦ ζῶντος” (Ἑβρ. 12,22), τήν πόλιν τοῦ Υἱοῦ καί Θεοῦ τῆς Παναγίας ἀχράντου, Ὑπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας.

Καί νῦν ἱστάμενοι πρό τοῦ ἱεροῦ Θεομητορικοῦ Μνήματος τῆς Ὑπερευλογημένης Παρθένου Μαρίας, ἱκετεύσωμεν αὐτῇ καί μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: «Ἐν χερσί τοῦ δι’ ἡμᾶς, ἐνανθρωπήσαντος ἐκ σοῦ, παραθεμένην τήν ψυχήν, ὡς πλαστουργός σου καί Θεός, πρός τήν ἀκήρατον μετέστησεν εὐφροσύνην· ὅθεν σε σεπτῶς μακαρίζομεν, τήν μόνην καθαράν καί ἀμόλυντον, καί Θεοτόκον ἅπαντες κυρίως, ὁμολογοῦντες κραυγάζομεν· Χριστόν δυσώπει, πρός ὃν μετέστης, σῶσαι τάς ψυχάς ἡμῶν”… καί χάρισαι τήν εἰρήνην τῷ κόσμῳ.  Ἀμήν. Ἔτη πολλά».

Ἅμα τῇ Ἀπολύσει ὁ κρατῶν τήν τάξιν καί εὐπρέπειαν τοῦ Ἱεροῦ Προσκυνήματος Ἡγούμενος Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ προσέφερε κέρασμα ἀναψυχῆς εἰς τό ἡγουμενεῖον.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

Τό Σάββατον, 6^ην /19^ην Αὐγούστου 2023, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ ἑορτή τῆς Δεσποτικῆς ἑορτῆς τῆς Μεταμορφώσεως εἰς τό Ὄρος Θαβώρ, ἐπί τοῦ ὁποίου καί ἔλαβε χώραν τό γεγονός τῆς Μεταμορφώσεως.

Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία ὅλη, ἰδίᾳ δέ ἡ τῶν Ἱεροσολύμων εἰς τήν ὁποίαν ἀνήκει ὡς προσκύνημα τό ὄρος Θαβώρ ἐνθυμεῖται ψάλλουσα καί δοξολογοῦσα τό εἰς τάς Εὐαγγελικάς διηγήσεις γεγονός τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ (Ματθ. 17,2-8 καί Μάρκ. 9, 2-8), ὅτι δηλαδή ὀλίγον χρόνον πρό τοῦ πάθους Αὐτοῦ παρέλαβεν ὁ Κύριος τούς τρεῖς προκρίτους μαθητάς καί ἀνελθών μετ’ αὐτῶν εἰς τό ὄρος Θαβώρ, μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν.

Ὡς ἐξηγοῦν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὑπέκρυψεν τήν ἀνθρωπίνην φύσιν Αὐτοῦ καί ἀπεκάλυψεν, ὅσον ἠδύναντο, νά ἴδουν τήν δόξαν τῆς θείας φύσεως Αὐτοῦ.

Τό πρόσωπον Αὐτοῦ ἔλαμψεν ὑπέρ τόν ἥλιον καί τά ἰμάτια Αὐτοῦ ἐγένοντο λευκά ὡς τό φῶς καί ἐνεφανίσθησαν συλλαλοῦντες μετ’ Αὐτοῦ  Μωϋσῆς ὡς ἐκπρόσωπος τῶν κεκοιμημένων καί ὁ Ἠλίας ὡς ἐκπρόσωπος τῶν ζώντων, νεφέλη δέ φωτεινή ἐπεσκέψατο αὐτούς καί ἠκούσθη φωνή παρά τοῦ Πατρός: «οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα, Αὐτοῦ ἀκούετε».

Τό μυστήριον τοῦτο ἀπεκάλυψεν ὁ Κύριος εἰς τούς μαθητάς Αὐτοῦ, ἵνα ἔχοντες ἰδεῖ τήν δόξαν Αὐτοῦ, νά εἶναι ἐνισχυμένοι κατά τήν ὥραν τοῦ σταυροῦ καί ἵνα δείξῃ εἰς αὐτούς οἵαν δόξαν θά ἀπολαύσουν ἐν τῇ ἀναστάσει τῶν νεκρῶν οἱ δίκαιοι.

Πρός τιμήν καί μνήμην τοῦ ἐξαιρέτου μυστηρίου τούτου ἔλαβε χώραν νυκτερινή θεία Λειτουργίαν ἀπό 12^ης μεσονυκτίου ὥς 3^ης πρωϊνῆς, τῆς ὁποίας προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ.  ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου,  τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Τώμιδος κ. Θεοδοσίου τοῦ Πατριαρχείου Ρουμανίας, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Νικολάου τοῦ Πατριαρχείου Γεωργίας καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κατάρρων κ. Μακαρίου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί πολλῶν ἱερέων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί Ἀραβοφώνων Πρεσβυτέρων τῆς περιοχῆς Γαλιλαίας, ψάλλοντος ἑλληνιστί δεξιά τοῦ κ. Ἀγγέλου Γιαννοπούλου καί τοῦ Πρεσβυτέρου Γεωργίου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἠλείας καί ἀριστερά ἀραβιστί τῆς χορῳδίας τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιμανδρίτου Φιλοθέου, προσευχομένων εἰς τήν ὑπαιθρίαν ταύτην ἀγρυπνίαν δεκάδων χιλιάδων προσκυνητῶν ἐκ διαφόρων Ὀρθοδόξων χωρῶν, ἀνελθόντων εἰς τό ὄρος πεζῇ, λόγῳ τῶν ἀπαραδέκτων περιοριστικῶν μέτρων τῆς Ἰσραηλινῆς Ἀστυνομίας.

Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ταύτης ὡμίλησεν ὁ Μακαριώτατος ἑλληνιστί, ἀραβιστί καί ηὐλόγησε τάς σταφυλάς. Τό ἑόρτιον κήρυγμα τοῦτο ἔχει ὡς ἕπεται:

«Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστέ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τήν δόξαν σου, καθώς ἠδυναντο. Λάμψον καί ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τό φῶς σου τό ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι».

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

Ἡ θεία Χάρις τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ Ἱερῷ τούτῳ ὄρει Θαβώρ, ἵνα εὐχαριστιακῶς ἑορτάσωμεν τήν Μεταμόρφωσιν Αὐτοῦ, ἀκούοντες εἰς τήν κλῆσιν τοῦ ὑμνῳδοῦ λέγοντος: «Δεῦτε ἀναβῶμεν εἰς τό ὄρος Κυρίου, καί εἰς τόν οἶκον τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, καί θεασώμεθα τήν δόξαν τῆς Μεταμορφώσεως Αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρά Πατρός, φωτί προσλάβωμεν φῶς, καί μετάρσιοι γενόμενοι τῷ πνεύματι, Τριάδα ὁμοούσιον ὑμνήσωμεν εἰς τούς αἰῶνας».

Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ ἀποτελεῖ γεγονός, κατά τό ὁποῖον ἀπεκαλύφθη εἰς ὅλον τό βάθος καί πλάτος τό μεγαλεῖον τοῦ Μυστηρίου τῆς θείας Οἰκονομίας, τοῦ μυστηρίου τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ «μυστηρίου τοῦ ἀποκεκρυμμένου ἀπό τῶν αἰώνων ἐν τῷ Θεῷ»,(Ἐφεσ. 3,9).

Τό δέ μέγα τοῦτο μυστήριον τῆς εὐσεβείας, (Α΄ Τιμ. 3,16) εἶναι ὁ ἐν σαρκί φανερωθείς Χριστός, «ὅς ἐν μορφῇ Θεοῦ ὑπάρχων οὐχ ἁρπαγμόν ἡγήσατο τό εἶναι ἴσα Θεῷ, ἀλλ’ ἑαυτόν ἐκένωσε μορφήν δούλου λαβών, ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπων γενόμενος καί σχήματι εὑρεθείς ὡς ἄνθρωπος ἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ», ὡς κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος.

Τήν ὁμολογίαν ταύτην τοῦ Ἀποστόλου Παύλου διατυπώνει μέ ἀκρίβειαν καί ἑρμηνεύει ἐναργέστατα τόν λόγον, διά τόν ὁποίον ἐγένετο ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Χριστοῦ ὁ ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας λέγων: «Ἐπί τοῦ ὄρους μετεμορφώθης, καί ὡς ἐχώρουν οἱ Μαθηταί σου τήν δόξαν σου, Χριστέ ὁ Θεός ἐθεάσαντο, ἵνα ὅταν σε ἴδωσι σταυρούμενον, τό μέν πάθος νοήσωσιν ἑκούσιον, τῷ δέ κόσμῳ κηρύξωσιν, ὅτι σύ ὑπάρχεις ἀληθῶς, τοῦ Πατρός τό ἀπαύγασμα».

Μέ ἄλλα λόγια, κατά τήν Μεταμόρφωσιν τοῦ Κυρίου ἐν τῷ ὑψηλῷ τούτῳ ὄρει Θαβώρ ἐγένετο ἡ ἀποκάλυψις τῆς θεανθρωπίνης ὑποστάσεως Αὐτοῦ, τῆς μείξεως δηλονότι, τῶν δύο φύσεων ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί τῆς ἀποκαλύψεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, δηλαδή τοῦ ἀπαυγάσματος τοῦ Θεοῦ Πατρός. Τό ἀπαύγασμα σημαίνει τήν ἀκτινοβολίαν ἤ τήν λάμψιν ὡς λέγει ὁ ὑμνῳδός: «Ἡ ἀναλλοίωτος φύσις, τῇ βροτείᾳ μιχθεῖσα, τῆς ἐμφεροῦς ἀΰλου Θεότητος, φῶς παραγυμνοῦσα τοῖς Ἀποστόλοις, ἀπορρήτως ἐξέλαμψε». Καί πάλιν: «Θεός ὅλος ὑπάρχων, ὅλος βροτός γέγονας, ὅλῃ τῇ Θεότητι μίξας τήν ἀνθρωπότητα, ἐν ὑποστάσει σου, ἣν ἐν δυσί ταῖς οὐσίαις, Μωϋσῆς Ἠλίας τε, εἶδον ἐν ὄρει Θαβώρ».

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, ἑρμηνεύων τούς λόγους τοῦ Παύλου «Χριστός ὤν ἀπαύγασμα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ» (Πρβλ. Ἑβρ. 1,3) λέγει: «Ὥσπερ γάρ συγγενῶς ἔχει πρός τόν ἥλιον ἀκτίς καί πρός τόν λύχνον τό ἀπαυγαζόμενον φῶς… οὕτω καί τό παρά τῆς δόξης τοῦ Πατρός ἀπαυγασθέν φῶς». Τό παράδειγμα τοῦτο χρησιμοποιεῖ ὁ Ἱερός Πατήρ Γρηγόριος Νύσσης, διά να καταστήσῃ σαφές ὅτι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁμοούσιος τῷ Πατρί καί τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, ἑπομένως τό «τοῦ Πατρός ἀπαυγασθέν φῶς» εἶναι τό ἀπρόσιτον καί ἄκτιστον φῶς τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, μένων ἔκθαμβος πρό τοῦ μυστηρίου τῆς Μεταμορφώσεως λέγει: «ὁ γάρ ‘Λόγος σάρξ’, ἡ σάρξ τε Λόγος ‘ἐγένετο’ εἰ καί μή θείας ἐξειστήκει φύσεως. Ὤ θαύματος πάντα νοῦν ὑπερβαίνοντος! Οὐκ ἔξωθεν ἡ δόξα τῷ σώματι προσεγένετο, ἀλλ’ ἔνδοθεν  ἐκ τῆς ἀρρήτῳ λόγῳ ἡνωμένης αὐτῷ καθ’ ὑπόστασιν τοῦ Θεοῦ Λόγου ὑπερθέου θεότητος». [Και ἁπλούστερον: γιατί ὁ Λόγος ‘ἔγινε σάρκα’ καί ἡ σάρκα Λόγος, ἄν καί δέν εἶχε βγεῖ ἀπό τήν θεία φύσιν Του. Ὤ θαῦμα πού ξεπερνᾶ κάθε νοῦ. Τό σῶμα δέν ἀπόκτησε ἀπ’ ἔξω τήν δόξαν, ἀλλά πήγασε ἀπό μέσα του ἀπό τήν ἀνεξήγητα ἑνωμένη μαζί του κατά τήν ὑπόστασιν ὑπέρθεη θεότητα τοῦ Θεοῦ Λόγου].

Ἀξιοσημείωτον ὅτι κατά τήν Μεταμόρφωσιν  τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ τόπῳ ἀφ’ ἑνός μέν «ἔλαμψε τό πρόσωπον τοῦ Ἰησοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τά δέ ἰμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκά ὡς τό φῶς», (Ματθ. 17,2). Ἀφ’ ἑτέρου δέ, «ἰδού νεφέλη φωτεινή ἐπεσκίασεν αὐτούς, καί ἰδού φωνή ἐκ τῆς νεφέλης λέγουσα· οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα· αὐτοῦ ἀκούετε» (Ματθ. 17,5).

Κατά τόν Ἅγιον Ἰωάννην τόν Δαμασκηνόν ἡ φωτεινή νεφέλη, ἡ ὁποία ἐπεσκίασε τόν Ἰησοῦν συμβολίζει τήν λάμψιν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. «Νεφέλη δέ φωτός ἐπεσκίασε, τό σέλας ζωγραφοῦσα τοῦ Πνεύματος». Ὅσον ἀφορᾷ τήν ἐκ τῆς νεφέλης γενομένην  φωνήν, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός λέγει: «Φωνή Πατρός ἐκ νεφέλης Πνεύματος γέγονεν»· «Οὗτός ἐστίν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός». «Οὗτος ὁ ὤν καί ὁ ὁρώμενος ἄνθρωπος, ὁ χθές γενόμενος ἄνθρωπος, ὁ ταπεινός ἡμῖν συναναστρεφόμενος, οὗ νῦν τό πρόσωπον ἔλαμψεν».  Ὅσον δ’ ἀφορᾷ εἰς τήν θείαν ἐντολήν «Αὐτοῦ ἀκούετε» λέγει: «Ὁ γάρ τοῦτον δεχόμενος, ἐμέ δέχεται, τόν ἀποστείλαντα οὐ δεσποτικῶς ἀλλά πατρικῶς. Ὡς μέν γάρ ἄνθρωπος ἀποστέλλεται, ὡς δέ Θεός ἐν ἐμοί μένει, κἀγω ἐν αὐτῷ.  Ὁ μή τιμῶν τόν μονογενῆ μου Υἱόν καί ἀγαπητόν οὐ τιμᾷ τόν Πατέρα, Ἐμέ τόν πέμψαντα Αὐτόν». «Αὐτοῦ ἀκούετε», ἔχει γάρ ζωῆς αἰωνίου ρήματα. Τοῦτο τῶν τελουμένων συμπέρασμα, αὕτη τοῦ μυστηρίου ἡ δύναμις». [Καί ἀναλυτικώτερον: Ὅποιος δέχεται Αὐτόν, τόν Ἰησοῦν Χριστόν, δέχεται Ἐμένα πού Τόν ἔστειλα ὄχι ὡς Κύριος (ἐξουσιαστής), ἀλλ’ ὡς Πατέρας. Ἀποστέλλεται σάν ἄνθρωπος, ἐν ᾧ σάν Θεός μένει μέσα σ’ ἐμένα κι ἐγώ μέσα σ’ Ἐκεῖνον. Ὅποιος δέν τιμᾷ τόν μονογενῆ καί ἀγαπητό Υἱό μου, δεν τιμᾷ τόν Πατέρα, Ἐμένα πού Τόν ἔστειλα. «Αὐτοῦ ἀκούετε», διότι ἔχει τούς λόγους τῆς αἰωνίου ζωῆς. Αὐτό εἶναι τό συμπερασμα ὅσων τελοῦνται, αὐτή εἶναι ἡ δύναμις τοῦ μυστηρίου τῆς Μεταμορφώσεως]. 

Αὐτήν ἀκριβῶς τήν δύναμιν, τοὐτέστιν τήν δόξαν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καλούμεθα νά ἴδωμεν καί ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, οὐχί με τούς σωματικούς ὀφθαλμούς, ἀλλά με τούς νοερούς ὀφθαλμούς τῆς καθαρᾶς διανοίας καί καθαρᾶς καρδίας.  «Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται» (Ματθ. 5,8), λέγει Κύριος. Πρός τοῦτο καλούμεθα καί πάλιν νά μιμηθῶμεν τούς μαθητάς τοῦ Χριστοῦ, οἱ ὁποῖοι «ἦσαν βεβαρημένοι ὕπνῳ», εἶχαν κυριευθῆ ἀπό βαρύ νυσταγμόν· ἀλλ’ ἐντός ὀλίγου ἐξαγρύπνησαν καί εἶδαν τήν δόξαν Αὐτοῦ. «Διαγρηγορήσαντες δέ εἶδον τήν δόξαν Αὐτοῦ», (Λουκ. 9,32).

Ἀποτινάξωμεν λοιπόν καί ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἀφ’ ἑαυτῶν τόν ὕπνον τῆς ἀκηδίας· ἐγερθέντες μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: «Λάμψον καί ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τό φῶς σου τό ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι». Ἀμήν. Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά!»

Τήν πρωΐαν  ἐτελέσθη θεία Λειτουργία εἰς τόν Κεντρικόν Ναόν τῆς Μεταμορφώσεως, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακοῦ, συλλειτουργούντων Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων καί Ἀραβοφώνων Πρεσβυτέρων καί προσευχομένων ἐντοπίων Ὀρθοδόξων προσκυνητῶν.

Τήν μεσημβρίαν ὁ ἀνακαινιστής τῆς Μονῆς καί ἁγιογραφήσας τόν Ἱερόν Ναόν Ἡγούμενος Ἀρχιμανδρίτης Ἱλαρίων παρέθεσε τράπεζαν εἰς τήν Πατριαρχικήν καί τήν Ἀρχιερατικήν συνοδείαν καί ἄλλους πολλούς.

Ἡ ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος ἑωρτάσθη & εἰς τό Ἱερόν Προσκύνημα τῆς Γεθσημανῆς δι’ Ἀρχιερατικῆς θείας Λειτουργίας, τῆς ὁποίας προεξῆρξεν ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος κ. Ἡσύχιος, συλλειτουργούντων τῶν ἐφημερίων τοῦ Ἱεροῦ Προσκυνήματος καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Εὐλογίου καί μετεχόντων πιστῶν καί προσκυνητῶν, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Εὐαγγέλου Βλιώρα.

Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησε κέρασμα εἰς τό ἡγουμενεῖον ὑπό τοῦ Ἡγουμένου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ.

Ἑωρτάσθη ἐπίσης δι’ Ἑσπερινοῦ ἀφ’ ἑσπέρας καί θείας Λειτουργίας τήν πρωΐαν  εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τῆς Μεταμορφώσεως εἰς Ραμάλλαν, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κυριακουπόλεως κ. Χριστοφόρου, συλλειτουργούντων τῶν ἱερέων ἐφημερίων τοῦ Ναοῦ και  ψαλλόντων τῶν Ἱεροψαλτῶν τῆς Κοινότητος καί προσευχομένων τῶν ἐντοπίων πιστῶν.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας