ΠΑΣΧΑΛΙΟΝ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ Α.Θ.Μ. ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ 2007
ΘΕΟΦΙΛΟΣ Γ ΄
Ἐλέῳ Θεοῦ Πατριάρχης τῆς Ἁγίας Πόλεως Ἱερουσαλήμ
καί πάσης Παλαιστίνης,
παντί τῷ πληρώματι τῆς Ἐκκλησίας, χάριν καί ἔλεος καί εἰρήνην
ἀπό τοῦ Παναγίου καί Ζωοδόχου Τάφου
τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ.
«Οἱ ἀπ΄ αἰῶνος, ἐλευθερώθητε· οἱ πεπεδημένοι, ἐξέλθετε· οἱ ἐν τῷ σκότει ἀνακαλύφθητε· ἀφέθητε, οἱ αἰχμάλωτοι, καί τυφλοί, ἀναβλέψατε· ἔγειραι ὁ καθεύδων Ἀδάμ καί ἀνάστα ἐκ τῶν νεκρῶν· ἐπεφάνη γάρ Χριστός ἡ Ἀνάστασις». (Ἁγ. Ἰω. Δαμασκηνοῦ, PG 96, 604)
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Σήμερον νικητήριοι ὕμνοι ἀντηχοῦν μυστικῶς ἀφ΄ ὅλης τῆς κτίσεως, ἐπιγείου καί οὐρανίου, ὁρωμένης καί ἀοράτου, διά τήν γενομένην παγκόσμιον καί αἰώνιον νίκην τοῦ Χριστοῦ, ἥτις «ἐφώτισε τά σύμπαντα». Σήμερον, τά οὐράνια, ἡνωμένα ἐν τῇ μιᾷ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίᾳ μετά τῶν ἐπιγείων, ἀπό κοινοῦ ἀγάλλονται διά τό Πάσχα τό πάντερπνόν τε καί πανσεβάσμιον· διότι διά τοῦ Χριστοῦ «μία ποίμνη γέγονεν ἀγγέλων καί ἀνθρώπων». Σήμερον, αἱ δυνάμεις τοῦ σκότους, τοῦ θανάτου καί τῆς ἁμαρτίας, ὁριστικῶς καταργηθεῖσαι ἐν Ἰησοῦ Χριστῷ καί διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, κεῖνται τρόπαια τοῦ Βασιλέως τῶν ὅλων, τοῦ ὄντος Α καί Ω, ἀρχῆς καί τέλους (Ἀποκ. 22, 13), δι΄ Οὗ τά πάντα ἐγένετο καί ᾯ τά πάντα γόνυ κάμψει, ἐπουράνιά τε καί ἐπίγεια καί καταχθόνια (Φιλ. 2, 12), κατά τήν ἐνέργειαν τοῦ δύνασθαι αὐτόν καί ὑποτάξαι τῷ Θεῷ Πατρί τά πάντα (Φιλ. 3, 21).
Ἡ νίκη αὕτη δέν εἶναι ἀντιληπτή οὔτε ὁρατή τοῖς μή ἀναγεγεννημένοις διά τοῦ λουτροῦ τῆς ἐν Χριστῷ παλιγγενεσίας καί πνευματικῆς ἐργασίας ἐν τῷ μυστικῷ ἀμπελῶνι καί ὁρατῷ Σώματι τοῦ Χριστοῦ, τῇ Ἐκκλησίᾳ· καθίσταται ὅμως αἰσθητή τοῖς πιστοῖς, καθ΄ ὅ μέτρον, πρός χάριν τοῦ Χριστοῦ «συμπάσχομεν, ἵνα καί συνδοξασθῶμεν» (Ρωμ. 8, 17). Οὕτως, οἱ εἰς Χριστόν πιστεύοντες, διά τῆς δυνάμεως τῆς πίστεως εἰς τόν Ἀναστάντα καί τῆς ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι συμμετοχῆς εἰς τόν Σταυρόν καί τήν Ἀνάστασιν τοῦ Χριστοῦ, τρόπῳ συμμετοχῆς εἰς τά Ἅγια Μυστήρια καί ἐφαρμογῆς τῶν τοῦ Χριστοῦ ἐντολῶν, προβαίνουσιν «ἀπό δόξης εἰς δόξαν, καθάπερ ἀπό Κυρίου Πνεύματος» (Β΄ Κορ. 3, 18), μή ἐμποδιζόμενοι ὑπό ἐξωτερικῶν ἐμποδίων, ἀλλ΄ ἀπολαύοντες τῆς ὑπό Χριστοῦ ἐνεργουμένης ἐν τῷ ἔσω ἀνθρώπῳ ἐλευθερίας, ἔναντι τῶν πάλαι δεσμῶν τῆς θρησκευτικῆς πλάνης καί τῆς ἐμπαθοῦς βιοτῆς. Ταύτην τήν ἡμέραν προεκελάδει χαρμονικῶς ὁ Προφήτης Δαυίδ, λέγων ἐκ προσώπου τοῦ Χριστοῦ, «οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην, οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν· ἐγνώρισάς μοι ὁδοὺς ζωῆς· πληρώσεις με εὐφροσύνης μετὰ τοῦ προσώπου σου, τερπνότητες ἐν τῇ δεξιᾷ σου εἰς τέλος» (Ψαλμ. 15, 10.11). Οὕτω, καθώς λέγει ὁ ἅγιος πατήρ ἡμῶν Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἐπί τῇ Ἑορτῇ τῆς Ἀναστάσεως, «ἔξεστι καί ἡμῖν, ἐάν θέλωμεν, αὐξῆσαι, καί τήν δοθεῖσαν ἡμῖν χάριν μεγαλῦναι [τήν] διά τοῦ βαπτίσματος· αὔξεται δέ δι΄ ἔργων ἀγαθῶν, καί λαμπροτέρα γίνεται καί φαιδρότερον ἡμῖν παρέχει τό φῶς» (PG 50, 442).
Ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἡμῶν, καταγγέλλουσα καί εὐαγγελιζομένη ὡς ἑαυτῆς κρηπῖδα «Ἰησοῦν καί τήν Ἀνάστασιν» (Πράξ. 17, 18), προβάλλει ἑαυτήν, τό Σῶμα τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ, ὡς τήν ἐλπίδα τῆς ἀνθρωπότητος, εἰς τό ὁποῖον Σῶμα ἡ ἀνθρωπότης ἐγκεντριζομένη καί χάριτι Χριστοῦ, δυνάμει δέ τοῦ Ἁγίου καί Ζωαρχικοῦ Πνεύματος, μεταβαλλομένη ἀπό ἀγριελαίου εἰς καλλιέλαιον, δικαιοῦται, ἁγιάζεται, φωτίζεται καί θεοῦται, ὑπερβαίνουσα τά φυσικά μεταπτωτικά ὅρια τῆς φθορᾶς, τῆς θνητότητος καί τῆς ἀπέλπιδος ἁμαρτίας. Ἐν γάρ τῷ Ἀναστάντι Χριστῷ ἐπελύθη ὁριστικῶς τό ἀνθρωπίνως ἄλυτον καί ἄφευκτον τοῦ θανάτου καί τοῦ Ἅιδου τοῦ παμφάγου, τοῦ πάλαι τιτρῴσκοντος ἀνεξαιρέτως δικαίους καί ἀδίκους· «ποῦ σου θάνατε, τό κέντρον; Ποῦ σου Ἅιδη, τό νῖκος;» (Ρωμ. 15, 55). Διότι «κατεπόθη», σοῦ στένοντος, «τό κράτος, καί ὧνπερ ἐβασίλευας ἐστέρησαι, οὕς δέ κατέπιες ἰσχύσας, πάντας ἐξήμεσας· ἐκένωσε γάρ τούς τάφους ὁ Σταυρωθείς, οὐκ ἰσχύει τοῦ θανάτου τό κράτος».
Σήμερον, καθώς ἀνατέλλει «αὐτή ἡ τῆς ἁγίας Κυριακῆς λαμπρά καί φαεσφόρος ἡμέρα, ἐν ᾗ τό ἄκτιστον φῶς σωματικῶς ἐκ τοῦ Τάφου πρόεισιν, ὡς Νυμφίος ὡραῖος τῷ κάλλει τῆς Ἀναστάσεως», κατά τόν ἅγιον Πατέρα ἡμῶν Ἰωάννην τόν Δαμασκηνόν (PG 96, 628), τά εὐαγγέλια τῆς ἐν Χριστῷ ἀνακαινίσεως καί σωτηρίας τῆς ἀνθρωπότητος περιάγουσι τῆς γῆς τά πέρατα, ὁ δέ ἱστορικός χρόνος εἰς τό ἑξῆς ἑνοποιεῖται, καθώς «ἡμέρᾳ τῇ ἡμέρᾳ» ἐγγίζει ὁ ἀπαρτισμός τῆς ὀγδοάδος, ἡ ἔλευσις τῆς ἐν Χριστῷ καθολικῆς Ἀναστάσεως καί Δευτέρας ἐπιφανοῦς τοῦ Κυρίου Παρουσίας, ἀνακαινίσεως δέ τοῦ σύμπαντος κόσμου, ἧς ἡ ἀπαρχή ὁ σήμερον Ἀναστάς ἐκ τοῦ Παναγίου Τάφου, οὗ τήν διαφύλαξιν ἡ Ἁγιοταφιτική Ἀδελφότης παρά Θεοῦ ἐμπεπιστεύμεθα, καί ἐξ Ἱερουσαλήμ Ἀνατείλας Χριστός ὁ ἀληθινός Θεός ἡμῶν.
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Ἡ Ἀνάστασις τοῦ Κυρίου καί ἡ ἀληθής ἐν Χριστῷ ζωή τῶν πιστῶν, ἀποτελοῦσι σημεῖον ἀναφορᾶς καί ἐλπίδος δι΄ ὅλην τήν ἀνθρωπότητα· διότι ἐν τῷ Χριστῷ «σφόδρα δοξασθησόμεθα, ἐν εὐτελείᾳ τήν δόξαν Κυρίου κατοπτριζόμενοι», ἀρκεῖ, ἵνα ἡ πολιτεία τῶν Χριστιανῶν κοσμῆται διά τῶν ἐν Χριστῷ ἔργων, καί ἵνα «παντοδαπῶν ἀρετῶν τάς λαμπάδας ἑαυτῶν ἐμπιπλῶμεν, καί τῷ ἐλαίῳ τῆς εὐποιίας [καί ἐλεημοσύνης] ταύτας ἀφθόνως ἀρδεύωμεν καί τῷ φωτιστικῷ πυρί τῆς Ὀρθοδόξου ἀνάπτωμεν Πίστεως». Οὕτω θά ὑπερβαίνωμεν ἀσφαλῶς τάς περί κύκλῳ δοκιμασίας, αἱ ὁποῖαι ἰδιαιτέρως πλήττουν τόν πολυπαθῆ ἡμῶν Ἅγιον τοῦτο Τόπον, ἀλλά καί σύμπασαν τήν ἀνθρωπότητα. «Εἴ τις, λοιπόν, εὐσεβής καί φιλόθεος, ἀπολαυέτω τῆς καλῆς ταύτης καί φαιδρᾶς πανηγύρεως· πάντες ἀπολαύσατε τοῦ πλούτου τῆς χρηστότητος· Ἀνέστη Χριστός καί ζωή πολιτεύεται, ἐφάνη δέ ἡ κοινή Βασιλεία. Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν».
Χριστός Ἀνέστη!
Ἐν τῇ Ἁγίᾳ Πόλει Ἱερουσαλήμ ΑΓΙΟΝ ΠΑΣΧΑ ‚ϐζʹ
Μετά Πατρικῶν Εὐχῶν καί Πατριαρχικῶν Εὐλογιῶν,
Διάπυρος πρός Κύριον Εὐχέτης,
ΘΕΟΦΙΛΟΣ Γ΄
Πατριάρχης Ἱεροσολύμων