ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗΝ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ, ΕΝ ΤΩι ΦΡΕΑΤΙ ΤΟΥ ΙΑΚΩΒ
«Ἀλλ΄ ἔρχεται ὥρα, καί νῦν ἐστιν, ὅτε οἱ ἀληθινοί προσκυνηταί προσκυνήσουσι τῷ Πατρί ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ· καί γάρ ὁ Πατήρ τοιούτους ζητεῖ τούς προσκυνοῦντας Αὐτόν. Πνεῦμα ὁ Θεός, καί τούς προσκυνοῦντας Αὐτόν ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν» (Ἰω. 4, 23.24).
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ Ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί εὐσεβεῖς προσκυνηταί,
«Ὡς ὄντως ἱερά καί πανέορτος αὕτη ἡ σωτήριος» ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τῆς γυναικός Σαμαρείτιδος, καθ’ ἥν ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ἀπεκάλυψε τό ἀπ’ αἰῶνος κεκρυμμένον μυστήριον τῆς σοφίας τοῦ Θεοῦ καί Πατρός. Τό Μυστήριον δέ τοῦτο, τό ἀποκαλυφθέν εἰς τήν Σαμαρείτιδα γυναῖκα ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ τόπῳ παρά τῷ Φρέατι τοῦ Ἰακώβ, ἔνθα νῦν ἱστάμεθα, ἤλθομεν καί ἡμεῖς νά ἑορτάσωμεν καί συμπανηγυρίσωμεν μετ’ αὐτῆς καί δι’ αὐτῆς.
Καί τοῦτο, διότι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, διά πρώτην φοράν ἐδῶ ἐφανέρωσεν, ὅτι Αὐτός ἐστιν ὁ Θεός Λόγος, ὁ ἐκ τοῦ Πατρός ἐκπορευόμενος, Αὐτός ἐστιν ὁ ζῶν Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ σῴζων καί ἁγιάζων καί φωτίζων τούς ἐν πίστει καί ἀληθείᾳ προσκυνοῦντας Αὐτόν. Μέ ἄλλα λόγια, ὁ Χριστός, τό πρῶτον ἐφανέρωσεν εἰς τήν Σαμαρείτιδα γυναῖκα, τήν μετέπειτα ἀναδειχθεῖσαν ἁγίαν Μάρτυρα τοῦ Χριστοῦ, τήν καί σήμερον τιμωμένην, ὅτι ὁ Θεός, ἐπειδή εἶναι πνεῦμα, δέν περιοιρίζεται εἰς συγκεκριμένον τόπον ἤ χῶρον, ὡς ἐπίστευον οἱ συμπολῖται αὐτῆς, καί ὅτι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι Τόν λατρεύουν, πρέπει νά Τόν προσκυνοῦν μέ τάς ἐσωτερικάς των πνευματικάς δυνάμεις, μέ καθαρότητα τῆς καρδίας καί τοῦ νοός, ἀλλά καί μέ ἀληθῆ ἐπίγνωσιν τοῦ Θεοῦ καί τῆς λατρείας ἡ ὁποία ἁρμόζει εἰς Αὐτόν.
Αὐτήν ἀκριβῶς τήν ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ προσκύνησιν καί λατρείαν προσφέρει τῷ Θεῷ Πατρί ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία διά τῆς τελέσεως τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ἔνθα γινόμεθα κοινωνοί τοῦ Αἵματος καί τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, ἔνθα, μέ ἄλλα λόγια γινόμεθα κοινωνοί τοῦ Θανάτου καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Ἡ σημερινή ἑορτή τῆς Σαμαρείτιδος εἰς αὐτόν τοῦτον τόν τόπον, ἔνθα ἡ Σαμαρεῖτις ἐποτίσθη μέ τό πνευματικόν Ὕδωρ τῆς Ζωῆς, τοὐτέστι μέ τό Πνεῦμα τοῦ Χριστοῦ, τό Πνεῦμα τῆς Ἀληθείας, ἔχει ἰδιαιτέραν σημασίαν διά τήν Ἐκκλησίαν τῶν Ἱεροσολύμων, ἡ ὁποία διαμέσου τῶν αἰώνων κατέστη οὐχί μόνον κῆρυξ τῆς ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ Πίστεως τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, ἀλλά καί φύλαξ τῶν ἱστορικῶν καί ἀψευδῶν τεκμηρίων τῆς ἐπιγείου ζωῆς καί διδασκαλίας τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.
«Ἀλλ’ ἔρχεται ὥρα καί νῦν ἐστι», λέγει ὁ Χριστός εἰς τήν Σαμαρείτιδα, «ὅτε οἱ ἀληθινοί προσκυνηταί προσκυνήσουσι τῷ Πατρί ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ». Τά ἴδια λόγια ἀπευθύνει καί εἰς ἡμᾶς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὁ Χριστός, εἰς ἡμᾶς τούς προσκυνοῦντας Αὐτόν, διότι οὕτω θέλει αὐτούς οἱ ὁποῖοι προσκυνοῦν τόν Θεόν Πατέρα· δηλαδή οἱ πραγματικοί προσκυνηταί πρέπει νά λατρεύουν τό Θεόν μέ θεοφωτίστους τάς πνευματικάς δυνάμεις των καί μέ λατρείαν ὄχι τυπικήν καί σκιώδη, ἀλλά πραγματικήν καί ἐμπεπνευσμένην ἀπό πλήρη ἐπίγνωσιν τῆς ἀληθείας. Διότι καί ὁ Πατήρ ζητεῖ ἐπιμόνως τέτοιοι πραγματικοί καί ἀληθινοί προσκυνηταί νά εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι Τόν λατρεύουν.
Ὡς ἡ Σαμαρεῖτις «πίστει ἐλθοῦσα ἐν τῷ φρέατι ἐθεάσατο τό τῆς σοφίας ὕδωρ» τοὐτέστι τόν Χριστόν, ὡς λέγει ὁ Ὑμνῳδός «ᾧ ποτισθεῖσα δαψιλῶς, βασιλείαν τήν ἄνωθεν ἐκληρώσατο αἰωνίως ἡ ἀοίδιμος» (Κοντάκιον), οὕτω καί ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου, μιμούμενοι τήν τῆς Σαμαρείτιδος πίστιν, σπεύσωμεν εἰς τό πνευματικόν Φρέαρ τοῦ Ἰακώβ, τοὐτέστιν εἰς τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, ἵνα ἴδωμεν τήν Ἐνυπόστατον Σοφίαν τοῦ Θεοῦ καί ποτισθῶμεν δαψιλῶς καί κληρονομήσωμεν τήν αἰώνιον ζωήν, τήν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ. Ἀμήν.