1

ΜΗΝΥΜΑ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΟΙΣ 2007

ΜΗΝΥΜΑ

ΤΗΣ Α. Θ. Μακαριότητος

ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ κ. κ. ΘΕΟΦΙΛΟΥ

ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΟΙΣ 2007

“Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη

ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία.” (Λουκ. 2, 14).

Ἀρχαίᾳ ἐκκλησιαστικῇ παραδόσει καί τάξει ἑπόμενοι, ἐξήλθομεν ἐκ τῆς πόλεως τῶν πόλεων, Ἱερουσαλήμ τῆς Ἁγίας, τῆς καθέδρας τοῦ Βασιλέως τοῦ Μεγάλου καί ἤλθομεν εἰς Βηθλεέμ, “τήν οὐδαμῶς ἐλαχίστην ἐν τοῖς ἡγεμόσιν Ἰούδα” (Μιχ. 5,14).  Εἰς αὐτήν ἐλθόντες, βιοῦμεν καί πάλιν τό παράδοξον καί ὑπέρλογον μυστήριον, δι’ οὗ ὁ Θεός ηὐλόγησε καί ἐτίμησεν αὐτήν. Βιοῦμεν τό γεγονός ὅτι ὁ Θεός ἡμῶν ὁ ἄναρχος καί αἰώνιος, ὁ ἐξ ἀγἀπης ἀποκαλύψας Ἑαυτόν πάλαι ποτέ ἐν τῇ δημιουργίᾳ τοῦ κόσμου καί τῇ πλάσει τοῦ ἀνθρώπου, μή φέρων ὁρᾶν τυραννούμενον ὑπό τοῦ διαβόλου τό ἀπομακρυνθέν ἀπ’ Αὐτοῦ πλάσμα τῶν χειρῶν Αὐτοῦ, τόν ἄνθρωπον, ηὐδόκησεν ἐν ἐσχάτοις χρόνοις, ἐπί Καίσαρος Αὐγούστου τοῦ Ρωμαίου αὐτοκράτορος, ἵνα ὁ Μονογενής Υἱός Αὐτοῦ γένηται ἄνθρωπος. Τοῦτο τό μυστήριον ὑπό τῶν θεοπνεύστων προφητῶν προανηγγέλθη, “ἰδού ἡ Παρθένος ἐν γαστρί ἕξει καί τέξεται Υἱόν” ( Ἡσαΐου 7, 14), ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ὑπό τῆς ἀειπαρθένου Μαρίας ἀνθρωπίνως ἐτελεσιουργήθη, ὑπό Ἰωσήφ τοῦ μνήστορος διηκονήθη, ὑπό τῶν ἀγραυλούντων ποιμένων ἐθεάθη, ὑπό τῶν μάγων τῆς Ἀνατολῆς προσεκυνήθη, ἐν Γραφαῖς Ἁγίαις παρεδόθη καί ὑπό τῆς Ἐκκλησίας ὡς ἡ πρώτη ὁρατή φανέρωσις τῶν ἐπαγγελιῶν τοῦ Θεοῦ διεφυλάχθη καί διεκηρύχθη.

Πίστει προσεγγίζων τό μυστήριον τοῦτο ὁ θεοφόρος τῆς Ἐκκλησίας Πατήρ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας, ἐξηγεῖ ὅτι ἐν τούτῳ: “Θεός κατακιρνᾶται τῇ ἀνθρωπίνῃ φύσει, ἵνα τῷ ὕψει τοῦ Θεοῦ συναπαρτισθῇ τό ἀνθρώπινον” (Κατά Ἀνθρωπομορφιτῶν ΚΑ΄, P.G. 76, 1152).  “Ζωοποιεῖ Χριστός διά τῆς ἰδίας σαρκός τούς κατεφθαρμένους” (Εὐσεβ. Βασιλίσσαις PG. 76, 1228A). “Σάρκα λαβών καί ἰδίαν αὐτήν ποιησάμενος, ἐγεννήθη σαρκικῶς διά τῆς ἁγίας Θεοτόκου Μαρίας” (Ἁγ. Κυρίλλ., Εὐσεβ. Βασιλίσσαις, P.G. 76, 1205Α). Ἐν ἐκχειλίσει χαρᾶς πεπληρωμένης, θά δηλώσῃ ἔτι πλατύτερον, “Σήμερον Χριστός ὁ Δεσπότης τήν τῆς φιλανθρωπίας γέννησιν ἀνεδέξατο… Ὁ τῆς φιλανθρωπίας Λόγος κενοῦται, ὁ ἄσαρκος σαρκοῦται, ὁ ἁφῇ μή ὑποπίπτων διά τό τῆς φύσεως ἀσώματον, ψηλαφᾶται, ὁ ἄναρχος ὑπό ἀρχήν γίνεται σωματικήν, ὁ τέλειος αὔξει, ὁ πλούσιος ἐν καταλύματι τίκτεται, ὁ περιβάλλων τόν οὐρανόν ἐν νεφέλαις, σπαργανοῦται, ὁ βασιλεύς ἐν φάτνῃ κατατίθεται.” (Ἀττικοῦ ἐπισκόπου, παρά Ἁγ. Κυρίλλ. Ἀλεξανδρείας, Εὐσεβ. Βασιλίσσαις, P.G.76, 1213B).

Τό μυστήριον τοῦτο ἀκολουθούμενον ὑπό τῶν ἄλλων μυστηρίων τῆς τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐπί γῆς παρουσίας καί δράσεως, τῆς Βαπτίσεως δηλονότι, Μεταμορφώσεως,  Σταυρώσεως, Ἀναστάσεως καί Ἀναλήψεως, ἀποτελεῖ τόν ἀκρογωνιαῖον λίθον τοῦ διδακτικοῦ καί ἁγιαστικοῦ ἔργου τῆς Ἐκκλησίας. Ἐπί τοῦ προσώπου, τοῦ ἔργου καί τῆς διδασκαλίας τοῦ σαρκωθέντος καί ἐνανθρωπίσαντος Κυρίου, ἑδραζομένη ἡ ὑπ’ Αὐτοῦ ἱδρυθεῖσα Ἐκκλησία, τό σῶμα Αὐτοῦ, προσλαμβάνει τόν ἄνθρωπον διά τοῦ Βαπτίσματος καί τῶν ἄλλων μυστηρίων αὐτῆς, διδάσκει καί ἐξανθρωπίζει τοῦτον, θεραπεύει καί ἀναμορφοῖ εἰς τό ἀρχαῖον θεοειδές αὐτοῦ κάλλος. Ὡς ὁ Κύριος αὐτῆς λαθών ἐτέχθη ὑπό τό σπήλαιον, οὕτω καί ἡ Ἐκκλησία, ἀθορύβως πλήν ἐνεργῶς καί δραστικῶς, ἐνεργεῖ  εἰς τήν κοινωνίαν ὡς “μικρά ζύμη, ἥτις ὅλον τό φύραμα ζυμοῖ.” (Κορ. Α΄,5, 6).

Τό θεραπευτικόν καί μεταμορφωτικόν ἔργον αὐτῆς διά  τόν ἄνθρωπον τελεῖ ἡ Μία Ἁγία Καθολική καί Ἀποστολική τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία ἀνά τά πέρατα τοῦ κόσμου καί ἡ τοπική τῶν  Ἱεροσολύμων, ἡ Μήτηρ τῶν Ἐκκλησιῶν, ἡ ἱδρυθεῖσα ὑπ’ Αὐτοῦ τοῦ Κυρίου, εἰς τούς τόπους τῆς ἐμφανείας Αὐτοῦ, τούς τόπους τῆς χάριτος. Ἐπ’ αὐτῶν “ἐπιδημήσας ἐπ’ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν ὁ τοῦ Πατρός Μονογενής Θεός Λόγος, πρῶτον ἀνέδειξε τῶν Ἱεροσολύμων ποιμένα καί διδάσκαλον καί πιστόν οἰκονόμον τῶν μυστηρίων τῶν πνευματικῶν” τόν κατά σάρκα ἀδελφόν Αὐτοῦ Ἰάκωβον τόν Ἀδελφόθεον, ἀδιάκοποι διάδοχοι τοῦ ὁποίου ὑπῆρξαν οἱ Προκαθήμενοι Ἐπίσκοποι καί Πατριάρχαι Σιών τῆς Ἁγίας. Οὗτοι μετά τῆς περί αὐτούς Ἀδελφότητος τῶν Σπουδαίων καί τοῦ ὀρθοδόξου κλήρου αὐτῶν διεφύλαξαν τούς ἁγίους τόπους ὡς τόπους ἀποκαλύψεως τοῦ Θεοῦ καί ὡς τόπους λατρείας Αὐτοῦ ὑπό τοῦ ὀρθοδόξου χριστιανικοῦ ποιμνίου αὐτῶν. Ἐν αὐτοῖς τοῖς τόποις καί ναοῖς, ἐν οἷς καί ὁ περικαλλής οὗτος Κωνσταντίνειος καί Ἰουστινιάνειος τῆς Βασιλικῆς τῆς Γεννήσεως, ἐσφυραλατήθη τό ὀρθόδοξον χριστιανικόν δόγμα καί ἦθος, τῆς ἐλευθέρας συνεργίας Θεοῦ καί ἀνθρώπου, τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ σεβασμοῦ τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καί τῆς ἐλευθερίας τῶν λαῶν, τό θεμελιωθέν ἐπί τοῦ ὕμνου τοῦ ἀπαγγελθέντος ὑπό τῶν ἀγγέλων ἀπό τῶν οὐρανῶν τῆς πόλεως ταύτης, τοῦ: “Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία” (Λουκ. 2, 14).

Τοῦ θεϊκοῦ καί σωτηρίου τούτου μηνύματος ἀνάγκην ἀπόλυτον ἔχει ὁ ἄνθρωπος σήμερον εἴπερ ποτέ καί ἄλλοτε. Παρά τάς ἀξιολόγους καί ἐπαινετάς τεχνικάς, πολιτικάς, ἐπιστημονικάς καί πνευματικάς αὐτοῦ ἐπιδόσεις, προόδους, ἐπιτεύξεις, προσπαθείας, συμφωνίας καί συνθήκας εἰρήνης, ὁ ἄνθρωπος τοπικῶς καί παγκοσμίως πολλῶν ὑπολείπεται εἰσέτι. Οἱ πόλεμοι, ἡ τρομοκρατία, αἱ ἀσθένειαι ὡς συνέπειαι τῆς ἁμαρτίας, αἱ αὐθαίρετοι ἀνθρώπιναι παραβιάσεις τοῦ θείου τρόπου λειτουργίας τῆς φύσεως, ἀφήνουν καθημερινῶς ἑκατοντάδας καί χιλιάδας θυμάτων ἀνθρωπίνων ζωῶν. Ὁ ἄνθρωπος καί ἡ ζωή αὐτοῦ δἐν ἀποτελεῖ διά πολλούς ὑψίστην ἀξίαν. Τό ὑπό τοῦ Θεοῦ χορηγηθέν αὐτῷ αὐτεξούσιον πολλάκις καταπολεμεῖται καί καταστρατηγεῖται πολιτικῶς καί θρησκευτικῶς καί ἡ διεκδίκησις τοῦ δικαιώματος χρήσεως τοῦ θείου δώρου τούτου στοιχίζει αὐτῷ τήν ζωήν. Ὁ ἄνθρωπος, ἐλεούμενος ὑπό τοῦ Θεοῦ, πολλάκις δέν ἐπιδεικνύει ἔλεος πρός τόν συνάνθρωπον, ἐνῷ ζητεῖ τοῦτο δι’ ἑαυτόν.

Ἡ θεραπεία μιᾶς τοιαύτης καταστάσεως εὑρίσκεται ἐν τῇ προσλήψει καί οἰκειοποιήσει καί ἐνεργοποιήσει τῶν ἀποκαλυφθέντων ὑπό τοῦ Θεοῦ τοῖς ἀνθρώποις ἐν τῷ ἐνανθρωπίσαντι Υἱῷ Αὐτοῦ τῷ Μονογενεῖ. Τῆς ταπεινώσεως τοῦ δι’ ἡμᾶς νηπιάσαντος σαρκί καί ἐν σπηλαίῳ γεννηθέντος καί ἐν φάτνῃ ἀνακλιθέντος. Τῆς εἰρήνης Αὐτοῦ ὡς Ἄρχοντος τῆς εἰρήνης. Τῆς ἀρνήσεως χρήσεως πάσης βίας ἐν τῇ καταδιώξει Αὐτοῦ ἀπό σπαργάνων καί τῇ προσφυγίᾳ Αὐτοῦ εἰς Αἴγυπτον. Τῆς πτωχείας Αὐτοῦ, “ἥν ἐπτώχευσε δι’ ἡμᾶς, πλούσιος ὤν, ἵνα ἡμεῖς τῇ ἐκείνου πτωχείᾳ πλουτήσωμεν” (Κορ.Β’, 8, 9). “Τῆς χάριτος, ἥντινα πάντες ἐλάβομεν ἐκ τοῦ πληρώματος Αὐτοῦ” (Ἰω. 1, 15).

Τό χαρμόσυνον, ἐλπιδοφόρον  καί σωτήριον τοῦτο μήνυμα ἀπαγγέλλομεν παντί τῷ ποιμνίῳ Ἡμῶν, ὁπουδήποτε γῆς, εὐχόμενοι αὐτῷ ὑγιείαν, δύναμιν, εἰρήνην, πρόοδον, εὐημερίαν καί πᾶσαν εὐλογίαν πνευματικήν καί δεόμενοι τοῦ Θεοῦ, ὅπως φωτίσῃ διά τοῦ Πνεύματος Αὐτοῦ τούς ἡγέτας τῶν λαῶν  διά τήν εὐόδωσιν τῶν εἰρηνευτικῶν διαπραγματεύσεων καί προσπαθειῶν ὑπέρ ἐπικρατήσεως τῆς εἰρήνης εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν καί σύμπαντα τόν κόσμον.

Ἐν τῇ Ἁγίᾳ Πόλει Βηθλεέμ, ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2007

Διάπυρος πρός Κύριον Εὐχέτης

ΘΕΟΦΙΛΟΣ Γ΄

Πατριάρχης Ἱεροσολύμων