1

Η ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΛΕΝΗΣ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

Τήν Παρασκευήν, 20ήν Μαΐου / 2ραν Ἰουνίου 2023, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου μέ μετάθεσιν ἡ ἑορτή τῶν Ἁγίων ἐνδόξων καί θεοστέπτων μεγάλων βασιλέων καί ἰσαποστόλων  Κωνσταντίνου καί Ἑλένης.

Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία τιμᾷ τόν μέγαν Κωνσταντῖνον ὡς ἰσαπόστολον, διότι μέ τό διάταγμα τῶν Μεδιολάνων τοῦ ἔτους 312 μ.Χ. ἀνεγνώρισε τόν Χριστιανισμόν ὡς ἐλευθέραν θρησκείαν τοῦ Ρωμαϊκοῦ κράτους, καί ἐπέτρεψε τήν ἀνέγερσιν Ναῶν διά τήν λατρείαν τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ διά Χριστοῦ τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Υἱοῦ Αὐτοῦ. Τιμᾷ καί τήν μητέρα αὐτοῦ Ἁγίαν Ἑλένην κατά τήν ἡμέραν ταύτην, διότι, ἑπομένῃ  τῷ  υἱῷ αὐτῆς βασιλεῖ, ἦλθεν εἰς τούς Ἁγίους Τόπους καί ἀνήγειρε τόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως ἐπί τοῦ Ἁγίου Τάφου καί τό Μαρτύριον ἐπί τοῦ Φρικτοῦ Γολγοθᾶ   καί τήν Βασιλικήν τῆς Γεννήσεως εἰς Βηθλεέμ καί ἄλλας ἐκκλησίας εἰς διαφόρους τόπους τῆς ἐνσάρκου ἐπιδημίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Τήν ἑορτήν αὐτήν ἑώρτασεν τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων διά τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος εἰς τόν ἐν αὐτῇ κεντρικόν μοναστηριακόν Ἱερόν Ναόν τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης, προστατῶν αὐτῆς.

Ἡ ἑορτή ἑωρτάσθη ἀφ’ ἑσπέρας δι’ Ἑσπερινοῦ, χοροστατοῦντος τοῦ Μακαριωτάτου Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συνιερουργούντων τοῦ Τυπικάρη τοῦ Ναοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Ἀλεξίου, τοῦ Γέροντος Καμαράση Ἀρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου, τοῦ Ἐξάρχου τῶν Ἀθηνῶν Ἀρχιμανδρίτου π. Ραφαήλ τῶν ἐφημερίων τοῦ  Ναοῦ Ἀρχιμανδριτῶν π. Στεφάνου καί π. Ἀμφιλοχίου, τῶν Ἀρχιμανδριτῶν π. Ἐπιφανίου, π. Κλαυδίου, π. Μελετίου καί π. Διονυσίου, Ἀραβοφώνων Πρεσβυτέρων, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Δοσιθέου, ψάλλοντος τοῦ Ἱεροδιακόνου Συμεών καί τῶν μελῶν τῆς Ἀδελφότητος.

Μετά τόν Ἑσπερινόν ἡ Ἀδελφότης παρεκάθισεν εἰς τό προαύλιον τοῦ Ἐπιτροπικοῦ καί ἔλαβε τό κόλλυβον καί τό παξιμάδιον μετ’ οἴνου.

Τήν πρωΐαν τῆς ἑορτῆς ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος προεξῆρξεν ὡς λειτουργός εἰς τόν Ναόν τοῦτον, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Τυπικάρη Ἀρχιμανδρίτου π. Ἀλεξίου, τοῦ ἐφημερίων τοῦ Ναοῦ ὡς ἄνω, τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Ἱερωνύμου, τοῦ Ἀραβοφώνου Πρεσβυτέρου π. Γεωργίου Μπαράμκη ἐφημερίου τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου καί τοῦ π. Γιοῦσεφ Χόδαλη, ἐφημερίου ἐν Μπετζαλλᾳ,  τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Δοσιθέου, συμπροσευχομένων ἐκπροσώπων τοῦ Πατριαρχείου  Μόσχας καί Ρουμανίας, προσευχομένων δύο Ἀρχιερέων τοῦ Πατριαρχείου τῆς Σερβίας Ἰωάννου καί Δαμασκηνοῦ, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Εὐαγγέλου Βλιώρα τῆς Προξένου κ. Χριστίνης Ζαχαριουδάκη, μελῶν τοῦ Προξενείου καί τῆς κας Ζωζωνάκη ἐκπροσώπου τῆς Ε.Ε. μετά τοῦ συζύγου αὐτῆς καί πολλῶν πιστῶν ἐντοπίων καί προσκυνητῶν ἐκ διαφόρων χωρῶν.

Ἅμα τῇ ἀπολύσει ὁ Μακαριώτατος καί οἱ Ἱερεῖς  ἐνδεδυμένοι καί κληρικοί καί λαός συμψάλλοντες ἀνῆλθον εἰς τά Πατριαρχεῖα, λαμβάνοντες κατά τό ἔθος  τό ἀρτίδιον εὐλογίας ἐκ τῶν χειρῶν τῆς ἀρτοποιοῦ ἡγουμένης Σεραφείμας ἐν τῇ διαβάσει πρός τήν αἴθουσαν τοῦ Θρόνου.

Ἐνταῦθα ὁ Μακαριώτατος προσεφώνησε διά τῆς κάτωθι προσφωνήσεως Αὐτοῦ ὡς ἕπεται:

«Τάς αἰσθήσεις ἐκτείνας πρός οὐρανόν, καί τῶν ἄστρων μανθάνων τήν καλλονήν, ἐκ τούτων μεμύησαι, τῶν ἁπάντων τόν Κύριον, τοῦ Σταυροῦ δέ τό ὅπλον, ἐν μέσῳ ἀνέλαμψε, διαγράφον ἐν τούτῳ, νικᾶν καί κρατύνεσθαι· ὅθεν τῆς ψυχῆς σου, ἐπανοίξας τό ὄμμα, τό γράμμα ἀνέγνωκας, καί τόν τρόπον μεμάθηκας, Κωνσταντῖνε πανσέβαστε· πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τήν ἁγίαν μνήμην σου», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.

 Ἐκλαμπρότατε Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος κ. Εὐάγγελε Βλιώρα,

Σεβαστοι Ἅγιοι Πατέρες καί Ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

Σήμερον ἡ κατ’ ἀνατολάς Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία καί δή ἡ τῶν Ἱεροσολύμων Ἐκκλησία τιμᾷ τήν Ἱεράν μνήμην τῶν Ἁγίων ἐνδόξων, θεοστέπτων καί ἰσαποστόλων μεγάλων βασιλέων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης.

Ἡ ἡγετική προσωπικότης τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου συνέβαλε ἀναμφιβόλως ἀποτελεσματικά εἰς τήν ἀναμόρφωσιν τῆς ἱστορίας τῆς ἀνθρωπότητος διά τῆς ἀναγνωρίσεως τῆς Χριστιανικῆς πίστεως καί τῆς ἐν τῷ κόσμῳ ἀποστολῆς τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ὑπ’ αὐτοῦ σύγκλησις τῆς ἐν Νικαίᾳ τῷ 325 μ.Χ.  Πρώτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τῶν τριακοσίων δέκα καί ὀκτώ θεοφόρων Πατέρων ἀποτελεῖ ὁρόσημον εἰς τήν θεσμικήν διοργάνωσιν τῆς ἐπί γῆς στρατευομένης Ἐκκλησίας.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος, ἐξαίρων τήν πολιτικήν καί θρησκευτικήν σημασίαν τοῦ ἔργου τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, τῆς ἀνασυγκροτήσεως δηλονότι τοῦ κράτους εἰς ἑνιαίαν Αὐτοκρατορίαν Ἀνατολῆς καί Δύσεως, χάρις εἰς τήν παρασχεθεῖσαν ἐλευθερίαν εἰς τούς Χριστιανούς καί τήν Ἐκκλησίαν λέγει: «…τοῖς χριστιανῶν πράγμασι τά Ρωμαίων συνηύξησε, καί συνεισῆλθε τῇ ἐπιδημίᾳ Χριστοῦ τό κράτος».

Ὁ δέ ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας, διαλαλῶν τόν ἄρρηκτον σύνδεσμον τῆς εὐλαβείας τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης πρός τούς Ἁγίους Τόπους, λέγει: «Κωνσταντῖνον πιστοί σύν τῇ μητρί τιμήσωμεν· τοῦ Προφήτου γάρ αὐτοί λόγους ἀκροασάμενοι, ἐν κέδρῳ καί πεύκῃ καί κυπαρίσσῳ, τόν τρισύνθετον Σταυρόν κατενόησαν, δι’ οὗ τό σωτήριον πάθος ἐξηκολούθησε, … καί τοῦτο εὑρόντες ἀνέδειξαν αὐτοί…», «Πράξεσι θείαις ἐδομήσω, τήν καρδίαν σου ναόν Θεοῦ Ἑλένη, καί ναούς ἱερούς, αὐτῷ ἀνῳκοδόμεις, ἔνθα σαρκί τά ἄχραντα, δι’ ἡμᾶς ὑπέστη Πάθη».

Ἡ ἐκ μέρους τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου ἀποδοχή τῆς χριστιανικῆς πίστεως, ἡ ὁποία εἶχεν ὡς ἀποτέλεσμα τόν ἐκχριστιανισμόν τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, ἐδημιούργησε τόν θαυμαστόν πολιτισμόν τῆς Ρωμηοσύνης, τῆς ὁποίας τό πνευματικόν μεγαλεῖον ἀπετυπώθη εἰς τούς λαούς καί τά ἔθνη τῆς Μεσογείου, ἀλλά καί τῆς Μέσης Ἀνατολῆς καί ἰδιαιτέρως εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν καί τό κέντρον αὐτῆς τήν Ἁγίαν Πόλιν Ἱερουσαλήμ, ἡ ὁποία φέρει τό ἀνεξίτηλον χάραγμα τῆς σφραγῖδος αὐτοῦ.

Ἀψευδής μάρτυς τοῦ γεγονότος τούτου εἶναι ἡ Ἐκκλησία Ἱεροσολύμων μετά τοῦ Τάγματος τῶν Σπουδαίων, τῆς Ἁγιοταφιτικῆς δηλονότι Ἀδελφότητος, ἡ ὁποία διά μέσου τῶν αἰώνων διαφυλάσσει καί διακονεῖ τούς ἐπί τῶν Παναγίων Προσκυνημάτων ἀνεγερθέντας μεγαλοπρεπεῖς Ναούς, ὡς τόν Ναόν τῆς Γεννήσεως καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.

Διό καί καθηκόντως καί ὀφειλετικῶς ἐτελέσαμεν Πατριαρχικήν θείαν Λειτουργίαν ἐν τῷ ἐπωνύμῳ μοναστηριακῷ Ναῷ τῶν Ἁγίων ἐνδόξων, μεγάλων  Βασιλέων καί ἱσαποστόλων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης, περιστοιχούμενοι ὑπό τῶν τιμίων μελῶν τῆς Ἁγιοταφιτικῆς ἡμῶν Ἀδελφότητος καί ἔχοντες συμπροσευχομένους Ἡμῖν τά πιστά μέλη τοῦ Χριστεπωνύμου ἡμῶν ποιμνίου, ὡς καί τούς παρεπιδημοῦντας εὐλαβεῖς προσκυνητάς.

Τῶν παναρίστων τούτων ἀνάκτων Κωνσταντίνου καί τῆς μητρός αὐτοῦ Ἑλένης τήν σεβάσμιον μνήμην ἑορτίως ἐτιμήσαμεν, δεηθέντες αὐτῶν, ἵνα σύν ταῖς πρεσβείαις τῆς Ὑπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας μή διαλίπωσιν ἱκετεύειν πρός Κύριον, ὡς παρρησίαν ἔχοντες ὑπέρ ἡμῶν τῆς Ἁγίας Πόλεως Ἱερουσαλήμ καί ὑπέρ εἰρήνης τῆς περιοχῆς ἡμῶν καί σύμπαντος κόσμου. Ἀμήν. Ἔτη πολλά».

Τήν μεσημβρίαν παρετέθη τράπεζα, εἰς τήν ὁποίαν παρεκάθισεν ἡ Α.Θ.Μ.  ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος,  οἱ Ἁγιοταφῖται Πατέρες, ὁ κ. Βλιώρας καί ἄλλοι προσκεκλημένοι τιμῆς  ἕνεκεν.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας