Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΥ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΦΙΛΟΥΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΤΑΦΙΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

Τήν Τετάρτην, 16^ην/29^ην Νοεμβρίου 2023, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου Νέου Ἱερομάρτυρος Φιλουμένου τοῦ Ἁγιοταφίτου καί τοῦ συνεορτάζοντος Ἁγίου Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου.

Κατά τήν ἑορτήν ταύτην ἡ Ἐκκλησία, ἰδίᾳ ἡ τῶν Ἱεροσολύμων, ἐνθυμεῖται ὅτι τήν 29^ην Νοεμβρίου τοῦ ἔτους 1979, ὁ τότε ἡγούμενος τοῦ Φρέατος Ἁγιοταφίτης  Ἀρχιμανδρίτης Φιλούμενος εὗρε μαρτυρικόν θάνατον ὑπό ἀνοσίου χειρός εἰς τό προσκύνημα τοῦ  Φρέατος τοῦ Ἰακώβ κατά τήν ὥραν τοῦ Ἑσπερινοῦ.

Πρός τιμήν τοῦ ἁγίου Νέου Ἱερομάρτυρος Φιλουμένου καί τοῦ συνεορτάζοντος Ἁγίου Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Ματθαίου ἐτελέσθη εἰς τό Φρέαρ τοῦ Ἰακώβ θεία Λειτουργία τήν πρωΐαν, προεξάρχοντος τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Λεοντίου καί συλλειτουργούντων Ἱερέων τῆς περιοχῆς αὐτῆς, φιλοξενοῦντος τοῦ ἡγουμένου  καί ἱδρυτοῦ τοῦ περικαλλοῦς Ναοῦ τῆς Ἁγίας Φωτεινῆς τῆς Σαμαρείτιδος ὁσιωτάτου Ἀρχιμανδρίτου π. Ἰουστίνου, ἐν συμμετοχῇ ὁλίγου ἀριθμοῦ πιστῶν ἐξ αἰτίας τῆς ἐμπολέμου καταστάσεως.

Διά τήν ἑορτήν ταύτην ὁ Μακαριώτατος Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος ἀπέστειλε τό κάτωθι κήρυγμα Αὐτοῦ:

«Εἰ ὁ κόσμος ὑμᾶς μισεῖ, γινώσκετε ὅτι ἐμέ πρῶτον ὑμῶν μεμίσηκεν…εἰ ἐμέ ἐδίωξαν, καί ὑμᾶς διώξουσιν», (Ἰωάν. 15, 18-20), λέγει Κύριος.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ Ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ἡμᾶς  ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ τόπῳ τῆς ὁμολογίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς τήν Σαμαρείτιδα γυναῖκα ὅτι  «ὁ ἐρχόμενος Μεσσίας ὁ λεγόμενος Χριστός… ἐγώ εἰμι ὁ λαλῶν σοι», (Πρβλ. Ἰωάν. 4, 25-26)  ἀφ’ ἑνός· καί ἐν τῷ τόπῳ τοῦ μαρτυρίου τοῦ ὁμολογητοῦ καί μάρτυρος Ἁγίου Φιλουμένου, ἵνα ἑορτίως τιμήσωμεν τήν σεπτήν αὐτοῦ μνήμην ἀφ’  ἑτέρου.

Ὁ Ἱερομάρτυς Φιλούμενος ἀποδημήσας ἐκ τῆς νήσου Κύπρου εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν, ἐνετάχθη εἰς τό μοναστικόν τάγμα τῶν Σπουδαίων, τοὐτέστιν  τήν Ἁγιοταφιτικήν Ἀδελφότητα, ἔνθα διεκρίθη διά τόν ἔνθεον  αὐτοῦ ζῆλον, τήν μετ’ αὐταπαρνήσεως διακονίαν του εἰς τά Πανάγια Προσκυνήματα καί ἰδιαιτέρως τήν μέριμνάν του διά τό χριστεπώνυμον ἡμῶν ποίμνιον, ἀκούων εἰς τό κήρυγμα τοῦ θεσπεσίου Παύλου λέγοντος: «… νουθετοῦντες πάντα ἄνθρωπον καί διδάσκοντες πάντα ἄνθρωπον ἐν πάσῃ σοφίᾳ, ἵνα παραστήσωμεν πάντα ἄνθρωπον τέλειον ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ·»,  (Κολ. 1,28).

Ὅπως ὁ μακάριος Παῦλος ἔσπευδε τέλειον ποιῆσαι πάντα ἄνθρωπον «ἐν ταῖς ἀρεταῖς ἤ ἐν τῇ γνώσει τοῦ κατά Χριστόν μυστηρίου», ὡς ἑρμηνεύει ὁ Ζιγαβηνός, οὕτω καί ὁ Πατήρ ἡμῶν Φιλούμενος οὐκ ἐπαύσατο νουθετῶν, τοὐτέστιν συμβουλεύων καί διδάσκων κάθε ἄνθρωπον, ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Σωτήρ τοῦ κόσμου, ἡ ἀλήθεια καί τό φῶς. Καί τοῦτο διότι, ὡς λέγει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος μακράν τοῦ Χριστοῦ δέν ὑπάρχει τελειότης. «Τέλειον ἄνθρωπον, οὐκ ἐν νόμῳ [Μωσαϊκῷ] οὐδέ ἐν ἀγγέλοις, ἀλλ’ ἐν Χριστῷ».

Τήν ἐν Χριστῷ τελειότητα αὐτοῦ, τήν ἕνωσίν του δηλονότι μετά τοῦ Χριστοῦ, ἐπέτυχεν ὁ ἅγιος Φιλούμενος, γενόμενος συμμάρτυς τοῦ σταυρικοῦ πάθους τοῦ Χριστοῦ, δίδων τήν μαρτυρίαν τοῦ αἵματος, τήν ὁποίαν [μαρτυρίαν] δέν ἀπεδέχθη ὁ φονεύσας αὐτόν.  Εἶδεν ὁ Παῦλος τόν Κύριον ἐν ἐκστάσει λέγοντα αὐτῷ: «σπεῦσον καί ἔξελθε ἐν τάχει ἐξ ῾Ιερουσαλήμ, διότι οὐ παραδέξονταί σου τήν μαρτυρίαν περί ἐμοῦ»,  (Πράξ. 22,18).

Ὁ ἅγιος Φιλούμενος ἀνήκει εἰς τό νέφος τῶν μαρτύρων  (Ἑβρ. 12,1) τῶν  μαρτυρησάντων ὑπέρ τῆς ἀληθείας καί ὑπέρ τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Θεοῦ, ἥν περιεποιήσατο διά τοῦ ἰδίου αἵματος» (Πράξ. 20,28).  Τοῦτο σημαίνει ὅτι τό ἔνδοξον μαρτύριον τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἐκεῖνο, τό ὁποῖον ἐθεμελίωσε τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ, διά τήν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων. Ἡ δέ Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων χαίρεται ἐν Κυρίῳ, διότι «πρώτη ἔσχε τήν ἀπολύτρωσιν διά τοῦ αἵματος Αὐτοῦ  [τοῦ Χριστοῦ] τήν ἄφεσιν τῶν παραπτωμάτων κατά τόν πλοῦτον τῆς χάριτος Αὐτοῦ» (Ἐφ. 1,7). Τό γεγονός τοῦτο ἐξαίρει ὑμνολογικῶς ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός λέγων: «Χαῖρε Σιών ἁγία, Μήτηρ τῶν Ἐκκλησιῶν Θεοῦ κατοικητήριον  σύ γάρ ἐδέξω πρώτη ἄφεσιν ἁμαρτιῶν διά τῆς Ἀναστάσεως».

Μέ ἄλλα λόγια, τό μαρτύριον τοῦ Ἁγίου Φιλουμένου ἀποτελεῖ τήν εἰς τούς αἰῶνας ἐπεκτεινομένην μαρτυρίαν τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ, τό ὁποῖον ἐδόθη ὡς λῦτρον καί ἠλευθέρωσεν ἡμᾶς ἐκ τῆς αἰχμαλωσίας τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν. Προσέτι δέ ἀποτελεῖ μαρτυρίαν ἐν τῇ ἁγία Γῇ Ἱερῶν Προσκυνημάτων, τῶν μαρτυρούντων τό μυστήριον τῆς εὐσεβείας, τῆς ἐνσαρκώσεως δηλονότι τοῦ Θεοῦ Λόγου καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ τοῦ σταυρικοῦ Αὐτοῦ μαρυτρίου καί τῆς Ἀναστάσεως. Ἡ δέ πόλις τῶν Ἱεροσολύμων, ποτισθεῖσα μέ τό τίμιον αἷμα τοῦ Δικαίου, τοὐτέστιν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, μετεπλάσθη εἰς πηγήν ἀείρρυτον, ἀναβλύζουσαν τό θεόρρυτον αἷμα «τοῦ μάρτυρος τοῦ πιστοῦ καί ἀληθινοῦ τοῦ Χριστοῦ», (Πρβλ. Ἀποκάλ. 3,14).

Ὁ  μάρτυς οὗτος, «ὁ πιστός, ὁ πρωτότοκος τῶν νεκρῶν καί ὁ ἄρχων τῶν βασιλέων τῆς γῆς, τῷ ἀγαπῶντι ἡμᾶς καί λούσαντι ἡμᾶς ἀπό τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν ἐν τῷ αἵματι αὐτοῦ», (Ἀποκάλ. 1,5), ἀπεκάλυψε τήν σημασίαν τοῦ ἀνεξιχνιάστου ὄντως μυστηρίου τοῦ μαρτυρίου τοῦ Σταυροῦ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ , τοῦ Ὁποίου (Χριστοῦ)  κάθε πιστός  καλεῖται να μιμηθῇ τό μαρτύριον.  «Εἰ ἐμέ ἐδίωξαν καί ὑμᾶς διώξουσιν· εἰ τόν λόγον μου ἐτήρησαν καί τόν ὑμέτερον τηρήσουσιν», (Ἰωάν. 15,20) λέγει Κύριος.

Ἑρμηνεύων τούς ἀνωτέρω Κυριακούς λόγους ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας λέγει:  «Ἴσον ὡς εἰ ἔλεγεν [ὁ Χριστός]: ἐγώ τῶν ὅλων ὁ ποιητής, ὁ πάντα ὑπό χεῖρα ἔχων τά τε ἐν τῷ οὐρανῷ καί τά ἐπί γῆς, οὐ χαλινόν ἐπέθηκα τοῖς θυμοῖς… καί διωκόμενος ἐκαρτέρουν καίτοι τοῦ διαλῦσαι ἔχων τήν ἐξουσίαν. Ὅταν οὖν ἄρα διώκησθε  καί αὐτοί, διακαρτεροῦντες παραχρῆμα τήν τῶν μισούντων ἀποτροπήν… διά τῶν αὐτῶν ἔρχεσθε θελημάτων, ἵνα καί τῆς ὁμοίας μετάσχητε δόξης. Οἱ γάρ συμπάσχοντες καί συμβασιλεύσουσιν».  [Καί ἀναλυτικώτερον, «σάν νά εἶπε ὁ Χριστός· ἐγώ εἶμαι ὁ Δημιουργός τῶν πάντων καί ἔχω ὑπό τόν ἔλεγχόν μου τά πάντα, τά πράγματα τά ἐν οὐρανῷ καί τά ἐπί γῆς, δέν ἔθεσα χαλινόν εἰς τούς θυμούς αὐτῶν… ἀλλά μᾶλλον ἐπέτρεψα εἰς αὐτούς νά ἐπιλέξουν τί ἐφαίνετο ὀρθόν/σωστόν εἰς αὐτούς, καί  να πράξουν ὅ, τι δήποτε ἐπιθυμοῦν , ἄν καί εἶχα τήν δύναμιν νά ἐμποδίσω τοῦτο, ὅταν ἐδιωκόμην. Λοιπόν, ὅταν διώκησθε ὑπομείνατε πρός στιγμήν τήν ἀποστροφήν αὐτῶν, οἱ ὁποῖοι σᾶς μισοῦν… καί ἐπιδιώξατε τούς ὁμοίους σκοπούς πού ἐπεδίωξα καί ἐγώ, διά να δύνασθε νά συμμετέχετε τῆς ἰδίας δόξης. Διότι αὐτοί, οἱ ὁποῖοι συμπάσχουν μετ’ ἐμοῦ θά συμβασιλεύσουν μετ’ ἐμοῦ].

Τοῦτο ἀκριβῶς ἐπεδίωκεν καί ὁ σήμερον τιμώμενος ἅγιος Ἱερομάρτυς Φιλούμενος, μιμούμενος τόν Ἰησοῦν Χριστόν ἐν τῷ συμπάσχειν μετ’ Αὐτοῦ καί συμβασιλεύειν μετ’ Αὐτοῦ ἐν τῇ ἐπουρανίῳ τοῦ  Χριστοῦ βασιλείᾳ μετά πάντων τῶν συμμαρτύρων αὐτοῦ καί ἰδίως μετά τῆς μεγαλομάρτυρος Φωτεινῆς τῆς Σαμαρείτιδος γυναικός, εἰς τήν ὁποίαν ὁ Κύριος «ἐξαπέστειλεν τό φῶς καί τήν ἀλήθείαν Αὐτοῦ»,  (Πρβλ. Ψαλμ. 42,3).

Ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, παρακαλέσωμεν τόν Πατέρα ἡμῶν Φιλούμενον, τοῦ ὁποίου τό ἐναπομεῖναν ἄφθαρτον αὐτοῦ λείψανον κατακοσμεῖ τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, ἵνα ταῖς ἱκεσίαις αὐτοῦ σύν ταῖς πρεσβείαις τῆς Ὑπερευλογημένης Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, ἀξιωθῶμεν ὡς λέγει ὁ θεῖος Παῦλος, «ἀξίως περιπατῆσαι τῆς κλήσεως, ἧς ἐκλήθημεν» (Ἐφ. 4,1).  Ἡ δέ εἰρήνη καί ἀγάπη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἴη μετά πάντων τῶν ἀγαπώντων Αὐτόν. Ἀμήν. Ἔτη πολλά καί εὐλογημένα Χριστούγεννα.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας