1

ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ ΕΙΣ ΒΗΘΑΝΙΑΝ

Τό Σάββατον, 11ην/ 24ην Ἀπριλίου 2021, Σάββατον τοῦ Λαζάρου συμφώνως τῷ Τριῳδίῳ, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου εἰς τήν ἱεράν Μονήν Μάρθας καί Μαρίας τῆς Βηθανίας ἡ μνήμη τοῦ γεγονότος τῆς ἐγέρσεως ὑπό τοῦ Κυρίου τοῦ φίλου Αὐτοῦ Λάζαρου τοῦ τετραημέρου.

Κατά τήν ἡμέραν αὐτήν ἡ ἐκκλησία ὅλη, ἰδίᾳ ἡ τῶν Ἱεροσολύμων, ἀναμιμνῄσκεται, συμφώνως πρός τήν διήγησιν τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου, ὅτι ὁ Κύριος ἐλθών ἐκ τῆς ἐρήμου εἰς Βηθανίαν, ἐγένετο δεκτός ὑπό τῶν ἀδελφῶν τοῦ Λαζάρου Μάρθας καί Μαρίας, ὥδευσεν πρός τόν τάφον αὐτοῦ καί ἤγειρεν αὐτόν, λέγων αὐτῷ: «Λάζαρε δεῦρο ἔξω», (Ἰω. 11-, 43).

Τό γεγονός αὐτό, «πιστούμενον τήν κοινήν Ἀνάστασιν» ἑωρτάσθη τό ἑσπέρας δι’ Ἑσπερινοῦ ὑπό τοῦ ἐφημερίου Ἀρχιμανδρίτου Ἐπιφανίου, τήν πρωΐαν δε τῆς ὡς ἄνω ἡμέρας διά θείας Λειτουργίας, τῆς ὁποίας προεξῆρξεν ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων  Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ  Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ.  Ἰωακείμ, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, Ἀραβοφώνων Πρεσβυτέρων καί Πρεσβυτέρων ἄλλων ἐκκλησιῶν, ἐν ψαλμῳδίᾳ τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Εὐσεβίου καί τοῦ κ. Βασιλείου Γκοτσοπούλου, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Εὐαγγέλου Βλιώρα καί τῇ συμμετοχῇ προσευχητικῶς μικροῦ ἀριθμοῦ τῶν πιστῶν, οὐχί δέ καί προσκυνητῶν, μή ἐλθόντων, λόγῳ τῶν μέτρων κατά τοῦ covid-19.

Εἰς τό  Κοινωνικόν τῆς Θείας Λειτουργίας ἐκήρυξε διά τις κάτωθι προσφωνήσεως Αὐτοῦ ὁ Μακαριώτατος:

Εἶπεν αὐτῇ [τῇ Μάρθᾳ] ὁ Ἰησοῦς:  ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή. ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται· καί πᾶς ὁ ζῶν καί πιστεύων εἰς ἐμέ οὐ μή ἀποθάνῃ εἰς τόν αἰῶνα· πιστεύεις τοῦτο; λέγει αὐτῷ· ναί, Κύριε, ἐγώ πεπίστευκα ὅτι σύ εἶ ὁ Χριστός ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ὁ εἰς τόν κόσμον ἐρχόμενος, (Ἰωάν. 11, 25-27).

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Τήν ψυχωφελῆ πληρώσαντες τεσσαρακοστήν, συνήχθημεν σήμερον τῇ Χάριτι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἐν τῇ ἱστορικῇ καί βασιλικῇ πόλει τῆς Βηθανίας, τῇ ἰδιαιτέρᾳ Πατριδι τοῦ Λαζάρου, ἵνα ἑορτάσωμεν τήν ἐκ νεκρῶν ἔγερσιν αὐτοῦ ὑπό τοῦ φίλου Αὐτοῦ, τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.

Τό γεγονός τοῦτο, δηλονότι τῆς ἐκ νεκρῶν ἐγέρσεως τοῦ Λαζάρου, συνέγραψε λεπτομερῶς ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής. Καί τοῦτο, διά νά γίνῃ πιστευτόν ὅτι Υἱός Θεοῦ καί Θεός ἦν ὁ Χριστός, καί ὅτι ἀνέστη και ἀνάστασις ἔσεται τῶν νεκρῶν. “Ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή· ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται· καί πᾶς ὁ ζῶν καί πιστεύων εἰς ἐμέ οὐ μή ἀποθάνῃ εἰς τόν αἰῶνα”, (Ἰωάν. 11, 25-26), λέγει Κύριος.

Ἑρμηνεύων τούς Κυριακούς τούτους λόγους ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας λέγει:  “Καρπός γε μην καί τιμή τῆς εἰς Χριστόν πίστεως, ἡ αἰώνιος ζωή, καί οὐκ ἄλλως προσγίνεται τοῦτο τῇ τοῦ ἀνθρώπου ψυχῇ· εἰ γάρ διά Χριστόν πάντες ἀνιστάμεθα, ἀλλά ζωή αὕτη ἐστίν ἀληθής τό ἀτελευτήτως ἐν μακαριότητι ζῆν”. Καί ἀναλυτικώτερον, αἰώνιος ζωή εἶναι ὁ καρπός καί ἡ ἀνταμοιβή τῆς πίστεως εἰς Χριστόν καί δέν ὑπάρχει ἄλλος τρόπος διά τήν ψυχήν τοῦ ἀνθρώπου νά ἀποκτήσῃ τοῦτον [τόν καρπόν]. Ἀκόμα καί ἄν ἡμεῖς ἀνιστάμεθα ἕνεκα τοῦ Χριστοῦ. Αὐτή εἶναι ἡ ἀληθινή ζωή νά ζῶμεν τήν ἀτελεύτητον μακαριότητα.

Ὁ δέ Ἰησοῦς, ἀκούσας ὅτι ἀσθενῶν ἦν ὁ Λάζαρος εἶπε ταῖς ἀδελφαῖς αὐτοῦ Μάρθᾳ καί Μαρίᾳ “αὕτη ἡ ἀσθένεια οὐκ ἔστι  πρός θάνατον, ἀλλ᾽ ὑπέρ τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, ἵνα δοξασθῇ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ δι᾽ αὐτῆς”, (Ἰωαν. 11,38). “Ἰησοῦς ἔρχεται εἰς τό μνημεῖον· ἦν δέ σπήλαιον καί λίθος ἐπέκειτο ἐπ’ αὐτῷ… καί ταῦτα εἰπών φωνῇ μεγάλῃ ἐκραύγασε· Λάζαρε, δεῦρο ἔξω. καί ἐξῆλθεν ὁ τεθνηκώς δεδεμένος τούς πόδας καί τάς χεῖρας κειρίαις, καί ἡ ὄψις αὐτοῦ σουδαρίῳ περιεδέδετο”,  (Ἰωάν. 11, 43-44).

Ταῦτα ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς ἐνώπιον τῶν μαθητῶν Αὐτοῦ, ἵνα εἰσαγάγῃ αὐτούς εἰς τήν πίστιν τῆς ἐκ νεκρῶν ἀναστάσεως Αὐτοῦ καί προετοιμάσῃ αὐτούς, ὡς ἀναφωνεῖ καί ὁ ὑμνῳδός: “Κύριε, ἡ φωνή σου κατέλυσε, τοῦ ᾍδου τά βασίλεια καί ὁ λόγος τῆς ἐξουσίας σου, ἤγειρεν ἐκ τάφου τετραήμερον· καί γέγονεν ὁ Λάζαρος τῆς παλιγγενεσίας προοίμιον σωτήριον”. Καί ἀλλαχοῦ, “Κύριε, πιστῶσαι θέλων τούς μαθητάς σου τήν ἐκ νεκρῶν σου ἔγερσιν ἐν τῷ μνήματι Λαζάρου παραγέγονας καί φωνήσαντός σου τοῦτον, ὁ ᾍδης ἐσκυλεύθη καί ἀπέλυσε τόν τετραήμερον, βοῶντα σοι, εὐλογημένε Κύριε, δόξα Σοι”.

Εἶναι γεγονός ὅτι ὁ Χριστός κατά τήν ἐπίγειον ζωήν Αὐτοῦ ἐποίησε σημεῖα καί τέρατα (Πράξ. 6,8), δηλονότι θαύματα, ὅπως ἡ ἀνάστασις τοῦ θυγατρίου τοῦ Ἀρχισυναγώγου Ἰαείρου (Μάρκ. 5,22-43) καί ἡ ἀνάστασις τοῦ θανόντος μονογενοῦς υἱοῦ τῆς χήρας ἐν τῇ πόλει Ναΐν (Λουκ. 7, 11-17) καί τοῦτο διά νά φανερωθῇ ἡ δόξα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀφ᾽ ἑνός καί τό ἀπ᾽ αἰῶνος κεκρυμμένον μυστήριον τῆς θείας Οἰκονομίας τό ἐνεργούμενον ἐν αὐτῷ τῷ Χριστῷ ἀφ᾽ ἑτέρου.

Ἡ Ἀνάστασις τοῦ τετραημέρου Λαζάρου ἐν τῇ βιβλικῇ πόλει τῆς Βηθανίας ὀλίγον πρίν τοῦ σταυρικοῦ πάθους τοῦ Χριστοῦ, δέν ἦτο ἁπλῶς “σημεῖον καί τέρας” φανερώσεως τῆς δόξης τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, ἀλλά τό “σωτήριον προοίμιον τῆς παλιγγενεσίας”, τοὐτέστιν τῆς ἐν τῷ θεανθρωπίνῳ προσώπῳ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ κοινῆς ἀναστάσεως εἰς τήν ἀπορίαν τῶν μαθητῶν Αὐτοῦ: “Ἰδού”, λέγει ὁ Πέτρος, “ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καί ἠκολουθήσαμέν σοι· τί ἄρα ἔσται ἡμῖν; ὁ δέ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· ἀμήν λέγω ὑμῖν ὅτι ὑμεῖς οἱ ἀκολουθήσαντές μοι, ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ, ὅταν καθίσῃ ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐπί θρόνου δόξης αὐτοῦ, καθίσεσθε καί ὑμεῖς ἐπί δώδεκα θρόνους κρίνοντες τάς δώδεκα φυλάς τοῦ ᾿Ισραήλ”, (Ματθ. 19, 27-28).

Κατά τόν ἑρμηνευτήν Ζιγαβηνόν, “Παλιγγενεσίαν”, λέγει ὁ Χριστός, τήν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασιν ὡς “πάλιν ζωΐαν”, δηλαδή δευτέραν γέννησιν καί ἀνάπλασιν καί ἀνακαίνισιν τῆς κτίσεως. “Ἡμῶν γάρ τό πολίτευμα ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει, ἐξ οὗ καί σωτῆρα ἀπεκδεχόμεθα Κύριον ᾿Ιησοῦν Χριστόν, ὃς μετασχηματίσει τό σῶμα τῆς ταπεινώσεως ἡμῶν εἰς τό γενέσθαι αὐτό σύμμορφον τῷ σώματι τῆς δόξης αὐτοῦ”, (Φιλιπ. 3,20-21), κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος.

Ἰδού λοιπόν, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, διά τί ἡ ἐκ νεκρῶν ἔγερσις τοῦ τετραημέρου Λαζάρου ἀποτελεῖ τό “σωτήριον προοίμιον τῆς κοινῆς Ἀναστάσεως τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ”.

Ἡ δέ κοινή ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ ἀφορᾷ οὐχί μόνον εἰς τήν νίκην τοῦ θανάτου τῆς φθορᾶς καί τῆς ἁμαρτίας, ἀλλά καί εἰς τήν ἡμέραν καί ὥραν τῆς κρίσεως κατά τήν μαρτυρίαν τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου “ὅτι ἔρχεται ὥρα, ἐν ᾗ πάντες οἱ ἐν τοῖς μνημείοις ἀκούσονται τῆς φωνῆς αὐτοῦ, [τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ ] καί ἐκπορεύσονται οἱ τά ἀγαθά ποιήσαντες εἰς ἀνάστασιν ζωῆς, οἱ δέ τά φαῦλα πράξαντες εἰς ἀνάστασιν κρίσεως”, (Ἰωάν. 5, 28-29).

Ἡμεῖς δέ, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, τήν ψυχωφελῆ νηστείαν πληρώσαντες καί ἐγγίζοντες πλέον τήν Ἁγίαν Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν καί τῆς Τριημέρου Ταφῆς τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν:  “Ἱκεσίαις Λαζάρου, Μάρθας καί Μαρίας τε ἡμᾶς ἀξίωσον, θεατάς γενέσθαι τοῦ Σταυροῦ καί τοῦ Πάθους Σου, Κύριε, καί τῆς λαμπροφόρου τῶν ἡμερῶν καί βασιλίδος Ἀναστάσεως τῆς σῆς, φιλάνθρωπε”.

Ἔτη πολλά καί Καλόν Πάσχα!”

Μετά τήν θείαν λειτουργίαν ἠκολούθησεν ἡ λιτανεία, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ πρός τόν τάφον τοῦ Λαζάρου, ἔνθα ἀνεγνώσθη ἡ περικοπή ἐκ τοῦ κατά Ἰωάννην Ἁγίου Εὐαγγελίου διά τήν Ἀνάστασιν τοῦ Λαζάρου.

Ἐν συνεχείᾳ ἡ Ἀρχιερατική Συνοδεία ἐπεσκέφθη τό Δημοτικόν Συμβούλιον Βηθανίας, ἡ πολιά δέ ὁσιωτάτη ἡγουμένη Εὐπραξία ἐδεξιώθη τήν Πατριαρχικήν καί Ἀρχιερατικήν Συνοδείαν εἰς τό ἡγουμενεῖον καί παρέθεσε τράπεζαν.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας