1

Ο ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΕΙΣ ΚΑΝΑΝ ΤΗΣ ΓΑΛΙΛΑΙΑΣ

Τήν Κυριακήν, 26ην Ἀπριλίου/ 9ην Μαΐου 2021, Κυριακήν τοῦ Θωμᾶ,  ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος προεξῆρξε θείας Λειτουργίας εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τοῦ προσκυνήματος τῆς Κανᾶ τῆς Γαλιλαίας.

Ἡ  Λειτουργία αὕτη ἐτελέσθη διά τήν μνήμην τῆς ψηλαφήσεως τοῦ Ἀποστόλου Θωμᾶ καί διά τήν μνήμην τοῦ θαύματος τῆς μετατροπῆς τοῦ ὕδατος εἰς οἶνον ὑπό τοῦ Κυρίου εἰς τόν ἐν Κανᾷ γάμον.

Μετά τοῦ Μακαριωτάτου συνελειτούργησαν ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναζαρέτ κ. Κυριακός, ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης κ. Ἀρίσταρχος καί ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Πέλλης κ. Φιλούμενος, ὁ  Ἀρχιμανδρίτης π.  Παρθένιος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίων Ἀποστόλων Τιβεριάδος, ἱερεῖς τῶν ὁμόρων περιοχῶν τῆς Κανᾶ καί ὁ Ἱεροδιάκονος Συμεών καί ἔψαλε ἡ χορῳδία τῆς ἐνορίας τῆς Κανᾶ καί μετέσχεν ἐκκλησίασμα Ὀρθοδόξων λαϊκῶν τῆς Κανᾶ ἐν χαρᾷ καί ἀγαλλιάσει διά τήν Ἀνάστασιν τοῦ Κυρίου καί διά τήν ἀπερχομένην  πανδημίαν, παρουσίᾳ καί τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Εὐαγγέλου Βλιώρα.

Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς Θείας Λειτουργίας ὁ Μακαριώτατος ἐκήρυξε διά τοῦ κάτωθι κηρύγματος Αὐτοῦ:

Ἀναστάσεως ἡμέρα, λαμπρυνθῶμεν λαοί, Πάσχα Κυρίου Πάσχα, ἐκ γάρ θανάτου πρός ζωήν καί ἐκ γῆς πρός οὐρανόν Χριστός ὁ Θεός ἡμᾶς διεβίβασεν ἐπινίκιον ᾄδοντας, ἀναφωνεῖ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Ἡ χάρις τοῦ ἁγίου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ ἱερῶ τούτῳ καί πανσέπτῳ Προσκυνήματι, δηλονότι τῷ τόπῳ, ἔνθα ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ηὐλόγησε τόν Γάμον καί ἐποίησε τήν ἀρχήν τῶν σημείων αὐτοῦ, ἵνα ἑορτάσωμεν τήν τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου Θωμᾶ ψηλάφησιν καί τά ἐγκαίνια τῆς Χριστοῦ Ἀναστάσεως, δηλαδή τό Πάσχα ὡς καί τήν ἀνάμνησιν τοῦ ἐν Κανᾷ τῆς Γαλιλαίας Γάμου.

Σήμερον πάντες ἡμεῖς, οἱ συμμετέχοντες εἰς τήν θείαν Λειτουργίαν ταύτην, συμμετέχομεν εἰς τήν Ἀνάστασιν τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή εἰς τό Πάσχα, ὡς λέγει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος: «Πάσχα γάρ οὐ νηστεία ἐστἰν, ἀλλ’ ἡ προσφορά καί ἡ θυσία, ἡ καθ’ ἑκάστην γινομένη σύναξις =[τελουμένη θεία Εὐχαριστία].

Μέ ἄλλα λόγια, τό Πάσχα εἶναι αὐτός οὗτος ὁ Ἀναστημένος Χριστός, διό καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ὑμνολογικῶς ὀνομάζει τόν Χριστόν Πάσχα. «Ὦ Πάσχα τό μέγα καί ἱερώτατον Χριστέ, ὦ Σοφία καί Λόγε τοῦ Θεοῦ καί δύναμις», «Πάσχα καινόν, ἅγιον, Πάσχα Χριστός ὁ Λυτρωτής, Πάσχα τό πύλας ἡμῖν τοῦ Παραδείσου ἀνοῖξαν». Κατ’ οὐσίαν ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἑρμηνεύει τό κήρυγμα τοῦ Ἀποστόλου Παύλου λέγοντος: «Καί γάρ τό Πάσχα ἡμῶν ὑπέρ ἡμῶν ἐτύθη Χριστός», (Α΄ Κορ. 5,7). Ἰδού λοιπόν διά τί ὁ ὑμνῳδός ἅγιος Ἰωάννης ἀναφωνεῖ καί λέγει: «Πάσχα Κυρίου Πάσχα, ἐκ γάρ θανάτου πρός ζωήν καί ἐκ γῆς πρός οὐρανόν Χριστός ὁ Θεός ἡμᾶς διεβίβασεν».

Ἐάν ἡ Ἱερουσαλήμ ἀνεδείχθη ὁ τόπος τοῦ μαρτυρίου καί ἡ μαρτυρία τοῦ ἀποκορυφώματος τῶν ἐπί γῆς σημείων τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, τουτέστιν τῆς σταυρικῆς αὐτοῦ θυσίας καί τοῦ νίκους ἐπί τοῦ θανάτου διά τῆς Ἀναστάσεως αὐτοῦ κατά τό Αὐτῷ εἰρημένον: «Κατεπόθη ὁ θάνατος εἰς νῖκος. Ποῦ σου, θάνατε, τό κέντρον; Ποῦ σου, ᾅδη, τό νῖκος;» (Α΄ Κορ. 25, 54-55/Ἡσ. 25,8) Ὁ εὐλογημένος οὗτος τόπος τῆς Κανᾶ τῆς Γαλιλαίας ἐγένετο ἡ μαρτυρία τῆς ἀρχῆς τῶν σημείων φανερώσεως τῆς δόξης τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ διά τῆς ἐν τῷ ἐνταῦθα γάμῳ μεταβολῆς τοῦ ὕδατος εἰς οἶνον. (Πρβ. Ἰωάν. 2, 1-11).

Κατά μέν τόν ἅγιον Κύριλλον Ἀλεξανδρείας, ὁ Κύριος τετίμηκε τῇ παρουσίᾳ Αὐτοῦ τόν γάμον, ἵνα ἀφ’ ἑνός ἁγιάσῃ τήν ἀρχήν τῆς γενέσεως τοῦ ἀνθρώπου καί ἀφ’ ἑτέρου τῆς τεκνογονίας τήν ἀρχαίαν ἐξελάσῃ κατήφειαν, ὡς λέγει ὁ θεῖος Παῦλος: «εἴ τις ἐν Χριστῷ, καινή κτίσις· τά ἀρχαῖα παρῆλθεν, ἰδού γέγονε καινά τά πάντα», (Β΄ Κορ. 5,17). Ἡ δέ δόξα τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν ἀνέλαμψε, δίκην [=κατά τόν τρόπον] ἡλιακῆς ἀκτῖνος καί οἱ μαθηταί Αὐτοῦ ἐβεβαιώθησαν εἰς τήν πίστιν αὐτῶν ἀπό τοῦ θαυμάζειν.

Κατά δέ τόν ἅγιον Κύριλλον Ἱεροσολύμων, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός διά τῆς ἐν Κανᾶ τῆς Γαλιλαίας μεταβολῆς τοῦ ὕδατος εἰς οἶνον ὡμολόγησε [= ὑπεσχέθη] εἰς τούς υἱούς τοῦ νυμφῶνος, τουτέστιν εἰς τά βεβαπτισμένα μέλη τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας τήν δωρεάν τῆς ἀπολαύσεως τοῦ σώματος καί τοῦ αἵματος Αὐτοῦ καί συνεχίζει λέγων ὁ ἅγιος ἡμῶν Πατήρ: «Ὥστε μετά πάσης πληροφορίας ὡς σώματος καί αἵματος μεταλαμβάνομεν Χριστοῦ. Ἐν τύπῳ γάρ δίδοταί σοι τό σῶμα καί ἐν τύπῳ οἴνου δίδοταί σοι τό αἷμα, ἵνα γένῃ μεταλαβών σώματος καί αἵματος Χριστοῦ, σύσσωμος καί σύναιμος Χριστοῦ. Οὕτω γάρ καί Χριστοφόροι γινόμεθα τοῦ σώματος Αὐτοῦ καί τοῦ αἵματος εἰς τά ἡμέτερα ἀναδιδομένου μέλη. Οὕτω κατά τόν μακάριον Πέτρον «θείας κοινωνοί γινόμεθα φύσεως», (Πρβλ. Β’ Πέτρ. 1,4).

Εἷς μέν ὁ Κύριος, «πολλά δέ τά σημεῖα, ἅτινα ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς ἐνώπιον τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, ἅ οὐκ ἔστι γεγραμμένα ἐν τῷ βιβλίῳ τούτῳ»,(Ἰωάν. 20,30) λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής, μαρτυρῶν περί τῆς ὑπό τοῦ Ἀποστόλου Θωμᾶ ψηλαφήσεως τῆς πλευρᾶς τοῦ ἀναστάντος Σωτῆρος Χριστοῦ.

Ἡ αὐθορμήτως ἐκδηλωθεῖσα ἀπιστία τοῦ ἀποστόλου Θωμᾶ, ὡς καί ἡ δοθεῖσα αὐτῷ δυνατότης ψηλαφήσεως τῆς τραυματισμένης πλευρᾶς τοῦ θεωθέντος σώματος τοῦ Ἀναστάντος Σωτῆρος Χριστοῦ ἐγένετο κατά τόν ἅγιον Κύριλλον Ἀλεξανδρείας, ἵνα καί ἡμεῖς ἀραρότως = (ἀσφαλῶς) πιστεύσωμεν ὅτι τόν ἴδιον ἀληθῶς ἤγειρε Ναόν (ὁΧριστός) καί ὅτι ἡ κοινωνία τῆς μυστικῆς εὐλογίας, (δηλαδή τῆς θείας Εὐχαριστίας), ὁμολογία τίς ἐστι τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, εἰς τοῦτο ἐξ ἄλλου καλούμεθα ὑπό τοῦ ὑμνῳδοῦ , ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ λέγοντος: «Δεῦτε τοῦ καινοῦ τῆς ἀμπέλου γεννήματος, τῆς θείας εὐφροσύνης ἐν τῇ εὐσήμῳ ἡμέρᾳ τῆς ἐγέρσεως βασιλείας τε Χριστοῦ κοινωνήσωμεν ὑμνοῦντες Αὐτόν ὡς Θεόν εἰς τούς αἰῶνας». Μέ ἄλλα λόγια, καλούμεθα διά τῆς συμμετοχῆς ἡμῶν εἰς τό μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας νά γίνωμεν κοινωνοί τῆς Ἀναστάσεως καί τῆς Βασιλείας τοῦ Χριστοῦ». Ἡ δέ «βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστίν», (Λουκ. 17,21) λέγει Κύριος.

Ἑρμηνεύων τούς ὡς ἄνω λόγους, ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας λέγει: «ἐν ταῖς ὑμετέραις προαιρέσεσι καί ἐν ἐξουσίᾳ κεῖται τό λαβεῖν αὐτήν· ἔξεστι γάρ ἀνθρώπῳ παντί τήν εἰς Χριστόν δικαίωσιν, τήν διά τῆς πίστεως δηλονότι καταπλουτήσαντι καί διά πάσης ἀρετῆς ἐκλελαμπρυσμένῳ τῆς τῶν οὐρανῶν βασιλείας τυχεῖν»  καί ἀναλυτικώτερον, ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν ἐξαρτᾶται ἀπό τήν δικήν σας θέλησιν καί εἶναι εἰς τήν δικήν σας ἐξουσίαν νά τήν λάβετε ἤ νά μήν λάβετε αὐτήν. Διότι, κάθε ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος ἐπιτυγχάνει τήν δικαιοσύνην διά τῆς πίστεως εἰς Χριστόν καί εἶναι στολισμένος μέ ὅλας τάς ἀρετάς, οὗτος θεωρεῖται ἄξιος τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. «Οὐ γάρ ἐστιν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ βρῶσις καί πόσις, ἀλλά δικαιοσύνη καί εἰρήνη καί χαρά ἐν Πνεύματι ἁγίῳ. Ὁ γε ἐν τούτοις δουλεύειν τῷ Χριστῷ εὐάρεστος τῷ Θεῷ καί δόκιμος τοῖς ἀνθρώποις», (Ρωμ. 11,17-18) κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος. Κατά δέ τόν ἑρμηνευτήν Ζιγαβηνόν, εὐάρεστος τῷ Θεῷ εἶναι ὁ  «ἐν τῇ δικαιοσύνῃ καί εἰρήνῃ καί χαρᾷ θεραπεύων τόν Χριστόν».

Διά τῶν σημείων Αὐτοῦ, τόσον ἐν τῷ ἐν Κανᾷ ἐνταῦθα καί κατά τόν ἐπίγειον βίον Αὐτοῦ, ὅσον καί ἐν τῇ ἐμφανίσει Αὐτοῦ ἐν μέσῳ τῶν μαθητῶν Αὐτοῦ, ἔνθα ὁ Θωμᾶς ἐψηλάφησε τήν ἄχραντον Αὐτοῦ καί τεθεωμένην πλευράν μετά τήν Ἀνάστασιν Αὐτοῦ, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ἐφανέρωσε τήν βασιλείαν Αὐτοῦ ἐν τῷ κόσμῳ διά τῆς στρατευομένης Αὐτοῦ Ἐκκλησίας, τῆς ὁποίας «καί πύλαι δου οὐ κατισχύσουσιν», (Ματθ. 16,18) κατά τό ρῆμα του Κυρίου.

Τόν θησαυρόν τοῦτον, δηλονότι τήν Ἐκκλησίαν, τό ἀναστημενον ἐκ νεκρῶν Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἀγαπήσωμεν ἀγαπητοί μου ἐξ ὅλης καρδίας καί διανοίας καί μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: «Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν θανάτῳ θάνατον πατήσας καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασιν ζωήν χαρισάμενος», Χριστός Ἀνέστη. Ἔτη πολλά καί εὐλογημένα.

Τήν θείαν λειτουργίαν ἠκολούθησε λιτανεία τρίς πέριξ τοῦ Ναοῦ καί ἀνάγνωσις τοῦ ἐν Κανᾷ  θαύματος τοῦ Κυρίου.

Τῇ μεσημβρίᾳ ὁ καλῶς ἐπιμελούμενος τῶν τῆς Μονῆς ἡγούμενος Ἀρχιμανδρίτης Χρυσόστομος παρέθεσε τράπεζαν.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας