Ο ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΣ ΕΙΣ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΒΕΛΤΙΩΣΙΝ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ-ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ
Ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’ συμμετέσχεν εἰς διήμερον Συνέδριον ἀπό 6ης-8ης Ὀκτωβρίου 2009, μέ θέμα: «Τά κοινά σημεῖα διά τήν ἐξομάλυνσιν τῶν μουσουλμανικῶν καί χριστιανικῶν σχέσεων» εἰς τό Georgetown Πανεπιστήμιον τῆς Οὐάσινγκτον. Ὅπως μᾶς ἀναφέρει ὁ ἐπίσημος ἱστοχῶρος τοῦ Georgetown University, τό συγκεκριμένον συνέδριον ἐχρηματοδοτήθη ὑπό τοῦ ἱδρύματος Georgetown’s Prince Alwaleed Bin Talal Center for Muslim-Christian Understanding καί ὑπό τοῦ γραφείου τοῦ Προέδρου τοῦ Πανεπιστημίου κ. John J. De Gioia. Σκοπός τοῦ Συνεδρίου, ὡς ἐλέχθη ἀνωτέρω, ἦτο ἡ διερεύνησις τῶν κοινῶν σημείων τῶν θρησκειῶν διά τήν ἀντιμετώπισιν τῶν παγκοσμίων ζητημάτων τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀσφαλείας.
Ἀφορμήν διά τήν συγκεκριμένην πρωτοβουλίαν ἦτο μία ἐπιστολή, τήν ὁποίαν συνέταξεν ὁ His Royal Highness Prince Ghazi bin Muhammad τῆς Ἰορδανίας, ἡ ὁποία ὑπεγράφη ἀπό περισσοτέρους ἀπό 138 Μουσουλμάνους ἡγέτας καί λογίους καί ἡ ὁποία ἐστάλη εἰς τάς χριστιανικάς Ἐκκλησίας καί Χριστιανικά Ἱδρύματα τόν Ὀκτώβριον τοῦ 2007. Διά τῆς ἐπιστολῆς ταύτης προέτειναν νά ὑπάρξῃ ἀμοιβαία κατανόησις, συμφώνως πρός τήν βασικήν ἀρχήν τοῦ εὐαγγελίου: τήν ἀγάπην πρός τόν Θεόν καί τήν ἀγάπην πρός τόν πλησίον.
Οἱ κυριώτεροι ἐκ τῶν ἐκλεκτῶν ὁμιλητῶν τοῦ Συνεδρίου, συμπεριλαμβανομένου τοῦ πρῴην Βρετανοῦ Πρωθυπουργοῦ κ. Τόνυ Μπλέρ, ἦτο ὁ κ. Esposito Kjell Magne Bondevik, πρῴην Πρωθυπουργός τῆς Νορβηγίας, ὁ Σεΐχης Mustafa Efendi Ceric Μεγάλος Μουφτῆς τῆς Βοσνίας-Ἐρζεγοβίνης, ὁ κ. Dato Seri Anwar Ibrahim, πρῴην ἀναπληρωτής Πρωθυπουργός τῆς Μαλαισίας. Τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων ἀντεπροσώπευσεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’.
«Τό ἐφετινόν Συνέδριον, ἡ τετάρτη συγκέντρωσις τῆς κοινῆς αὐτῆς πρωτοβουλίας, ἐπιδιώκει νά προχωρήσῃ ἀπό τούς λόγους εἰς τά ἔργα», ἐδήλωσεν ὁ κ. John Esposito, Διευθυντής τοῦ Center for Muslim -Christian Understanding.
Τήν ἐλπίδα διά κοινήν ἀντιμετώπισιν τῶν διαφορῶν μεταξύ τῶν δύο θρησκειῶν, χωρίς τοῦτο νά σημαίνει τήν ἀλλαγήν τῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων ἀμφοτέρων τῶν πλευρῶν, ἐξέφρασεν κατά τήν ἔναρξιν τῆς συνδιασκέψεως ὁ πρῴην Βρετανός Πρωθυπουργός κ. Τόνυ Μπλέρ. «Ὁ ἀποτελεσματικώτερος τρόπος νά τό ἐπιτύχωμεν», εἶπεν ὁ κ. Μπλέρ, «εἶναι νά ἐπιδείξωμεν ἐμπράκτως ὅτι εἴμεθα δεσμευμένοι διά τήν προάσπισιν τῶν ἀγαθῶν τῆς συνδιαλλαγῆς, τοῦ ἀμοιβαίου σεβασμοῦ καί τῆς δικαιοσύνης».
«Ὁ σημερινός κόσμος δέχεται ἕναν κατακλυσμόν πληροφοριῶν, ἀλλά ἔχει χάσει τήν ἐσωτερικήν σοφίαν», ἐτόνισεν ὁ Sheikh Mustafa Efendi Ceric. «Ὑπάρχει βαθεῖα ἀσυμφωνία μεταξύ τῆς ἐγκεφαλικῆς γνώσεως καί τῆς καλλιεργείας τῆς ψυχῆς. Ἡ φροντίς διά τήν ψυχήν εἶναι εἰς τάς ἡμέρας ἡμῶν παρηγκωνισμένη».
Ἐκπροσωπῶν τόν Χριστιανικόν κόσμον καί ἰδιαιτέρως τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’ εἰς τήν προσφώνησιν Αὐτοῦ, εἶπε περίπου τά ἑξῆς:
«Κατά τήν διάρκειαν τῆς Διασκέψεως ταύτης κατ’ ἐπανάληψιν ἀνεφέρθη ὅτι ἡ θρησκεία εἶναι εἷς ἐκ τῶν κυριωτέρων προξένων τῆς κοινωνικῆς βίας ἤ ὅτι εἶναι μέρος τοῦ προβλήματος. Δέν χωρεῖ ἀμφίβολία ὅτι τό πρόβλημα τῆς βίας πρέπει νά ἀντιμετωπισθῇ εἰς τό πλαίσιον τοῦ ἀμοιβαίου διαλόγου.
Εἶναι προφανές ὅτι ὡρισμένοι θιασῶται τῶν τριῶν μεγάλων μονοθεϊστικῶν θρησκειῶν, ἐνδεδυμένοι μέ τόν μανδύαν τῆς θρησκευτικῆς ἐξουσίας αὐτῶν, προέβησαν εἰς πράξεις βίας εἰς τό παρελθόν. Τό γεγονός τοῦτο εἶναι ἀνάγκη νά ὁδηγήσῃ ἡμᾶς εἰς στοχασμόν δι’ εἰλικρίνειαν καί μετάνοιαν.
Εἶναι ἀπαραίτητον νά παραδεχθῶμεν, ὅπως ὀρθῶς ὑπεγράμμισαν οἱ κ.κ. Σύνεδροι, ὅτι ἡ χρησιμοποίησις θεμελιωδῶν δογμάτων τῶν τριῶν μονοθεϊστικῶν θρησκειῶν, Ἰουδαϊσμοῦ, Χριστιανισμοῦ καί Ἰσλάμ, διά νά δικαιολογηθοῦν πράξεις τῆς βίας τῆς τρομοκρατίας, ἀποτελεῖ διαστροφήν τῆς ἀληθείας. Ἀποτελεῖ καθῆκον διά τούς πρωτεργάτας τῆς εἰρήνης νά θεωρήσουν τήν θρησκείαν ὡς μέσον διά τήν ἐπίτευξιν τῆς εἰρήνης καί νά καταδικάσουν τήν βίαν ταχέως καί ἄνευ ὑπεκφυγῶν. Καλούμεθα νά διδάξωμεν εἰς τά ποίμνια ἡμῶν, ποῖος εἶναι ἀκριβῶς ὁ ρόλος τῆς θρησκείας εἰς τήν ἐπίτευξιν τῆς εἰρήνης μεταξύ τῶν ἐθνῶν.
Ὅπως πιστεύομεν, οἱ θρησκευτικοί ἡγέται δέν εἶναι πολιτικοί ἡγέται, ἀλλ’ ἔχουν διαφορετικάς μέν, ἴσης ἀξίας δέ ἠθικάς, θεολογικάς καί ποιμαντικάς εὐθύνας. Ὅπως οἱ πολιτικοί ἡγέται πρέπει νά διαμορφώνουν τόν ἠθικόν χαρακτῆρα αὐτῶν, ἀκολουθοῦντες τάς ἠθικάς ἀρχάς τῶν θρησκευτικῶν πίστεων καί παραδόσεων, ἐκ τῶν ὁποίων προέρχονται, κατά τόν ἴδιον τρόπον οἱ θρησκευτικοί ἡγέται ἔχουν καθῆκον νά διαπαιδαγωγοῦν εἰς τάς κοινότητας τῶν πιστῶν ὑπευθύνους πολίτας διά τήν κοινωνίαν.
Ὁ ρόλος αὐτός εἰς τήν οὐσίαν του ἐκδηλώνεται εἰς τήν βάσιν διά τῆς ἐκπαιδεύσεως τῶν ποιμνίων μας καί τοῦ εὐρυτέρου κοινοῦ ὅσον ἀφορᾷ εἰς τήν σημασίαν τῆς εἰρηνικῆς συνυπάρξεως. Ἐδηλώνεται εἰσέτι διά τῆς παροχῆς κοινωνικῶν ὑπηρεσιῶν, αἱ ὁποῖαι ἔχουν ὡς ἐπίκεντρον τήν ἴσην ἀντιμετώπισιν τῶν ἀνθρώπων, ἀνεξαρτήτως τῶν θρησκευτικῶν καί ἐθνικῶν αὐτῶν διαφορῶν, διά τῆς λήψεως ἰσχυρῶν ἀποφάσεων, διά τῆς συμμετοχῆς εἰς ἀνοικτούς καί ἰδιωτικούς διαλόγους καί διά τῆς ὑποστηρίξεως ὀργανισμῶν, οἱ ὁποῖοι δεσμεύονται νά ἐργασθοῦν διά τόν ἴδιον ἀκριβῶς σκοπόν.
Ἐπιτρέψατε εἰς Ἡμᾶς, κ.κ. Σύνεδροι ὡς Ἕλληνα καί Ὀρθόδοξον Ποιμενάρχην, νά χρησιμοποιήσωμεν εἰς τήν προσφώνησιν Ἡμῶν ἕνα ἑλληνικόν ὅρον, μέ τόν ὁποῖον κυριολεκτοῦμεν, τόν ὅρον «Συμβίωσις». Τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων θεωρεῖ ὅτι ἡ βάσις διά τήν ἀνάπτυξιν τῆς εἰρήνης εἰς τό μέλλον εἶναι αὐτή ἀκριβῶς ἡ συμβίωσις τῶν θρησκευτικῶν Κοινοτήτων, ἡ ὁποία στηρίζεται εἰς τόν ἀμοιβαῖον σεβασμόν, τήν ὑπομονήν καί τήν ἀνοχήν.
Θέτομεν ἐνώπιον ὑμῶν, κ.κ. Σύνεδροι, τό παράδειγμα τῆς ἱστορικῆς χριστιανικῆς-μουσουλμανικῆς φιλίας εἰς τόν χῶρον τῆς Μέσης Ἀνατολῆς κατά τά τελευταῖα 1400 ἔτη, ἡ ὁποία ἐξεκίνησεν, ὅταν ὁ ἀείμνηστος Προκάτοχος Ἡμῶν, Πατριάρχης Σωφρόνιος, ὑπέγραψε Σύμφωνον μέ τόν Χαλίφην Ὁμάρ-Ἴμπν-Ἰλ- Χατάμπ. Τό Σύμφωνον τοῦ Ὁμάρ Χατάμπ -Al-’Udha- Al- Umariyya ἐξεδόθη κατά τό ἔτος 638 μ. Χ., καί παραμένει ἡ ἀρχή τῶν «δικαιωμάτων» τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων εἰς τήν περιοχήν καί ἡ βάσις τῆς ἁρμονικῆς συμβιώσεως μεταξύ τῶν θρησκευτικῶν Κοινοτήτων τῆς Ἁγίας Γῆς. Ἡ «Συμβίωσις» αὐτή, ἔχει χαραχθῆ εἰς τήν ὅλην πολιτιστικήν αὐτῶν κληρονομίαν, τά ἔθιμα, τάς παραδόσεις καί τάς ἀντιλήψεις αὐτῶν. Δέν πρέπει νά μᾶς διαφεύγῃ ἐπίσης τό γεγονός ὅτι ἡ ἀρχή τῶν προσπαθειῶν ἡμῶν διά τήν ἑδραίωσιν τῆς εἰρήνης εἶναι συνυφασμένη μέ τήν ἀρχήν τῆς κατανοήσεως τοῦ Θεοῦ καί τῆς σχέσεως ἡμῶν μετά τοῦ προσώπου τοῦ Θεοῦ.
Ἐν συνεχείᾳ ὁ Μακαριώτατος παρέθεσε χωρία ἐκ τῶν Ἱερῶν Γραφῶν τῶν τριῶν μονοθεϊστικῶν θρησκειῶν. Ἐκ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης τό χωρίον ἐκ τοῦ προφήτου Ἡσαΐου «καί οὐκ ἀκουσθήσεται ἀδικία ἐν τῇ γῆ σου, οὐδέ σύντριμμα οὐδέ ταλαιπωρία ἐν τοῖς ὁρίοις σου» (Ἠσαΐας 60:18). Ἐκ τῆς Καινῆς Διαθήκης, τήν ρῆσιν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς τήν ἐπί τοῦ ὄρους ὁμιλίαν Αὐτοῦ, «Μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοί υἱοί Θεοῦ κληθήσονται» (Ματθ. 5:9) καί τήν ρῆσιν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου εἰς μίαν ἐκ τῶν πρώτων ἐπιστολῶν αὐτοῦ, εἰς τήν ὁποίαν καλεῖ τόν Θεόν, «Θεόν τῆς εἰρήνης» καί εἰς ἕν ἐκ τῶν πρώτων χριστιανικῶν μνημείων, τήν ἐπιστολήν τοῦ Ἁγίου Ἰγνατίου Ἀντιοχείας πρός τούς Ἐφεσίους, ἀναγινώσκομεν τούς εὐκρινεῖς λόγους: «Οὐδέν κάλλιον τῆς εἰρήνης, διά τῆς ὁποίας πᾶσα μάχη ἀκυροῦται, εἴτε ἐν τοῖς ἐπουρανίοις εἴτε ἐν τοῖς ἐπιγείοις». (Ἰγνατ. Πρός Ἐφεσίους 13,2). Ἐκ τοῦ Κορανίου ἐπίσης, τήν ρῆσιν: «ἐάν ὁ σός ἐχθρός κλίνῃ πρός εἰρήνην, πρέπει καί σύ ἐπίσης νά κλίνῃς πρός τήν κατεύθυνσιν τῆς εἰρήνης». (8:61).
Ὁ Μακαριώτατος κατακλείων τήν προσφώνησιν Αὐτοῦ κατέληξεν:
Ἀς ἀφήσωμεν τάς φωνάς ταύτας τῶν ἱερῶν Παραδόσεων ἡμῶν νά εἰσέλθουν εἰς τάς καρδίας ἡμῶν, διά νά θεωρήσωμεν ὅτι ἡ κλῆσις διά τήν εὐλογημένην «Συμβίωσιν» ἀπευθύνεται εἰς ἡμᾶς τούς ἰδίους. Οὕτω αἱ φωναί αὗται θά ἐνθαρρύνουν ἡμᾶς εἰς τήν προσπάθειαν ἡμῶν δι’ ἀπελευθέρωσιν ἐκ τῆς καταστρεπτικῆς φύσεως τῆς βίας, διά ν’ ἀπολαύσωμεν τά εὐλογημένα ἀγαθά τῆς εἰρήνης καί τοῦ ἀμοιβαίου σεβασμοῦ».
Ἡ Παρουσία τοῦ Ἑλληνορθοδόξου Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων εἰς τό Συνέδριον τοῦ Georgetown University ἦτο ἐπιβεβλημένη καί μεγίστης βαρύτητος, λόγῳ τοῦ ἐξέχοντος ρόλου, τόν ὁποῖον ὄντως τό Πατριαρχεῖον διαδραματίζει εἰς τήν εἰρηνικήν ρύθμισιν τῶν σχέσεων μεταξύ χριστιανῶν και μουσουλμάνων τῶν περιοχῶν Ἰσραήλ, Παλαιστινιακῆς Αὐτονομίας καί Ἰορδανίας.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας