1

Μοναχισμός

Μοναχισμός

null
Eἰς τὴν περιοχὴν τῆς Ἰουδαίας, εἰς τὴν ὁποίαν ἔζησε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, ἔφθασεν ὁ μοναχισμὸς εἰς τὴν πιὸ ὑψηλὴν πνευματικήν του στάθμην. Ἡ ἀπρόσιτος καὶ ἀφιλόξενος περιοχὴ τῆς ἐρήμου, ὅπου ἔζησε καὶ ἔδρασεν ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς ὑπῆρξε προορισμὸς πολλῶν μοναχῶν ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη τοῦ κόσμου, οἱ ὁποῖοι ἐπέλεξαν τὴν προσευχὴν καὶ τὸν ἀναχωρητισμὸν ὡς σκοπὸν τῆς ζωῆς των.

Αἱ ἐκκλησιαστικαὶ πηγαὶ καταδεικνύουν ὅτι ἡ περιοχὴ τῆς Παλαιστίνης ὑπῆρξε πόλος ἕλξεως πολλῶν μοναχῶν, ὅμως τρεῖς ἦσαν αἱ περιοχαί, αἱ ὁποῖαι ἀπετέλεσαν ἰδιαιτέραν ἐπιλογὴν χιλιάδων ἀναχωρητῶν: ἡ Λίμνη τῆς Τιβεριάδος καὶ ἡ γύρω περιοχή, οἱ τόποι γύρω ἀπὸ τὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ τὴν Βηθλεὲμ καὶ ἡ ἔρημος τῆς Ἰουδαίας μὲ τὴν κοιλάδα τοῦ Ἰορδάνου ποταμοῦ πρὸς νότον. Τὸ ἔργον τῆς ὀργανώσεως τοῦ μοναχισμοῦ συνεδέθη μὲ τὰς μεγαλυτέρας μορφὰς τῆς ἀσκητικῆς πολιτείας, τὸν Ἅγιον Χαρίτωνα, τὸν Ἅγιον Εὐθύμιον, τὸν Ἅγιον Θεοδόσιον καὶ τὸν Ἅγιον Σάββα. Ὁ Ἅγιος Χαρίτων, ἐκ τῶν πρώτων μοναχῶν, οἱ ὁποῖοι ἦλθoν εἰς τὴν ἔρημον τῆς Ἰουδαίας, εἰσήγαγε τὸν Λαυρεωτικὸν μοναχισμόν. Ἡ Λαύρα, ἡ ὁποία σημαίνει στενὸς δρόμος, διέπεται ἀπὸ ὁρισμένας διατάξεις καὶ κανονισμοὺς καὶ παραλλήλως ἐπιτρέπει εἰς τὰ μέλη τῆς κοινότητος ἐλευθερίαν πρωτοβουλιῶν καὶ διαβιώσεως. Ἡ Λαύρα ἀπηρτίζετο ἀπὸ μίαν μικρὰν ὁμάδα μοναχῶν, οἱ ὁποῖοι ἔζων ὁ καθένας μόνος του εἰς τὰ σπήλαια καὶ συνεκεντρώνοντο κάθε Κυριακὴν εἰς τὴν κοινὴν ἐκκλησίαν.

Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ἐτελειοποίησε τὸν Λαυρεωτικὸν μοναχισμὸν καὶ τὸν καθιέρωσε ὡς σύστημα βιώσεως. Τὸ 429 ἐνεκαινίασε τὴν μεγάλην του Λαύραν ἀνατολικῶς τῆς Ἱερουσαλήμ. Ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος ἐνεκαινίασε τὸν κοινοβιακὸν μοναχισμόν. Εἰς τὸ κοινόβιον ἐπιβάλλεται οἱ μοναχοὶ νὰ τρώγουν, νὰ προσεύχονται καὶ ἡ ζωή των νὰ διέπεται ἀπὸ τὰς ἰδίους διατάξεις καὶ κανονισμούς. Εἰς τὸ κοινόβιον ἐγίγνετο εἷς συνδυασμὸς πνευματικῆς καὶ σωματικῆς ἀσκήσεως, ὁ ὁποῖος ἠλέγχετο ἀπὸ αὐστηρὰς διατάξεις. Ὁ Ἅγιος Σάββας, εἰς τὰ χρόνια τῆς ἡγεσίας τοῦ ὁποίου ὁ μοναχισμὸς ἐγνώρισε τὴν μεγαλυτέραν ἀκμήν του, ὀργάνωσεν ἓν εἶδος μοναχικῆς ζωῆς ἡ ὁποία συνδυάζει καὶ τὰ τρία συστήματα: τὸν Ἀσκητικόν, τὸν Λαυρεωτικὸν καὶ τὸν Κοινοβιακόν. Ἐτελειοποίησε τὰ διάφορα μοναχικὰ συστήματα καὶ τὰ κατέταξε εἰς τάξιν. Συμφώνως πρὸς τὸν Ἅγιον Σάββα, τὰ τρία συστήματα τοῦ μοναχισμοῦ ἀντιστοιχοῦν εἰς τὰ τρία σκαλοπάτια, τὰ ὁποῖα ὁδηγοῦν εἰς τὴν λύτρωσιν.