1

ΛΟΓΟΣ ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ Ι.Μ. ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΡΧΑΓΓΕΛΩΝ ΙΟΠΠΗΣ

«Ἔθου τῶν κτισμάτων σου ἀρχήν, οὐσίαν τήν ἀσώματον, ποιητά τῶν Ἀγγέλων, τόν ἄχραντόν σου θρόνον, κυκλοῦσαν κραυγάζειν σοι· Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος εἶ, Θεέ Παντοκράτορ».

Ἀγαπητοί μου ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί.

Αἱ νοεραί οὐσίαι, τουτέστιν οἱ πρωτοστάται τῶν θείων ταγμάτων, Ἀρχάγγελοι Μιχαήλ καί Γαβριήλ, σήμερον ἡμᾶς πρός πανήγυριν  συνεκάλεσαν τῆς συνάξεως αὐτῶν μετά τῶν λοιπῶν ἁγίων ἀσωμάτων καί οὐρανίων δυνάμεων: τῶν Σεραφείμ, Χερουβείμ, Θρόνων, Κυριοτήτων, Ἐξουσιῶν, Ἀρχῶν, Δυνάμεων, Ἀρχαγγέλων καί Ἀγγέλων ἐν τῷ ἐπωνύμῳ αὐτῶν Ναῷ τῆς παραθαλασσίου καί ἁγιογραφικῆς (βιβλικῆς) πόλεως Ἰόππης.

Αἱ νοεραί δυνάμεις ἤ ἄλλως τά τάγματα τῶν ἀγγέλων εἶναι κατά τόν Ἀπόστολον Παῦλον «Πνεύματα λειτουργικά, ἀποστελλόμενα εἰς διακονίαν διά τούς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν» (Ἑβρ. 1,14). Οἱ ἄγγελοι, μέ ἄλλα λόγια, εἶναι πνεύματα ὑπηρετικά, τά ὁποῖα δέν ἐνεργοῦν ἀπό ἰδικήν τῶν πρωτοβουλίαν, ἀλλά ἀποστέλλονται ἀπό τόν Θεόν εἰς ὑπηρεσίαν δι’ ἐκείνους πού μέλλουν νά κληρονομήσουν τήν αἰώνιον ζωήν. «Ἀγγέλων λειτουργία, λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος τό διακονεῖν τῷ Θεῷ εἰς σωτηρίαν ἡμετέραν», δηλαδή ἡμῶν τῶν ἀνθρώπων.

Ἐξ ἄλλου Αὐτός Οὗτος ὁ Κύριος Ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός διακηρύσσει τήν ὕπαρξιν τῶν ἀγγέλων, λέγων: «ὅς γάρ ἐάν ἐπαισχυνθῇ ἐμέ καί τούς ἐμούς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καί ἁμαρτωλῷ, καί ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτόν, ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ Πατρός Αὐτοῦ μετά τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων». (Μαρκ. 8,38). Καί πάλιν: «Οὕτω λέγω ὑμῖν, χαρά γίνεται ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ ἐπί ἑνί ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι». (Λουκ. 15,10) καί ἀλλαχοῦ, ἀναφερόμενος εἰς τήν παραβολήν τοῦ πλουσίου καί τοῦ Λαζάρου λέγει:  «ἐγένετο δέ ἀποθανεῖν τόν πτωχόν καί ἀπενεχθῆναι αὐτόν ὑπό τῶν ἀγγέλων εἰς τόν κόλπον τοῦ Ἀβραάμ». (Λουκ. 16,22).

Κατά δέ τά κορυφαῖα σημεῖα τοῦ βίου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐμφαίνονται οἱ ἄγγελοι ὡς λειτουργοί, ὑπηρέται, συμπαραστάται τῆς θεανθρωπίνης καί  θεανδρικῆς Του φύσεως, αἰνοῦντες Αὐτόν, μαρτυροῦντες περί Αὐτοῦ, διακονοῦντες Αὐτῷ, ἐνισχύοντες τήν ἀνθρωπίνην φύσιν Αὐτοῦ καί παρεμβαίνοντες ὡς δευτεραγωνισταί. Οὕτως ὁ Γαβριήλ εὐαγγελίζεται τήν ἔλευσίν Του (Λουκ. 1,26), ὁ ἄγγελος Κυρίου ἐμφανίζεται εἰς τόν Ἰωσήφ καί εἰς τούς ποιμένας, στρατιά ὁλόκληρος δοξολογεῖ τόν Ὕψιστον ἐπί τῇ γεννήσει τοῦ Σωτῆρος, ἄλλοι διακονοῦν Αὐτῷ εἰς τήν ἔρημον μετά τό πέρας τῶν πειρασμῶν, ἕτερος ἐνισχύει Αὐτόν εἰς τό Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν, πρό τοῦ πάθους, ἐν ᾧ  λεγεῶνες ἀγγέλων θά παρίσταντο πρός ὑπεράσπισιν Του κατά τήν σύλληψιν, ἄν τό ἐζήτει ἀπό τόν Πατέρα Του, δύο ἐξ αὐτῶν (τῶν ἀγγέλων) βεβαιοῦν τήν Ἀνάστασίν Του, τοῦ ἑνός ἤ ἑτέρου τρίτου ἀποκυλίσαντος τόν λίθον ἐκ τοῦ μνημείου, δύο δέ ἐπίσης ὁμιλοῦν εἰς τούς μαθητάς περί τῆς δευτέρας Παρουσίας κατά τήν Ἀνάληψιν Του (Πράξ. 1, 10-11).

Ὅσον ἀφορᾷ εἰς τήν φύσιν καί τό ἔργον τῶν ἀγγέλων, οὗτοι εἶναι σαφῶς κατώτεροι τοῦ Χριστοῦ, διακρίνονται εἰς τάξεις ἤ τάγματα, εἶναι ἀθάνατοι, δέν διακρίνονται εἰς φῦλα (Ματθ. 22,30) καί ὁ ἀριθμός των εἶναι μέγας.

«Πάντες ἀναμνήσωμεν πιστοί», προτρέπει ὁ ὑμνῳδός, «τήν πάσας διευθύνουσαν, τάς αΰλους τῶν ἄνω, χορῶν ταξιαρχίας, Τριάδα τήν ἄκτιστον» (ᾡδή α’).

Τό ἔργον των ἔγκειται εἰς τό νά δοξάζουν τόν Θεόν ἀκαταπαύστως, λατρευτικῶς καί λειτουργικῶς, διατρανοῦντες οὕτω τό ἀκατάληπτον καί ἄρρητον καί ἀπρόσιτον τῆς οὐσίας τοῦ Θεοῦ ἀφ’ ἑνός, «ᾗ παρειστήκεσαν ἀπαύστως», κατά τόν ὑμνῳδόν, «λειτουργοῦσαι μυριάδες τῶν ἀγγέλων, τοῦ προσώπου ὁρᾶν μή φέρουσαι τήν θέαν, κραυγάζειν σοι Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος εἶ ὁ Θεός Παντοκράτορ». (ᾡδή ζ’). Καί τήν ἄκραν ταπείνωσιν καί ὑπακοήν εἰς το θέλημα τοῦ Θεοῦ ἀφ’ ἑτέρου «Ἰσχύϊ», λέγει ὁ ὑμνῳδός, «κατέστησας ἀθάνατε, δυνατούς ἐξανύοντας, τό πανάγιον Σου θέλημα, τούς Σοι ἐν τοῖς ὑψίστοις ἀεί παρεστῶτας», διαδραματίζοντες οὕτω διακονικήν ἀποστολήν εἰς τήν θείαν περί τό ἀνθρώπινον γένος οἰκονομίαν.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ σημερινή ἑόρτιος σύναξις τῶν ἀΰλων δυνάμεων καί δή τῶν Ἀρχαγγέλων Μιχαήλ καί Γαβριήλ δέν ἀφορᾷ εἰς τήν ὕπαρξιν καί τήν λειτουργικήν διακονίαν τῶν ἀοράτων δυνάμεων μόνον, ἀλλά πρωτίστως καί κυρίως ἀφορᾷ εἰς τό μυστήριον τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου διά τήν σωτηρίαν ἡμῶν. Τό σωτηριῶδες τοῦτο μυστήριον δέν εἶναι ἄλλο τι ἀπό τήν ἄρρητον ἕνωσιν τῶν ἐπουρανίων καί τῶν ἐπιγείων, τῆς θείας καί ἀνθρωπίνης φύσεως ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Χριστοῦ. Ἡ δέ καθ’ ὑπόστασιν ἕνωσις τῆς ἀνθρωπίνης ἡμῶν φύσεως μετά τῆς θείας τοῦ Χριστοῦ ἐπιτυγχάνεται διά καί ἐντός τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία Ἐκκλησία ὡς τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τοῦ Νέου Ἀδάμ δέν εἶναι ἄλλο τι ἀπό τήν εἴσοδόν μας εἰς τήν αἰωνιότητα ἤ καλλίτερον εἰπεῖν ἀπό τήν πρόγευσιν μας τῆς αἰωνίου βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Καί τοῦτο, διότι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ δέν ἀποτελεῖ ἐπίγειον καί ὁρατήν πραγματικότητα μόνον, ἀλλά ἐπουράνιον καί ἀόρατον. Μέ ἄλλα λόγια, ἡ φύσις τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ εἶναι θεανθρωπίνη καί θεανδρική κατά τήν διπλῆν φύσιν, τάς δύο ἐνεργείας καί τήν μοναδικήν ὑπόστασιν  τοῦ Χριστοῦ. Τοῦτο σημαίνει ὅτι αἱ οὐράνιαι καί ἐπίγειαι δυνάμεις συναποτελοῦν τήν μίαν ἁγίαν καθολικήν καί ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν, τήν διακρινομένην εἰς στρατευομένην καί θριαμβεύουσαν κατά τόν ἱερόν Χρυσόστομον.

Σήμερον, ἀδελφοί μου, συγχορεύει τά οὐράνια μέ τά ἐπίγεια καί συναγάλλονται ἄγγελοι μεθ’ ἡμῶν, διά τοῦτο καί ὁ ὑμνῳδός ἀναφωνεῖ: «Σέ τόν ἀρρήτως ἑνώσαντα τοῖς ἐπουρανίοις Χριστέ τά ἐπιγεια, καί μίαν Ἐκκλησίαν ἀποτελέσαντα, ἀγγέλων καί ἀνθρώπων, ἀκαταπαύστως μεγαλύνομεν» (ᾡδή θ’).

Σήμερον καί ἡμεῖς, ἀδελφοί μου, καλούμεθα νά ὑποτάξωμεν τό θέλημά μας εἰς τό θέλημα τοῦ Θεοῦ Σωτῆρος ἡμῶν, Ἰησοῦ Χριστοῦ, λέγοντες μετά τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ:  «Πρόσχωμεν», βλέποντα τόν Σατανάν ὡς ἀστραπήν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεσόντα  ἐξ αἰτίας τῆς οἰήσεως αὐτοῦ.

Τόν Ἀρχιστράτηγον καί Ἀρχάγγελον Μιχαήλ παρακαλέσωμεν λέγοντες: Ὑπό τήν σκέπην  τῶν θείων ἡμᾶς πτερύγων σου προσπεφευγότας πίστει, Μιχαήλ, θεῖε νόε, καί σκέπε  ἐν βίῳ παντί ἐν ὥρᾳ ἀνάγκης, σύ πάρεσο ἡμῖν βοηθός,   διά πρεσβειῶν τῆς ὑπερευλογημένης Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, ἧς τά προεόρτια τῶν εἰσοδίων αὐτῆς ἐν τῷ Ναῷ ἑορτάζομεν, Ἀμήν».