Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΝ ΣΥΝΟΔΟΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ .
Τήν Κυριακήν, 6ην /19ην Ἰουνίου 2016, συμφώνως πρός τό ὁμοφώνως ἐγκεκριμένον πρόγραμμα, τῇ συμμετοχῇ τῶν Προκαθημένων καί τῶν συνοδειῶν Αὐτῶν τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, Πατριαρχείου Ἀλεξανδρείας, Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, Πατριαρχείου Σερβίας, Πατριαρχείου Ρουμανίας, Ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου, Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν, Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀλβανίας, Ἀρχιεπισκοπῆς Πολωνίας καί Ἀρχιεπισκοπῆς χωρῶν Τσεχίας καί Σλοβακίας, ἑωρτάσθη ἡ ἑορτή τῆς Πεντηκοστῆς εἰς τόν Καθεδρικόν Ἱερόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ ἐν Ἡρακλείῳ διά Πατριαρχικοῦ Συλλειτούργου, προεξάρχοντος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καί συλλειτουργούντων Αὐτῷ τῶν ὡς ἄνω μνημονευθέντων Προκαθημένων τῶν Ἁγιωτάτων τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησιῶν, τῇ συμμετοχῇ τῶν Συνοδειῶν Αὐτῶν, τῶν Μητροπολιτῶν τῆς Ἱερᾶς Ἐπαρχιακῆς Συνόδου τῆς Κρήτης, τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου αὐτῆς, ψαλλούσης τῆς χορῳδίας τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Μηνᾶ δεξιά καί τῆς χορῳδίας «Κρῆτες Μαΐστορες» ἀριστερά, εἰς γνήσιον μελῳδικόν Βυζαντινόν ὕφος, μετεχόντων ἐν προσευχῇ, τοῦ Δημάρχου, τοῦ Περιφερειάρχου, τοῦ Ὑφυπουργοῦ τῆς Ἑλλάδος κ. Ἀμανατίδου, τῆς Ἀστυνομίας, τοῦ Στρατοῦ καί τοῦ Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλοπούλου καί ἁπλοῦ λαοῦ τοῦ Κυρίου, διά τῆς συμμετοχῆς δέ ὅλων τούτων, δηλουμένης τῆς ἑνότητος ἡμῶν ὡς μελῶν τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ὀρθοδόξου τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας.
Εἰς τήν θ. Λειτουργίαν ταύτην καθηγιάσθησαν καί πάλιν διά τῆς ἐπικλήσεως καί καθόδου τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τά Τίμια Δῶρα, ὁ ἄρτος καί ὁ οἶνος καί μετεβλήθησαν εἰς Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ, τοῦ Ὁποίου ἐκοινώνησαν οἱ συλλειτουργήσαντες Προκαθήμενοι, δηλοῦντες διά τῆς πράξεως ταύτης τήν ἐν τοῖς δόγμασι καί τῇ πράξει τῆς Ἐκκλησίας ὁμοφωνίαν καί ἑνότητα αὐτῶν. Ἐκοινώνησαν ὡσαύτως καί τά μέλη τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, δύναμιν καί ζωήν καί σωτηρίαν.
Εἰς τήν θ. Λειτουργίαν ταύτην, ἅμα τῇ ἀπολύσει αὐτῆς κατά τήν τάξιν τῆς Ἐκκλησίας ἐπεσυνήφθη ὁ Ἑσπερινός τῆς Δευτέρας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἐν ᾧ ἐψάλησαν τά ὑμνολογικά τροπάρια τῆς Πεντηκοστῆς, τά στιχηρά ἰδιόμελα:
«Παράδοξα σήμερον, εἶδον τὰ ἔθνη πάντα ἐν πόλει Δαυΐδ, ὅτε τὸ Πνεῦμα κατῆλθε τὸ Ἅγιον ἐν πυρίναις γλώσσαις, καθὼς ὁ θεηγόρος Λουκᾶς ἀπεφθέγξατο. Φησὶ γάρ· συνηγμένων τῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ, ἐγένετο ἦχος, καθάπερ φερομένης βιαίας πνοῆς, καὶ ἐπλήρωσε τὸν οἶκον, οὗ ἦσαν καθήμενοι, καὶ πάντες ἤρξαντο φθέγγεσθαι, ξένοις ῥήμασι, ξένοις δόγμασι, ξένοις διδάγμασι, τῆς ἁγίας Τριάδος».
«Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, ἦν μὲν ἀεί, καὶ ἔστι, καὶ ἔσται, οὔτε ἀρξάμενον, οὔτε παυσόμενον, ἀλλ’ ἀεὶ Πατρὶ καὶ Υἱῷ συντεταγμένον καὶ συναριθμούμενον, ζωή, καὶ ζωοποιοῦν, φῶς, καὶ φωτὸς χορηγός, αὐτάγαθον, καὶ πηγὴ ἀγαθότητος· δι’ οὗ Πατὴρ γνωρίζεται, καὶ Υἱὸς δοξάζεται, καὶ παρὰ πάντων γινώσκεται· μία δύναμις, μία σύνταξις, μία προσκύνησις, τῆς ἁγίας Τριάδος».
«Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, φῶς, καὶ ζωή, καὶ ζῶσα πηγὴ νοερά, Πνεῦμα σοφίας, Πνεῦμα συνέσεως, ἀγαθόν, εὐθές, νοερόν, ἡγεμονεῦον, καθαῖρον τὰ πταίσματα, Θεός, καὶ θεοποιοῦν, πῦρ, ἐκ πυρὸς προϊόν, λαλοῦν, ἐνεργοῦν, διαιροῦν τὰ χαρίσματα· δι’ οὗ Προφῆται ἅπαντες, καὶ Θεοῦ Ἀπόστολοι, μετὰ Μαρτύρων ἐστέφθησαν. Ξένον ἄκουσμα, ξένον θέαμα, πῦρ διαιρούμενον, εἰς νομὰς χαρισμάτων».
Καί τό Δοξαστικόν, τό ὁποῖον ἀναγιγνώσκομεν καθημερινῶς εἰς τάς προσευχάς τῆς Ἐκκλησίας μας:
«Βασιλεῦ οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ πανταχοῦ παρών, καὶ τὰ πάντα πληρῶν, ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν, καὶ ζωῆς χορηγός, ἐλθέ, καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν, καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖδος, καὶ σῶσον ἀγαθὲ τὰς ψυχὰς ἡμῶν».
Ἀνεγνώσθησαν ἑλληνιστί καί ρουμανιστί αἱ εὐχαί τῆς Ἐκκλησίας τάς ὁποίας πάντες ἤκουσαν γονυπετεῖς μετά προσευχῆς καί εὐλαβείας. Ὅτε ἐψάλησαν τά ἀπόστιχα : «Νῦν εἰς σημεῖον τοῖς πᾶσιν, ἐμφανῶς αἱ γλῶσσαι γεγόνασιν· Ἰουδαῖοι γάρ, ἐξ ὧν τό κατὰ σάρκα Χριστός, ἀπιστίᾳ νοσήσαντες, θεϊκῆς ἐξέπεσον χάριτος, καὶ τοῦ θείου φωτὸς οἱ ἐξ ἐθνῶν ἠξιώθημεν, στηριχθέντες τοῖς λόγοις τῶν Μαθητῶν, φθεγγομένων τὴν δόξαν τοῦ εὐεργέτου τῶν ὅλων Θεοῦ· μεθ’ ὧν τὰς καρδίας σὺν τοῖς γόνασι κλίναντες, ἐν πίστει προσκυνήσωμεν, τῷ ἁγίῳ Πνεύματι στηριχθέντες, Σωτῆρι τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Καί ἐγένετο ἡ Ἀπόλυσις ὡς: « Ὁ ἐκ τῶν Πατρικῶν καί Θεϊκῶν κόλπων κενώσας ἑαυτόν, καὶ τὴν ἡμετέραν ὅλην ἀνθρωπείαν προσλαβόμενος φύσιν, καὶ θεώσας αὐτήν, μετὰ δὲ ταῦτα εἰς οὐρανοὺς αὖθις ἀνελθών, καὶ ἐν δεξιᾷ καθίσας τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός, τό τε θεῖον, καὶ ἅγιον, καὶ ὁμοούσιον, καὶ ὁμοδύναμον, καὶ ὁμόδοξον, καὶ συναΐδιον Πνεῦμα καταπέμψας ἐπὶ τούς ἁγίους αὐτοῦ μαθητὰς καὶ Ἀποστόλους, καὶ διὰ τούτου φωτίσας μὲν αὐτούς, δι’ αὐτῶν δὲ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην, Χριστὸς ὁ ἀληθινὸς Θεὸς ἡμῶν, ταῖς πρεσβείαις τῆς παναχράντου, καὶ παναμώμου ἁγίας αὐτοῦ Μητρός, τῶν ἁγίων, ἐνδόξων, πανευφήμων, θεοκηρύκων καὶ πνευματοφόρων Ἀποστόλων, καὶ πάντων τῶν Ἁγίων, ἐλεήσαι καὶ σώσαι ἡμᾶς διὰ τὴν ἑαυτοῦ ἀγαθότητα. Ἀμήν».
Παρευθύς ὑπό τοῦ Δήμου Ἡρακλείου παρετέθη πλησίον τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ καί εἰς τό Προαύλιον τοῦ Μετοχίου τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σινᾶ πρόγευμα ὑπό τοῦ Δήμου Ἡρακλείου, ἐν συνεχείᾳ δέ παρετέθη πρός τιμήν τῶν Προκαθημένων καί τῶν Συνοδῶν αὐτῶν γεῦμα ὑπό τοῦ Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλοπούλου.
Διαρκοῦντος τοῦ γεύματος τούτου προσεφώνησεν ὁ κ. Πρόεδρος, ὁ ὁποῖος εἶπεν ὅτι κατά τήν στιγμήν αὐτήν ἡ σκέψις του ἀνατρέχει εἰς τήν Α´ Οἰκουμενικήν Σύνοδον, ἡ ὁποία ἐθεσμοποίησε τόν Συνοδικόν θεσμόν ὡς τρόπον ὑπάρξεως καί ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας. Ἀναπολεῖ τούς λόγους τοῦ Κυρίου εἰς τό κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιον, εἰς τήν Ἀρχιερατικήν Προσευχήν τοῦ Κυρίου, εἰς τήν ὁποίαν ὁ Χριστός ἐζήτησε ἀπό τόν Πατέρα, «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν».
Ἡ Α´ Οἰκουμενική Σύνοδος, συνέταξε καί τό Σύμβολον τῆς Πίστεως. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέγει ὅτι ἡ λειτουργία τελεῖται ὑπέρ τῆς εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κόσμου καί τῆς Οἰκουμένης. Ἡ Σύνοδος αὕτη ἔχει μεγάλην σημασίαν, διότι εἶναι ἡ πρώτη μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδοξίας μετά τό σχίσμα τοῦ 1054, καί δι᾽ αὐτῆς καθορίζεται ἀποφασιστικῶς εἰς τό ἑξῆς ἡ πορεία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἰς τόν κόσμον, εἰς τόν ὁποῖον ζῶμεν.
Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἶναι ἡγέτις εἰς τό δόγμα καί ἔχει ἀνάγκην αὐτῆς ὁ Δυτικός Πολιτισμός, τοῦ ὁποίου αἱ ἀξίαι κλονίζονται σήμερον διά νά ἀνθίσῃ καί πάλιν. Ἐν τέλει ηὐχήθη νά κατέλθῃ τό Πνεῦμα τό Ἅγιον καί νά φωτίσῃ τόν νοῦν καί τά διαβήματα τῶν μετόχων τῆς Συνόδου αὐτῆς, οὕτως ὥστε ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ νά ἀποδειχθῇ καί πάλιν «τομώτερος ὑπέρ πᾶσαν μάχαιραν», ὅπως λέγει καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολήν αὐτοῦ.
Ἀπαντῶν, ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος, ἐξέφρασε τήν χαράν Αὐτοῦ διά τήν παράθεσιν τοῦ γεύματος αὐτοῦ πρός τιμήν τῶν Προκαθημένων καί τῶν Συνοδειῶν Αὐτῶν. Τοῦτο δηλώνει καί τήν ἐπικρατήσασαν κατά τούς χρόνους τοῦ Βυζαντίου «ἀρχήν τῆς συναλληλίας». Ἡ Ἐκκλησία καί ἡ Πολιτεία ἔχουν ὡς ἀντικείμενον τοῦ ἐνδιαφέροντος αὐτῶν τόν ἄνθρωπον. Ἡ Πολιτεία ὡς θεσμός, ἐνδιαφέρεται διά τήν εὐταξίαν τοῦ κόσμου τούτου, ἐν ᾧ ἡ Ἐκκλησία δεικνύει εἰς τόν ἄνθρωπον τήν ὁδόν πρός τήν μέλλουσαν πόλιν, τήν ὁποίαν ἐπιζητοῦμεν. Ὁ κ. Πρωθυπουργός γνωρίζει περί τοῦ θεσμοῦ τῆς Συνοδικότητος τῆς Ἐκκλησίας, ὡς κάτοχος τῆς Νομικῆς ἐπιστήμης καί τήν ἱστορίαν τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ κόσμος χρειάζεται σήμερον φιλανθρωπίαν, ἀγάπην καί εἰρήνην.
«Ἐπικαλούμεθα ἐφ᾽ὑμᾶς, κ. Πρόεδρε, τήν χάριν τοῦ Παναγίου Πνεύματος, διά νά βοηθήσετε τήν Ἑλλάδα νά ἐξέλθῃ ἐκ τῆς κρίσεως καί ἐπιδίδομεν εἰς ὑμᾶς εἰς ἔνδειξιν τῆς ἐκτιμήσεως Ἡμῶν διά τήν συμπαράστασιν ὑμῶν εἰς τήν Ἐκκλησίαν εἰκόνα τοῦ προστάτου ὑμῶν Ἁγίου Προκοπίου, φιλοτεχνηθεῖσαν εἰς Ἱ. Μονήν Ξενοφῶντος τοῦ Ἁγίου Ὄρους.
Διά τούτων ἔλαβον πέρας αἱ ἐκδηλώσεις τῆς Μεγάλης Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας κατά τήν Κυριακήν τῆς Πεντηκοστῆς.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας.