1

Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

Τήν Κυριακήν, 4ην/17ην Μαρτίου 2019, ἑωρτάσθη ἡ Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας ὑπό τοῦ Πατριαρχείου εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως.

Κατά τήν Κυριακήν ταύτην, πρώτην τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει τόν θρίαμβον τῆς Ἀναστηλώσεως τῶν ἁγίων Εἰκόνων ἐπί  τοῦ αὐτοκράτορος Μιχαήλ καί τῆς μητρός αὐτοῦ ἁγίας Θεοδώρας καί τοῦ Πατριάρχου ἁγίου καί ὁμολογητοῦ Μεθοδίου, κατόπιν ἑνός καί ἡμίσεος αἰῶνος καταδιώξεως καί καταστροφῆς αὐτῶν ὑπό τῶν εἰκονομάχων.

Ἡ ἐκκλησία κατ’ αὐτήν ποιεῖ μνήμην τῶν προασπιστῶν τῶν ἁγίων εἰκόνων, εὐσεβῶν Πατριαρχῶν, Ἱεραρχῶν, Βασιλέων καί ἁπλῶν πιστῶν, ὡς μαρτύρων τῆς ἐπί γῆς ἐνσάρκου παρουσίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Α΄ Ἑσπερινός.

Τό γεγονός τοῦτο,  ταυτόσημον τῇ Ὀρθοδοξίᾳ, ἐπικυρωθέν καί ὑπό τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τοῦ ἔτους 787μ.Χ.  ἑώρτασε ἡ Ἐκκλησία Ἱεροσολύμων δι’ Ἑσπερινοῦ ἀφ’ ἑσπέρας εἰς τό Καθολικόν τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, μετά προσκυνήσεως καί θυμιάματος εἰς τήν Ἁγίαν Ἀποκαθήλωσιν, προσκυνήσεως εἰς τόν Ἅγιον Τάφον, προσκυνήσεως εἰς τόν Φρικτόν Γολγοθᾶν, Μεγάλης Εἰσόδου καί Ἀρτοκλασίας, καὶ θυμιάματος, προεξάρχοντος τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συμπροσευχομένων τῶν Ἀρχιερέων τοῦ Θρόνου καί Συνοδικῶν καί συνιερουργούντων τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἱερέων καί διακόνων, ψάλλοντος τοῦ Πρωτοψάλτου κ. Κωνσταντίνου Σπυροπούλου καί μετέχοντος ἀθρόου ἐκκλησιάσματος προσκυνητῶν.

Β’ Ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς

Τήν κυριώνυμον ἡμέραν τῆς ἑορτῆς ἐτελέσθη θεία Λειτουργία εἰς τό Καθολικόν τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τῶν Σεβασμιωτάτων Ἀρχιερέων Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τῶν Σεβασμιωτάτων  Ἀρχιεπισκόπων Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, Σεβαστείας κ. Θεοδοσίου, Λύδδης κ. Δημητρίου, Καττάρων κ. Μακαρίου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ, ἱερέων Ἁγιοταφιτῶν,  ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης Νεκτάριος, ψάλλοντος τοῦ Πρωτοψάλτου κ. Κωνσταντίνου Σπυροπούλου,  παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος κ. Χρίστου Σοφιανοπούλου καί μετέχοντος πλήθους πιστῶν  καί προσκυνητῶν.

Τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησεν ἡ λιτανεία τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων τρίς πέριξ τοῦ Παναγίου Τάφου καί ἀνά τά προσκυνήματα, μεθ’ ἥν ἀνεγνώσθη τό Συνοδικόν τῆς Ὀρθοδοξίας τοῦ Τριῳδίου.

Μετά ταῦτα, τῶν κωδώνων κρουομένων, ἠκολούθησε πανηγυρική ἄνοδος εἰς τά Πατριαρχεῖα, ἔνθα ὑπεβλήθησαν τά σεβάσματα εἰς τόν Μακαριώτατον καί Οὗτος προσεφώνησε διά τῆς κάτωθι προσφωνήσεως Αὐτοῦ ἑλληνιστί:

«Ἐπεφάνη ἀληθῶς ἡ θεία χάρις τῇ Οἰκουμένῃ, δόξα καί τιμή πεφανέρωται νῦν, σκιρτᾷ Ἐκκλησία δεξαμένη τήν στολήν τῆς ἑαυτῆς γυμνώσεως, ἀναφωνεῖ ὁ Ἅγιος Πατήρ ἡμῶν Θεόδωρος ὁ Στουδίτης.

 Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

 εὐλαβεῖς χριστιανοί καί προσκυνηταί,

Σήμερον ἡ Ἁγία ἡμῶν τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησία ποιεῖ τήν ἀνάμνησιν τῆς ἀναστηλώσεως τῶν ἁγίων καί σεπτῶν εἰκόνων, γενομένης παρά τῶν ἀειμνήστων καί εὐλαβῶν αὐτοκρατόρων Κωνσταντινουπόλεως Μιχαήλ καί τῆς μητρός αὐτοῦ Θεοδώρας ἐπί τῆς Πατριαρχίας τοῦ Ἁγίου ὁμολογητοῦ Μεθοδίου.

Ἡ αἵρεσις τῆς εἰκονομαχίας, δηλονότι ἡ κατά τῶν ἁγίων εἰκόνων βεβήλωσις ἀνεβίωσε τήν ὑπό τῶν Ἁγίων Οἰκουμενικῶν Συνόδων καταδικασθεῖσαν αἵρεσιν τοῦ Ἀρειανισμοῦ καί Νεστοριανισμοῦ, ἡ ὁποία αἵρεσις ἠρνεῖτο κατ’ οὐσίαν τήν τελείαν θεότητα τοῦ ἐκ τῆς Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας ἐνσαρκωθέντος καί ἐνανθρωπήσαντος Θεοῦ Λόγου, Κυρίου δέ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἰδού διά τί  ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης λέγει: «σκιρτᾷ ἡ Ἐκκλησία δεξαμένη τήν στολήν τῆς ἑαυτῆς γυμνώσεως». Ἡ δέ στολή τῆς γυμνώσεως, τήν ὁποίαν ἐδέχθη  ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ καθ’ ὑπόστασιν ἕνωσις τοῦ Θεοῦ Λόγου μετά τῆς προσληφθείσης ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ ἀνθρωπίνης ἡμῶν φύσεως κατά τόν Ἅγιον Κύριλλον Ἀλεξανδρείας.

Τό μέγα καί ἀνεξιχνίαστον μυστήριον τῆς θείας Οἰκονομίας, δηλαδή ἡ ἐνσάρκωσις τοῦ Θεοῦ Λόγου, ἀποτελεῖ τό ἀρραγές θεμέλιον τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας, ἰδιαιτέρως δέ τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως, ὅπως αὕτη μαρτυρεῖται ὑπό τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καί Εὐαγγελιστῶν καί δή τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου λέγοντος: «Καί ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν καί ἐθεασάμεθα τήν δόξαν Αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρά Πατρός, πλήρης χάριτος καί ἀληθείας», (Ἰωάν. 1,14). Καί ἀλλαχοῦ λέγει: « ὁ ἦν ἀπ’ ἀρχῆς ὃ ἀκηκόαμεν, ὃ ἑωράκαμεν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἡμῶν, ὃ ἐθεασάμεθα καί αἱ χεῖρες ἡμῶν ἐψηλάφησαν περί τοῦ λόγου τῆς ζωῆς», (Α’. Ἰωάν. 1,1).

Ἀληθῶς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, σήμερον ἐπεφάνη ἡ θεία Χάρις τῇ Οἰκουμένῃ, διότι Χριστός ὁ Λόγος ὁ Νέος Ἀδάμ τήν ἰδίαν στολήν ἀπέδωκε τῇ Ἐκκλησίᾳ Αὐτοῦ. «Ἑόρταζε πανηγύριζε ὁ χριστώνυμος λαός τοῦ Κυρίου, βλέπων τήν Ἐκκλησίαν καί πάλιν διαλάμπουσαν τό κάλλος  τῆς θείας μορφῆς· ἣν Θεός ὢν ἐφόρεσεν, ὡς ἄνθρωπος, διά τό σῶσαι ἡμᾶς», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός.

 Μέ ἄλλα λόγια, ὁ ἐξεικονισμός ἢ ἡ περιγραφή τοῦ σαρκωθέντος Θεοῦ Λόγου ἀφορᾷ εἰς τήν ἀνθρωπότητά Του καί οὐχί εἰς τήν θεότητα Αὐτοῦ. «Ἐπτώχευσε καί ἐπείνασε καί ἐδίψησε σαρκί ὁ Λόγος, ταῦτα τῆς ἀνθρωπίνης οὐσίας ἰδιώματα, δι’ ὧν περιγράφεται· Οὗτος δέ [ὁ Θεός Λόγος] τῇ θεότητι, ἁπλοῦς ἐστι καί ἀπερίγραπτος», λέγει ὁ  Θεόδωρος Στουδίτης. «Τοῦ ἀοράτου καί ἀσωμάτου καί ἀπεριγράπτου καί ἀσχηματίστου Θεοῦ τίς δύναται ποιήσασθαι μίμημα; παραφροσύνης τοίνυν ἄκρας καί ἀσεβείας τό σχηματίζειν τό θεῖον», διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης  ὁ Δαμασκηνός.

Ἡμεῖς, ἀδελφοί μου, ἀκούοντες εἰς τήν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καί Πατέρων Ἁγίαν καί ἐκκλησιαστικήν παράδοσιν καί διδασκαλίαν, δέν προσκυνοῦμεν οὔτε λατρεύομεν τήν ὕλην, δηλαδή τήν εἰκόνα καθ’ ἑαυτήν, ἀλλά τό πρωτότυπον, δηλαδή τό εἰκονιζόμενον, ὡς λέγει ὁ μέγας Βασίλειος: «Ἡ τῆς εἰκόνος τιμή ἐπί τόπου πρωτοτύπων διαβαίνει». Προσκυνοῦμεν καί ἀσπαζόμεθα τάς ἁγίας εἰκόνας σχετικῶς οὐ λατρευτικῶς, οὐχ ὡς θεούς, ἀλλά ὡς εἰκόνας τῶν ἀρχετύπων.

Ἐπί πλέον δέ διά τῶν Ἁγίων εἰκόνων ἁγιάζεται τά ὄμματα τῶν ὁρώντων καί δι’ αὐτῶν τῶν εἰκόνων ὁ νοῦς ἀνάγεται πρός θεογνωσίαν.

Τήν πίστιν ταύτην ὁμολογήσαντες εὐχαριστιακῶς ἐν τῷ Πανιέρῳ Ναῷ τῆς Ἀναστάσεως, δεηθῶμεν τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν, ὅπως ἀξιωθῶμεν φθάσαι καί τήν τριήμερον Αὐτοῦ Ἀνάστασιν. Μετά δέ τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: «Ὁ ἀπερίγραπτος Λόγος τοῦ Πατρός ἐκ σοῦ Θεοτόκε περιεγράφη σαρκούμενος καί τήν ρυπωθεῖσαν εἰκόνα εἰς τό ἀρχαῖον ἀναμορφώσας, τῷ θείῳ κάλλει συγκατέμιξεν· ἀλλ’ ὁμολογοῦντες τήν σωτηρίαν ἔργῳ καί λόγῳ ταύτην ἀνιστοροῦμεν».  Ἀμήν.

 Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας