1

Η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ 28ΗΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940 ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ.

Τήν Παρασκευήν, 15ην /28ην Ὀκτωβρίου 2011, τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων ἑώρτασε τήν Ἐθνικήν Ἐπέτειον τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940, εἰς μνήμην καί τιμήν τῶν ἀγωνισαμένων Ἑλλήνων κατά τῆς βίας, τῆς ἀπανθρώπου ὡμότητος καί κατοχῆς καί ὑπέρ τῆς ἐδαφικῆς ἀνεξαρτησίας καί ἀκεραιότητος τῆς Ἑλλάδος καί τῆς ἐλευθερίας ὡς ὑψίστου ἀναφαιρέτου ἀγαθοῦ, δοθέντος ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς τόν ἄνθρωπον.

Ὁ ἑορτασμός τοῦ σημαντικωτάτου γεγονότος τούτου -σταθμοῦ εἰς τήν νεώτερον ἱστορίαν τῆς Πατρίδος ἡμῶν, συμπεριέλαβε Δοξολογίαν εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως τήν 10.30 π.μ. τῆς ὡς ἄνω ἡμέρας ὡς εὐχαριστίαν εἰς τόν Θεόν διά τήν χαρισθεῖσαν ἡμῖν ἐλευθερίαν καί ὡς δέησιν διά τήν ἀνάπαυσιν τῶν ψυχῶν τῶν πεσόντων ἀγωνιστῶν ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας ταύτης.

Τῆς Δοξολογίας ταύτης εἰς τό Καθολικόν τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, τῇ συμπροσευχῇ τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἀρχιερέων καί Ἱερομονάχων, τῇ παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Σωτηρίου Ἀθανασίου καί τῶν συνεργατῶν αὐτοῦ καί τῇ συμμετοχῇ τῶν μελῶν τῆς Ἑλληνικῆς Παροικίας τῶν Ἱεροσολύμων καί Ἀραβοφώνων τοῦ Ὀρθοδόξου ἡμῶν ποιμνίου.

Μετά τήν Δοξολογίαν εἰς τήν ἐν τῷ Πατριαρχείῳ δεξίωσιν ὁ Μακαριώτατος προσεφώνησε τούς προσελθόντας διά τῆς κάτωθι προσφωνήσεως Αὐτοῦ:

«Ἐκλαμπρότατε Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος,

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

 Ἱερώτατον ἐπιτελοῦντες χρέος, ἐπί τῇ ἐθνικῇ ἐπετείῳ τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940, καθ’ ἥν τό εὐσεβές Ἑλληνικόν ἡμῶν ἔθνος ὑπερησπίσατο μετ’ αὐτοθυσίας τήν Ἐθνικήν αὐτοῦ ἀκεραιότητα κατήλθομεν μετά τῆς γεραρᾶς Ἁγιοταφιτικῆς ἡμῶν ἀδελφότητος εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, ἔνθα ἐτελέσαμεν εὐχαριστήριον δοξολογίαν τῷ Ἁγίῳ Τριαδικῷ Θεῷ. Προσέτι ἀνεπέμψαμεν ἱκετηρίους δεήσεις τῷ ἐκ νεκρῶν ἀναστάντι Χριστῷ τῷ Θεῶ ἡμῶν ὑπέρ ἀναπαύσεως τῶν ψυχῶν τῶν ὑπέρ πίστεως καί Πατρίδος ἡρωϊκῶς ἀγωνισαμένων καί ἐνδόξως πεσόντων ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ ἀγῶνι πατέρων καί ἀδελφῶν ἡμῶν.

 Ἡ σημερινή ἐπέτειος τῆς 28ης Ὀκτωβρίου τοῦ 1940 εἶναι γεγονός λίαν σημαντικόν διά τήν ἐποχήν μας, ἡ ὁποία δοκιμάζεται ἀπό τήν ἄκαμπτον ὁρμήν τῆς ἐκ τῆς παγκοσμιοποιήσεως καί διεθνοῦς οἰκονομικῆς κρίσεως ἀπειλουμένης ἐθνικῆς θρησκευτικῆς καί πολιτισμικῆς ταυτότητος, ἀτομικῆς τε καί συλλογικῆς, λαῶν τε καί ἐθνῶν.

 Εἶναι δέ σημαντική ἡ σημερινή ἐπέτειος, διότι τό θεῖον ἀγαθόν τῆς ἐθνικῆς ἀνεξαρτησίας καί ἐλευθερίας, τό ὁποῖον ἡμεῖς ἀπολαμβάνομεν ὀφείλεται εἰς τόν ὑπέρ πίστεως καί Πατρίδος ἀγῶνα πεσόντων Πατέρων καί ἀδελφῶν ἡμῶν κατά τόν δαιμονιώδη πόλεμον τοῦ 1940.

 Ἐπισημαίνομεν δέ τοῦτο, διότι ἐάν ἡ μέχρι θανάτου θυσιαστική ἀντίστασις ἦτο πρός αἷμα καί σάρκα, ἡ σύγχρονος ἡμῶν πάλη εἶναι «πρός τάς ἀρχάς, πρός τάς εξουσίας, πρός τούς κοσμοκράτορας τοῦ αἰῶνος τούτου», ὡς λέγει ὁ σοφός Ἀπόστολος Παῦλος. (Ἐφ. 6,12).

 Δεηθῶμεν τοῦ Θεοῦ Πατρός ἡμῶν, τοῦ Θεμένου ἑκάστῳ ἔθνει τάς ἰδίας ὁροθεσίας, ὄπως ἀναδείξῃ ἡμᾶς ἀξίους τῆς ἐλευθερίας καί ἀξίους τῆς μνήμης καί τιμῆς τοῦ αἵματος τῶν μαρτύρων τῆς ἐποποιΐας τοῦ «ΟΧΙ», τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940.

 Ὑψώνοντες τό ποτήριον Ἡμῶν εἴπωμεν:

Ζήτω τό Ἔθνος!

Ζήτω ἡ ἐλευθερία!

Ζήτω τό ἔπος τοῦ 1940! Χρόνια πολλά!».

Ὁ δέ Γενικός Πρόξενος κ. Σωτήριος Ἀθανασίου διά τοῦ κάτωθι Μηνύματος τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐξωτερικῶν τῆς Ἑλλάδος:

“Μακαριώτατε,

Σεβαστοί Πατέρες,

κυρίες καί κύριοι,

 Πέρασαν ἤδη 71 χρόνια, ἀπό τότε πού ἡ Ἑλλάδα ἀνηφόριζε στό δρόμο τοῦ μεγαλείου, πού ἔμεινε στή νεώτερη Ἱστορία σάν «ἔπος τοῦ 40». Ἦταν ἡ πιό φωτεινή ὥρα τῶν νεότερων χρόνων, λίγα χρόνια μετά τήν καταστροφή τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καί μεσούσης μιᾶς ἐπονείδιστης δικτατορίας, πού ξεδιάντροπα μιλοῦσε γιά τρίτο ἑλληνικό πολιτισμό πάνω στά ἐρείπια τῆς δημοκρατίας, τῆς δόξας τῆς ἑλληνικῆς δημιουργίας, πού ἡ ἴδια εἶχε δολοφονήσει τήν 4η Αυγούστου. Ἡ ἐπίθεση τοῦ ἰταλικοῦ φασισμοῦ εἶχε ὅλα τά χαρακτηριστικά τῆς ἀθλιότητας αὐτῆς τῆς ἰδεολογίας. Ἦταν πράξη προδοσίας, καθώς παραβίαζε τίς κρατικές σχέσεις ὁμαλής γειτονιᾶς καί συμβίωσης. Ἦταν πράξη ἐσχάτης δειλίας, καθώς ἐκδηλώθηκε αἰφνιδιαστικά, χωρίς καμμία προειδοποίηση καί καλυπτόταν πίσω ἀπό ἐκδηλώσεις φιλίας καί ἐμπιστοσύνης. Αὐτά τά στοιχεῖα γιγάντωσαν τήν προσβολή πού αἰσθάνθηκε ὅλος ὁ λαός. Ἄγγιζαν ὄχι μόνο τό βαθύ αἴσθημα τῆς φιλοπατρίας τους, ἀλλά καί τό ρωμαίϊκο φιλότιμο, πού εἶναι κάτι ξεχωριστό, μοναδικό καί σέ κάθε περίπτωση ἀδιαπραγμάτευτο.

 Ἡ ἀπάντηση ἦταν μεγαλειώδης καί κατέπληξε τούς πάντες. Στό ἰταμό τελεσίγραφο, πού ὁ Ἰταλός πρεσβευτής ἐπέδωσε στόν Πρωθυπουργό, Ἰωάννη Μεταξᾶ, στίς 4.30 τό πρωΐ τῆς 28ης Ὀκτωβρίου, ἡ ἀπάντηση ἦταν «ΟΧΙ». Τήν εἶπε ὁμόθυμα ὁ ἑλληνικός λαός ἀπό κάθε γωνία τῆς Ελλάδας. Τήν εἶπε  ἡ Ἱστορία μας.

 Ἦταν ἕνα παράδοξο φαινόμενο: νά βαδίζει ἕνας λαός μέ τό «χαμόγελο στά χείλη» στόν πόλεμο ἀπέναντι σ ἕναν πολύ ἰσχυρότερο ἀντίπαλο, συγκριτικά ἄοπλος, ἀδύναμος, μέ ἀνοιχτά τεράστια κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα, χωρίς ἴχνος φόβου, μέ μιά τεράστια θέληση νά ταπεινώσει αὐτόν πού τόλμησε αὐτήν τή θανάσιμη ὕβρη καί νά νικήσει. Αὐτό ξεπερνοῦσε τά σύνορα τῆς λογικῆς, ἦταν μιά παράφορη ἐκτίναξη στά ὕψη τῆς θυσίας καί ἔγινε ἀπό ὅλους καί ὅλες, αὐθόρμητα, ἐνστικτικά.

 Τό κεφάλαιο πού ἄνοιξε μέ τό ἔπος τῆς Πίνδου καί συνεχίστηκε μέ τήν Ἀντίσταση, ἀποτελεῖ μία ἀπό τίς λαμπρότερες σελίδες τῆς νεώτερης Ἱστορίας μας.

 Μέ τήν πάροδο τῶν χρόνων, ζήσαμε μιάν ἄλλη ἐποχή. Τίς μέρες τῆς θαυμαστῆς κοινωνικῆς ἀλληλεγγύης, τῆς συλλογικότητας, τῆς αγωνιστικῆς ἔξαρσης, τίς ἀντικατέστησε μιά συστηματική καί «ἐνεργούμενη» ἰδεολογία τῆς ξέφρενης ἀτομικότητας, τοῦ καταναλωτισμοῦ, τῆς σχετικῆς ἀδιαφορίας γιά τά κοινά. Σήμερα ὅμως πού ἡ χώρα μας ἀντιμετωπίζει μία τεράστια ἐθνική κρίση, εἶναι νομίζω ἀναγκαιότητα νά θυμηθοῦμε τίς ἔννοιες τῆς ἀλληλεγγύης, τῆς συλλογικῆς δράσης καί πάνω ἀπό ὅλα τήν ὑπερηφάνειά μας καί τόν πατριωτισμό μας. Τήν κρίση πρέπει νά τήν ξεπεράσουμε καί θά τήν ξεπεράσουμε, μέ ἐργατικότητα, μέ ἀποφασιστικότητα, μέ πίστη στό Ἔθνος καί τήν Ὀρθοδοξία, μέ πίστη στίς ἀνεξάντλητες δυνάμεις μας.

 Οἱ γιορτασμοί τῆς ἐπετείου δέν ἔχουν νόημα ὅταν περιορίζονται σέ θεαματικές τελετουργίες. Εἶναι ζωτική ἀνάγκη νά βαθαίνουμε ἀδιάκοπα στό νόημα αὐτοῦ τοῦ μεγάλου ἀγῶνα. Ἐκεῖ ξαναγεννήθηκε ὁ ἀληθινός πατριωτισμός, ἡ σύνδεση τοῦ κοινωνικοῦ προβλήματος μέ τά ἐθνικά. Ἡ ἀδιαίρετη ἑνότητα τῆς δημοκρατίας, τῆς ἐλευθερίας, τῆς προόδου. Τά ιδανικά αὐτά καλούμαστε σήμερα νά ὑπηρετήσουμε, νά ξαναβροῦμε τό βῆμα μας, τήν ἀποφασιστικότητά μας, τήν πίστη μας στίς δυνάμεις τοῦ λαοῦ μας. Ἡ χώρα μας πέρασε πολλές δύσκολες ὧρες κατά τή διάρκεια τῆς ἱστορίας της. Καί στό τέλος, βγῆκε πάντα νικήτρια. Ἔτσι θά γίνει καί σήμερα! Ἀρκεῖ νά τό πιστέψουμε καί νά ἀγωνισθοῦμε γιά αὐτό τό σκοπό.

Ζήτω τό Ἔθνος! Ζήτω ἡ 28η Ὀκτωβρίου!”.

Πέραν τοῦ λειτουργικοῦ τούτου ἑορτασμοῦ, ἡ Ἐθνική Ἐπέτειος τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940 ἐτιμήθη καί διά σχολικοῦ ἑορτασμοῦ εἰς τήν Ἱερατικήν Πατριαρχικήν Σχολήν ἐπί τοῦ λόφου τῆς Ἁγίας Σιών.

Τόν ἐνδοσχολικήν ἑορτασμόν τοῦτον τήν 5.30μ.μ. τῆς ἰδίας ἡμέρας ἐτίμησαν μέ τήν παρουσίαν αὐτῶν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, ὁ Γενικός Πρόξενος κ. Σωτήριος Ἀθανασίου καί μέλη τοῦ Ἑλληνικοῦ Γενικοῦ Προξενείου Ἱεροσολύμων, Ἁγιοταφῖται Πατέρες, μοναχοί καί μονάζουσαι, μέλη τῆς Ἑλληνικῆς Παροικίας Ἱεροσολύμων καί ὁμάς Ἑλλήνων προσκυνητῶν ἐκ τῆς Μονῆς τοῦ Ἀββᾶ Γερασίμου προσελθόντων μετά τοῦ ἡγουμένου αὐτῆς Ἀρχιμανδρίτου π. Χρυσοστόμου.

Ὁ ἑορτασμός συνίστατο εἰς τελετήν σεμνήν καλῶς διωργανωμένην.

Αὕτη περιεῖχεν σύντομον προλόγισιν τοῦ Σχολάρχου, ὁσιωτάτου μοναχοῦ π. Φωτίου, εἰδικότητος Φυσικοῦ, τόν πανηγυρικόν τῆς ἡμέρας ὑπό τοῦ Πανεπιστημιακοῦ καθηγητοῦ δοκίμου κ. Νικολάου Ζέρβη, ᾂσματα πατριωτικά, καί ἑρμηνευθέντα διά μέλους- φωνῆς καί μουσικῶν ὀργάνων, ὑπό τήν διεύθυνσιν τοῦ καθηγητοῦ τῆς Μουσικῆς καί πρωτοψάλτου εἰς τόν Ναόν τῆς Ἀναστάσεως κ. Χαραλάμπους Βακάκη ἀπαγγελίας ᾂσματα πατριωτικά ὑπό τῶν δέκα καί ὀκτώ δοκίμων μαθητῶν τῆς Σχολῆς, ἀπαγγελίας ποιημάτων ἤ ἀναγνώσεις κειμένων κορυφαίων Ἑλλήνων ποιητῶν καί λογοτεχνῶν καί προβολήν ὁπτικοακουστικοῦ ὑλικοῦ -ντοκυμαντέρ, τήν ἐπιμέλειαν τοῦ ὁποίου εἶχον οἱ ἴδιοι οἱ μαθηραί,  μέ θέμα τήν Ἰταλικήν καί Γερμανικήν  κατοχήν τῆς Ἑλλάδος τό 1940, τάς κακουχίας τῶν Ἑλλήνων, τάς στερήσεις, τούς θανάτους ἐκ τῆς πείνης, τά θύματα εἰς τά μέτωπα τοῦ πολέμου τήν ἀγωνιστικότητα αὐτῶν καί καρτερίαν καί ὁμοψυχίαν καί τήν ἀποτίναξιν τῆς ἀδίκου, σκληρᾶς καί ἀπανθρώπου κατοχῆς.

Δι’ ὅλων τούτων διδάσκοντες καί διδασκόμενοι, ὁμιλήσαντες καθηγηταί καί δράσαντες ἐπί τῆς σκηνῆς μαθηταί ἐδημιούργησαν εἰς τάς ψυχάς τῶν προσκεκλημένων αἰσθήματα συγκινήσεως, ἐθνικῆς αὐτοσυνειδησίας, αἰσιοδοξίας καί ἐλπίδος διά τήν συνέχισιν τῆς ἐθνικῆς ζωῆς ἡμῶν μέ τάς ἀξίας καί τά ἰδανικά τῶν προγόνων ἡμῶν, ἵνα ἀξιοπρεπῶς καί ἐπιτυχῶς ὑπερβῶμεν καί τήν ἐνσκήψασαν ἐφ’ ἡμᾶς οἰκονομικήν κρίσιν.

Εἰς τό τέλος τῆς τελετῆς ὁ Μακαριώτατος ἐπῄνεσε τόν Σχολάρχην, τούς καθηγητάς καί τούς μαθητάς διά τήν ἐπιτυχῆ διοργάνωσιν τῆς τελετῆς, ἡ ὁποία ἔφερε καρπούς συγκινήσεως καί ἐθνικῆς ὑπερηφανείας εἰς τάς ψυχάς ὅλων καί ὑπεγράμμισε τήν σημασίαν τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας διά τήν ἐθνικήν ἡμῶν ἐλευθερίαν καί τήν συμβολήν τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων διά τῆς προσευχῆς, ἀλλά καί διά καταλλήλων ἐκκλησιαστικῶν ἐνεργειῶν καί τῆς παροχῆς ὑλικῆς βοηθείας εἰς τήν ἐπιτυχῆ διεξαγωγήν τοῦ ἐθνικοῦ ἀγῶνος.

Ὁ Μακαριώτατος καί ὁ Σχολάρχης ηὐχαρίστησαν τόν κ. Γενικόν διά τήν ἠθικήν καί ἔμπρακτον ὑλικήν αὐτοῦ συμπαράστασιν πρός τήν Σχολήν.

Ὁ κ. Γενικός ἐξέφρασε τήν ἱκανοποίησιν αὐτοῦ διά τάς θεατρικάς καί μουσικάς ἐπιτεύξεις καί ἐπιδόσεις τῶν δοκίμων μαθητῶν καί ὑπεγράμμισεν πως ὅ,τι ἐπέτυχε τό ἔθνος ἡμῶν εἰς τάς δυσκόλους περιστάσεις τῆς ἱστορίας αὐτοῦ καί δή κατά τόν πόλεμον τοῦ 1940, τό ἐπέτυχε διά τῆς συνεργασίας καί τῆς ἀλληλεγγύης. Καί ὅτι διά τῆς ἀλληλεγγύης καί πάλιν σήμερον θά δυνηθῶμεν οἱ Ἕλληνες νά ὑπερβῶμεν ἐπιτυχῶς τήν ἀπειλοῦσαν ἡμᾶς οἰκονομικήν κρίσιν καί ἐν προόδῳ καί εὐημερίᾳ νά πορευθῶμεν συμφώνως πρός τάς ἀξίας τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ.

(Στό βίντεο πού ἀκολουθεῖ παρατίθεται τό σύνολο τῶν ἑορτασμῶν τῆς 28ης Ὀκτωβρίου εἰς τό Πατριαρχεῖον, μεταξύ τῶν ὁποίων καί τό μεγαλύτερο μέρος τῆς σχολικῆς  ἐκδηλώσεως).

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας.

ngg_shortcode_0_placeholder