Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ.
Τήν Κυριακήν 20ήν Ἰουλίου/ 3ην Αὐγούστου 2015, ἔλαβε χώραν ἡ ἑορτή τοῦ προφήτου Ἠλιοῦ τοῦ Θεσβίτου εἰς τήν ἐπ᾽ ὀνόματι αὐτοῦ Ἱεράν Μονήν, τήν κειμένην μεταξύ Ἱεροσολύμων καί Βηθλεέμ.
Ἡ ἀρχαία αὕτη Μονή εὑρίσκεται ἐκτισμένη εἰς τήν περιοχήν, εἰς τήν ὁποίαν πιστεύεται ὅτι ὁ προφήτης Ἠλίας, φεύγων τήν ὀργήν τῶν βασιλέων Ἀχαάβ καί Ἰεζάβελ, ἀφ᾽ ὅτου μέ τήν προσευχήν αὐτοῦ ὁ Θεός κατέρριψε πῦρ ἐξ οὐρανοῦ καί κατέκαψε τό θυσιαστήριον εἰς τό Καρμήλιον Ὄρος, ἐκοιμήθη ὑποκάτω ἀρκεύθου καί ἤγειρεν αὐτόν ἄγγελος Κυρίου λέγων αὐτῷ «ἀναστάς, φάγε καί πίε, ὅτι πολλῆ ἀπό σοῦ ἡ ὁδός»· «καί ἀναστάς ἔφαγε καί ἔπιε καί ἐπορεύθη ἐν τῇ ἰσχύϊ τῆς βρώσεως καί τῆς πόσεως ἐκείνης τεσσαράκοντα ἡμέρας καί τεσσαράκοντα νύκτας, ἕως ὄρους Χωρήβ», (Βασιλ. Γ’ 19, 4-9)
Εἰς τόν ἱερόν Ναόν τῆς Μονῆς ταύτης προεξῆρξεν τῆς θείας Λειτουργίας ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τῶν Σεβασμιωτάτων Ἀρχιεπισκόπων Γέροντος Ἀρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Θαβωρίου κ. Μεθοδίου καί τοῦ Γραμματέως τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Λύδδης κ. Δημητρίου, τῶν Ἀρχιμανδριτῶν π. Ἰγνατίου καί π. Ματθαίου, τοῦ Ἀραβοφώνου Πρεσβυτέρου τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου π. Ἤσσα Τοῦμα, ψαλλούσης τῆς χορῳδίας τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ τοῦ ἁγίου Ἰακώβου ἀραβιστί, παρακολουθούντων δέ ἐν κατανύξει μοναχῶν, μοναζουσῶν, προσκυνητῶν καί Ἀραβοφώνων Ὀρθοδόξων πιστῶν ἐξ Ἱεροσολύμων, ἀλλά καί ἐκ τῶν κατεχομένων περιοχῶν τῆς Βηθλεέμ, ὅσοι ἠδυνήθησαν νά λάβουν τήν ἄδειαν εἰσόδου εἰς τά Ἱεροσόλυμα.
Εἰς τούς πιστούς τούτους ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος περί τοῦ προφήτου Ἠλιοῦ ὡς ἕπεται ἑλληνιστί:
«Ὁ τῶν ἀρρήτων ἐπόπτης μυστηρίων σύ τά Ἰορδάνεια ρεῖθρα διέρρηξας, σύ τήν ἀπάτην ἐτέφρωσας τήν τῶν εἰδώλων τῇ ἀστραπῇ τῶν θείων ρημάτων σου, σύ παρανομήσαντα ἤλεγξας ἄνακτα καί ἱερεῖς ἐθανάτωσας τῆς ἀνομίας, καί τήν θυσίαν εὐχῇ ἐνέπρησας. Καί τούς φλογώδεις τοῦ λαοῦ σου νῦν τῶν παθημάτων καί θλίψεων ἄνθρακας, Ἠλιοῦ σαῖς πρεσβείαις τῷ πυρί ἐναπομάρανον», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί.
Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τοῦ ἀναδείξαντος τούς προφήτας τοῦ Θεοῦ Λόγου καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ συνήγαγεν πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ πανσέπτῳ Ναῷ τοῦ θεηγόρου προφήτου Ἠλιοῦ τοῦ Θεσβίτου, ἵνα ἐκτελέσωμεν χαρμονικῶς τήν θείαν καί σεβάσμιον μνήμην τῆς εἰς οὐρανούς πυρφόρου ἀναβάσεως αὐτοῦ.
Ὁ προφήτης Ἠλίας, ὡς γνωστόν, προβάλλεται ὑπό τῆς ἁγίας ἡμῶν Ἐκκλησίας διά στόματος τοῦ ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου ὡς τό κατεξοχήν παράδειγμα τῆς δυνάμεως, τῆς πίστεως καί τῆς προσευχῆς:
«Ἠλίας ἄνθρωπος ἦν ὁμοιοπαθὴς ἡμῖν, καὶ προσευχῇ προσηύξατο τοῦ μὴ βρέξαι, καὶ οὐκ ἔβρεξεν ἐπὶ τῆς γῆς ἐνιαυτοὺς τρεῖς καὶ μῆνας ἕξ· καὶ πάλιν προσηύξατο, καὶ ὁ οὐρανὸς ὑετὸν ἔδωκε καὶ ἡ γῆ ἐβλάστησε τὸν καρπὸν αὐτῆς», (Ἰακ. 5, 17-18). Ὁ Ἠλίας μέ ἄλλα λόγια ἦτο ἄνθρωπος πού εἶχε τήν αὐτήν ἀσθενῆ φύσιν μέ ἡμᾶς καί προσηυχήθη καί εἰσηκούσθη ἡ προσευχή αὐτοῦ, λέγει ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος.
Τί δέ σημαίνει προσευχή; Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός λέγει: «προσευχή ἐστιν ἀνάβασις τοῦ νοῦ πρός Θεόν ἤ αἴτησις τῶν προσηκόντων παρά Θεοῦ. (Προσευχή εἶναι ἀνάβασις τοῦ νοῦ πρός τόν Θεόν ἤ παράκλησις νά δοθοῦν ἀπό τόν Θεόν αὐτά πού πρέπουν). Κατά δέ τόν ἅγιον Ἰωάννην τῆς Κλίμακος «Προσευχή ἐστι κατά μέν τήν αὐτῆς ποιότητα, συνουσία καί ἕνωσις ἀνθρώπου καί Θεοῦ. Κατά δέ τήν ἐνέργειαν κόσμου σύστασις Θεοῦ καταλλαγή… ἁμαρτημάτων ἱλασμός, πειρασμῶν γέφυρα, θλίψεων μεσότοιχον… χαρισμάτων πρόξενος, προκοπή ἀόρατος, τροφή ψυχῆς, νοῦ φωτισμός, ἀπογνώσεως πέλυξ, ἐλπίδος ἀπόδειξις, λύπης λύσις… τῶν μελλόντων ἀποκάλυψις. (Προσευχή ὡς πρός τήν ποιότητά της εἶναι συνουσία καί ἕνωσις τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεόν καί ὡς πρός τήν ἐνέργειά της, σύστασις καί διατήρησις τοῦ κόσμου, συμφιλίωσις μέ τόν Θεόν… συγχώρησις τῶν ἁμαρτημάτων, γέφυρα πού σῴζει ἀπό τούς πειρασμούς, τοῖχος πού μᾶς προστατεύει ἀπό τάς θλίψεις… πρόξενος τῶν χαρισμάτων, ἀφανής πρόοδος, τροφή τῆς ψυχῆς, φωτισμός τοῦ νοῦ, πέλεκυς πού κτυπᾷ τήν ἀπόγνωσιν, ἀπόδειξις τῆς ἐλπίδος, διάλυσις τῆς λύπης… ἀποκάλυψις τῶν μελλοντικῶν πραγμάτων…).
Αὐτῆς ἀκριβῶς τῆς ἐνεργείας τῆς προσευχῆς ἐγένετο κοινωνός καί μέτοχος, ἀλλά καί ὄργανον ἤ μᾶλλον δοχεῖον ὁ Προφήτης Ἠλίας. Διά τοῦτο καί ὁ ὑμνῳδός αὐτοῦ λέγει: «Ὁ τῶν ἀρρήτων ἐπόπτης μυστηρίων (τοῦ Θεοῦ) γενόμενος». Μέ ἄλλα λόγια ὁ προφήτης καί κῆρυξ τοῦ Χριστοῦ Ἠλίας ἐπέτυχε διά τῆς προσευχῆς πραγματικήν θεοκοινωνίαν, μέθεξιν τοῦ Θείου. Ὁ Θεός βέβαια εἶναι ἀμέθεκτος, ἀκοινώνητος, ἀναφής ὡς πρός τήν ἄκτιστον αὐτοῦ φύσιν, πλήν ὅμως εἶναι μεθεκτός, κοινωνητός, ἁπτός ὡς πρός τάς ἀκτίστους Αὐτοῦ ἐνεργείας, ὡς πρός τήν ἄκτιστον αὐτοῦ Χάριν καί δόξαν.
Ὅτι ὁ ἐπουράνιος ἄνθρωπος Ἠλίας ἐγένετο ἐπόπτης τῶν ἀρρήτων τοῦ Θεοῦ μυστηρίων ἀποδεικνύεται ἀπό τό γεγονός τῆς παρουσίας αὐτοῦ μετά τοῦ προφήτου Μωϋσέως ἐν τῷ Ὄρει Θαβώρ κατά τήν Μεταμόρφωσιν τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, ὡς μαρτυρεῖ ὁ Εὐαγγελιστής Μᾶρκος: «Καὶ μεθ᾿ ἡμέρας ἓξ παραλαμβάνει ὁ ᾿Ιησοῦς τὸν Πέτρον καὶ τὸν ᾿Ιάκωβον καὶ τὸν ᾿Ιωάννην καὶ ἀναφέρει αὐτοὺς εἰς ὄρος ὑψηλὸν κατ᾿ ἰδίαν μόνους· καὶ μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, καὶ τὰ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο στίλβοντα, λευκὰ λίαν ὡς χιών, οἷα γναφεὺς ἐπὶ τῆς γῆς οὐ δύναται οὕτω λευκᾶναι. καὶ ὤφθη αὐτοῖς ᾿Ηλίας σὺν Μωϋσεῖ, καὶ ἦσαν συλλαλοῦντες τῷ ᾿Ιησοῦ», (Μάρκ. 9, 2-4).
Ὁ Ἀπόστολος Ἰάκωβος παραγγέλλει ἐν τῇ ἐπιστολῇ αὐτοῦ λέγων: «Ὑπόδειγμα λάβετε, ἀδελφοί μου, τῆς κακοπαθείας καὶ τῆς μακροθυμίας τοὺς προφήτας, οἳ ἐλάλησαν τῷ ὀνόματι Κυρίου», (Ἰακ. 5,10). Ὡς ὑπόδειγμα δέ τῆς κακοπαθείας καί τῆς μακροθυμίας τῶν προφητῶν ἀναφέρει ἀντιστοίχως τόν Ἰώβ καί τόν προφήτην ἡμῶν Ἠλίαν. Οὗτοι οἱ προφῆται ἐδοκιμάσθησαν, ὁ μέν Ἰώβ ὑπό μαρτυρικῶν ἀσθενειῶν ὁ δέ Ἠλίας ὑπό συνεχῶν ἀπειλῶν καί καταδιώξεων. Ὁ Κύριος ὅμως ἐδικαίωσεν αὐτούς. Διά τοῦτο καί ἡ προσευχή καί δέησις τοῦ δικαίου ἔχει μεγάλην δύναμιν καί ἐνεργεῖ ἰσχυρῶς καί ἀποτελεσματικῶς, φέρουσα μεγάλας ὡφελείας κατά τόν ἅγιον Ἰάκωβον, λέγοντα: «Πολύ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη. Ἠλίας ἄνθρωπος ἦν ὁμοιοπαθής ἡμῖν, καὶ προσευχῇ προσηύξατο τοῦ μὴ βρέξαι, καὶ οὐκ ἔβρεξεν ἐπὶ τῆς γῆς ἐνιαυτοὺς τρεῖς καὶ μῆνας ἕξ· καὶ πάλιν προσηύξατο, καὶ ὁ οὐρανὸς ὑετὸν ἔδωκε καὶ ἡ γῆ ἐβλάστησε τὸν καρπὸν αὐτῆς»,( Ἰακ. 5, 17-18).
Δίκαιος ὤν ὁ Ἠλίας ἐγένετο κοινωνός τοῦ θείου φωτός, ὡς ψάλλει καί ὁ Προφητάναξ Δαυΐδ: «Φῶς ἀνέτειλε τῷ δικαίῳ καί τοῖς εὐθέσι τῇ καρδίᾳ εὐφροσύνη», ( Ψαλμ. 96). «Πᾶς γάρ εἴ τις ἐστιν ἀγαθός καί δίκαιος τούτῳ εἰς νοῦν καί καρδίαν τό νοητόν καί θεῖον ἀνατέλλει φῶς», σχολιάζει ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας.
Τό νοητόν καί θεῖον τοῦτο φῶς, ἀγαπητοί μου, ἐπιτυγχάνεται διά τῆς προσευχῆς, ἡ ὁποία ὡς πρός τό περιεχόμενόν της εἶναι μεταξύ ἄλλων καί ἐξομολογητική. Μέ ἄλλα λόγια, ὅταν μετανοοῦντες ἐξομολογούμεθα τάς ἁμαρτίας ἡμῶν καί ἐξαιτούμεθα τήν συγχώρησιν αὐτῶν. Διά τοῦτο ἡ προσευχή πρός τόν Θεόν εἶναι ἀναγκαία, παρά τό γεγονός ὅτι «ὁ Πατήρ ἡμῶν οἶδεν ὧν ἡμεῖς ἔχομεν χρείαν πρό τοῦ ὑμᾶς αἰτῆσαι αὐτόν», (Ματθ. 6,8), ὡς βεβαιοῖ αὐτός οὗτος ὁ Χριστός. Ἐξ ἄλλου, ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ὄχι μόνον προτρέπει ἡμᾶς νά προσευχώμεθα, ἀλλά μᾶς διδάσκει καί τόν τρόπον μέ τόν ὁποῖον πρέπει νά προσευχώμεθα ὡς τοῦτο μαρτυρεῖται ὑπό τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καί Εὐαγγελιστῶν: «Οὕτως οὖν προσεύχεσθε ὑμεῖς», (Ματθ. 6,9) Καί ἀλλαχοῦ: «αἰτεῖτε καί δοθήσεται ὑμῖν… πᾶς ὁ γάρ αἰτῶν λαμβάνει», (Ματθ. 7,8) καί «ὅσα ἄν αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ ὑμῶν πιστεύοντες λήψεσθε», (Ματθ. 21,22), «Ἀμήν, ἀμήν λέγω ὑμῖν ὅτι ὅσα ἄν αἰτήσητε τόν Πατέρα ἐν τῷ ὀνόματί μου, δώσει ὑμῖν», (Ἰωάν. 16,23). Περιττόν νά εἴπωμεν ὅτι καί αὐτοί οἱ μαθηταί καί Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ μετά τήν εἰς οὐρανούς Ἀνάληψιν Αὐτοῦ, ἐπιστρέψαντες εἰς Ἱερουσαλήμ, «πάντες ἦσαν προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδόν τῇ προσευχῇ καί τῇ νηστείᾳ», (Πράξ. 6,4). Ὁ σοφός Παῦλος παραγγέλλει λέγων: «Τῇ προσευχῇ προσκαρτερεῖτε, γρηγοροῦντες ἐν αὐτῇ ἐν εὐχαριστίᾳ», (Κολοσ. 4,2), «ὁρᾶτε μή τις κακὸν ἀντὶ κακοῦ τινι ἀποδῷ, ἀλλὰ πάντοτε τὸ ἀγαθὸν διώκετε καὶ εἰς ἀλλήλους καὶ εἰς πάντας. Πάντοτε χαίρετε, ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε, ἐν παντὶ εὐχαριστεῖτε· τοῦτο γὰρ θέλημα Θεοῦ ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ εἰς ὑμᾶς», (Α´ Θεσ. 5, 15-18) , «μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ’ ἐν παντὶ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν Θεόν», (Φιλιπ. 4,6). Ὁμοίως καί ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος λέγει «εὔχεσθε ὑπέρ ἀλλήλων, ὅπως ἰαθῆτε. Πολύ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη», (Ἰάκ. 5,16). Τέλος, ἡ προσευχή πρέπει νά γίνεται μέ πίστιν καί ἄνευ τινός ἀμφιβολίας, ὡς συμβουλεύει καί πάλιν ὁ Ἅγ. Ἰάκωβος: «εἰ δέ τις ὑμῶν λείπεται σοφίας… αἰτείτω παρά τοῦ διδόντος Θεοῦ ἐν πίστει, μηδέν διακρινόμενος. ὁ γάρ διακρινόμενος ἔοικε κλύδωνι θαλάσσης ἀνεμιζομένῳ καί ῥιπιζομένῳ, μή γάρ οἰέσθω ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος ὅτι λήψεταί τι παρά Κυρίου», (Ἰακ. 1, 5-7).
Ὁ σήμερον ἑορταζόμενος ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ Ἠλίας ὁ θεσπέσιος, ὁ ὁποῖος ὡς ἄλλος Μωϋσῆς ἠξιώθη θεοφανείας καί τοῦ χαρίσματος τῆς προφητείας, ἀλλά καί τῆς θαυματουργίας καλεῖ πάντας ἡμᾶς εἰς ἠθικήν καί πνευματικήν ἀνάνηψιν. Μᾶς καλεῖ, ἐπαναλαμβάνομεν, νά γνωρίσωμεν τό ἐν Θαβώρ τῆς θείας σαρκώσεως τῆς Θεότητος ἀποκαλυφθέν ἀκατάληπτον φῶς ἐν Χριστῷ, ἵνα μή περιπατῶμεν ἐν τῇ σκοτίᾳ τοῦ κόσμου τούτου τοῦ ἀπατεῶνος. «Ἐγώ εἰμι τό φῶς τοῦ κόσμου», λέγει ὁ Κύριος, «ὁ ἀκολουθῶν ἐμοί οὐ μη περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ᾽ ἕξει τό φῶς τῆς ζωῆς», (Ἰωάν. 8, 12).
Δεηθῶμεν τοῦ Κυρίου τοῦ ἀνεσπέρου φωτός τῆς ἀληθείας καί μετά τοῦ μελῳδοῦ εἴπωμεν: «Τῶν προφητῶν τούς ἀκραίμονας, καί παμφαεῖς φωτῆρας τῆς Οἰκουμένης, ἐν ὕμνοις τιμήσωμεν πιστοί, Ἠλίαν καί Ἐλισσαῖον, καί Χριστῷ ἐκβοήσωμεν χαρμονικῶς. Εὔσπλαγχνε Κύριε, παράσχου τῷ λαῷ σου, πρεσβείαις τῆς Παναχράντου Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας καί ἱκεσίαις τῶν Προφητῶν σου , ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί τό μέγα ἔλεος», Ἀμήν.
Πολλοί τῶν πιστῶν τούτων προσῆλθον εἰς τό μυστήριον τῆς θείας Εὐχαριστίας, ἅμα δέ τῇ ἀπολύσει ἔλαβον τήν εὐλογίαν τοῦ Μακαριωτάτου.
Μετά ταῦτα ἠκολούθησε δεξίωσις εἰς τό ἡγουμενεῖον καί τράπεζα παρατεθεῖσα ὑπό τοῦ φιλέργου ἡγουμένου Ἀρχιμανδρίτου π. Παϊσίου.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας.
httpv://youtu.be/rhwc5DTUJDY
httpv://youtu.be/xRXZrbstOl4