1

Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ

Μία ἐκ τῶν ἀρχαίων Μονῶν τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων εἶναι τοῦ Ἁγίου προφήτου Ἠλιοῦ τοῦ Θεσβίτου μεταξύ Ἱεροσολύμων καί Βηθλεέμ. Αἱ ἀρχαί τῆς Μονῆς αὐτῆς ἀνάγονται εἰς τόν 6ον μ. Χ. αἰ. Αὕτη εὑρίσκεται πλησίον τῆς ἀρχαίας Μονῆς τοῦ «Καθίσματος», ὀνομαζομένης οὕτως, ἐπειδή ἡ παράδοσις διασῴζει ὅτι εἰς τήν περιοχήν, εἰς τήν ὁποίαν αὕτη ἱδρύθη, τόν 5ον μ.Χ. αἰ. ἐκάθισεν ἡ Θεοτόκος, ὁδεύουσα μετά τοῦ Ἰωσήφ τοῦ μνήστορος ἀπο Ναζαρέτ πρός Βηθλεέμ διά τήν ἀπογραφήν ἐπί Καίσαρος Αὐγούστου (Λουκᾶ 2,1 κ. ἑξ). Αὕτη κατεστράφη παντελῶς εἰς τό παρελθόν, ἀλλά ἀνεσκάφη κατά τήν δεκαετίαν τοῦ 1980-1990 καί ἀναμένει προσεχῶς τόν ἐγκαινιασμόν αὐτῆς ὡς προσκυνήματος καί ἀρχαιολογικοῦ χώρου τοῦ Πατριαρχείου μεγάλης σπουδαιότητος διά τόν μοναχισμόν τοῦ 5ου αἰ μ.Χ. εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν.

Ἡ Μονή  τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ ἱδρύθη εἰς τήν περιοχήν αὐτήν, ἐπειδή κατά τήν παράδοσιν διῆλθεν ἀπ’ αὐτήν ὁ Προφήτης Ἠλίας, ὅτε ἔφευγε τόν θυμόν τοῦ Ἀχαάβ καί τῆς Ἰεζάβελ ἐκ τοῦ Καρμηλίου Ὄρους καί ἐκοιμήθη ὑπό κάτω ἀρκεύθου, ὅτε καί ἐξύπνησεν αὐτόν ὁ ἄγγελος καί εἶπεν: «ἀναστάς, φάγε καί πίε, ὅτι πολλή ἀπό σοῦ ἡ ὁδός»· «καί ἀναστάς ἔφαγε καί ἔπιε καί ἐπορεύθη ἐν τῇ ἰσχύϊ τῆς βρώσεως καί τῆς πόσεως ἐκείνης τεσσαράκοντα ἡμέρας καί τεσσαράκοντα νύκτας ἕως ὄρους Χωρήβ». (Βασιλ. Γ’ 19, 4-9).

Εἰς τήν Μονήν ταύτην τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ, εὑρισκομένην σήμερον εἰς εὐαίσθητον στρατηγικήν περιοχήν καί μέ ἐλαιόκτημα μεγάλης ἐκτάσεως ἰδιοκτησίας τοῦ Πατριαρχείου πέριξ αὐτῆς, σταθμεύει κατά τό εἰωθός διά μικράν ἀνάπαυσιν ἡ ἐξ Ἱεροσολύμων ἐξερχομένη Πατριαρχική Συνοδεία, κατευθυνομένη εἰς Βηθλεέμ τήν παραμονήν τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων ἑκάστου ἔτους.

Εἰς αὐτήν τήν Μονήν κατέφθασεν ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’ μετά συνοδείας, τήν Κυριακήν 20ήν Ἰουλίου / 2αν Αὐγούστου ἐξ Ἱεροσολύμων.

Εἰς ταύτην μετά τήν ἐν τῇ εἰσόδῳ ὑποδοχήν ὑπό τοῦ ἡγουμένου πανοσιολογιωτάτου Ἀρχιμανδρίτου Παρθενίου καί τοῦ ἱερατείου, ὁ Μακαριώτατος προεξῆρξε τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ὄρθρου καί τῆς θ. Λειτουργίας, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Ἱερωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τῶν Σεβασμιωτάτων Ἀρχιεπισκόπων Ἀβήλων κ. Δωροθέου καί Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, ἱερομονάχων, ἱερέων καί διακόνων καί ψαλλόντων τοῦ Λαμπαδαρίου τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως κ. Χαραλάμπους Βακάκη καί τῆς ἀραβοφώνου χορῳδίας τοῦ καθεδρικοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου.

Εἰς τούς ἐξ Ἱεροσολύμων, ἀλλά καί ἐκ τῶν κατεχομένων περιοχῶν τῆς Βηθλεέμ, δι’ εἰδικῆς ἀδείας προσελθόντας πιστούς, ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος, ὡς ἕπεται:

«Δεῦτε τῶν Ὀρθοδόξων τό σύστημα, συναθροισθέντες σήμερον, ἐν τῷ πανσέπτῳ ναῷ τοῦ θεηγόρου Προφήτου, ψαλμικῶς ᾄσωμεν, ἐναρμόνιον μέλος, τῷ τοῦτον δοξάσαντα, Χριστῷ τῷ Θεῷ ἡμῶν καί ἐν χαρᾷ καί ἀγαλλιάσει ἀναβοήσωμεν· χαίροις ἐπίγειε ἄγγελε καί οὐράνιε ἄνθρωπε, Ἠλία μεγαλώνυμε».

Ἀγαπητοί μου ἐν Χριστῷ ἀδελφοί· εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Ἀνταποκρινόμενοι καί ἡμεῖς σήμερον εἰς τό κάλεσμα τοῦ ὑμνῳδοῦ τῆς Ἐκκλησίας μας, ἐπί τῇ ἑορτῇ τῆς μνήμης τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ, ἐν ἀγαλλιάσει βοῶμεν: «χαίροις ἐπίγειε ἄγγελε καί οὐράνιε ἄνθρωπε,  Ἠλία μεγαλώνυμε».

Ὄντως, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὁ Προφήτης Ἠλίας ἀναδεικνύεται ὁ ἐπίγειος ἄγγελος καί ὁ οὐράνιος ἄνθρωπος τῆς τοῦ Θεοῦ Πατρός ἀποκαλύψεως ἐν τῷ ὄρει Σινᾶ. Καί τοῦτο, διότι ὁ Προφήτης Ἠλίας δύναται νά θεωρηθῇ ὁ λόγῳ τε καί ἔργῳ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ἀφ’ ἑνός  καί ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν ἀφ’ ἑτέρου τῆς τοῦ Χριστοῦ Παρουσίας ἐν τῷ Μωσαϊκῷ Νόμῳ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.

Ἡ δύναμις τοῦ προφητικοῦ ἀξιώματος τοῦ μεγαλωνύμου Ἠλιοῦ ὡς καί ἡ παρουσία του ἐνώπιον τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ καταφαίνεται ἀπό τούς λόγους τοῦ ὑμνογράφου λέγοντος: «Οὐ συσσεισμῷ, ἀλλ’ ἐν αὔρᾳ λεπτῇ τεθέασαι Θεοῦ τήν παρουσίαν, Ἠλιοῦ θεομάκαρ, φωτίζουσάν σε πάλαι· ἅρματι δέ, ἐποχούμενος τέθριππος, τόν οὐρανόν διϊππεύεις ξενοπρεπῶς, θαυμαζόμενος, θεόπνευστε».

Τό προφητικόν θεῖον χάρισμα καί κυρίως ἡ δύναμις τῆς πίστεως, ἡ ὁποία μεταφράζεται εἰς κήρυγμα καί πρᾶξιν πολλῷ δέ μᾶλλον εἰς ὁμολογίαν ἐνώπιον ἀνόμων καί ἀδίκων δυναστῶν καί ἐθελοθρήσκων ἱερέων, τῆς τοῦ Μεγάλου Ἀγγέλου Βουλῆς, δηλαδή τῆς τοῦ Χριστοῦ ἀληθείας εἶναι αὐτά, τά ὁποῖα συνθέτουν τήν ἐξέχουσαν καί διαχρονικήν καί πάντοτε ἐπίκαιρον προσωπικότητα τοῦ σήμερον τιμωμένου θεομάκαρος Ἠλιοῦ.

Λέγομεν τοῦτο, διότι τό ἱερόν πρόσωπον τοῦ Ἁγίου Προφήτου Ἠλία ἀφορᾷ ὄχι μόνον εἰς ἡμᾶς, τούς τιμῶντας αὐτό, ἀλλά ἀφορᾷ καί εἰς τούς πιστούς τῶν ἑτεροθρήσκων συνανθρώπων ἡμῶν.

Μέ ἄλλα λόγια, ὁ ἑορταζόμενος σήμερον Ἅγιός μας προβάλλεται ὡς ὁ Πρόδρομος τοῦ σεσαρκωμένου Ἡλίου τῆς Δικαιοσύνης καί τῆς ἐπί γῆς θείας εὐδοκίας. Τοῦτο ἐπί πλέον σημαίνει ὅτι εἰς τό ἱερόν πρόσωπον καί τήν διδασκαλίαν τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ καλούμεθα νά ἀναζητήσωμεν ἄρχοντες καί ἀρχόμενοι, θρησκεύοντες καί ἑτεροθρησκεύοντες, ὁμογνωμοῦντες καί ἑτερογνωμοῦντες τό κοινόν καί πρακτικόν κριτήριον τῆς εἰρήνης καί τῆς δικαιοσύνης μεταξύ τῶν λαῶν τής περιοχῆς μας.

Ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, ἀναφερόμενος εἰς τήν δύναμιν, δηλαδή τήν ἐνέργειαν τῆς πίστεως τοῦ δικαίου ἀνθρώπου, προβάλλει ὡς παράδειγμα τόν Προφήτην Ἠλίαν λέγων: «Πολύ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη», καί προσθέτει: «Ἠλίας ἄνθρωπος ἦν ὁμοιοπαθής ἡμῖν, καί προσευχῇ προσηύξατο τοῦ μή βρέξαι καί οὐκ ἔβρεξεν ἐπί τῆς γῆς ἐνιαυτούς τρεῖς καί μῆνας ἕξ· καί πάλιν προσηύξατο καί ὁ οὐρανός ὑετόν ἔδωκεν καί ἡ γῆ ἐβλάστησεν τόν καρπόν αὐτῆς». (Καθολ. Ἰακ. 5,17).

Ἐξ ἄλλου αὐτός οὗτος ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ἀναφερόμενος εἰς τήν ὑπερεθνικήν προσωπικότητα τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ, εἰς τήν εὐαγγελικήν περικοπήν, τήν ὁποίαν ἠκούσαμεν, λέγει: «ἐπ’ ἀληθείας δέ λέγω ὑμῖν, πολλαί χῆραι ἦσαν ἐν ταῖς ἡμέραις Ἠλίου ἐν τῷ Ἰσραήλ, ὅτε ἐκλείσθη ὁ οὐρανός ἐπί ἔτη τρία καί μῆνας ἕξ, ὡς ἐγένετο λιμός μέγας ἐπί πᾶσαν τήν γῆν καί πρός οὐδεμίαν αὐτῶν ἐπέμφθη Ἠλίας, εἰ μή εἰς Σάρεπτα τῆς Σιδῶνος πρός γυναῖκα χήραν» (Λουκ. 4, 22-23). Καί ἐδῶ πάλιν τονίζεται ὑπό τοῦ Χριστοῦ τό γεγονός ὅτι ὁ Προφήτης ἀπεστάλη εἰς μίαν γυναῖκα χήραν, ξένην καί ἄγνωστον εἰς αὐτόν. Τό ἴδιον βέβαια συνέβη καί μέ τόν πιστόν μαθητήν τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ, τόν Ἐλισσαῖον  κατά τήν ἐποχήν τοῦ ὁποίου ἦσαν πολλοί λεπροί εἰς τό Ἰσραηλινόν ἔθνος καί κανείς ἀπό αὐτούς δέν ἐκαθαρίσθη ἀπό τήν λέπραν αὐτοῦ παρά ὁ Νεεμάν ὁ Σύρος, ὁ ὁποῖος ἦλθεν ἀπό ξένην καί ἀλλόθρησκον χώραν.

Εἶναι αὐτή ἀκριβῶς ἡ ὑπερεθνικότης καί καθολικότης τῆς προσωπικότητος τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ, ἡ ὁποία μᾶς συνήγαγε σήμερον εἰς τόν ἱερόν καί πάνσεπτον Ναόν τοῦ Προφήτου εἰς τόν τόπον τοῦτον, περί τοῦ ὁποίου ἡ Παλαιά Διαθήκη ἀναφέρει ὅτι ὁ Προφήτης: «ἦλθε καί ἐκάθισεν ὑποκάτω ἀρκεύθου καί ἐκοιμήθη καί ὕπνωσεν ἐκεῖ ὑπό τό φυτόν· καί ἰδού τις ἥψατο αὐτοῦ καί εἶπεν αὐτῷ· Ἀνάστηθι, φάγε καί πίε ὅτι πολλή ἀπό σοῦ ἡ ὁδός. (Βασιλ. Γ’. 19,5)», ἀφ’ ἑνός μέν  διά να εὐχαριστήσωμεν καί δοξάσωμεν τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ και Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ. Ἀφ’ ἑτέρου δέ, διά νά ἱκετεύσωμεν τόν ἑορταζόμενον Ἅγιον, μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ λέγοντος: «Ὁ τόν οὐρανόν λόγῳ δεσμεύσας, ὡσαύτως λῦσον νῦν καί ἡμῶν τά πταίσματα ταῖς πρός Κύριον πρεσβείαις σου, σύν ταῖς πρεσβαίαις τῆς Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας καί φώτισον καί σῶσον τάς ψυχάς ἡμῶν. Ἀμήν».

Εἰς πολλούς τῶν προσελθόντων πιστῶν ὁ Μακαριώτατος μετέδωσε τήν θ. Κοινωνίαν καί εἰς πάντας τέλος τό ἀντίδωρον καί τήν εἰκόνα τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ.

Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησε μικρά δεξίωσις ὑπό τοῦ ἡγουμένου Ἀρχιμανδρίτου Παρθενίου εἰς τό ἡγουμενεῖον καί τράπεζα εἰς τόν Μακαριώτατον καί τήν συνοδείαν Αὐτοῦ.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

ngg_shortcode_0_placeholder