1

Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΕΛΙΣΣΑΙΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

Τήν Πέμπτην, 14ην/ 27ην Ἰουνίου 2019, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου Προφήτου Ἐλισσαίου εἰς τόν ἐπ᾽ ὀνόματι αὐτοῦ ἱερόν ναόν, τόν εὑρισκόμενον εἰς τήν καρδίαν τῆς πόλεως Ἱεριχοῦς καί παρά τήν συκομορέαν τοῦ Ζακχαίου.

Ἡ Ἐκκλησία τιμᾷ τόν ἅγιον Ἐλισσαῖον, υἱόν Σαφάτ ἐκ γῆς Ἀελμούθ, ὡς μεγάλον προφήτην, κληθέντα εἰς μαθητείαν ὑπό τοῦ προφήτου Ἠλιοῦ, ἀνταποκριθέντα εἰς τήν κλῆσιν καί μαθητεύσαντα παρ᾽ αὐτῷ καί ποιήσαντα μεγάλα σημεῖα καί θαύματα τῇ θείᾳ Χάριτι εἰς τήν περιοχήν τῆς Ἱεριχοῦς καί τοῦ Ἰορδάνου ποταμοῦ, ἐξ ὧν μνημονευτέα τῆς μετατροπῆς τῶν ὑδάτων τῆς πηγῆς τῆς Ἱεριχοῦς ἐκ πικρῶν εἰς γλυκέα καί ἐκ βλαβερῶν εἰς πόσιμα, τῆς θεραπείας τοῦ λεπροῦ Νεεμάν, βασιλέως τῆς Συρίας, καί τῆς διαβάσεως τοῦ Ἰορδάνου ἐπί τῆς μηλωτῆς τοῦ Ἠλιοῦ, τήν ὁποίαν, ὡς ἐζήτησεν, ἐπέταξεν εἰς αὐτόν ὁ προφήτης Ἠλίας μετά διπλῆς τῆς χάριτος αὐτοῦ, ὅτε ἀνελήφθη ἐν πυρίνῳ ἅρματι εἰς τόν οὐρανόν, (Βασιλειῶν Δ´, 11-14).

Εἰς τόν ὡς ἄνω Ναόν προεξῆρξε τῆς θείας Λειτουργίας ὁ Μακαριώτατος Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων,  ὡς του Ἀρχιμανδρίτου Χρυσοστόμου καί τοῦ π. Κυριακοῦ, ὧν προΐστατο ὁ Ἀρχιμανδρίτης Ἰγνάτιος,   Ἀραβοφώνων Πρεσβυτέρων ὡς τοῦ π. Γιοῦσεφ Χόδαλη, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ διακόνου Εὐλογίου καί μετέχοντος ἐκκλησιάσματος ἐκ τῆς Κοινότητος Ἱεριχοῦς καί ἀλλαχόθεν καί εὐλαβῶν προσκυνητῶν.

Πρός τό ἐκκλησίασμα τοῦτο ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος, ἔχοντα οὕτως ἑλληνιστί:

«Χαίροις, ὦ Ἐλισσαῖε, ἐπιδεδειγμένος τήν ἰσάγγελον ἐπί γῆς πολιτείαν ἐν σαρκί τε βιώσας ὡς ἄριστος. Ἄϋλόν σου τό ὄμμα τῆς ψυχῆς Προφῆτα φυλαξάμενος, τῇ τοῦ Πνεύματος αἴγλῃ προορᾶν ἠξιώθης τά μέγιστα», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

Ἡ Χάρις τοῦ προφήτου Ἐλισσαίου ἐκάλεσεν ἡμᾶς ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ τόπῳ τῆς βιβλικῆς πόλεως Ἱεριχοῦς, ἔνθα «τά ὕδατα αὐτῆς ἁλμυρά ὄντα, ἰάσατο», ἵνα πανηγυρικῶς ἑορτάσωμεν τήν ἱεράν αὐτοῦ μνήμην ἐν τῇ ἐπωνύμῳ αὐτοῦ Ἱερᾷ Μονῇ.

«Θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ», (Ψαλμ. 67,36), λέγει ὁ Προφητάναξ Δαυΐδ. Ὄντως ὁ Προφήτης Ἐλισσαῖος διακρίνεται μεταξύ τῶν ἁγίων προφητῶν, διότι μεγάλα καί τεράστια ἐποίησεν ὁ Θεός διά χειρός τοῦ ἐκλεκτοῦ αὐτοῦ Προφήτου, τοῦ ὁποίου ἡ χρῖσις εἰς τό προφητικόν ἀξίωμα ἐγένετο κατ’ ἐντολήν τοῦ Θεοῦ ὑπό τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ, τοῦ ὁποίου ἐγένετο διάδοχος. «Εἶπε Κύριος τῷ Ἠλίᾳ· πορεύου, ἀνάστρεφε εἰς τήν ὁδόν σου…. καί χρίσεις τόν Ἐλισεαί υἱόν Σαφάτ, χρίσεις εἰς προφήτην ἀντί σοῦ», (Γ’ Βασιλ. 19,16).

Ὡς γνωστόν ὁ Προφήτης Ἠλίας εὗρεν τόν Ἐλισσαῖον ἀροτριῶντα τόν ἀγρόν αὐτοῦ εἰς τήν κοιλάδα τῆς περιοχῆς τοῦ Ἰορδάνου ποταμοῦ καί ἐκάλεσεν αὐτόν νά τόν ἀκολουθήσῃ, ρίψας ἐπ’ αὐτόν τήν μηλωτήν του. «Καί κατέλιπεν Ἐλισσαιέ τάς βόας καί κατέδραμεν ὀπίσω Ἠλιοῦ καί εἶπεν: καταφιλήσω τόν πατέρα μου καί ἀκολουθήσω ὀπίσω σου· καί εἶπεν Ἠλιού· ἀνάστρεφε ὅτι πεποίηκά σοι [προφήτην]», (Γ’ Βασιλ. 19,20-21). Τό γεγονός τοῦτο καταδεικνύει ὅτι ὁ Ἐλισσαῖος ὑπῆρξεν οὐχί μόνον διάδοχος τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ, ἀλλά καί ὄργανον τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Ἀποκαλύψεως, δηλονότι δοχεῖον τῆς φωτιστικῆς δυνάμεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ὁ θεῖος Παῦλος, ἀναφερόμενος εἰς τά χαρίσματα τοῦ Ἅγίου Πνεύματος ἐν τῇ Α΄ πρός Κορινθίους ἐπιστολῇ του θέτει τούς προφήτας ἀμέσως μετά τούς Ἀποστόλους λέγων: «καί οὓς μέν ἔθετο ὁ Θεός ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ πρῶτον ἀποστόλους, δεύτερον προφήτας…», (Α’ Κορινθ. 12,28). «Διώκετε τήν ἀγάπην· ζηλοῦτε δέ τά πνευματικά, μᾶλλον δέ ἵνα προφητεύητε», παραγγέλλει καί πάλιν ὁ Παῦλος (Α’ Κορινθ. 14,1). Καί ἀλλαχοῦ λέγει: «ἄρα οὖν οὐκέτι ἐστέ ξένοι καί πάροικοι, ἀλλά συμπολῖται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ, ἐποικοδομηθέντες ἐπί τῷ θεμελίῳ τῶν ἀποστόλων καί προφητῶν, ὄντος ἀκρογωνιαίου αὐτοῦ  Ἰησοῦ Χριστοῦ», (Ἐφ. 2, 19-20).

Εἰς τούς θεοπνεύστους τούτους λόγους τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν καταδείκνυται ἐναργέστατα, ὅτι τόσον οἱ Ἀπόστολοι, τά ἡγιασμένα σκεύη τῆς Χάριτος τοῦ Εὐαγγελίου, ὅσον καί οἱ προφῆται, τά θεόπνευστα ὄργανα τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου, ἀποτελοῦν τούς θεμελίους λίθους, ἐν ᾧ ὁ Χριστός ἀποτελεῖ τόν ἀκρογωνιαῖον λίθον, ἐπί τοῦ ὁποίου στηρίζεται ὅλον τό οἰκοδόμημα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, μέ ἄλλα λόγια, εἶναι ἐκείνη, ἡ ὁποία συγκροτεῖ εἰς μίαν ἁρμονικήν καί ἀδιάσπαστον ἑνότητα τήν Καινήν καί τήν Παλαιάν Διαθήκην.  «Ἀμήν γάρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μή παρέλθῃ ἀπό τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται», (Ματθ. 5,18).

Τιμᾷ καί γεραίρει ἡ ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία τήν μνήμην τῶν ἁγίων προφητῶν καί δή τοῦ ἁγίου προφήτου Ἐλισσαίου, διότι οὗτοι ἀνήκουν εἰς τό οὐράνιον σῶμα τῶν «ἁγίων καί οἰκείων τοῦ Θεοῦ», (Ἐφεσ. 2,19). Ἄς ἀκούσωμεν τοῦ ἱεροῦ ὑμνῳδοῦ λέγοντος: «χαίροις Ἐλισσαῖε πάνσοφε· σύ γάρ καθάρας τόν νοῦν ἡδονῶν τῶν τοῦ σώματος, ὑπεδέξω ἔνδοξε, τάς αὐγάς τάς τοῦ πνεύματος, τοῖς ἐφεξῆς τε πᾶσι μετέδωκας καί ὅλος ὤφθης φωτοειδέστατος· ὅθεν ἐσκήνωσας πρός τό φῶς τό ἄδυτον, ὑπέρ ἡμῶν πάντοτε δεόμενος τῶν εὐφημούντων σε».

Πρός αὐτό τοῦτο τό «φῶς τό ἄδυτον», δηλονότι τήν μυστικήν ἡμῶν ἕνωσιν μέ τόν Θεόν ἐν τῷ οὐρανῷ καλούμεθα καί ἡμεῖς ὑπό τοῦ προφήτου Ἐλισσαίου, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἵνα σκηνώσωμεν εἰς τάς «αἰωνίους σκηνάς», (Λουκ. 16,9).

Ἡ δέ ἐπί γῆς Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ἡ σκηνή, ἐντός τῆς ὁποίας ἐπιτυγχάνεται ὁ καθαρισμός τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων ἡμῶν ἐκ τῆς πνευματικῆς ἡμῶν λέπρας, δηλονότι τῆς ἁμαρτίας. Λέγομεν δέ τοῦτο, διότι ὁ σήμερον ἑορταζόμενος προφήτης Ἐλισσαῖος ἀνεδείχθη μεταξύ ἄλλων καί θεραπευτής τῆς νόσου τῆς λέπρας κατά τήν μαρτυρίαν αὐτοῦ τούτου τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ λέγοντος: «καί πολλοί λεπροί ἦσαν ἐπί  Ἐλισσαίου τοῦ προφήτου ἐν τῷ  Ἰσραήλ, καί οὐδείς αὐτῶν ἐκαθαρίσθη, εἰ μή Νεεμάν ὁ Σῦρος», (Λουκ. 4, 27).

Ἐν τῇ καθολικῇ ἐπιστολῇ τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, οἱ προφῆται προβάλλονται ὡς παραδείγματα πρός μίμησιν: «Ἀδελφοί, ὑπόδειγμα λάβετε τῆς κακοπαθείας καί τῆς μακροθυμίας τούς προφήτας, οἵ ἐλάλησαν τῷ ὀνόματι Κυρίου», (Ἰακώβ. 5,10). Τοιοῦτον παράδειγμα κακοπαθείας καί μακροθυμίας ἀλλά καί μεσιτείας πρός τόν Θεόν ὑπέρ τῶν ἀσθενούντων, ἀδικουμένων καί ὑπό πλημμελημάτων δοκιμαζομένων ἔχομεν τόν φωστῆρα τῆς οἰκουμένης ἅγιον Ἐλισσαῖον, τόν προφήτην.

Παρακαλέσωμεν, λοιπόν, τόν ἅγιον Ἐλισσαῖον καί μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ αὐτοῦ εἴπωμεν: «Προφῆτα, κῆρυξ Χριστοῦ, τοῦ θρόνου τῆς μεγαλοσύνης, οὐδέποτε χωρίζῃ καί ἑκάστῳ ἀσθενοῦντι ἀεί παρίστασαι· ἐν τοῖς ὑψίστοις λειτουργῶν, τήν οἰκουμένην εὐλογεῖς, πανταχοῦ δοξαζόμενος. Αἴτησαι ἱλασμόν ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν». Ἀμήν. Ἔτη Πολλά.

Πρό τῆς ἀπολύσεως ὁ Μακαριώτατος ἀνέγνωσε τήν εὐχήν τῶν ὀπωρῶν, κυρίως σταφυλῶν.

Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ὁ ἡγούμενος τοῦ προσκυνήματος Ἀρχιμανδρίτης Φιλούμενος παρέθεσε τράπεζαν εἰς τήν Πατριαρχικήν συνοδείαν καί ἄλλους.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας