Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΣΑΒΒΑ ΤΟΥ ΗΓΙΑΣΜΕΝΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

Τήν Κυριακήν, 5^ην /18^ην Δεκεμβρίου 2022, ἑωρτάσθη ἡ ἑορτή τοῦ Ὁσίου Πατρός ἡμῶν Σάββα τοῦ ἡγιασμένου εἰς τήν ἐπ’ ὀνόματι αὐτοῦ Ἱεράν Μονήν, τήν ὁποίαν ὁ ἴδιος ἵδρυσεν εἰς τήν ὄχθην τοῦ Χειμάρρου τῶν Κέδρων δεξιά τοῦ κατερχομένου πρός τήν κατεύθυνσιν τῆς Νεκρᾶς Θαλάσσης.

Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία Ἱεροσολύμων ἀναμιμνῄσκεται ἐκ νέου ὅτι  ὁ Ἅγιος Σάββας προσῆλθεν ἐκ τῆς γενετείρας αὐτοῦ  Μουταλάσκης τῆς Καππαδοκίας εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν τό ἔτος 456 εἰς ἡλικίαν 18 ἐτῶν.

Ἀρχικῶς ἐμαθήτευσεν παρά τῷ Μεγάλῳ Εὐθυμίῳ καί τῷ Ἀββᾷ Θεοδοσίῳ ἐπί εἰκοσαετίαν καί ἀκολούθως ἔζησεν ἡσυχαστικήν ζωήν εἰς το ἔναντι τῆς Μονῆς ἕως τῆς σήμερον διατηρούμενον σπήλαιον.

Διακριθείς εἰς τήν ὑπακοήν, τήν  ταπείνωσιν καί προκόψας εἰς πᾶσαν ἀρετήν, παρεκλήθη ὑπό τῶν μοναχῶν τῆς ἐρήμου καί ἵδρυσε δι’   αὐτούς τήν Μονήν αὐτοῦ ὡς Λαύραν, ἤτοι Μονήν διά τούς προκεχωρημένους εἰς τήν ἄσκησιν μοναχούς καί καθωδήγησε χιλιάδας μοναχῶν τῆς Μονῆς ταύτης καί τῶν ἄλλων ἕνδεκα Μονῶν, τάς ὁποίας ἵδρυσε καί καθωδήγησεν αὐτούς εἰς τήν ὀρθήν μοναχικήν πολιτείαν καί μετά τοῦ  ὁμοπατρίου αὐτοῦ καί συνασκητοῦ ὁσίου Θεοδοσίου τοῦ Κοινοβιάρχου ἐγένετο ὑπερασπιστής τοῦ δόγματος τῆς Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνος τοῦ 451 μ.Χ. τῆς ἐν τῇ μιᾷ ὑποστάσει τοῦ Χριστοῦ  συνεργίας τῶν δύο φύσεων ἀνθρωπίνης καί θείας ἀσυγχύτως καί ἀδιαιρέτως. Πολλοί ὑπῆρξαν καί οἱ ἅγιοι οἱ ὁποῖοι ἐγκατεβίωσαν εἰς τήν Ἱεράν αὐτοῦ Μονήν,  ὡς ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, ὁ ἅγιος  Στέφανος ὁ Σαββαΐτης, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ἐπίσκοπος Κολωνίας.

Πρός τιμήν τοῦ Ἁγίου Σάββα ἐτελέσθη πανήγυρις, τῆς ὁποίας προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ  Πατήρ  ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Ἀρχιερέως τῆς Σειρᾶς Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου,  τοῦ Πνευματικοῦ τῆς Μονῆς Ἀρχιμανδρίτου π. Εὐδοκίμου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων,τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Διονυσίου, Ἀραβοφώνων Ἱερέων τοῦ π. Ἰωσήφ, καί διακόνων καί ψαλλόντων δεξιά ἑλληνιστί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών μετά τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Ἀριστοβούλου καί τοῦ π. Γεωργίου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἠλείας καί Ἁγιοσαββιτῶν Πατέρων καί ἀριστερά τῆς χορῳδίας ὑπό τόν Ἱεροψάλτην τῆς Βηθλεέμ κ. Ἠλίαν, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος κ. Εὐαγγέλου Βλιώρα, μοναχῶν καί προσκυνητῶν καί μελῶν  τοῦ ποιμνίου ἐκ Βηθλεέμ, Μπετζάλλας καί Χωρίου τῶν Ποιμένων.

Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ὡς ἕπεται:

«Σάββα θεόφρον ἀρετῶν στῦλος ὁ πύρινος, πυρσός ὁ ἐκ θαλάσσης τῆς κοσμικῆς τούς λαούς, λιμένα πρός τόν θεῖον καθοδηγών· πλάνης τά πνεύματα ὁ καταβαλών, Πνεύματος Ἁγίου τό καθαρόν δοχεῖον, ὁ ποδηγέτης τῶν μοναστῶν, ἠκριβωμένη τε στάθμη τῆς ἐγκρατείας, τῆς ταπεινώσεως περίβλεπτον τό ὕψος,  κρήνη ἡ βρύουσα ἰάσεων πελάγη, Χριστόν ἱκέτευε, Χριστόν δυσώπει Ὅσιε δωρηθῆναι τῇ Ἐκκλησίᾳ ὁμόνοιαν εἰρήνην καί μέγα ἔλεος», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί,

Ἡ ἁγίᾳ τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησία καί δή ἡ τῶν Ἱεροσολύμων Ἐκκλησία τιμᾷ καί γεραίρει σήμερον τήν μνήμην τοῦ ὁσίου καί θεοφόρου Πατρός ἡμῶν Σάββα τοῦ ἡγιασμένου, ἐν αὑτῇ ταύτῃ τῇ ἐπωνύμῳ αὐτοῦ Λαύρᾳ.

Ὁ ὅσιος Σάββας ἐπιμελῶς ἀσκήσας ἐκ βρέφους τήν ἀρετήν ἐγένετο δοχεῖον καί ὄργανον τῶν χαρισμάτων τοῦ ἁγίου Πνεύματος, διό καί ἀνεδείχθη καθηγητής τῶν μοναστῶν τῆς ἐρήμου, τῶν Ὁσίων ἀκρότης, τῶν Ἀγγέλων συνόμιλος καί τῶν δικαίων ὁμόσκηνος. Ἡ δέ φήμη αὐτοῦ διεδόθη εἰς τά πέρατα τῆς Οἰκουμένης λέγει καί ὁ ὑμνῳδός:  «Δίκαιοι δέ κληρονομήσουσι γῆν καί κατασκηνώσουσιν εἰς αἰῶνα αἰῶνος ἐπ’ αὐτῆς»,  (Ψαλμ. 36, 29).

Ὁ Πατήρ ἡμῶν Σάββας, τό βλάστημα τῆς Καππαδοκίας, ἐλθών εἰς τήν ἀγίαν Γῆν εἰς νεαράν ἡλικίαν, ἐγνώρισε τούς μεγάλους τῆς ἐρήμου καθηγητάς  ὡς Θεοδόσιον τόν Κοινοβιάρχην, Θεόκτιστον, Γεράσιμον καί τόν μέγαν τῆς ἐρήμου καθηγητήν Εὐθύμιον, παρά τῷ ὁποίῳ καί ἐμαθήτευσεν τήν πολιτείαν τῶν ἀσκητῶν, γενόμενος οὕτω φωστήρ πνευματικός, τῇ οἰκουμένῃ λάμπων τοῖς θαύμασιν, ὡς μαρτυρεῖ καί τό εὐωδιάζον ἄφθαρτον σκήνωμα αὐτοῦ.

Ὁ θεσπέσιος Σάββας ἔνδον ἐν καρδίᾳ λαβών τήν φωτιστικήν ἐνέργειαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, οὐχί μόνον ἐγεώργησεν ταῖς ῥοαῖς τῶν δακρύων αὐτοῦ τῆς ἐρήμου τό ἄγονον, ἀλλά καί τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί τῶν δογμάτων τῆς ἐν Χαλκηδόνι Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐγένετο ὑπερασπιστής ἐνώπιον τῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει βασιλέων Ἀναστασίου καί Ἰουστινιανοῦ τοῦ μεγάλου. Διό καί ὁ ὑμνῳδός  ἐκπληττόμενος βοᾷ καί λέγει:  «Ὤ θαῦμα ξένον καί φοβερόν ἡ πηλώδης γλῶσσα, ἡ πηλίνη φύσις, τό σῶμα τό χοϊκόν, τήν νοεράν καί ἄϋλον [τοῦ ἁγίου Πνεύματος]  ὑπεδέξατο γνῶσιν».

Ὁ θεόφρων Σάββας ἔλαβε τόν φωτισμόν τοῦ ἁγίου Πνεύματος, διότι οὗτος δέν ἐφρόνει τά ἐπίγεια ἀλλά τό ἐν οὐρανοῖς πολίτευμα ἀκούων τοῦ θεηγόρου Παύλου λέγοντος:  «Ἡμῶν γάρ τό πολίτευμα ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει, ἐξ οὗ καί Σωτῆρα ἀπεκδεχόμεθα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, ὅς μετασχηματίσει τό σῶμα τῆς ταπεινώσεως ἡμῶν εἰς τό γενέσθαι αὐτό σύμμορφον τῷ σώματι τῆς δόξης αὐτοῦ», (Φιλιπ. 3,20-21).

Ἀξιοσημείωτον ὅτι ὡς ἡγούμενος τῆς Λαύρας καί ποιμήν λογικῶν προβάτων, τοὐτέστιν μοναχῶν, ὁ ὅσιος Σάββας ἐκυβέρνα μιμούμενος τήν πολιτείαν τοῦ Παύλου, ὁ ὁποῖος « ἐδούλευε τῷ Κυρίῳ μετά πάσης ταπεινοφροσύνης καί πολλῶν δακρύων καί πειρασμῶν τῶν συμβάντων αὐτῷ ἐν ταῖς ἐπιβουλαῖς τοῦ πολεμήτορος ἐχθροῦ τοῦ διαβόλου», (Πρβλ. Πράξ. 20,19).

Ὁ ἔγκριτος βιογράφος τοῦ ὁσίου Πατρός ἡμῶν Σαββα Κύριλλος Σκυθοπολίτης γράφει περί αὐτοῦ: «Δύναμιν ἐξ ὕψους λαβών [ ὁ Σάββας] τῇ ἐγκρατείᾳ ἑαυτόν ἐπεδίδου ὡς τούς πονηρούς ἀναστελλούσῃ λογισμούς καί τήν τοῦ ὕπνου ἀνακοπτούσῃ βαρύτητα πρός δέ τῇ ἐγκρατείᾳ καί σωματικῶς ἐκοπία μεμνημένος τῆς πρός τοῦ Θεοῦ λεγούσης Δαυϊτικῆς μελῳδίας· «ἴδε τήν ταπείνωσίν μου καί τόν κόπον μου καί ἄφες πάσας τάς ἁμαρτίας μου» (Ψαλμ. 24, 18). Διό πάσῃ σπουδῇ καί προθυμίᾳ τήν μέν ψυχήν ἐταπείνου τῇ ἀσιτίᾳ, τό δέ σῶμα κόπῳ καί μόχθῳ ἐδάμαζεν. Καί ἐξήκοντα ἤ καί  ἑβδομήκοντα συναγωνιστάς ἔχων ἐν τῷ μοναστηρίῳ ὑπερηκόντισεν ἅπαντας τῇ τε ταπεινοφροσύνῃ καί ὑπακοῇ καί τοῖς ὑπέρ εὐσεβείας πόνοις».

Ἐκ τῶν ἀνωτέρω καταδείκνυται ἐναργέστατα ὅτι τά ὅπλα τῆς ἀσκήσεως, τοῦ πνευματικοῦ δηλονότι ἀγῶνος τοῦ Πατρός ἡμῶν Σάββα ἦσαν ἡ ὑπακοή καί ἡ ταπείνωσις. Εἰς τόν περί ὑπακοῆς λόγον του ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος λέγει: «Ὑπακοή ἐστι μνῆμα θελήσεως καί ἔγερσις ταπεινώσεως» καί ἁπλούστερον ὑπακοή σημαίνει ἐνταφιασμός τῆς ἰδικῆς μας θελήσεως καί ἀνάστασις τῆς ταπεινώσεως. Ὁ Χριστός ἐξ ἄλλου ἀποτελεῖ τό κατ’ ἐξοχήν πρότυπον ταπεινώσεως, τοὐτέστιν αὐταπαρνήσεως καί ὑπακοῆς, ὡς κηρύττει καί ὁ θεῖος Παῦλος.

«Καί σχήματι εὑρεθείς ὡς ἄνθρωπος [ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ] ἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ. Διό καί ὁ Θεός αὐτόν ὑπερύψωσε, ἐχαρίσατο αὐτῷ ὄνομα τό ὑπέρ πᾶν ὄνομα», (Φιλιπ. 2, 8-9).

Εὑρέθη δέ ἐν σχήματι ἀνθρώπου ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καί τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς Παρθένου Μαρίας διά τήν ἡμῶν σωτηρίαν, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν, ὡς λέγει ὁ Μέγας Πατήρ τῆς Ἐκκλησίας Ἀθανάσιος: «Αὐτός ἐνηνθρώπησεν, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν· καί αὐτός ἐφανέρωσεν ἑαυτόν διά σώματος ἵνα ἡμεῖς τοῦ ἀοράτου Πατρός ἔννοιαν [= γνῶσιν] λάβωμεν· καί αὐτός ὑπέμεινε τήν παρ’ ἀνθρώπων ὕβριν, ἵνα ἡμεῖς ἀθανασίαν κληρονομήσωμεν».

Αὐτήν ἀκριβῶς τήν ἐν Χριστῷ ἀθανασίαν ἐκληρονόμησεν καί ὁ ἡγιασμένος Πατήρ ἡμῶν Σάββας διά τῆς ταπεινώσεως καί ὑπακοῆς αὐτοῦ εἰς τό θέλημα τοῦ Θεοῦ: «ὅστις γάρ ἄν ποιήσῃ τό θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς, αὐτός μου ἀδελφός καί ἀδελφή καί μήτηρ ἐστίν», (Ματθ. 12, 50), λέγει Κύριος.

Ὄντως ἀγαπητοί μου ἀδελφοί , ὁ ὅσιος Σάββας ἀνεδείχθη ἀδελφός τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἔχων παρρησίαν πρός Αὐτόν· διά τοῦτο μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ βοήσωμεν αὐτῷ: «Ὅσιε Πάτερ, εἰς πᾶσαν τήν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος τῶν κατορθωμάτων σου, δι’ ὧν ἐν τοῖς οὐρανοῖς εὗρες μισθόν τῶν καμάτων σου. Τῶν δαιμόνων ὤλεσας τάς φάλαγγας, τῶν Ἀγγέλων ἔφθασας τά τάγματα, ὧν τόν βίον ἀμέμπτως ἐζήλωσας. Παρρησίαν ἔχων πρός Χριστόν τόν Θεόν, εἰρήνην αἴτησαι ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν». Προσέτι παρακαλέσωμεν τόν δίκαιον καί ἡγιασμένον Σάββαν, ἵνα διέλθωμεν τό στάδιον τῆς εὐλογημένης νηστείας τῶν Χριστουγέννων καί ἀξιωθῶμεν προσκυνῆσαι τόν ἄχραντον τόκον τῆς ὑπερευλογημένης Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, ἐν τῷ θεοδέγμονι σπηλαίῳ τῆς Βηθλεέμ, Ἀμήν. Εὐλογημένα Χριστούγεννα».

Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησε μοναστηριακή τράπεζα.

Εὐλογήσας τούς μοναχούς τήν πρωΐαν ὁ Μακαριώτατος ἐπέστρεψεν, διερχόμενος διά τῆς Μονῆς τοῦ Ὁσίου Θεοδοσίου, εἰς Ἱεροσόλυμα.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας