1

Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΔΕΣΠΟΙΝΗΣ ΗΜΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Τήν Τρίτην, 25ην Μαρτίου / 7ην Ἀπριλίου 2020, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ Θεομητορική ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας.

Κατά τήν ἑορτήν ταύτην, ἡ Ἐκκλησία ἔχει μνήμην τοῦ γεγονότος ὅτι ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ, ἀπεσταλμένος ὑπό τοῦ Θεοῦ Πατρός, εὐηγγελίσατο, ἤτοι ἀνήγγειλε τήν χαρμόσυνον εἴδησιν εἰς τήν Παρθένον Μαρίαν εἰς Ναζαρέτ, ὅτι ἐπισκιάσει καί ἐνεργείᾳ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος θὰ συλλάβῃ καί θὰ γεννήσῃ ὡς ἄνθρωπον τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ τόν Μονογενῆ. Τῆς Μαρίας εἰπούσης τό «Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα σου, «ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ Υἱός τῆς Παρθένου  γέγονεν» διά τήν σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων.

Ἡ ἑορτή αὕτη ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου:

Α. Εἰς τόν μοναστηριακόν Ναόν τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης, χοροστατοῦντος τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου.

Β. Εἰς Ναζαρέτ, πόλιν τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ Κυριακοῦ. Πρός τό ἑορτάζον ποίμνιον τῆς Ναζαρέτ ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος ἀπέστειλε τό κάτωθι μήνυμα ἑλληνιστί καί ἀραβιστί:

Εὐφραινέσθωσαν οἱ οὐρανοί καί ἀγαλλιάσθω ἡ γῆ· ὁ γάρ τοῦ Πατρός συναΐδιος καί συνάναρχος καί σύνθρόνος Υἱός, οἶκτον λαβών καί φιλάνθρωπον ἔλεον, ἑαυτόν καθῆκεν εἰς κένωσιν κατ’ εὐδοκίαν καί βούλησιν Πατρικήν, καί μήτραν ᾤκησε Παρθενικήν, προαγνισθεῖσαν τῷ Πνεύματι. Ὤ τοῦ θαύματος! Ὁ Θεός ἐν ἀνθρώποις ὁ ἀχώρητος ἐν μήτρᾳ, ὁ ἄχρονος ἐν χρόνῳ· καί τό παράδοξον, ὅτι καί ἡ σύλληψις ἄσπορος, καί ἡ κένωσις ἄφραστος καί τό μυστήριον ὅσον! Ὁ Θεός γάρ κενοῦται καί σαρκοῦται καί πλάττεται, Ἀγγέλου πρός τήν Ἁγνήν, τήν σύλληψιν λέξαντος· Χαῖρε Κεχαριτωμένη ὁ Κύριος μετά σοῦ, ὁ ἔχων τό μέγα ἔλεος», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,

Σήμερον ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία ἀγάλλεται καί εὐφραίνεται ἐπί τῇ πανιέρῳ ἑορτῇ τοῦ παγκοσμίου ἱστορικοῦ γεγονότος τοῦ λαβόντος χώραν ἐν τῇ πόλει Ναζαρέτ καί δή ἐν τῷ τόπῳ, ἔνθα ἱστάμεθα, δηλονότι τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς ὑπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, ὑπό τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ, τοῦ εἰπόντος Αὐτῇ: «Χαῖρε κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετά σου· εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξίν», (Λουκ. 1,28).

«Σήμερον, λέγει ὁ ὑμνῳδός, τό ἀπ’ αἰῶνος μυστήριον ἀποκαλύπτεται καί ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, Υἱός ἀνθρώπου γίνεται, ἵνα τοῦ χείρονος μεταλαβών, μεταδῷ μοι τοῦ βελτίονος. Ἐψεύσθη πάλαι Ἀδάμ καί Θεός ἐπιθυμήσας οὐ γέγονεν· ἄνθρωπος γίνεται Θεός, ἵνα Θεόν τόν Ἀδάμ ἀπεργάσηται».

Μέ ἄλλα λόγια, τό ἀπ’ αἰῶνος ἀποκαλυφθέν ἡμῖν τοῖς ἀνθρώποις μυστήριον δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τό μυστήριον τῆς  θείας Οἰκονομίας, τουτέστιν τῆς ἐκ τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς ἀειπαρθένου Μαρίας ἐνσαρκώσεως καί ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου καί Σωτῆρος ἡμῶν Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τό μυστήριον τοῦτο προκατήγγειλον οἱ ἅγιοι προφῆται ἐν τῇ Παλαιᾷ Διαθήκῃ, ἰδιαιτέρως δέ ὁ μεγαλοφωνώτατος τῶν Προφητῶν Ἡσαΐας εἰπών: «Δώσει Κύριος αὐτός ὑμῖν σημεῖον· ἰδού ἡ Παρθένος ἐν γαστρί ἕξει καί τέξεται υἱόν καί καλέσεις τό ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ», (Ἡσ. 7,14).

Τούτου ἕνεκεν ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ  Δαμασκηνός ἐγκωμιάζων τόν Εὐαγγελισμόν τῆς Θεοτόκου ἀναφωνεῖ: «Χαίροις, τό τῶν ἀπ’ αἰῶνος ἁγίων προφητῶν προκατάγγελτον ὄνομα. Χαίροις τό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης συμπέρασμα». Ὁ δέ Προφητάναξ Δαυΐδ ψάλλει: «ᾄσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ· εὐλογήσατε τό ὄνομα αὐτοῦ εὐαγγελίζεσθε ἡμέραν ἐξ ἡμέρας τό σωτήριον αὐτοῦ», (Ψαλμ. 95, 1-2)

Τό σωτήριον αὐτοῦ, δηλονότι τοῦ Κυρίου, ἀφορᾷ εἰς τόν σαρκωθέντα Θεόν Λόγον τόν Χριστόν τόν βασιλέα τῶν οὐρανῶν, ὡς ἐναργέστατα διατυπώνει τήν βαθυτέραν θεολογικήν σημασίαν τῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ὑμνολογῶν καί λέγων: «Ὁ Βασιλεύς τῶν οὐρανῶν, διά φιλανθρωπίαν, ἐπί τῆς γῆς ὤφθη, καί τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη· ἐκ Παρθένου γάρ ἁγνῆς, σάρκα προσλαβόμενος καί ἐκ ταύτης προελθών μετά τῆς προσλήψεως, εἷς ἐστιν Υἱός, διπλοῦς τήν φύσιν, ἀλλ’ οὐ τήν ὑπόστασιν· διό τέλειον αὐτόν Θεόν, καί τέλειον ἄνθρωπον, ἀληθῶς κηρύττοντες, ὁμολογοῦμεν Χριστόν τόν Θεόν ἡμῶν, ὅν ἱκέτευε, Μήτερ ἀνύμφευτε, ἐλεηθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν».

Ἀφ’ ἑνός μέν ἡ ἐκ τῆς ἐλευθέρας θελήσεως καί τῇ συνεργείᾳ τοῦ διαβόλου, πτῶσις τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ὁποία εἰσήγαγεν εἰς τόν κόσμον τόν θάνατον τῆς φθορᾶς, δηλαδή τῆς ἁμαρτίας, ἀποτελεῖ γεγονός ἀναντίρρητον. Ἀφ’ ἑτέρου δέ, ἡ ἄφατος ἀγάπη καί  φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ Πατρός οὐ παρεῖδε τό πλάσμα Αὐτοῦ, διό καί ἐπέλεξε τήν ἁγνήν καί Παρθένον Μαρίαν καί κατέστησε τήν γαστέρα αὐτῆς «Παράδεισον, ἐν ᾧ τό θεῖον φυτόν», δηλονότι ὁ Θεός Λόγος, «ὁ Σωτῆρ ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός» -κατά Κλήμεντα- ἐβλάστησεν. Οὗτος, ὁ Χριστός, εἶναι ὁ νέος Ἀδάμ, ὁ ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καί τῶν ἁγνῶν αἱμάτων τῆς ἁγνῆς Παρθένου γεννηθείς ἄνευ φθορᾶς, δηλονότι ἄνευ ἁμαρτίας ἐν ἀντιθέσει πρός τόν Παλαιόν Ἀδάμ, τόν πλασθέντα ἐκ τοῦ χοός, ὡς λέγει ὁ ψαλμῳδός: «ὅτι αὐτός [ὁ Θεός] ἔγνω τό πλάσμα ἡμῶν, ἐμνήσθη ὅτι χοῦς ἐσμεν», (Ψάλμ. 102, 14).

Διά τῆς κεχαριτωμένης Παρθένου Μαρίας, ἀγαπητοί μου, εὕρομεν τήν ὁδόν, τουτέστιν τήν πύλην τοῦ φωτός, δι’ οὗ ἠνεῴχθησαν οἱ ὀφθαλμοί τῶν καρδιῶν ἡμῶν. Διά τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου Μαρίας ἡ ἀσύνετος καί ἐσκοτωμένη διάνοια ἡμῶν ἀναθάλλει εἰς τό θαυμαστόν φῶς τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τοῦ γενομένου Υἱοῦ τῆς Παρθένου.

Ἰδού λοιπόν διά τί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἐγκωμιαστικῶς προσφωνεῖ τήν Θεοτόκον λέγων: “Χαῖρε δι’ ἧς ἡμῖν ἐπέφανεν ὁ διά σπλάγχνα ἐλέους διά τόν ἄνθρωπον ἄνθρωπος γενόμενος. Χαίροις, μόνη ἐν γυναιξίν εὐλογημένη, ἡ τῆς προμήτορος Εὔας τό σφάλμα ἀνορθώσασα”.

Ἡ ἀνόρθωσις τοῦ σφάλματος τῆς προμήτορος Εὔας, δέν ἔχει ἁπλόν θεωρητικόν καί ἠθικολογικόν χαρακτῆρα, ἀλλά λόγον οὐσιαστικόν, ἀφορῶντα εἰς αὐτόν τοῦτον τόν σκοπόν τοῦ μυστηρίου τῆς θείας Οἰκονομίας, τουτέστιν τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. «Οὐκ ἐλήλυθα καλέσαι δικαίους ἀλλά ἁμαρτωλούς εἰς μετάνοιαν», (Λουκ. 5,32), λέγει Κύριος. «Ἐλεήμων καί οἰκτίρμων ἐστί, Κύριος ὁ Θεός, μακρόθυμος καί πολυέλεος καί μετανοῶν ἐπί ταῖς κακίαις ἡμῶν», (Ἰωήλ 2,13), λέγει ὁ Προφήτης Ἰωήλ.

Ἡ ἐπέλευσις τοῦ ἁγίου Πνεύματος καί ἡ ἐπισκίασις τῆς δυνάμεως τοῦ Ὑψίστου (Λουκ. 1,35) ἀνέδειξαν τήν κεχαριτωμένην Παρθένον Μαριὰμ τῆς Ναζαρέτ, Νέαν Εὔαν, «δι’ ἧς ἡμεῖς ἐλυτρώθημεν ἀρᾶς – (κατάρας) καί ἠξιώθημεν ἀνεκλαλήτου χαρᾶς», κατά τόν ἅγιον Ἰωάννην τόν Δαμασκηνόν. Μέ ἄλλα λόγια, ἡ Νέα Εὔα, ἡ Ὑπερευλογημένη Θεοτόκος Μαρία, εὐηγγελίσατο τῷ κόσμῳ τῆς ἀρᾶς καί τῆς ἁμαρτίας, τήν χαράν τῆς μετανοίας καί τῆς σωτηρίας· καί τοῦτο, διότι ἐκ τῆς Παρθένου Μαρίας, Κύριος ὁ Θεός ἥνωσεν Ἑαυτῷ τήν τῶν ἀνθρώπων φύσιν, ὡς ὑμνολογικῶς λέγει ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης: «Ἐκ σοῦ ἠμφιάσατο τό φύραμά μου, ἄφθορε ἄνανδρε, Μητροπάρθενε, Θεός, ὁ κτίσας τούς αἰῶνας· καί ἥνωσεν ἑαυτῷ τήν τῶν ἀνθρώπων φύσιν».

Διά τῆς σημερινῆς ἑορτίου μνήμης τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου Μαρίας, ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία καλεῖ  πάντα ἄνθρωπον εἰς τόν ἴδιον αὐτοῦ Εὐαγγελισμόν, τόν Εὐαγγελισμόν δηλονότι, ὅτι «ὁ Θεός τήν μετάνοιαν ἔδωκεν εἰς ζωήν», -κατά τόν ἅγιον Ἀπόστολον Πέτρον (Πράξ. 11,18)-, ἡ δέ «ζωή» εἶναι ὁ ἐκ τῆς κεχαριτωμένης Παρθένου Μαρίας σαρκωθείς καί ἐνανθρωπήσας Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός.

Παρακαλέσωμεν, ἀδελφοί μου, τήν Θεοτόκον Μητέρα τοῦ Θεοῦ καί Μητέρα ἡμῶν καί μετά τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ εἴπωμεν: «Παράτεινον τό ἔλεος σου, Πανάγαθε Δέσποινα, τοῖς γινώσκουσί σε, καί ἴδε ἐπί τούς δούλους σου καί κατεύθυνον πάντας εἰς ὁδόν εἰρήνης [καί μετανοίας- καί ἀπάλλαξον ἡμᾶς καί τόν κόσμον ἅπαντα τῆς λοιμώδους μάστιγος –corona virus], ὅτι πάντων οἱ ὀφθαλμοί εἰς σέ ἐλπίζουσι, καί σοῦ τῇ μεσιτείᾳ τήν καταλλαγήν τήν πρός τόν Υἱόν σου καί Θεόν ἡμῶν ἐσχήκαμεν, ᾧ ἡ δόξα καί τό κράτος, σύν τῷ ἀνάρχῳ Αὐτοῦ Πατρί καί τῷ ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. Ἔτη πολλά, εὐλογημένη νηστεία καί καλόν Πάσχα.

 Γ. Εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τοῦ ἐν τῇ Γεθσημανῇ Θεομητορικοῦ Μνήματος, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Ἀριστοβούλου, ψάλλοντος τοῦ Ἱερομονάχου π. Εὐφροσύνου καί τοῦ διακόνου Συμεών καί συμπροσευχομένου τοῦ ἡγουμένου Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀβήλων κ. Δωροθέου.

Δ. Εἰς τόν ἱερόν Ναόν Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου  εἰς τήν Κοινότητα Ραφιδίων παρά τό Φρέαρ τοῦ Ἰακώβ, προεξάρχοντος τοῦ ἡγουμένου Ἀρχιμανδρίτου π. Λεοντίου.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας