1

Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΕΝ ΟΥΡΑΝΩ ΦΑΝΕΝΤΟΣ ΣΗΜΕΙΟΥ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

Τήν Παρασκευήν, 7ην /20ήν Μαΐου 2022, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ ἑορτή τοῦ ἐν οὐρανῷ φανέντος σημείου τοῦ Σταυροῦ.

Κατά τήν ἑορτήν ταύτην ἡ Ἐκκλησία, ἰδίᾳ ἡ τῶν Ἱεροσολύμων  πανηγυρίζει τό γεγονός ὅτι τό ἔτος 351 μ.Χ.  εἰς ὥραν τρίτην, ἤτοι ἐνάτην πρωϊνήν τῆς ἡμέρας, ἐφάνη σταυρός ἐξ ἀστέρων λαμπρότερος ὑπέρ τάς ἀκτῖνας τοῦ ἡλίου ἀπό τοῦ Γολγοθᾶ ἕως τοῦ Ὄρους τῶν Ἐλαιῶν, τόν ὁποῖον πολλοί ἐκ τῶν κατοίκων τῶν Ἱεροσολύμων εἶδον ἐν θαυμασμῷ καί ἐδοξολόγησαν τόν Θεόν, συμφώνως πρός περιγραφήν Κυρίλλου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων τοῦ Κατηχητοῦ, πρός Κωνστάντιον τόν βασιλέα, υἱόν τοῦ Ἁγίου Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου.

Διά τό γεγονός τοῦτο ἐτελέσθη θεία Λειτουργία ἐπί τοῦ Φρικτοῦ Γολγοθᾶ, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, συλλειτουργούντων Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων Πρεσβυτέρων καί Ἱερέων ἄλλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί διακόνων, ψάλλοντος τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί τοῦ κ. Βασιλείου Γκοτσοπούλου καί προσευχομένων μοναζουσῶν καί εὐλαβῶν πιστῶν.

Ἅμα τῷ τέλει τῆς θείας Λειτουργίας ἤρξατο ἀπό τῆς Ἁγίας Ἀποκαθηλώσεως τῇ συμμετοχῇ τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἀρχιερέων καί Ἱερομονάχων λιτανεία τρίς πέριξ τοῦ Ἁγίου Τάφου.

Μετά ταύτην ἀνεγνώσθη πρό τοῦ Ἁγίου Κουβουκλίου ὑπό τοῦ λειτουργοῦ Ἀρχιερέως ἡ Εὐαγγελική Περικοπή τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα καί  ἡ ἐπιστολή τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου, ἡ περιγράφουσα τό ὑπερφυσικόν γεγονός τοῦτο ἑλληνιστί, ὁμοίως καί ἀραβιστί ὑπό τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Σεβαστείας κ. Θεοδοσίου καί ἀνεπέμφθη δέησις.

Ἐν τέλει, τῶν κωδώνων κρουομένων, ἡ Ἀρχιερατική συνοδεία ἀνῆλθεν εἰς τά Πατριαρχεῖα καί ἀπέδωσε τά σέβη αὐτῆς εἰς τόν Μακαριώτατον Πατέρα ἡμῶν καί Πατριάρχην Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλον, ἔνθα ὁ Σεβασμιώτατος προσεφώνησεν Αὐτόν ὡς ἕπεται:

«Μακαριώτατε, Πάτερ και Δέσποτα,

Πριν από είκοσι αιώνες ο σταυρός ήταν όργανο ατιμωτικής τιμωρίας και φρικτού θανάτου. Οι Ρωμαίοι καταδίκαζαν στην ποινή της σταυρώσεως τους πιο μεγάλους εγκληματίες.

Σήμερα ο σταυρός κυριαρχεί σ’ ολόκληρη τη ζωή των πιστών χριστιανών, σ’ ολόκληρη τη ζωή της Εκκλησίας μας, ως όργανο θυσίας, σωτηρίας, χαράς, αγιασμού και χάριτος. Όπως γράφει ο ιερός Χρυσόστομος, «αυτό το καταραμένο και αποτρόπαιο σύμβολο της χειρότερης τιμωρίας, τώρα έχει γίνει ποθητό και αξιαγάπητο». Παντού το βλέπεις: «Στην αγία Τράπεζα, στις χειροτονίες των ιερέων, στη θεία λειτουργία, στα σπίτια. Τόσο περιπόθητο σ’ όλους έγινε το θαυμαστό αυτό δώρο, η ανέκφραστη αυτή χάρη.»

Ο ίδιος ο Κύριος, με υπερφυσικά γεγονότα και θαυμαστές αποκαλύψεις, φανέρωσε σε διάφορες περιστάσεις, με τρόπο κραυγαλέο, πώς το σημείο του Σταυρού αποτελεί το σύμβολό Του και το αήττητο τρόπαιο των πιστών.

1.Ο γνωστός εκκλησιαστικός ιστορικός Ευσέβιος Καισαρείας (+340), σύγχρονος του αγίου Κωνσταντίνου του Μεγάλου, περιγράφει εναργέστατα και αδιάψευστα το πασίγνωστο περιστατικό της εμφανίσεως του φωτεινού σταυρού στον Μεγάλο Κωνσταντίνο με την επιγραφή «εν τούτω νίκα», και μάλιστα μέρα μεσημέρι, με μάρτυρες όλους τους άνδρες του στρατεύματός του.

2. Εκτός από την παραπάνω υπερφυσική φανέρωση του σημείου του σταυρού, έγινε και μία άλλη, πάλι μπροστά σε αναρίθμητους αυτόπτες μάρτυρες, όταν βασιλιάς ήταν ο Κωνστάντιος, γιος του αγίου Κωνσταντίνου, και αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων ο άγιος Κύριλλος. Το θαύμα διηγείται ο ίδιος ο άγιος Κύριλλος στον βασιλιά με μία επιστολή του, στην οποία αναφέρει ότι την ημέρα εκείνη (7 Μαΐου του 346 μ.Χ., την περίοδο της Πεντηκοστής), γύρω στην τρίτη ώρα (9 π.μ.), φάνηκε στον ουρανό το σημείο του Τιμίου Σταυρού, τεράστιο, ολοφώτεινο, εκτεινόμενο από τον άγιο Γολγοθά μέχρι το Όρος των Ελαιών. Δεν το είδαν ένας και δυο, αλλά όλοι οι κάτοικοι των Ιεροσολύμων. Και δεν φάνηκε για μία στιγμή μόνο, αλλά για ώρες πολλές κρεμόταν στο στερέωμα. Και ήταν τόσο λαμπρό, ώστε ξεπερνούσε στη Λάμψη τις ακτίνες του ήλιου, για αυτό και μπορούσαν να το δουν φανερά μέρα-μεσημέρι. Βλέποντας αυτό το θαύμα, ο λαός της πόλεως έτρεξε στο ναό της Αναστάσεως.

Αν η 14η Σεπτεμβρίου αποτελεί την εορτή της Υψώσεως του Τίμιου και Ζωοποιού Σταυρού, εορτή κατά την οποία ανθρώπινα χέρια, Πατριαρχικά και Βασιλικά, ύψωσαν τον Τίμιο Σταυρό, προβάλλοντάς Τον ως το σύμβολο της χριστιανικής πίστης και το «κλείθρον του Παραδείσου», διότι αποτελεί το σημείο της αναφοράς μας σ’ Εκείνον που έχυσε το πανάγιο αίμα Του επάνω Του, η 7η Μaΐου αποτελεί μία άλλη εορτή Υψώσεώς Του, όχι από ανθρώπινα χέρια αυτήν τη φορά, αλλά από τα «χέρια» του ίδιου του Θεού. Διότι Εκείνος θέλησε, όταν η χριστιανική πίστη είχε ήδη γίνει αποδεκτή και είχε επεκταθεί, να φανερώσει τον Σταυρό στον Ουρανό, σαν μία επέκταση, θα λέγαμε, της φανέρωσής Του επί Κωνσταντίνου του Μεγάλου, με το γνωστό «Έν τούτω νίκα». Η υμνολογία της Εκκλησίας μας προβάλλει το γεγονός και το διατρανώνει σε όλες τις παραμέτρους του: «Σήμερα χαίρεται το θεϊκό πλήθος των πιστών. Διότι φάνηκε ο Σταυρός στον Ουρανό σε μεγάλη έκταση. Λάμπει ο αέρας από φως άκτιστο. Φωτίζεται ο αέρας και γίνεται ωραίο το πρόσωπο της γης. Τραγουδά θεία άσματα η Εκκλησία του Χριστού. Δείχνει η Εκκλησία τον σεβασμό της, τιμώντας τον θείο και υπερθαύμαστο Σταυρό που την διαφυλάσσει από τον Ουρανό». (Σήμερον χαίρει πιστῶν πληθύς ἡ θεία. Φαίνει γάρ οὐράνιος Σταυρός ἐν πέρασι. Λάμπει αἰθήρ φῶς ἀπρόσιτον. Ἀήρ αὐγάζει καί γῆς τό πρόσωπον ὡραΐζεται.  Μέλπει θείοις ᾂσμασιν ἡ Ἐκκλησία Χριστοῦ. Σέβει τιμῶσα τόν ἄνωθεν αὐτήν φρουροῦντα Σταυρόν τόν θεῖον καί ὑπερθαύμαστον), (Στιχηρόν Ἑσπερινοῦ).

Το Παλαίφατο Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων, κατακολουθώντας την τάξη και πράξη της Ορθοδόξου Εκκλησίας, τιμά και γεραίρει τας εορτάς , μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η σημερινή εορτή, «του εν ουρανώ φανέντος σημείου του Τίμιου Σταυρού» , η οποία, αν και είναι τοπική εορτή έχει επηρεάσει την ανά την υφήλιον Ορθοδοξίαν.

Ευχηθείτε Μακαριώτατε, όπως η γεραρά ημών Αδελφότης συνεχίσει την παράδοσιν ταύτην εις τους αιώνες των αιώνων».

 Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας