1

Η ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΣΥΝΑΞΕΩΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΤΙΒΕΡΙΑΔΑ.

Τήν Τρίτην, 29ην Ἰουνίου /12ην Ἰουλίου 2011, τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων ἑώρτασε τήν μνήμην τῶν δύο πρωτοκορυφαίων ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου εἰς Καπερναούμ.

Ἡ Καπερναούμ, ὡς γνωστόν, εἶναι ἡ παρά τήν βορειοδυτικήν ἄκρην τῆς Τιβεριάδος θαλάσσης κειμένη ἀρχαία πόλις, εἰς τήν ὁποίαν ἦλθε καί κατῴκησεν ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ἀφοῦ ἐγκατέλειψε τήν Ναζαρέτ καί ἐπετέλεσε πολλά τῶν σημείων Αὐτοῦ. Πολλοί τῶν κατοίκων αὐτῆς δέν μετενόησαν καί δέν ἐπίστευσαν εἰς τόν λόγον καί τό ἔργον τοῦ Κυρίου, διότι ὁ Κύριος εἶπε: «Καί σύ Καπερναούμ, ἡ ἕως τοῦ οὐρανοῦ ὑψωθεῖσα ἕως ᾅδου καταβιβασθήσῃ· ὅτι εἰ ἐν Σοδόμοις ἐγενήθησαν αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν σοί, ἔμειναν ἂν μέχρι τῆς σήμερον», ( Ματθ, 11-23).

Ἡ πρόρρησις αὐτή τοῦ Κυρίου ἐπηλήθευσε, διότι ἄχρι τῆς σήμερον  ἡ Καπερναούμ παραμένει ἀκατοίκητος. Εἰς τά ἐρείπια αὐτῆς ὑπάρχουν ὡρισμέναι Χριστιανικαί Ἐκκλησίαι, μία τῶν ὁποίων εἶναι ἡ ἐπ’ ὀνόματι τῶν Ἁγίων Πρωτοκορυφαίων Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων, ἀνεγερθεῖσα ὑπό τοῦ ἀειμνήστου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Δαμιανοῦ μεταξύ τῶν ἐτῶν 1931-1935.

Εἰς ταύτην κατηυθύνθη τήν πρωΐαν τῆς ὡς ἄνω ἡμέρας μετά συνοδείας ἐξ Ἱεροσολύμων ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος.

Φθάσας μετά τρίωρον ἀυτοκινητιστικήν πορείαν, ἐγένετο δεκτός ὑπό τοῦ ἡγουμένου τῆς Μονῆς, τοῦ καί ἐπαξίως τῆς ἱστορίας αὐτῆς ἀνακαινίσαντος αὐτήν καί ἁγιογραφήσαντος τόν Ἱερόν Ναόν διά θαυμασίων βυζαντινῶν Ἁγιογραφιῶν, μοναχοῦ Εἰρηνάρχου, καί ἱερομονάχων καί πρεσβυτέρων τῶν ὁμόρων Ἱερῶν Μονῶν καί ἐνοριῶν.

Εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τοῦτον τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου προεξῆρξε τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ὄρθρου καί τῆς θ. Λειτουργίας, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Ἱερωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακοῦ καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, Γέροντος Ἀρχιγραμματέως, ἱερομονάχων τῶν ὁμόρων τῆς Καπερναούμ Ἱερῶν Μονῶν, ὡς τῆς Τιβεριάδος Ἀρχιμανδρίτου Τιμοθέου καί τοῦ Θαβώρ Ἀρχιμανδρίτου Ἰλαρίωνος καί πρεσβυτέρων τῆς περιοχῆς Ναζαρέτ καί τῆς περιοχῆς τῆς Ἄκκρης –Πτολεμαΐδος, ψαλλούσης τῆς χορῳδίας τῶν πόλεων τῆς Ἄκκρης καί τοῦ Σαχνίν, διευθυνομένης ὑπό τοῦ ἡγουμένου τῆς Ἄκκρης Ἀρχιμανδρίτου π. Φιλοθέου, συμμετέχοντος δέ πυκνοῦ ἐκκλησιάσματος Ἀραβοφώνων Ὀρθοδόξων τῆς περιοχῆς Γαλιλαίας καί Ρωσοφώνων τῆς αὐτῆς περιοχῆς, τῶν μεταναστευσάντων εἰς τό Ἰσραήλ μετά τήν ἐπελθοῦσαν πολιτικήν ἀλλαγήν εἰς τάς χώρας τῆς πρῴην Σοβιετικῆς Ἑνώσεως.

Πρός τό εὐλαβές τοῦτο ἐκκλησίασμα ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ἔχοντα ὡς ἕπεται:

«Τῶν Ἀποστόλων ἅπαντες, τήν κορυφήν ὑμνήσωμεν, Πέτρον καί Παῦλον, τούς θείους τῆς οἰκουμένης φωστῆρας τούς κήρυκας τῆς πίστεως, τάς θεολόγους σάλπιγγας, δογμάτων τούς ἐκφάντορας, τῆς Ἐκκλησίας τούς στύλους καί καθαιρέτας τῆς πλάνης».

 Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

 Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί εὐσεβεῖς προσκυνηταί. Ἑορτή χαρμόσυνος, ἐπέλαμψε τοῖς πέρασι σήμερον ἡ πάνσεπτος μνήμη τῶν σοφωτάτων Ἀποστόλων καί κορυφαίων Πέτρου καί Παύλου, διό καί ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ἡμᾶς εἰς τόν οἰκεῖον τοῖς Ἀποστόλοις τόπον, δηλονότι τῆς Καπερναούμ, ἵνα εὐχαριστιακῶς τιμήσωμεν τούς μεγάλους τῆς Ἐκκλησίας διδασκάλους καί τῆς οἰκουμένης φωστῆρας.

 Ἀξίως καί πρεπόντως οἱ Ἀπόστολοι Πέτρος καί Παῦλος ἀναγνωρίζονται ὡς ἡ κορυφή τῶν Ἀποστόλων. Καί τοῦτο διότι ἀπ’ αὐτόν τόν Κύριον ἡμῶν ἀπεκλήθησαν ὁ μέν Πέτρος, ἡ πέτρα τῆς πίστεως: «Κἀγώ δέ σοί λέγω ὅτι σύ εἶ Πέτρος, καί ἐπί ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τήν Ἐκκλησίαν» (Ματθ. 16, 18), ὁ δέ Παῦλος σκεῦος ἐκλογῆς: «σκεῦος ἐκλογῆς μοὶ ἐστιν οὗτος τοῦ βαστᾶσαι τό ὄνομὰ μου ἐνώπιον ἐθνῶν καί βασιλέων», (Πράξ. 9,15).

 Ἀμφότεροι οἱ ἅγιοι οὗτοι Ἀπόστολοι ἀνεδείχθησαν ὑπεράξιοι τῆς θεόθεν κλήσεως αὐτῶν τόσον ἀπό τό κήρυγμα αὐτῶν εἰς τά ἔθνη, ὅσον καί ἀπό τήν θεμελίωσιν Ἐκκλησιῶν ἀνά τήν οἰκουμένην: «Τούς μαθητάς τοῦ Χριστοῦ καί θεμελίους τῆς Ἐκκλησίας, τούς ἀληθεῖς στύλους καί βάσεις καί σάλπιγγας ἐνθέους τῶν τοῦ Χριστοῦ δογμάτων καί παθημάτων, τούς κορυφαίους Πέτρον καί Παῦλον, ἅπας ὁ κόσμος ὡς προστάτας εὐφημήσωμεν», λέγει ὁ ὑμνῳδός αὐτῶν Ἀρσένιος. «Οὗτοι γάρ διαδραμόντες τό κλίτος ὅλον τῆς γῆς, ὥσπερ ἀρότρῳ ἔσπειραν τήν πίστιν καί πᾶσι τήν θεωγνωσίαν κατέβλυσαν, τῆς Τριάδος δεικνύντες λόγον. Ὦ, Πέτρε, πέτρα καί κρηπίς, καί Παῦλε σκεῦος ἐκλογῆς, οἵ καί ζευκτοί βόες τοῦ Χριστοῦ, πάντας εἵλκυσαν πρός τήν θεογνωσίαν ἔθνη, πόλεις τε καί νήσους».

 Εἰς τόν ὕμνον τοῦτον τοῦ Ἀρσενίου τοῦ μελῳδοῦ, περιγράφονται μέ ἀκρίβειαν τά θεῖα χαρίσματα, τά ὁποῖα συνθέτουν τήν διακριθεῖσαν ἀποστολικήν προσωπικότητα τῶν Πέτρου καί Παύλου ἀφ’ἑνός καί τήν συμβολήν αὐτῶν εἰς τήν διάδοσιν τῆς ὑγιαινούσης πίστεως καί διδασκαλίας (Τιμ. Α’ 1,10) ἀφ’ἑτέρου.

 «Οὗτοι γάρ διαδραμόντες τό κλίτος ὅλον τῆς γῆς ὥσπερ ἀρότρῳ ἔσπειραν τήν πίστιν καί πᾶσι τήν θεογνωσίαν κατέβλυσαν τῆς Τριάδος δεικνύντες τόν λόγον».

 Ἡ διάκρισις ὅμως μεταξύ τῶν μαθητῶν καί Ἀποστόλων τοῦ Χριστοῦ εἰς κορυφαίους καί μή ἐπ οὐδενί τρόπῳ πρέπει νά ἑρμηνεύηται εἰς ὑπεροχήν δυνάμεως σοφίας καί πρωτείου ἐξουσίας, ἀλλά μᾶλλον εἰς διαίρεσιν χαριστμάτων τῶν ὑπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος χορηγουμένων ὡς διδάσκει ὁ σοφός Παῦλος : «Διαιρέσεις δέ χαρισμάτων εἰσί, τό δέ αὐτό Πνεῦμα (Α’Κορ. 12,4)», …. «Πάντα δέ ταῦτα ἐνεργεῖ ἕν καί τό αὐτό Πνεῦμα, διαιροῦν ἰδίᾳ ἑκάστῳ καθώς βούλεται», (Α’Κορ. 12,11).

 Μέ ἄλλα λόγια, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, οἱ ὑπό τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ κληθέντες Ἀπόστολοι ἔλαβον «ἕν καί τό αὐτό Πνεύμα», δηλονότι τό Ἅγιον τοῦ Χριστοῦ Πνεῦμα. «Ἕν καί τό αὐτό Πνεύμα» ἐνεφύσησεν ὁ Χριστός εἰς τούς μαθητάς Αὐτοῦ ἄνευ τινός ἐξαιρέσεως καί διακρίσεως κατά τήν ἐμφάνισίν Του, μετά τήν Ἀνάστασιν αὐτοῦ , ἐν μέσῳ τῶν μαθητῶν Του, ὡς μαρτυρεῖ ὁ ἀπόστολος καί εὐαγγελιστής ἅγιος Ἰωάννης: «Εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς πάλιν. Εἰρήνη ὑμῖν. Καθῶς ἀπέσταλκε με ὁ Πατήρ κἀγώ πέμπω ὑμᾶς. Καί τοῦτο εἰπών, ἐνεφύσησε καί λέγει αὐτοῖς. Λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον», (Ἰω. 20, 21-22).

 Ἡ ὑπό τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας ὁρισθεῖσα ἰδιαιτέρα ἑόρτιος τιμή εἰς τούς Πέτρον καί Παῦλον, ὀφείλεται εἰς τόν ἀπό κοινοῦ ὑπερβάλλοντα ἔνθεον ζῆλον, τόν ἐκδηλωθέντα ὑπό μέν τοῦ Πέτρου διά τῆς ὁμολογίας αὐτοῦ: «ὅτι Σύ εἶ ὁ Χριστός, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος», (Ματ. 16,16). Ὑπό δέ τοῦ Παύλου διά τῆς ὑπ’ αὐτοῦ ἀποκαλύψεως τῆς ἁρπαγῆς αὐτοῦ εἰς τόν οὐρανόν, δηλονότι τόν παράδεισον: «Οἶδα ἄνθρωπον ἐν Χριστῷ… ὅτι ἡρπάγη εἰς τόν παράδεισον καί ἤκουσεν ἄρρητα ρήματα, ἅ οὐκ ἐξόν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι», (Β’ Κορ. 12, 2-4).

 Ἀξιοσημείωτα εἶναι τά ἑρμηνευτικά σχόλια ἐγκρίτων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας ἐπί τῶν λόγων τοῦ Κυρίου: «Σύ εἶ Πέτρος καί ἐπί ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσῳ μου τήν Ἐκκλησίαν» «Φήσαντες καί ἡμεῖς ὡς ὁ Πέτρος. Σύ εἶ ὁ Χριστός, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος, γινόμεθα Πέτρος καί ἡμῖν ἄν λέγοιτο ἀπό τοῦ Θεοῦ Λόγου τό σύ εἷ Πέτρος καί τά ἑξῆς. Πέτρα γάρ πᾶς ὁ Χριστοῦ μιμητής… καί ἐπί πᾶσαν τήν τοιαύτην πέτραν οἰκοδομεῖται ὁ ἐκκλησιαστικός πᾶς λόγος καί ἡ κατ’ αὐτόν πολιτεία. Ἐν ἑκάστῳ γάρ τῶν τελείων, ἐχόντων τό ἄθροισμα τῶν συμπληρούντων τήν μακαριότητα λόγων καί ἔργων καί νοημάτων ἐστίν ἡ ὑπό τοῦ Θεοῦ οἰκοδομουμένη Ἐκκλησία».

 Ἐξ ἴσου ἀξιοσημείωτα εἶναι καί τά ἑρμηνευτικά σχόλια ἐπί τῆς τοῦ Παύλου ἀποκαλύψεως ὅτι «ἡρπάγη εἰς τόν Παράδεισον καί ἤκουσεν ἄρρητα ρήματα, ἅ οὐκ ἐξόν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι», (Β’ Κορ. 12, 4). Ἐδῶ, ἀγαπητοί μου, διεγείρεται ἡ περιέργεια ἡμῶν νά μάθωμεν, τί ἄραγε ἤκουσε καί εἶδεν εἰς τόν τρίτον οὐρανόν ὁ Ἀπόστολος, ἐπί τῶν ὁποίων ἐκ σεβασμοῦ ἐτήρησε σιγήν. Ἀλλ’ ἡ σιγή αὐτή τοῦ Παύλου μᾶς διδάσκει ὅτι ἡ ἐν ταῖς Γραφαῖς ἐμπεριεχομένη ἀποκάλυψις τοῦ Θεοῦ εἶναι ἐπαρκής φανέρωσις ὅλων ὅσων εἶναι ἀναγκαῖα πρός σωτηρίαν ἡμῶν.

 Ἐπ’ αὐτῆς τῆς ἀποκαλύψεως ὡς ἐπί θεμελίου αἰωνίου ἔχει οἰκοδομηθῆ ἡ Ἐκκλησία καί ἐπί τοῦ θεμελίου λίθου πρέπει νά οἰκοδομεῖται ἡ πίστις καί ἡ ἐλπίς ἡμῶν.

Εἰς δέ τό ἐρώτημα «τίνος ἕνεκεν καί ἡρπάγη (διά ποῖον λόγον ἡρπάγη ὁ Παύλος); «Ὑπέρ τοῦ μή δοκεῖν αὐτόν», λέγει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, «ἕλαττον ἔχειν τῶν λοιπῶν Ἀποστόλων. Ἐπειδή γάρ ἐκεῖνοι συνεγένοντο τῷ Χριστῷ, οὗτος δέ οὐδαμῶς, διά τοῦτο εἰς δόξαν ἥρπασε καί τοῦτον».

 Ἰδού λοιπόν διά τί οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι Πέτρος καί Παῦλος κατέχουσιν ἐξέχουσαν θέσιν μεταξύ τῶν μαθητῶν καί ἀποστόλων τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ καί διατί τιμῶνται σήμερον ὑπό τῆς Ἐκκλησίας, ὡς διῃρημένοι τοῖς σώμασι, καί ἡνωμένοι τῷ Πνεύματι κατά τόν ὑμνῳδόν αὐτῶν.

 Ἐπί πλέον δέ τιμῶνται ἰδιαιτέρως οἱ Ἅγιοι ἡμῶν Ἀπόστολοι Πέτρος καί Παῦλος, διότι ἀποτελοῦν ὑπόδειγμα μετανοίας ἁμαρτωλῶν κατά τούς λόγους τοῦ Εὐαγγελικοῦ κηρύγματος τοῦ Χριστοῦ: «Οὐ γάρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλά ἁμαρτωλούς εἰς μετάνοιαν», ( Ματ. 9,13). «Ἔδωκας ὑπόδειγμα», ψάλλει ὁ ὑμνῳδός αὐτῶν, «ἐπιστροφῆς ἁμαρτάνουσι, τούς πιστούς Ἀποστόλους Σου, τόν μέν ἀρνησάμενον ἐν καιρῷ τοῦ πάθους καί μετεγνωκότα τόν δέ κηρύγματι τῷ σῷ, ἀντιταξάμενον καί διώξαντα καί ἄμφω τοῦ συστήματος πρωτοστατοῦντας τῶν φίλων Σου, Ἰησοῦ παντοδύναμε, ὁ Σωτήρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν».

 Παρακαλέσωμεν τούς παρρησίαν ἔχοντας ἐνώπιον τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ καί μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: «Πέτρε κορυφαῖε τῶν ἐνδόξων Ἀποστολων ἡ πέτρα τῆς πίστεως καί Παῦλε θεσπέσιε τῶν Ἁγίων Ἐκκλησιῶν ὁ ρήτωρ καί φωστήρ τῷ θείῳ θρόνῳ παριστάμενοι, ὑπέρ ὑμῶν Χριστέ πρεσβεύσατε».

 Πρεσβεύσατε καί ὑπέρ εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κόσμου καί συνδιαλλαγῆς τῶν λαῶν τῆς χειμαζομένης περιοχῆς ὑμῶν. Ἀμήν.

 Μετά τήν θ. Λειτουργίαν ἠκολούθησε φιλόξενος δεξίωσις εἰς τό ἀνακαινισμένον ἡγουμενεῖον ὑπό τοῦ ἡγουμένου μοναχοῦ π. Εἰρηνάρχου, ἐν συνεχείᾳ δέ περί τήν μεσημβρίαν ἠκολούθησεν ὑπαίθριος τράπεζα ἐν ἀτενίσει τῆς Τιβεριάδος θαλάσσης καί ἐν ἀκροάσει τοῦ φλοίσβου τῶν κυμάτων αὐτῆς καί γεύσει τῶν ὀψαρίων αὐτῆς.

Δόξα τῷ Θεῷ, διότι ἠξίωσεν ἡμᾶς καί πάλιν νά ἑωρτάσωμεν τήν ἑορτήν τῶν Ἁγίων Πρωτοκορυφαίων Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου εἰς τήν Ἱεράν ἱστορικήν αὐτήν Μονήν τοῦ Πατριαρχείου.

 Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας.