Η ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΥΨΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΚΑΙ ΖΩΟΠΟΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ
Συμφώνως πρός τάς εὐαγγελικάς διηγήσεις, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός «ὡς πρόβατον ἐπί σφαγήν ἤχθη» (Πράξ. 8,33) διά τήν σωτηρίαν ἡμῶν. Ἀπό τοῦ Πραιτωρίου διά τῆς ὁδοῦ τοῦ μαρτυρίου ὡδηγήθη «εἰς τόν Γολγοθᾶν, ὅ ἐστιν Κρανίου τόπος λεγόμενος»(Ματθ. 27,33), «ἔξω τῆς πύλης» (Ἑβρ. 13,12) καί ἐκεῖ ἐσταυρώθη, ἐκεῖ ἐτάφη εἰς καινόν μνημεῖον, (Ματθ. 27,60), ἐξ οὗ τριήμερος ἀνέστη.
Ὁ τόπος οὗτος τοῦ μαρτυρίου καί τῆς ταφῆς καί Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ παρέμενε κατεχωσμένος μέ χώματα καί καλυμμένος μέ εἴδωλα μέχρι καί τό 326 μ.Χ. Τό ἔτος τοῦτο ἦλθεν εἰς τήν Ἁγίαν Πόλιν ἡ Ἁγία Ἑλένη, ἀπεσταλμένη τοῦ υἱοῦ αὐτῆς Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου, τόν ὁποῖον εἶχεν ἐνημερώσει διά τήν κατάστασιν τῶν προσκυνημάτων ὁ ἐκπρόσωπος τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων Ἀρχιεπίσκοπος Μακάριος ἕν ἔτος προηγουμένως εἰς τήν Α’ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικήν Σύνοδον.
Ἡ Ἁγία Ἑλένη, ὁδηγουμένη ὑπό τῶν χριστιανῶν τῶν Ἱεροσολύμων, ἐνετόπισε τόν τόπον τοῦ Γολγοθᾶ καί τοῦ Τάφου τοῦ Κυρίου, εὗρε τόν Τίμιον Σταυρόν καί ἤρχισε τό ἔργον τῆς ἀνοικοδομήσεως μεγαλοπρεποῦς ναοῦ ἐπ’ αὐτῶν.
Τό θαυμαστόν τοῦτο ἔργον διήρκεσε μίαν δεκαετίαν, 326-336 μ.Χ. Ἅμα τῇ περατώσει τούτου, ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος ἐκάλεσε τούς ἐν Τύρῳ τῆς Σιδῶνος συνελθόντας Ἐπισκόπους καί πολλούς ἄλλους ἐκ πολλῶν περιοχῶν καί ἐτέλεσαν τά ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ.
Διαρκούσης τῆς τελετῆς τῶν Ἐγκαινίων, ὁ συρρεύσας λαός ἠθέλησε νά ἰδῇ τόν Σταυρόν τοῦ Κυρίου. Τοῦτον, λόγῳ τοῦ πλήθους, «ἀνύψωσαν», «ὕψωσαν» ὁ Ἀρχιεπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων Μακάριος μετά τῆς Ἁγίας Ἑλένης. Ὅτε ὁ λαός ἠτένισε τόν Σταυρόν, ἀνεφώνησε τό «Κύριε ἐλέησον, Κύριε ἐλέησον, Κύριε ἐλέησον……..».
Τά ἅπαξ τελεσθέντα τότε γεγονότα ταῦτα διηυθέτησεν ἡ Ἐκκλησία, ἵνα ἑορτάζωνται κατ’ ἔτος. Τό μέν γεγονός τῶν Ἐγκαινίων τήν 13ην μηνός Σεπτεμβρίου, τό δέ γεγονός τῆς Ὑψώσεως τήν 14ην Σεπτεμβρίου ἑκάστου ἔτους. Τήν ἑορτήν ταύτην τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἑώρτασε καί ἐφέτος συμφώνως πρός τό Τυπικόν αὐτῆς ἡ Σιωνῖτις Ἐκκλησία.
Ἀφ’ ἑσπέρας μετά τήν ἀνάγνωσιν τῆς Θ’ ὥρας εἰς τό Μοναστηριακόν Ναόν τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης, ἐγένετο ἀπό τῆς θύρας τοῦ Κεντρικοῦ Μοναστηρίου ἐπίσημος κάθοδος τῶν Ἁγιοταφιτῶν εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως.
Ἅμα τῇ εἰσόδῳ εἰς τόν Ναόν, ἐγένετο ἡ προσκύνησις εἰς τό προσκύνημα τῆς Ἀποκαθηλώσεως καί τοῦ Παναγίου Τάφου, ἐν συνεχείᾳ δέ ὁ Ἑσπερινός μετ’ ἀρτοκλασίας εἰς τό Καθολικόν, προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, τῶν Ἀρχιερέων καί τῶν Ἱερέων εἰσερχομένων ἐντός τοῦ ἱεροῦ Βήματος καί τῶν Συνοδικῶν προσκυνούντων εἰς τόν Φρικτόν Γολγοθᾶν.
Τήν νύκτα τῆς ἑορτῆς ἐγένετο ἡ ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου, ἡ τελετή τῆς Ὑψώσεως καί ἡ θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος τοῦ ἡγουμένου τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως Παρασκευοφύλακος Ἀρχιμανδρίτου π. Ἰσιδώρου.
Τήν 7.00′ π.μ. τῆς πρωΐας τῆς ἑορτῆς ἐγένετο καί πάλιν ἐπίσημος κάθοδος εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως. Τῶν σημάντρων κρουσθέντων καί τοῦ Πατριάρχου καί τῶν Ἀρχιερέων ἐνδυθέντων, ἔλαβε χώραν κατανυκτική καί μεγαλοπρεπής θ. Λειτουργία, προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου, συλλειτουργούντων τῶν Ἀρχιερέων τοῦ Θρόνου, τοῦ ἐξ Ἑλλάδος παρεπιδημοῦντος Μητροπολίτου Φιλίππων, Νεαπόλεως καί Θάσου κ. Προκοπίου, τοῦ ἐκ τοῦ Πατριαρχείου τῆς Σερβίας Ἐπισκόπου Banat Νικάνορος, πολλῶν ἱερομονάχων καί ἱερέων καί συμμετεχόντων ἐν βαθείᾳ κατανύξει πολλῶν προσκυνητῶν, διαφόρων μέν ἐθνικοτήτων, μιᾶς δέ πίστεως καί ὁμολογίας, τῆς Ὀρθοδόξου, ἑνός δέ σώματος, τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Μετά τήν ἀπόλυσιν τῆς θ. Λειτουργίας, ἤρξατο ἡ τελετή τῆς Ὑψώσεως ἀπό τῶν βαθμίδων τοῦ Καθολικοῦ διά λιτανείας πρῶτον, τοῦ Μακαριωτάτου εὐλογοῦντος τήν Ἁγίαν Εἴσοδον.
Ἡ λιτανεία ἀπό τοῦ Ὀμφαλοῦ τῆς Γῆς ἐν τῷ κέντρῳ τοῦ Καθολικοῦ ἐξελθοῦσα, διελθοῦσα πρό τοῦ Κουβουκλίου τοῦ Ἁγίου Τάφου, τῆς Ἁγίας Ἀποκαθηλώσεως, πρό τοῦ παρεκκλησίου τοῦ Ἀδάμ, καί τοῦ παρεκκλησίου τοῦ Ἀκανθίνου Στεφάνου κατῆλθεν εἰς τόν τόπον τῆς Εὑρέσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἔνθα ἔλαβε χώραν ἡ ὑπό τοῦ Μακαριωτάτου ὕψωσις τοῦ Τιμίου Σταυροῦ πρός τά τέσσαρα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος, συμφώνως τῷ Τυπικῷ.
Ἀκολούθως ἡ λιτανεία ἀνελθοῦσα, διῆλθε πρό τοῦ παρεκκλησίου τοῦ «Διεμερίσαντο τά ἱμάτιά μου ἑαυτοῖς», τοῦ παρεκκλησίου τοῦ Ἁγίου Λογγίνου τοῦ Ἑκατοντάρχου, τοῦ Ἑπτακαμάρου τοῦ «Μή μου ἅπτου», περιεστράφη τρίς πέριξ τοῦ Ἁγίου Κουβουκλίου καί πάλιν διά τῆς Ἀποκαθηλώσεως, ἀνῆλθε τάς βαθμίδας τοῦ Γολγοθᾶ, ἐπί τῆς Ἁγίας Τραπέζης τοῦ ὁποίου ἐστήθη ὁ μετά τῶν κλάδων βασιλικῶν Τίμιος Σταυρός. Τοῦτον ἔλαβε καί ὕψωσε πρός τά τέσσαρα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος κατά τήν ἐν τῷ Τυπικῷ τάξιν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος. Μετά ταῦτα ὁ Μακαριώτατος καί οἱ Ἀρχιερεῖς προσεκύνησαν τήν κάτωθι τῆς Ἁγίας Τραπέζης βάσιν τοῦ Σταυροῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τόν ἐπί τῆς Ἁγίας Τραπέζης ὑψωθέντα Σταυρόν τοῦ Κυρίου. Οἱ πιστοί ὡσαύτως προσερχόμενοι προσεκύνησαν καί ἔλαβον τούς βασιλικούς τούς κοσμήσαντας τόν Τίμιον Σταυρόν δι’ ἁγιασμόν ψυχῶν καί σωμάτων, ἄρτων, κτημάτων καί οἰκημάτων.
Ἐν τέλει πάντες, ὁ Μακαριώτατος καί ἡ συνοδεία Αὐτοῦ καί οἱ πλεῖστοι τῶν προσκυνητῶν, ἀνῆλθον εἰς τήν αἴθουσαν τοῦ Θρόνου. Εἰς αὐτήν, προσφωνῶν ὁ Μακαριώτατος, εἶπε τά ἑξῆς:
«Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Φιλίππων Νεαπόλεως καί Θάσου κ. Προκόπιε,
Ἐκλαμπρότατε Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος,
Σεβαστοί Πατέρες καί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Μέλη τίμια τῆς τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας
καί τοῦ Τάγματος τῶν Σπουδαίων,
Εὐλαβεῖς Προσκυνηταί,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά τῆς Ἡμῶν Μετριότητος,
Χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε καί ἐξαιρέτως ἀγαλλιᾶσθε σήμερον ἐν τῇ ἱερᾷ καί μεγάλῃ πανηγύρει τῆς παγκοσμίου Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἑορτῆς ἀρρήκτως συνδεδεμένης μετά τῆς Ἁγίας Γῆς καί τῆς Ἱερᾶς καί Σεπτῆς ἡμῶν Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος,
«Ἐμοί δέ», λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, «μή γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μή ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, δι’ οὗ ἐμοί κόσμος ἐσταύρωται, κἀγώ τῷ κόσμῳ (Γαλ. 6,14)». Μέ ἄλλα λόγια: Μή γένοιτό ποτε ἐγώ νά καυχηθῶ διά τίποτε ἄλλο παρά διά τό ὅτι δι’ ἐμέ ἔλαβε δούλου μορφήν και ἐσταυρώθη διά τήν σωτηρίαν μου ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Μόνον καύχημά μου εἶναι τοῦ Κυρίου ὁ σταυρικός θάνατος, διά τῆς πίστεως δέ εἰς τόν θάνατον αὐτόν ἔχει νεκρωθῆ καί ἔχει χάσει τήν δύναμίν του ὡς πρός ἐμέ ὁ κόσμος. Ἀλλά καί ἐγώ ἔχω νεκρωθῆ ὡς πρός τόν κόσμον.
Διά τῶν Παυλείων τούτων λόγων, διατυπώνεται κατά τόν πλέον ἀκριβῆ καί ἐναργέστατον τρόπον ὁ λόγος καί ἡ σημασία τοῦ Τιμίου Σταυροῦ τόσον διά τήν τοῦ Χριστοῦ Ἁγίαν Ἐκκλησίαν καί τά πιστά μέλη αὐτῆς, ὅσον καί διά τόν κόσμον.
Καί διά μέν τήν Ἐκκλησίαν καί τά πιστά μέλη αὐτῆς ὁ Σταυρός ἀποτελεῖ καύχημα. Διά δέ τόν κόσμον τόν ἀρνούμενον τόν Ἑσταυρωμένον ἀποτελεῖ μωρίαν καί σκάνδαλον. «Ἡμεῖς», λέγει ὁ μέγας Παῦλος, «κηρύττομεν Χριστόν ἐσταυρωμένον, Ἰουδαίοις μέν σκάνδαλον, Ἕλλησι δέ μωρίαν», καί προσθέτει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέγων: «αὐτοῖς δέ τοῖς κλητοῖς, Ἰουδαίοις τε καί Ἕλλησι, Χριστοῦ Θεοῦ δύναμιν καί Θεοῦ σοφίαν» (Α’ Κορ. Α’, 23-24).
Αὐτήν ἀκριβῶς τήν τοῦ ἐσταυρωμένου Χριστοῦ δύναμιν καί σοφίαν προβάλλει ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία διά τῆς σημερινῆς ἑορτίου καί εὐχαριστιακῆς συνάξεως τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἐπί αὐτοῦ τούτου τοῦ τόπου τοῦ Γολγοθᾶ, δηλονότι τῆς Σταυρώσεως τοῦ Χριστοῦ. Τιμᾶται δέ ἰδιαζόντως ὁ Τίμιος Σταυρός, διότι ἐγένετο τό αἴτιον, ἡ ἀφορμή, τῆς τῶν πάντων θεώσεως, πολλῷ δέ μᾶλλον ἡμῶν.
«Ἀγάλλου οὐρανέ», ψάλλει ὁ ὑμνῳδός, «καί ἡ γῆ εὐφραινέσθω, ὁ πανάγιος Σταυρός προέρχεται, ἡμᾶς ἁγιάζων ἐν Χάριτι, τοῦτον κατασπαζομένους ὡς πηγήν ἁγιάσματος καί τῆς πάντων (ἡμῶν τῶν ἀνθρώπων) θεώσεως».
Τῆς διακονίας τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τοῦ αἰτίου τῆς τῶν πάντων θεώσεως, ἀξιωθέντες καί Ἡμεῖς, οἱ τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος ἐλέῳ Θεοῦ ἡγούμενοι, εὐχόμεθα ὅπως ἡ ἁγιαστική χάρις καί δύναμις αὐτοῦ ἐνδυναμώνῃ, φωτίζῃ καί προστατεύῃ πάντας τούς πιστῶς προσκυνοῦντας Αὐτόν.
Προσέτι δέ εὐχόμεθα ὅπως ἡ νικητήριος δύναμις τοῦ Σταυροῦ, ἡ καταργήσασα τήν ἔχθραν μεταξύ τῶν οὐρανίων καί ἐπιγείων, καταργήσῃ καί τήν ἔχθραν μεταξύ τῶν ἀνθρώπων καί τῶν λαῶν διά τῆς ἐπικρατήσεως τῆς συνδιαλλαγῆς καί τῆς εἰρήνης ἐπί τῆς γῆς καί μάλιστα τῆς Ἁγίας Γῆς. Ἀμήν».
Τήν προτεραίαν τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἑωρτάσθη καί ἡ μνήμη τοῦ ἐγκαινίων τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως εἰς τό Καθολικόν τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως διά θ. Λειτουργίας, τῆς ὁποίας προεξῆρξεν ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης κ. Ἀρίσταρχος.
Τήν ἡμέραν τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντίνης κ. Ἀρίσταρχος προεξῆρξε θ. Λειτουργίας μετά τῆς ἀκολουθίας τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ εἰς τήν Ἑλληνορθόδοξον Ἀραβόφωνον Κοινότητα Ραμάλλας, εἰς τήν ὁποίαν προϊστάμενος εἶναι ὁ Πατριαρχικός Ἐπίτροπος Ἀρχιμανδρίτης Γαλακτίων, ὁ ὁποῖος καί ἐκήρυξε τόν θεῖον Λόγον περί τοῦ Σταυροῦ εἰς τούς πληρώσαντας τόν οἶκον τοῦ Θεοῦ πιστούς.
Τό ἑσπέρας τῆς ἰδίας ἡμέρας ἐγένετο περιφορά τοῦ Τιμίου Ξύλου τοῦ Σταυροῦ, ληφθέντος ἐκ τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως, εἰς τήν παρακειμένην τῇ Ραμάλλᾳ πόλιν Μπιρζέτ, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου. Ἡ συμμετοχή τῶν χριστιανῶν ἀνεξαρτήτως δόγματος ἦτο συγκινητική καί ἐνδεικτική τῆς εὐλαβειας αὐτῶν πρός τόν Τίμιον Σταυρόν τοῦ Κυρίου.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας
ngg_shortcode_0_placeholder