Η ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ ΕΙΣ ΤΟ ΦΡΕΑΡ ΤΟΥ ΙΑΚΩΒ

Εἰς τήν πόλιν Νεάπολιν (Nablus) τῆς Σαμαρείας, μεταξύ τῶν ὀρέων Γαριζίν καί Γεβάλ, εὑρίσκεται τό Φρέαρ τοῦ Ἰακώβ. Εἰς τό Φρέαρ τοῦτο προσῆλθεν ἡ γυνή ἡ Σαμαρεῖτις ἐκ τοῦ παρακειμένου χωρίου Συχάρ, «ἵνα ἀντλήσῃ ὕδωρ» (Ἰω. 4,7). «Ἐπί τῇ πηγῇ ταύτῃ ὁ Ἰησοῦς οὕτως ἐκαθέζετο, κεκοπιακώς ἐκ τῆς ὁδοιπορίας» (Ἰω. 4,6), ἐνῷ «οἱ μαθηταί αὐτοῦ ἀπελελύθεισαν εἰς τήν πόλιν, ἵνα τροφάς ἀγοράσωσιν», (Ἰω. 4,8).

Εἰς τοῦτο ἡ Σαμαρεῖτις συνήντησε τόν Ἰησοῦν, ὁ Ὁποῖος προφάσει δίψης συνδιελέχθη μετ’ αὐτῆς καί ἀπεκάλυψεν αὐτῇ τά τοῦ βίου αὐτῆς, καί ἐδίδαξεν αὐτήν ὅτι «Πνεῦμα ὁ Θεός καί τούς προσκυνοῦντας Αὐτόν ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν», καί ἐδήλωσεν αὐτῇ ἀπεριφράστως ὅτι Αὐτός, «ὁ λαλῶν μετ’ αὐτῆς, εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Σωτήρ τοῦ κόσμου»,  ὁ δυνάμενος νά δώσῃ αὐτῇ νά πίῃ τό ὕδωρ τό πνευματικόν,  τό ἁλλόμενον εἰς ζωήν αἰώνιον, ἵνα μή διψήσῃ εἰς τόν αἰῶνα: «…ὃς δ’ ἂν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος οὗ ἐγὼ δώσω αὐτῷ, οὐ μὴ διψήσει εἰς τὸν αἰῶνα, ἀλλὰ τὸ ὕδωρ ὃ δώσω αὐτῷ, γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγὴ ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωὴν αἰώνιον». (Ἰω. 4,14).

Τό προσκύνημα τοῦτο κατά τόν ἀοίδιμον Πατριάρχην Ἱεροσολύμων Τιμόθεον Θέμελην καί ἄλλους συγγραφεῖς εἶναι τό «παρθενικόν», ἤτοι τό γνησιώτατον προσκύνημα. Τοῦτο, «ἦν πηγή τοῦ Ἰακώβ εἰς τό χωρίον, ὅ ἔδωκε Ἰακώβ Ἰωσήφ τῷ υἱῷ αὐτοῦ» (Ἰω. 4,5-6). Τό προσκύνημα τοῦτο ἔχει ἁγιάσει διά τῆς παρουσίας Αὐτοῦ ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, συνομιλῶν τῇ Σαμαρείτιδι, τήν μετέπειτα Ἁγίᾳ Μεγαλομάρτυρι καί Ἱσαποστόλῳ Φωτεινῇ, ὡσαύτως διά τοῦ αἵματος αὐτοῦ ὁ κατά τήν 16^ην / 29^ην Νοεμβρίου τοῦ ἔτους 1979 μαρτυρήσας ἐν αὐτῷ καί προσφάτως εἰσαχθείς εἰς τάς δέλτους τῶν Ἱεροσολυμιτῶν ἁγίων Ἁγιοταφίτης ἡγούμενος Ἀρχιμανδρίτης ἱερομάρρτυς Φιλούμενος.

Πέριξ τοῦ προσκυνήματος τούτου τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων διετήρει ἀπό τῆς ἐποχῆς τῆς Ἁγίας Ἑλένης ἱερόν ναόν, ὁ ὁποῖος ὑφίστατο τάς συνεπείας τῶν ἱστορικῶν ἀλλαγῶν ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γῇ. Τόν ναόν τοῦτον εἶχεν ἀρχίσει νά ἀνεγείρῃ ἐκ θεμελίων ὁ Μητροπολίτης Γάζης Σωφρόνιος, οἰκονομικαί δυσκολίαι ὅμως, κυρίως ἀπό τοῦ 1920 καί ἑξῆς, ἐκράτουν τοῦτον ἡμιτελῆ καί ἄστεγον. Ἡ θεία Πρόνοια φαίνεται ὅτι ἐφύλασσε τοῦτον διά τόν Ἀρχιμανδρίτην π. Ἰουστῖνον, τόν ἡγούμενον τοῦ Φρέατος κατά τήν τελευταίαν τριακονταετίαν. Οὗτος δι’ εὐφυοῦς ἀρχιτεκτονικῆς ἐμπνεύσεως, δι’ αὐτενεργείας θαυμαστῆς, διά κόπων καί μόχθων ποικίλων, καί διαρκούσης τῆς «ἰντιφάντα», διά δωρεῶν τῶν εὐλαβῶν προσκυνητῶν ἀπετελείωσε τόν ναόν καί ἀνέδειξεν αὐτόν παμμεγέθη, περικαλλῆ καί καλαίσθητον, ὥστε νά παραμένῃ καύχημα καί κόσμημα τοῦ Πατριαρχείου, τοῦ προσκυνήματος καί τῆς πόλεως.

Τόν Ναόν τοῦτον, ἀφιερωμένον εἰς τήν Ἁγίαν Φωτεινήν τήν Σαμαρείτιδα (τό κεντρικόν κλίτος αὐτοῦ), εἰς τόν ἱερομάρτυρα Φιλούμενον (τό νότιον κλίτος) καί τόν ἅγιον Ἰουστῖνον τόν φιλόσοφον καί μάρτυρα, τόν ἐκ Νεαπόλεως καταγόμενον, (τό βόρειον κλίτος), ἐνεκαινίασε ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’ τήν 17^ην/30^ήν Αὐγούστου τοῦ ἔτους 2008, ἀφοῦ κατά τήν ἡμέραν ταύτην μετεκομίσθησαν εἰς τό παρεκκλήσιον αὐτοῦ τά λείψανα τοῦ Ἁγιοταφίτου Ἱερομάρτυρος Φιλουμένου.

Εἰς τό ἱστορικόν προσκύνημα τοῦτο καί τόν Ναόν τοῦτον κατηυθύνθη ἐξ Ἱεροσολύμων τήν πρωΐαν τῆς Κυριακῆς τῆς Σαμαρείτιδος, 19^ης Ἀπριλίου /2^ας Μαΐου 2010, ὁ Μακαριώτατος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος Γ’ μετά συνοδείας Ἀρχιερέων καί Ἱερέων τοῦ Πατριαρχείου.

Μετά διαδρομήν μιᾶς ὥρας,  φθάσας ὁ Μακαριώτατος εἰς τόν ἱερόν Ναόν τοῦ Φρέατος, ἐγένετο δεκτός μετά θερμῆς ὑποδοχῆς παρά τοῦ ἡγουμένου τοῦ Φρέατος καί ἀνακαινιστοῦ τῆς Ἱερᾶς αὐτοῦ Μονῆς Πανοσιωτάτου Ἀρχιμανδρίτου π. Ἰουστίνου, τῶν Ἱερέων τῶν περιχώρων καί τῶν Δημοτικῶν καί Νομαρχιακῶν Ἀρχῶν τῆς Νεαπόλεως, τῶν Ραφιδίων καί τῶν περιχώρων Τουμπάς, Μπουρκίν καί Ζαμπάπδε.

Μετά μικράν παραμονήν εἰς τό ἡγουμενεῖον, ὁ Μακαριώτατος εἰσῆλθεν εἰς τόν Ναόν καί ηὐλόγησε τό ἐκκλησίασμα, τῶν ψαλτῶν ψαλλόντων τό «Εἰς πολλά ἔτη Δέσποτα» καί ἤρξατο τῶν Καταβασιῶν, προεξάρχων τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ὄρθρου καί ἐν συνεχείᾳ τῆς θ. Λειτουργίας, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Ἱερωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Γεράσων κ. Θεοφάνους, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Θαβωρίου κ. Μεθοδίου καί ἱερέων Ἁγιοταφιτῶν, ἀλλά καί ἱερέων τοῦ ἀραβοφώνου ποιμνίου, συμπροσευχομένων τῶν ἡγουμένων τῶν ἱερῶν Μονῶν τῆς ἐρήμου τοῦ Ἰορδάνου καί μετέχοντος ἐν εὐλαβεία πολυεθνικοῦ μέν ἀλλ’ ὀρθοδόξου πυκνοῦ ἐκκλησιάσματος, παρουσίᾳ τοῦ Νομάρχου καί Δημάρχου Νεαπόλεως.

Μετά τήν θ. Λειτουργίαν ὁ Μακαριώτατος ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον εἰς τούς πιστούς ἑλληνιστί καί ἀραβιστί, ὡς ἕπεται:

«Ἀγαλλιάσθω σήμερον φαιδρῶς ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ, ὅτι Χριστός πεφανέρωται, σαρκούμενος ὡς ἄνθρωπος, ἵνα τόν Ἀδάμ ἐξάρῃ τῆς κατάρας παγγενῆ· καί θαυμαστοῦται θαύμασιν, ἐν Σαμαρείᾳ προσαφικόμενος· γυναικί δέ παρέστη, ὕδωρ ζητῶν, ὁ νεφέλης ὕδασι περιβαλλόμενος. Διό πάντες οἱ πιστοί προσκυνήσωμεν, τόν δι’ ἡμᾶς ἑκουσίως πτωχεύσαντα, εὐσπλάχνῳ βουλῇ», ψάλλει ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Εὐλαβεῖς προσκυνηταί.

Ἀγάλλεται ὄντως σήμερον ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καί μάλιστα ἡ Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολυμων καί φαιδρῶς πανηγυρίζει ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ τῆς πόλεως τῆς Σαμαρείας, διότι εἰς αὐτόν τοῦτον τόν ἱερόν τόπον, ἐπί τό φρέαρ τοῦ Ἰακώβ (τοῦ Πατριάρχου)  ἔλαβε χώραν τό μέγα καί θαυμαστόν γεγονός τῆς φανερώσεως δηλονότι τοῦ Θεοῦ Λόγου Χριστοῦ εἰς τήν Σαμαρείτιδα γυναῖκα, τήν μετέπειτα ἀναδειχθεῖσαν ἀπόστολον τοῦ σωτηριώδους κηρύγματος και μάρτυρα τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ.

Καί ὁ μέν Χριστός ἦλθεν ἐπί τήν πηγήν τοῦ Ἰακώβ, διά νά γνωρίσῃ «τήν δωρεάν τοῦ Θεοῦ Πατρός» εἰς τήν ὑπό τοῦ πολεμήτορος ἐχθροῦ, τοῦ διαβόλου, θηρευομένην Σαμαρείτιδα γυναῖκα.

Ἡμεῖς δέ ἤλθομεν τῇ χάριτι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τοῦ Πνεύματος τοῦ Χριστοῦ ἐπί τήν πηγήν ταύτην (τοῦ Ἰακώβ), διά νά διατρανώσωμεν πρῶτον, τήν ἐν Χριστῷ ὁμολογίαν: ὅτι «Πνεῦμα ὁ Θεός καί τούς προσκυνοῦντας αὐτόν ἐν πνεύματι και ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν», (Ἰω. 4,24). Τοῦτο σημαίνει ὅτι πρέπει νά λατρεύωμεν τόν Θεόν μετά προσηλώσεως τῆς διανοίας καί μετά θερμῆς διαθέσεως τῶν ἐσωτερικῶν μας δυνάμεων. Ἡ λατρεία, τήν ὁποίαν ζητεῖ παρ’ ἡμῶν ὁ Θεός, εἶναι πρᾶξις, ἐν τῇ ὁποίᾳ πᾶσαι αἱ δυνάμεις τοῦ ἐσωτερικοῦ ἀνθρώπου μετά θερμότητος καί πάσης προθυμίας συνδυάζονται οὕτως, ὥστε καί ἡ διάνοια καί ἡ θέλησις καί ἡ καρδία νά δεσμεύωνται ἐξ ἴσου εἰς θεραπείαν καί ὑπηρεσίαν τοῦ Θεοῦ. Λατρεύειν τόν Θεόν ἐν Πνεύματι καί ἀληθείᾳ σημαίνει τήν ὑπαγωγήν ὅλης τῆς ἀνθρωπίνης ἡμῶν φύσεως εἰς τόν Θεόν. Εἶναι ἀφύπνισις τῆς συνειδήσεώς μας ὑπό τῆς ἁγιότητος τοῦ Θεοῦ, ὁ χορτασμός τῆς διανοίας μας ὑπό τῆς ἀληθείας Του, ἡ κάθαρσις τῆς φαντασίας μας ὑπό τοῦ ἀποθέτου κάλλους Του, ἡ διάνοιξις τῆς καρδιᾶς μας ὑπό τῆς ἀπείρου καί φιλανθρώπου ἀγάπης του, ἡ ὑποταγή τῆς θελήσεώς μας εἰς τό θέλημά Του.

Κατά δεύτερον, ἤλθομεν, ἀγαπητοί μου, εἰς τήν πηγήν ταύτην, διά νά ἀντλήσωμεν οὐχί μόνον τό φυσικόν ὕδωρ ἐκ τοῦ Φρέατος τοῦ Ἰακώβ, ἀλλά κυρίως τό πνευματικόν ὕδωρ ἐκ τῆς πνευματικῆς πλέον πηγῆς τοῦ εὐχαριστιακοῦ ποτηρίου τοῦ Κυριακοῦ σώματος καί αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Ἤλθομεν, λέγω, διά νά γίνωμεν κοινωνοί τῆς μεγάλης πίστεως τοῦ Πατριάρχου Ἰακώβ, τῆς μετανοίας καί τῆς ἀληθινῆς προσκυνήσεως τῆς Σαμαρείτιδος γυναικός, ἀλλά καί τοῦ μαρτυρίου τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ. Ἐπί πλέον δέ ἤλθομεν, διά νά τιμήσωμεν τόν μιμητήν καί νέον Αὐτῆς ἱερομάρτυρα Ἅγιον Φιλούμενον τόν Ἁγιοταφίτην.

Τό παράγγελμα τοῦ Χριστοῦ: «Ἀλλ’ ἔρχεται ὥρα, καί νῦν ἐστιν, ὅτε οἱ ἀληθινοί προσκυνηταί προσκυνήσουσιν τῷ Πατρί ἐν Πνεύματι καί ἀληθείᾳ· καί γάρ ὁ Πατήρ τοιούτους ζητεῖ τούς προσκυνοῦντας Αὐτόν», (Ἰω. 4,23), δέν ἀπευθύνεται μόνον πρός τήν Σαμαρείτιδα γυναῖκα τοῦ Εὐαγγελίου, ἀλλά πρός πάντας τούς ἀνθρώπους καί πρός ἕνα ἕκαστον ἐξ ἡμῶν.

Ἀπευθύνονται δέ οἱ λόγοι οὗτοι τοῦ Χριστοῦ διά στόματος τῆς Ἐκκλησίας Αὐτοῦ. Τῆς ἐκκλησίας, «ἥν ἐκτήσω τῷ τιμίῳ αἵματι Αὐτοῦ». Ἡ ὥρα δέ καί ἡ χρονική στιγμή τῶν ἀληθινῶν καί πραγματικῶν προσκυνητῶν Αὐτοῦ δέν εἶναι τό αὔριον, ἀλλά εἶναι τό τώρα, «ἀλλ’ ἔρχεται ὥρα καί νῦν ἐστιν».

Ἑρμηνεύων τούς λόγους τούτους ὁ ἱερός Χρυσόστομος, λέγει: «Μή νομίσῃς, φησί, ταύτην τοιαύτην εἶναι τήν προφητείαν, ὡς μετά πολύν γενήσεσθαι χρόνον· τά γάρ πράγματα ἐφέστηκεν ἤδη καί ἐπί θύραὶς ἐστι».

Αὐτήν ἀκριβῶς τήν ἀλήθειαν «τῆς δωρεᾶς τοῦ Θεοῦ», (Ἰω. 4,10), γνωρίσασα ἡ Σαμαρεῖτις γυνή μετά τῶν γενομένων εἰς αὐτήν ἀποκαλύψεων ὑπό τοῦ Μεσσίου Χριστοῦ, ἐγκατέλειψε τά πάντα ἄνευ δευτέρας σκέψεως, ἄνευ τινός ἀναβολῆς  καί ἐζήτει ἀπό τόν Χριστόν, τήν πνευματικήν πλέον πηγήν, ὕδωρ ἁλλόμενον, ὕδωρ πνευματικόν, ὕδωρ αἰώνιον. «Ἀφῆκεν οὖν τήν ὑδρίαν αὐτῆς ἡ γυνή καί ἀπῆλθεν εἰς τήν πόλιν … », (Ἰω. 4,28).

Ἡ σήμερον ἑορταζομένη Ἁγία Φωτεινή ἡ Σαμαρεῖτις, ἀγαπητοί μου  ἀδελφοί, μᾶς καλεῖ νά γίνωμεν μιμηταί αὐτῆς. Μέ ἄλλα  λόγια, καλούμεθα νά ἀφήσωμεν τήν ὑδρίαν τῶν ἀσθενειῶν καί παθῶν, δηλονότι τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν, καί νά ἀπέλθωμεν, νά προστρέξωμεν εἰς τήν πόλιν τοῦ Θεοῦ τήν ἁγίαν, εἰς τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, διά νά πίωμεν «οὗ ἐγώ δώσω, αὐτῇ λέγει ὁ Χριστός, οὐ μή διψήσῃ εἰς τόν αἰῶνα».

Χριστός Ἀνέστη».

Ἡ θ. Λειτουργία ἐτελειώθη ἐν τῇ θ. Εὐχαριστίᾳ, μεταδοθείσῃ τοῖς πιστοῖς  ὑπό τοῦ Μακαριωτάτου. Μετά τό πέρας τῆς θ. Λειτουργίας ἐγένετο ἱερά λιτανεία πέριξ τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ καί ἠκολούθησε δεξίωσις εἰς τό ἡγουμενεῖον, ὅπου οἱ μαθηταί τοῦ Κατηχητικοῦ σχολείου τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Μπετζαλλᾶ ἔψαλαν εἰς τόν Μακαριώτατον μέ ἐπιτυχίαν ἀναστάσιμα τροπάρια ἑλληνιστί καί ἀραβιστί καί τόν πολυχρονισμόν Αὐτοῦ καί ἐδέχθησαν ὑπ’ Αὐτοῦ πλουσίας τάς Πατριαρχικάς Αὐτοῦ εὐχάς καί εὐλογίας.  Μετά τήν δεξίωσιν  ἠκολούθησε πλουσία τράπεζα εἰς πάντας.

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας

ngg_shortcode_0_placeholder