Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ.
Ἡ κατανυκτική καί ἐν ταὐτῷ μεγαλοπρεπής τελετή τοῦ Ἐπιταφίου ἔλαβε χώραν τό ἑσπέρας τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, 31ης Μαρτίου/ 13ης Ἀπριλίου 2012, εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως.
Διά ταύτην ἐγένετο ἑπίσημος κάθοδος τῶν Ἁγιοταφιτῶν, τῶν κωδώνων πενθίμως κρουομένων, ἀπό τοῦ Πατριαρχείου εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως, ἐν μέσῳ πολλῶν προσκυνητῶν, συνωστιζομένων εἰς τήν Χριστιανικήν Ὁδόν, εἰς τήν αὐλήν τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως καί εἰς πάντας τούς ἐσωτερικούς χώρους αὐτοῦ.
Ἡ ἀκολουθία ἤρξατο ἐν τῷ Καθολικῷ, τοῦ Μακαριωτάτου Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου ἀναγνώσαντος τόν Ἑξάψαλμον καί τῶν ψαλτῶν ψαλλόντων τόν κανόνα «Κύματι θαλάσσης…».
Τούτου ψαλλομένου, ὁ Πατριάρχης, οἱ Ἀρχιερεῖς καί οἱ Ἱερεῖς ἐνεδύθησαν τάς ἐπισήμους πενθίμους στολάς αὐτῶν καί οὕτως ἐνδεδυμένοι ἐξῆλθον τοῦ Καθολικοῦ διά τήν λιτανείαν τοῦ Ἐπιταφίου.
Ἡ λιτανεία κατηυθύνθη πρῶτον πρός τό προσκύνημα «Μή μου ἅπτου» τῶν Φραγκισκανῶν, ἔνθα ἐγένετο ἡ πρώτη δέησις.
Ἀκολούθως δέησις ἀνεπέμφθη εἰς ἕκαστον τῶν Προσκυνημάτων τῶν ἐν συνεχείᾳ τοῦ «Μή μου Ἅπτου» καί τοῦ Ἑπτακαμάρου, ἥτοι τῶν Κλαπῶν, τοῦ Ἁγίου Λογγίνου, τοῦ «Διεμερίσαντο τά ἱμάτιά μου ἑαυτοῖς», τῆς Εὑρέσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τοῦ Ἀκανθίνου Στεφάνου καί τοῦ Ἀδάμ. Ἀπό τοῦ παρεκκλησίου τούτου ἡ λιτανεία ἀνῆλθεν ἐπί τοῦ Φρικτοῦ Γολγοθᾶ.
Ἐνταῦθα ἀνεγνώσθη ἡ Εὐαγγελική περικοπή τῆς σταυρώσεως, (Ματθ. 27, 33-34), ἐν ᾗ ἡ ὁμολογία τοῦ Ἐκατοντάρχου, ἀνεπέμφθη δέησις, προσεκύνησεν ὁ Μακαριώτατος καί οἱ Ἀρχιερεῖς τόν φρικτόν τόπον τῆς τοποθετήσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ καί ἐν συνεχείᾳ ὁ Μακαριώτατος καί οἱ Ἀρχιερεῖς ἐκ περιτροπῆς ἦραν τό ἐπί τῆς Ἁγίας Τραπέζης ἡπλωμένον καί μετ’εὐόσμων ἀνθέων κεκοσμημένον εἱλητόν τοῦ Ἐπιταφίου καί κατελθόντες τάς βαθμίδας τοῦ Γολγοθᾶ ἐτοποθέτησαν τοῦτο περιφερόμενοι τρίς ἐπί τῆς πέτρας τῆς Ἁγίας Ἀποκαθηλώσεως τοῦ σεπτοῦ καί ἀχράντου καί τιμίου σώματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ (Μάρκ. 15, 43-47).
Ἐκ τοῦ λίθου τῆς Ἁγίας Ἀποκαθηλώσεως ἡ λιτανεία περιεστράφη τρίς πέριξ τοῦ Παναγίου Τάφου, τῶν Ἀρχιερέων αἰρόντων ἐκ περιτροπῆς ἐπ’ ὤμων τό ἅγιον Εἱλητόν.
Μετά τήν τρίτην περιφοράν τό ἅγιον Εἱλητόν ἐτοποθετήθη ἐπί τῆς πλάκας τοῦ Παναγίου καί Ζωοδόχου Τάφου εἰς τό ἐσώτερον τοῦ Κουβουκλίου, ὁπότε καί ἤρξαντο νά ψάλλωνται τά τροπάρια τοῦ Ἐπιταφίου εἰς τάς τρεῖς στάσεις αὐτοῦ, ἤτοι:
Τῆς Α’: «Ἡ Ζωή ἐν τάφῳ»
Τῆς Β’: «Ἄξιόν ἐστι»
Καί τῆς Γ’ «Αἱ Γενεαί πᾶσαι»….
Εἰς τήν Α’ Στάσιν ἐθυμίασε τόν Ζωοδόχον Τάφον καί τό ἐπ’ αὐτοῦ Εἰλητάριον ὁ Μακαριώτατος, εἰς δέ τήν Β’ καί Γ’ οἱ Ἀρχιερεῖς κατά τά πρεσβεῖα.
Μετά τάς τρεῖς στάσεις τοῦ Ἐπιταφίου ἐψάλησαν εἰς τό ἀργόν αὐτῶν μέλος τά Εὐλογητάρια, μεθ’ ἅ ἠκολούθησεν ἡ ὁμιλία τῆς ἡμέρας, ἐκφωνηθεῖσα ὑπό τοῦ παρεπιδημοῦντος Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Λήδρας καί ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Μαχαιρᾶ κ. Ἐπιφανίου ἔχουσα ὡς ἕπεται:
“Μακαριώτατε Δέσποτα,
Σεπτὴ χορεία τῶν ἁγίων Ἀρχιερέων,
Εὐλαβὲς ἱερατικὸν καὶ μοναχικὸν τάγμα,
Ἔντιμοι Ἄρχοντες,
Εὐσεβὲς λαὲ τοῦ Θεοῦ ἠγαπημένε καὶ εὐλογημένε
Ἐν πρώτοις, ἀρξάμενοι τὸν λόγον, εὐχαριστοῦμεν τὸν πανάγαθον Θεὸν καὶ τὴν πανυπερευλογημένην αὐτοῦ Μητέρα ὅτι ἠξίωσαν ἡμᾶς, τὰς ἁγίας ταύτας ἡμέρας βιῶσαι ἐν τῇ ἁγίᾳ πόλει Ἱερουσαλήμ, τὴν κορωνίδα τῆς θείας ἱερουργίας διὰ τὴν τοῦ κόσμου σωτηρίαν.
Εὐχαριστοῦμεν καὶ Ὑμᾶς Μακαριώτατε καὶ τὴν περὶ Ὑμᾶς γεραρὰν ἁγιοταφικὴν ἀδελφότητα, ὅτι στήκετε εἰς τὰς ἐπάλξεις τοῦ ἱεροῦ ἀγῶνος, ἀκμαῖοι λέοντες πνέοντες πῦρ, κρατοῦντες τὰς παραδόσεις καὶ φυλάσσοντες τὴν πανάγιον Τάφον καὶ τὰ πανίερα προσκυνήματα, ἀξίως φέροντες τὸν ὁμότιμον τίτλον «φύλακες Τάφου». Διὰ τὸν ὑμέτερον κόπον καὶ πόνον, ἡμεῖς ἅπαντες οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ ἀπολαμβάνομεν τοὺς καρπούς· τὸν ἔλεον, τὴν χάριν καὶ τὴν εὐλογίαν αὐτῶν.
Ἱστάμενοι πρὸ τοῦ παναγίου Τάφου, τὸ παλαιοδιαθηκικὸν ἐκεῖνο λόγιον ἐνθυμούμεθα· «Ὡς φοβερὸς ὁ τόπος οὗτος· οὐκ ἔστι τοῦτο ἀλλ᾽ ἢ οἶκος Θεοῦ, καὶ αὕτη ἡ πύλη τοῦ Οὐρανοῦ» (Γεν. 28, 17).
Ὄντως φοβερὸς ὁ τόπος οὗτος. Φοβερὸς ὅτι ἐν αὐτῷ μικρὰ ὁμὰς ἀνθρώπων, ἀνδρῶν τε καὶ γυναικῶν, ἐμφόβων καὶ λελυπημένων, ἐντρόμων τε καὶ κατεθλιμμένων, δάκρυσι καὶ μύροις, μετὰ κλαυθμοῦ καὶ θρήνου, σπαρασσομένων τὰ σπλάγχνα καὶ κοπτομένων, τὸ πανάχραντον καὶ πανακήρατον Σῶμα τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ προετοιμάζουσι διὰ τὴν ταφήν. Σινδόνι καθαρᾷ ἐνειλίσσουσι τοῦτο, καὶ σουδαρίῳ τὸ πρόσωπον καλύπτουσι καὶ τάφῳ καινῷ καταθέτουσιν αὐτό. Μυστήριον ἐν σιωπῇ τελετουργεῖται. Τὰ μὴ φαινόμενα, τῶν βλεπομένων μείζονα, κρείσσονα καὶ ἐντιμώτερα.
Ἄνθρωπον οἱ ἄνθρωποι ἐνόμιζον ὅτι ἐκράτουν, τὸν κρατοῦντα τὰ σύμπαντα τῇ θείᾳ αὐτοῦ δρακί, καὶ ἔφερον αὐτὸν ἐν τῷ καινῷ τούτῳ μνημείῳ τὸν ὑπὸ τῶν Χερουβεὶμ βασταζόμενον, καὶ κατέθεντο αὐτὸν ἐν τῷ τάφῳ τούτῳ τῷ φοβερῷ, τὸν Θεὸν καὶ ἄνθρωπον ἐν μιᾷ ὑποστάσει ὑπάρχοντα.
Ὁ φοβερὸς τόπος οὗτος, οὐκ ἔστι ἀλλ᾽ ἢ οἶκος Θεοῦ. Οἶκος Θεοῦ, ὅτι τὸν Θεὸν ἐδέχθη καὶ διεφύλαξε τὸ Σῶμα αὐτοῦ ὅσῳ ὁ Κύριος αὐτὸς ἠθέλησεν, καὶ ἐπὶ τοῦτον καὶ ἐν τούτῳ τὴν θείαν ἱερουργίαν καὶ τὴν μυσταγωγικὴν λατρείαν ἐτελεσιούργησεν. Καθ᾽ ὅτι, τὸ μὲν Σῶμα τοῦ Κυρίου τιθέμενον ἐπὶ τῆς γῆς ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, ἐκλείετο ἐν τῷ παναγίῳ τούτῳ Τάφῳ, σφραγὶς ἐτίθετο ἐν τῷ λίθῳ καὶ πλῆθος στρατιωτῶν ἐφύλασσεν αὐτό. Ἡ δὲ παναγία αὐτοῦ ψυχὴ εἰς τὰ καταχθόνια κατελθοῦσα, θειοτάτη, πάμφωτος, πανίσχυρος, κατάστικτος τοῖς μώλωψι καὶ πανσθενουργός, διέλυσε τὰς πύλας τοῦ ᾅδου, ἐφωταγώγησε τὰ ἀνήλια καὶ κατασκότεινα τάρταρα, καὶ ἐξουσιαστικῶς τὸν Ἀδὰμ ἠλευθέρωσε, παγγενῆ ἀναστήσας αὐτὸν καὶ εἰς τὸν Οὐρανὸν εἰσαγαγὼν διὰ τῆς πύλης τοῦ παναγίου καὶ φοβεροῦ τούτου Τάφου.
Αὐτοῦ τοῦ φοβεροῦ τόπου καὶ αὐτοῦ τοῦ ἀνεκφράστου Οἴκου τοῦ Θεοῦ καὶ αὐτῆς τῆς πανενδόξου πύλης τοῦ Οὐρανοῦ, τοῦ τόπου τοῦ ἁγιάσματος καὶ τοῦ μεγάλου σημείου τῆς οἰκουμένης ἁπάσης, ταπεινοὶ προσκυνηταὶ ὑπάρχοντες, πόθῳ καὶ ἀγάπῃ πολλῇ διαμεμενηκότες μετὰ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐν τῇ μεθέξει τῶν παθημάτων αὐτοῦ, πάροικοι καὶ παρεπίδημοι ἐν τῇ ἁγίᾳ ταύτῃ πόλει Ἱερουσαλήμ, συνοδοιποροῦντες τῷ ἁγίῳ αὐτοῦ Πάθει καὶ μετ᾽ αὐτοῦ ἐν τῷ Τάφῳ τῷ φρικτῷ παριστάμενοι, ἐνθάψωμεν ἐν αὐτῷ τῷ τάφῳ τὰς ἐμπαθεῖς τῆς καρδίας καὶ τοῦ νοὸς κινήσεις, ἤτοι σύνολον τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον· ἵνα μετὰ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀναστάντος ἐκ τοῦ παναγίου τούτου Τάφου, συναναστηθῶμεν, ὅτι ἐκ τοῦ Τάφου ἀνέτειλεν ἡ Ἀνάστασις, καταξιούμενοι ὡς ἐπὶ τῆς γῆς καὶ ἐν Οὐρανῷ, θέσιν καὶ παράστασιν ἐνώπιον τοῦ Βασιλέως τῆς δόξης ἐν τῇ ἄνω Ἱερουσαλὴμ τυχεῖν.
Οὐκοῦν, τῷ Τάφῳ τούτῳ προσελθόντες, τὸ γόνυ τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος κάμπτοντες, τῇ κεφαλῇ ἐφαπτόμενοι αὐτοῦ, τοῖς χείλεσι κατασπαζόμενοι αὐτὸν καὶ τὰς χεῖρας ἐφαπλοῦντες ἐπ᾽ αὐτοῦ, τῇ καρδίᾳ καὶ τῷ νοῒ ὕμνους ἱκεσίας, δάκρυα παρακλήσεως, κροτοῦντες τὰς χεῖρας διὰ τὰς εὐχαριστίας, μεγάλῃ τῇ φωνῇ δοξολογοῦντες καὶ ἐξομολογούμενοι, εὐλογίας προσφέρομεν καὶ προσάγομεν τῷ Θεῷ καὶ Πατρί, τῷ ἀγαπήσαντι ἡμᾶς ἀγάπῃ ἀνεκφράστῳ, καὶ τῷ Υἱῷ καὶ Σωτῆρι ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ τῷ χαριτώσαντι ἡμᾶς διὰ τῶν ἁγίων αὐτοῦ Παθημάτων και τῆς παναγίας αὐτοῦ Ἀναστάσεως καὶ τελειώσαντι τὸ ἐπὶ τῆς γῆς Αὐτοῦ ἔργον διὰ τῆς θείας αὐτοῦ Ἀναλήψεως, καὶ τῷ παναγίῳ καὶ παναγάθῳ καὶ ζωοποιῷ Πνεύματι τῷ κοινωνήσαντι μεθ᾽ ἡμῶν καὶ συναρμόσαντι ἡμᾶς τῇ θείᾳ Αὐτοῦ Χάριτι μετὰ τῆς παναγίας Τριάδος, ᾗ πρέπει πᾶσα δόξα, τιμὴ καὶ προσκύνησις, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν”.
Ἠκολούθησαν οἱ Αἶνοι, ἡ Δοξολογία, τό ᾀσματικόν «Ἅγιος ὁ Θεός…» καί ἡ Ἔξοδος τοῦ Ἐπιταφίου Εἱλητοῦ πρός τό Καθολικόν.
Ἐνταῦθα, τοῦ τροπαρίου «Ὅτε κατῆλθες πρός τόν θάνατον» ψαλλομένου, ἐτοποθετήθη τό Εἱλητόν ἐπί τῆς Ἁγίας Τραπέζης καί πάντες ἔλαβον ἐκ τῶν εὐλογημένων ἐπ’ αὐτοῦ ἀνθέων καί κατέληξεν ἡ ἀκολουθία διά τῆς Προφητείας, τοῦ Ἀποστόλου καί τῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς τῆς σφραγίσεως τοῦ Τάφου μετά τῆς κουστωδίας (Ματθ. 27, 62-66), τῶν ἀρχόντων τῶν Ἰουδαίων καί τοῦ Πιλάτου καί τῶν κουστωδῶν στρατιωτῶν μή γιγνωσκόντων ὅτι ἄλλαι βουλαί ἀνθρώπων, ἄλλαι Θεοῦ.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας.
ngg_shortcode_0_placeholder