1

ΑΡΑΒΟΦΩΝΟΝ ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΜΕΤΕΧΕΙ ΕΙΣ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΑΛΥΜΝΟΝ

Τό Σωματεῖον  Δημοσίων Σχέσεων καί Πολιτιστικῶν Ἀνταλλαγῶν Καλύμνου ὑπό τήν αἰγίδα τοῦ Δήμου Καλύμνου διωργάνωσε Ἐκπαιδευτικόν Πρόγραμμα Μαθημάτων τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσης καί Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ ἀπό 20ῆς Ἰουνίου/7ης Ἰουλίου ἕως τῆς 14ης Ἰουλίου/27ης Ἰουλίου 2010,  εἰς τήν 16ην Συνάντησιν νέων εἰς τήν Κάλυμνον.

Εἰς τήν συνάντησιν αὐτήν ἐξεπροσώπησε τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων  ὁ νέος Μοῦσλεχ Ἠλίας, υἱός τοῦ ἱερέως τοῦ Πατριαρχείου π. Αΐσσα Μοῦσλεχ τοῦ Χωρίου τῶν Ποιμένων καί ὁ ἐκ Κανᾶ τῆς Γαλιλαίας ἀραβόφωνος Ὀρθόδοξος καί ἀπόφοιτος τοῦ Τμήματος Βυζαντινῆς καί Νεοελληνικῆς Φιλολογίας τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Φάντη Ἀβδ-ελ-Νούρ καί ἔδωσε τήν κάτωθι διάλεξιν με θέμα τήν Ρωμηοσύνην εἰς τούς Ἁγίους Τόπους.

«Κάλυμνος φάρος της διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας

Κυρίες και Κύριοι

Καλησπέρα!

Αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή που εκπροσωπώ το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων, τη Μητέρα των Εκκλησιών, την πηγή της Πίστης μας σ’ αυτήν την σύναξη. Αισθάνομαι επίσης την υποχρέωση να ευχαριστήσω τους διοργανωτές για την πρωτοβουλία και την φιλοξενία.

Τέτοιες εκδηλώσεις φέρνουν κοντά τους νέους, αυξάνουν τη γνώση και την κατανόηση, συνάμα δε ενισχύουν και παγιώνουν παραδοσιακούς δεσμούς φιλίας και αγάπης.

Θα ήθελα να κάνω μια μικρή ιστορική αναδρομή για τους Αγίους Τόπους, βάζοντας ως αφετηρία την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Ο Μέγας Αλέξανδρος κατανόησε ότι (για να κυβερνηθεί αυτό το αχανές σύμπλεγμα κρατών και πολιτισμών στη Μέση Ανατολή) έπρεπε να εφαρμοστεί μια νέα πολιτική, η οποία θα γινόταν αποδεκτή από τους λαούς.

Αυτήν τη στήριξε στην εκπαίδευση, στη διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας και στην ανάπτυξη των τεχνών μέσα από το Ελληνικό πνεύμα. Παράλληλα, εφάρμοσε στην πράξη την ανεξιθρησκεία και επέτρεψε στον καθένα να πιστεύει ό,τι θέλει. Μετά τον χωρισμό του κράτους του Αλεξάνδρου από τους επιγόνους, προέκυψαν στην περιοχή τα ελληνιστικά βασίλεια της Συρίας και της Αιγύπτου. Ο ελληνισμός υπό την ηγεσία των Σελευκιδών και των Πτολεμαίων διαδίδεται παντού, τα Ελληνικά γράμματα ακτινοβολούν και βεβαίως η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας αποτελεί σημαντικό σημείο αναφοράς.

Κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο τα Ελληνικά γράμματα θα δαμάσουν πάλι τον άγριο κατακτητή της Ελλάδος, όπως σημειώνει ο Λατίνος λυρικός ποιητής Οράτιος.

Ο Ελληνικός πολιτισμός εξακολουθεί αδιάλειπτα να υπάρχει και γενικότερα η παιδεία στηρίζεται πάλι στην Ελληνική διανόηση.

Φτάνοντας στην εποχή του Χριστού, σημειώνεται η μεγαλύτερη υπέρβαση του αρχαιοελληνικού πνεύματος. Ο ίδιος ο Χριστός, όταν είδε τους Έλληνες να έρχονται (Ματθ. 24), είπε: Έφτασε η ώρα για να δοξαστεί ο Υιός του ανθρώπου. Οι Έλληνες άλλωστε, συνεχώς αναζητούσαν τον άγνωστο αλλά αληθινό Θεό! Τότε η Ελληνική γνώση περνάει σε μια άλλη διάσταση (ξεφεύγοντας από τον δωδεκαθεϊσμό) και βρίσκεται πάλι στην πρώτη γραμμή. Ο άνθρωπος, αποκτά πορεία θεώσεως και μέσα από τη διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας μπαίνει στην τροχιά μιας άλλης πνευματικής και ασκητικής υπόστασης.

Οι εποχές ωστόσο που είχαν ακολουθήσει, ήταν κατά πολύ δύσκολες, αφενός με τους διωγμούς  και αφετέρου με τις αιρέσεις, εντός των κόλπων της αυθεντικής Εκκλησίας.

Ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς (περ. 150 μ.Χ.–211/216 μ.Χ.) διαδέχεται τον διδάσκαλό του τον Πάνταινο που θεωρείται ιδρυτής της θεολογικής σχολής της Αλεξάνδρειας (όπου γίνεται εκλεκτική χρήση κειμένων της ελληνικής ποιήσεως και μυθολογίας καθώς και χρήση της αλληγορικής μεθόδου στην ερμηνεία των Γραφών). Ο μαθητής του Κλήμεντος ο Ωριγένης (περ. 185 μ.Χ.–251 μ.Χ.) διδάσκει και στην Κατηχητική Σχολή των Ιεροσολύμων και σύμφωνα με την παράδοση ο θάνατος και η ταφή του έγιναν στην Τύρο ή, σύμφωνα με άλλη εκδοχή, στην Καισάρεια της Παλαιστίνης.

Η πρώτη Εκκλησία των Ιεροσολύμων λειτουργεί με τα Ελληνικά γράμματα και εξελίσσεται με την αυτοτέλεια της ποίησης και της μουσικής ως συνέχεια της αρχαίας Ελληνικής πραγματικότητας, ενώ δημιουργεί άλλες προϋποθέσεις για νέους ορίζοντες.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη, βρίσκουν τον Τίμιο Σταυρό, χτίζουν τον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως και άλλους Ναούς στην Ιερουσαλήμ και αλλού, επισφραγίζοντας την Ελληνικότητα η οποία υπάρχει μέχρι σήμερα.

Οι τρεις Ιεράρχες, μέτοχοι οι ίδιοι και γνώστες της Ελληνικής παιδείας, ανοίγουν το δρόμο, για να διαβεί η αλήθεια στη μόρφωση και να καθιερωθεί η Χριστιανική διδασκαλία ως καθοριστικός παράγοντας για την ηθική διάπλαση του ανθρώπου.

Το θαύμα του Ελληνισμού δεν είναι μια απλή προσέγγιση που μπορεί να δώσει κάποιος μέσα σε μια ομιλία, όπως η δική μου στην παρούσα εκδήλωση. Το θαύμα του Ελληνισμού, είναι κάτι πολύ μεγάλο και σπουδαίο. Είναι τρόπος ζωής και βίωμα. Είναι εξέλιξη γνώσης και πίστης. Είναι η συνειδητοποίηση του εαυτού μας.

Από την πλευρά μου, μπορώ να καταθέσω απλά, αλλά με πολύ βαθειά ευγνωμοσύνη, την προσωπική μου εμπειρία.

Κατάγομαι από την Κανά της Γαλιλαίας και σπούδασα στην Πατριαρχική Σχολή της Αγίας Σιών. Με τη βοήθεια του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου, συνέχισα τις σπουδές μου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και σήμερα υπηρετώ ως καθηγητής στη Σχολή της Αγίας Σιών. Ταυτόχρονα, διακονώ στην επιτροπή εκπαίδευσης του Πατριαρχείου μας.

Το Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων διαθέτει σήμερα και συντηρεί 22 σχολεία, που σε αυτά φοιτούν δέκα χιλιάδες μαθητές. Σε όλα τα σχολεία, από την Παλαιστίνη μέχρι την Ιορδανία, στο Ισραήλ και στη δοκιμαζόμενη Γάζα, φοιτούν Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι αλλά και μαθητές άλλων δογμάτων.

Σ’ αυτά τα σχολεία η Ελληνική γλώσσα, είναι η δεύτερη γλώσσα που διδάσκεται. Έτσι υπάρχει η συνέχεια μέσα στην ιστορία. Συνέχεια που επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα δε σβήνει και δε χάνεται παρ’ όλες τις δυσκολίες που έχει συναντήσει και ξεπεράσει στη μακραίωνη πορεία της. Πολύ περισσότερο, ακόμα και σήμερα που η Ελλάδα δοκιμάζεται από την οικονομική κρίση. Όλοι εμείς που δεν καταγόμαστε από την Ελλάδα, αισθανόμαστε υπερήφανοι που ακουμπάμε τη σημαία της. Αισθανόμαστε τεράστια υποχρέωση για την παιδεία που μας έδωσε και για το όραμα που ζούμε για ένα καλύτερο μέλλον. Με αυτές τις σκέψεις διδάσκουμε τους μαθητές μας και αυτό θα εξακολουθήσουμε πάντα να κάνουμε. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, καλούνται με το όνομα «Ρουμ Ορτοντόξ», ονομασία η οποία αποδεικνύει την άρρηκτη σύνδεση με το Βυζάντιο και τον Ελληνισμό. Σ’ αυτό το σημείο αναφέρω ότι εκτός από την επίσημη ιστοσελίδα του Πατριαρχείου μας (https://www.jerusalem-patriarchate.info) υπάρχει και η ιστοσελίδα της μη κυβερνητικής οργάνωσης του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων «Ρωμηοσύνη» (https://www.romiosini.org.gr).

Τα Πανάγια και Πανίερα Προσκυνήματα των Αγίων Τόπων αποτελούν τη ζωοδόχο δύναμη καθενός που βρίσκεται και διακονεί στο Πατριαρχείο. Οι Αγιοταφίτες πατέρες του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου αποτελούν τους θεματοφύλακες μιας αδιάκοπης παράδοσης ελληνισμού και χριστιανισμού εδώ και σχεδόν δύο χιλιάδες χρόνια. Υπερασπίζονται με κίνδυνο της ζωής τους τα δικαιώματα και τα προνόμια του ελληνισμού και της Ορθοδοξίας και βρίσκονται πάντα σε διαρκή επαγρύπνηση, κάθε μέρα, κάθε ώρα και κάθε στιγμή. Πολλές δε φορές βρίσκονται αντιμέτωποι με πολλούς, οι οποίοι μανιωδώς επιζητούν την καταπάτηση αυτών των δικαιωμάτων.

Η μεγαλύτερη όμως εγγύηση γι’ αυτά τα παγκόσμια μνημεία της Χριστιανοσύνης είναι η Αγιοταφίτικη Αδελφότητα, το τάγμα των Σπουδαίων, όπως λέγεται, το οποίο σήμερα όσο ποτέ άλλοτε, μετά από δυο χιλιετίες, αποτελεί την αδιαμφισβήτητη πλέον εγγύηση και προστασία. Οι Αγιοταφίτες πατέρες, συνεπικουρούμενοι από τους αραβόφωνους κληρικούς, αλλά και από το ποίμνιο των αραβόφωνων Ορθοδόξων, αισθάνονται ακόμα πιο ασφαλείς.

Η Ορθοδοξία παίζει έναν σπουδαίο και καθοριστικό ρόλο όχι μόνο μεταξύ των άλλων δογμάτων, αλλά και στην γενικότερη κοινωνικοπολιτική κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή. Τα σχολεία μεταλαμπαδεύουν την ελληνική κουλτούρα και τον πολιτισμό, αλλά ακόμη περισσότερο δημιουργούν το φυτώριο για τον αλληλοσεβασμό και την συνύπαρξη λαών με διαφορετικές θρησκείες.

Εύκολα λοιπόν κατανοεί κάποιος ότι το άρωμα των Ιεροσολύμων είναι άρωμα Ελλάδος, είναι οσμή ευωδίας πνευματικής και μύρο ιστορίας που δεν χάνεται. Είναι παράδοση και ιερότητα που συμπορεύονται και αναζωογονούνται από γενιά σε γενιά.

Σ’ αυτόν τον τόπο υπηρετούμε και διακονούμε φυλάγοντας άλλες Θερμοπύλες. Και είναι πράγματι το ύψιστο μεγαλείο στον κόσμο από τη μια να σηκώνεται η Ελληνική σημαία εκεί κι από την άλλη εδώ στον Παρθενώνα, το άλλο παγκόσμιο σύμβολο της γνώσης και της σοφίας. Εδώ στέκεται και διερωτάται κάποιος: Τι είναι άραγε ο Έλληνας, ο Ρωμηός, ο Βυζαντινός που διαθέτει αυτή τη δύναμη να επιβάλλει και να επιβάλλεται;

Ο Πλάτωνας λέει ότι ο Έλληνας καθετί που παίρνει από άλλους λαούς, το φτάνει σε ύψιστο βαθμό τελειότητας. Αυτό σημαίνει ότι δεν καταργεί, αλλά συμπληρώνει. Αφήνει να υπάρχει το αναληθές για να αποδεικνύεται ατράνταχτα το αληθινό! Το νόημα της ζωής είναι η αναζήτηση της αλήθειας μέσα από την τροχιά θεώσεως του ανθρώπου.

Αυτό είναι το βαθύτερο νόημα της Ορθοδοξίας.

Έτσι αναπτύσσεται σεβασμός και αλληλοσεβασμός. Υπό αυτή την έννοια το Ελληνικό πνεύμα διαπλατύνεται, επεκτείνεται και καθιερώνεται.

Το φυτώριο λοιπόν της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας είναι ακριβώς η Πατριαρχική Σχολή της Αγίας Σιών, από την οποία το Πατριαρχείο αντλεί και την συνέχειά του.

Η ιστορική Πατριαρχική Σχολή της Αγίας Σιών βρίσκεται πάνω στον λόφο της Αγίας Σιών, εκεί όπου έγινε ο Μυστικός Δείπνος και η Πεντηκοστή. Στη Σχολή διδάσκουν καταξιωμένοι και επιλεγμένοι καθηγητές σταλμένοι από το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας.

Το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών με τα μαθήματα είναι το ίδιο με αυτό ενός εκκλησιαστικού γυμνασίου και λυκείου. Στην Πατριαρχική Σχολή της Αγίας Σιών οι μαθητές είναι αγόρια, τα οποία διαμένουν στο ίδιο μέρος, σε οικοτροφείο.

Οι καλλίφωνοι μαθητές συγκροτούν χορό ιεροψαλτών και ψάλλουν σε κάθε Πατριαρχική ή άλλη Ακολουθία. Αυτή δε η εμπειρία παραμένει ανεξίτηλη στη μνήμη τους. Βρίσκονται ενεργά στον Πανάγιο Τάφο, στο Θεομητορικό Μνήμα της Γεθσημανής, στον Γολγοθά και οπουδήποτε πρέπει να υπάρχει η ψαλμωδία τους. Έτσι έχουν σπουδαίο ρόλο και σκοπό, συνάμα δε και υμνολογική μουσική κατάρτιση υψηλού επιπέδου.

Σήμερα βρίσκεται μαζί μας, ένας από τους μαθητές των σχολείων μας. Είναι μαθητής από το Σχολείο των Ποιμένων που βρίσκεται στο Μπετ–Σαχούρ, δίπλα στην Βηθλεέμ. Μπετ–Σαχούρ σημαίνει «το σπίτι των (αγραυλούντων) ποιμένων». Ο ίδιος αισθάνεται μεγάλη χαρά και ικανοποίηση που βρίσκεται στην Ελλάδα.

Ζητούμενο είναι να ανταποδώσουμε τη φιλοξενία σας. Να μπουν οι βάσεις για την ανταλλαγή επισκέψεων των νέων ανθρώπων. Θα ήταν ιδιαίτερη χαρά τόσο για τον Μακαριώτατο Πατριάρχη μας κ.κ. Θεόφιλο Γ΄, όσο και για όλους τους υπόλοιπους το να έρθουν μαθητές από την Ελλάδα, αλλά και απ’ όλο τον κόσμο, για να φιλοξενηθούν στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο μας, ώστε να ζήσουν από κοντά αυτήν την εμπειρία και να λάβουν την ευλογία από τον τόπο στον οποίο περπάτησε, έζησε, κήρυξε, σταυρώθηκε και αναστήθηκε ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός.

Ίσως υπάρχουν κάποιοι φόβοι σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί και με αυτά που κατά καιρούς ακούγονται από τις ειδήσεις. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι στην Ιερουσαλήμ δεν υπάρχει κίνδυνος. Η πόλη αποτελεί παγκόσμιο προορισμό εκατομμυρίων προσκυνητών. Ως εκ τούτου, αντιλαμβάνεται κάποιος ότι η ασφάλεια όλων αυτών των προσκυνητών είναι το βασικότερο θέμα για τις τοπικές αρχές.

Μαζί με τους μαθητές μπορούν να έρθουν και μεγαλύτεροι, για να λάβουν την χάρη του Παναγίου Τάφου. Ο Μακαριώτατος Πατριάρχης κ.κ. Θεόφιλος ο Γ΄ δίνει μεγάλο αγώνα σε μια περιοχή που οι βλέψεις και τα συμφέροντα από πολλές πλευρές είναι πολλά και διάφορα. Η παρουσία Ελλήνων προσκυνητών ενδυναμώνει τόσο τον Πατριάρχη όσο και ολόκληρη την Αγιοταφιτική αδελφότητα. Το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο, όπως είναι γνωστό, πέρασε μια πολύ δύσκολη φάση. Με τη βοήθεια όμως του Θεού και την πνευματική καθοδήγηση του κ.κ. Θεοφίλου την ξεπέρασε και συνεχίζει να ξεπερνά τα όποια άλλα προβλήματα έχουν προκύψει. Έτσι το Πατριαρχείο μας αποτελεί ξανά τον αναμμένο φάρο της Χριστιανοσύνης, που φέγγει σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Και από την άλλη κάθε γωνιά της οικουμένης τρέφει τον ανάλογο σεβασμό και την εκτίμηση τόσο στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο όσο και στο πρόσωπο του ίδιου του Πατριάρχη!

Με αυτές τις σκέψεις η Μητέρα των Εκκλησιών, το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ανταλλαγή φιλοξενίας νέων, που θα ενώσουν τον συνδετικό τους κρίκο στη αλυσίδα του μέλλοντος. Έτσι, μ’ αυτήν την επαφή, θα υπάρξει η συνέχεια και οι Άγιοι Τόποι θα αποτελούν τον πνευματικό κορμό, από τον οποίο θα κρατιέται ο άνθρωπος, για να σωθεί από την αγωνία, την αμφισβήτηση και κάθε άλλη πλάνη ή πτώση, αφού έτσι θα του δίνεται απάντηση, λύση, προοπτική και ελπίδα. Κυρίως δε, σε εποχές δύσκολες και σε καιρούς χαλεπούς, που ο προορισμός των νέων είναι τα φτηνά μπαρ και τα νυκτερινά κέντρα με τα γνωστά σε όλους αποτελέσματα, το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο μπορεί να δώσει την άλλη διάσταση στις διακοπές που αναζητούν σήμερα οι νέοι μας.

Με τις ευχές και ευλογίες του Μακαριωτάτου Πατριάρχου μας κ.κ. Θεοφίλου του Γ΄, σας ευχαριστούμε όλους για τη φιλοξενία, την αγάπη και την ωραία διαμονή που μας επιφυλάξατε.

Σας ευχαριστούμε όλους».

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας.

ngg_shortcode_0_placeholder