Ἱερά Προσκυνήματα ἐν Ἱεροσολύμοις (B΄)

null
Κοινοποίηση

image_pdfimage_print

Ἱερά Προσκυνήματα ἐν Ἱεροσολύμοις (B΄)

null

Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Αἰκατερίνης

Ὁ Ἱερὸς Ναὸς τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης εἰς Ἱεροσόλυμα ἔχει κτισθεῖ ἐπὶ τῶν θεμελίων ἀρχαιοτέρου ναοῦ. Μία πρώτη ἀναφορὰ σχετικῶς μὲ τὴν ἱερὰν ταύτην μονὴν ἔχουμε εἰς τὸ φιρμάνιον ποὺ παρεχώρησε τὸ 1538 ὁ σουλτάνος Σουλεϊμὰν εἰς τὸν Πατριάρχην Γερμανόν. Κατὰ τὸν Σουχάνωφ (1653) ὑπάρχει ἡ πληροφόρησις ὅτι ἐνταῦθα ἔζων λαϊκοί, ἐνῶ τὸ 1795 ὁ ναὸς ἐπεσκευάσθη ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ἀνθίμου. Ἐπίσης ἀναφέρεται ἡ ἐκκλησία ταύτη ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Δοσιθέου, ὡς μία ἐκ τῶν γυναικείων μοναστηρίων τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων. Τὸ 1836 ὁ Ναὸς ἀνεκαινίσθη, κατὰ τὸν Νεόφυτον τὸν Κύπριον, ἐνῶ ἡ Ἱερὰ Μονὴ σταδιακῶς κατῳκήθη ὑπὸ λαϊκῶν καὶ παρέμεινε εἰς τὸν κλῆρον μόνον ὁ Ναός. Πρόκειται διὰ μονόχωρον λιθόκτιστον ναόν, μὲ κεραμοσκεπήν, ὀρθογωνικῆς κατόψεως διαστάσεων 16,2×9,5, τοῦ ὁποίου ἡ μορφολογία σχετίζεται μὲ αὐτὴν τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τῆς Ἑβραϊκῆς. Τὸ ξύλινον τέμπλον ποὺ εἶναι ρωσικῆς τεχνοτροπίας παρουσιάζει ἰδιαίτερον καλλιτεχνικὸν ἐνδιαφέρον καὶ ἔχει διατηρηθεῖ εἰς λίαν καλὴν κατάστασιν.

Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Γεωργίου Ἑβραϊκῆς

Ὁ ἱστορικὸς Ἱερὸς Ναὸς τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Ἑβραϊκῆς εὑρίσκεται ἐντὸς τοῦ ἑβραϊκοῦ τομέως τῶν Ἱεροσολύμων καὶ χρονολογεῖται ἀπὸ τὸν 18ον αἰῶνα. Εἶναι ἐκτισμένος ἐπὶ ὑπογείου πιθανῶς γηροκομείου ποὺ σήμερον ἔχει ἐγκαταλειφθεῖ λόγω τῆς ἀνοδικῆς ὑγρασίας τῆς προερχομένης ὑπὸ τοῦ ἐδάφους. Σὲ παλαιὰ συγγράμματα ἀναφέρεται μὲ τὴν ὀνομασίαν «Aqabet el-Khaber», ἐνῶ κατὰ τὴν σταυροφοριακὴν περίοδον τὸ 1150 ἀναφέρεται μὲ τὸ ὄνομα «Ιnfunda S. Georgii». Πρόκειται διὰ μονόχωρον Ναόν, ὀρθογωνικῆς κατόψεως, λιθόκτιστον, ἐκτάσεως 180 τ.μ. Τὸ ταμπλαδωτὸν τέμπλον εἶναι ρωσικῆς τεχνοτροπίας καὶ παρουσιάζει ἰδιαίτερον καλλιτεχνικὸν καὶ ἀρχιτεκτονικὸν ἐνδιαφέρον. Γενικῶς ὁ ἐσωτερικὸς διάκοσμος τοῦ Ναοῦ εἶναι λιτός, ἀντιγράφει στοιχεῖα ἐκ τοῦ νεκλασσικισμοῦ, καλύπτεται δὲ μὲ ἐσωτερικὰ ἐπιχρίσματα, ἐνῶ αἱ ἐπιχρισμέναι ἐπιφάνειαι τῶν σταυροθολίων κοσμοῦνται διὰ ἀξιολόγων ὑδατογραφιῶν ποὺ εὑρίσκονται εἰς προκεχωρημένον στάδιον ἀποσαρθρώσεως. Τὸ δάπεδον τοῦ Ναοῦ εἶναι κατεσκευασμένον μὲ μαρμαρόπλακας, ἐνῶ εἰς τὸν γενικὸν σχεδιασμόν του ἐνσωματώνονται ἁπλὰ γεωμετρικὰ σχέδια καὶ ἡλιακὰ μοτίβα, τὰ ὁποῖα ἀποτελοῦσιν χαρακτηριστικὰ συμβολικὰ στοιχεῖα διὰ τὰς ἐκκλησίας τῆς περιόδου ταύτης εἰς ὁλόκληρον τὴν Παλαιστίνην.

Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Συµεὼν εἰς Καταµόνας

Εἰς τὴν νέαν Ἱερουσαλὴμ εὑρίσκεται ὁ λόφος Καταμόνας, ἡ ὀνομασία τοῦ ὁποίου ἀνάγεται εἰς τὸ ἑλληνικὸν κατά-μόνας, ἐπειδὴ εὑρίσκετο μακρυὰ ἀπὸ τὸ κέντρον τῆς πόλεως. Ὁ λόφος αὐτὸς ἐταυτίσθη συμφώνως πρὸς τὰς παραδόσεις μὲ τὸν τόπον τῆς ταφῆς τοῦ Δικαίου Συμεὼν τοῦ Θεοδόχου. Ὁ Συμεὼν ὁ Θεοδόχος ἦτο ἀνὴρ εὐλαβὴς καὶ δίκαιος καὶ εἷς ἐκ τῶν ἑβδομήκοντα μεταφραστὰς τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ὁ ὁποῖος ἐστάλη μαζὶ μὲ ἄλλους εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν, κατόπιν αἰτήσεως τοῦ Πτολεμαίου τοῦ Φιλαδέλφου. Ἐκεῖ μεταφράζων τὴν Ἁγίαν Γραφὴν ἀπὸ τὴν ἑβραϊκὴν εἰς τὴν ἑλληνικὴν γλῶσσαν, ἐπέστησε τὴν προσοχήν του εἰς τὸ χωρίον τοῦ προφήτου Ἠσαΐα: «Ἰδοὺ ἡ Παρθένος ἕξει ἐν γαστρὶ καὶ τέξεται υἱὸν καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ». Τὸ χωρίον τοῦτο διατάραξε τὴν διάνοιαν τοῦ εὐλαβοῦς Συμεών, ὁ ὁποῖος κυριεύθη ὑπὸ πολλῶν ἐνδοιασμῶν, μᾶλλον ὑπὸ δυσπιστίας. Διὰ αὐτὸν τὸν λόγον ἔριψε τὸ δακτυλίδι του εἰς ποταμόν, λέγων ὅτι ἂν τὸ εὕρισκε, θὰ πίστευε τὰ γραφόμενα ὑπὸ τοῦ προφήτου. Συμφώνως πρὸς τὴν παράδοσιν, ὅταν διανυκτέρευσε σὲ κάποια μικρὴ πόλιν καὶ ἀγόρασε ἕναν ἰχθύ,διὰ νὰ φάῃ μὲ τοὺς συντρόφους του ηὗρε τὸ δακτυλίδι του ἐντὸς τῆς κοιλίας τοῦ ἰχθύος. Τότε ἐκαθάρισε ἡ διάνοιά του ἀπὸ κάθε ἀμφιβολίαν καὶ ἠκολούθησε τὸν δρόμον πρὸς τὰ Ἱεροσόλυμα καὶ κατώκησε ἐκεῖ. Συμφώνως πρὸς τὴν Παλαιὰν Διαθήκην ὁ Δίκαιος Συμεών, γνωρίζων διὰ τὸν ἐρχομὸν τοῦ Μεσσία παρεκάλεσε τὸν Θεὸν νὰ ἔχῃ τὴν ἀξίωσιν νὰ τὸν δῇ πρὶν τὸν βρῇ ὁ θάνατος, «μὴ ἰδεῖν θάνατον, πρὶν ἢ ἂν ἴδῃ τὸν Χριστὸν Κυρίου». Ἡ παράκλησίς του εἰσηκούσθη καὶ ἦταν αὐτός, ὁ ὁποῖος ὑπεδέχθη τὴν Παναγίαν μὲ τὸ θεῖον βρέφος εἰς τὸν Ναὸν λέγων τὸ «Νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλον σου Δέσποτα, κατὰ τὸ ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ…» (Λουκ.2:25-32). Ἀφοῦ εἶδε τὸ σωτήριον τοῦ Θεοῦ, «ὃ ἠτοίμασεν κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν», καὶ ηὐλόγησε τοὺς γονεῖς τοῦ τέκνου ὁ ἅγιος καὶ δίκαιος Συμεών, ἀμέσως ἀναπαύθη ἐν Κυρίῳ εἰς ἡλικίαν 270 ἐτῶν. Ὅσον ἀφορᾶ εἰς τὸ ἱερὸν λείψανον μεταφέρθη, κατὰ τὴν ἀνακομιδήν του, εἰς τὸν ἱερὸν ναόν, τὸν ὁποῖον εἶχε ἀνεγείρει εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν ὁ αὐτοκράτωρ Ἰουστιανιανὸς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου. Συμφώνως πρὸς τὴν παράδοσιν ἐπάνω εἰς τὸν λόφον ἦτο ἡ οἰκία τοῦ δικαίου καὶ εὐσεβοῦς Συμεών. Ἐντὸς τοῦ κήπου του ὑπῆρχαν καὶ οἱ τάφοι τῆς οἰκογενείας του, ὅπως ἦτο ἡ συνήθεια τῶν Ἰουδαίων καὶ τῶν ἀρχαίων λαῶν τῆς Αἰγύπτου, τῆς Παλαιστίνης καὶ τῆς Συρίας. Τὸν 12ον αἰῶνα ἐκτίσθη τὸ πρῶτον μοναστήριον καὶ ἐκκλησία εἰς τὸν λόφον τοῦ Καταμόνας ἀπὸ τοὺς Ἴβηρας μοναχούς, οἱ ὁποῖοι ἐπεσκεύασαν πάνω εἰς τὰ ἀρχαῖα ἐρείπια τοῦ Καταμόνας τὸν ἱερὸν ναὸν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ ἁγίου Συμεὼν τοῦ Θεοδόχου. Μετὰ ἐρειπώθησαν διὰ πολλοὺς αἰῶνας καὶ μόλις τὸν 19ο αἰῶνα ἀγόρασε τὰ ἐρείπια καὶ ἀρκετὰ μεγάλην περιοχὴν τῆς Μονῆς Καταμόνας ὁ μοναχὸς Ἀβράμιος ἀπὸ τὴν Μάδυτον. Ὁ φιλόπονος καὶ φιλόκαλος μοναχὸς ἐργάστηκε σκληρὰ διὰ εἴκοσι ἓν ἔτη, ὥστε νὰ ἀνακατασκευάσῃ τὸν Ἱερὸν Ναὸν καὶ τὸν εὐκτήριον οἶκον. Ἐπίσης κατασκεύασε μαγειρεῖον, ἀποθήκας καὶ καλλιέργησε τὸν κῆπον. Τὸ ἔτος 1879 ὁδηγήθη ὁ Ἀβράμιος ὑπὸ τὴν ἀρχαίαν παράδοσιν καὶ ἠξέτασε τὸ προαύλιον τοῦ ἀρχαίου πύργου μετὰ μεγίστης ἐπιμέλειας διὰ τὴν ἀνεύρεσιν τοῦ τάφου τοῦ Ἁγίου. Καὶ πράγματι ἀνασκάπτων εὑρίσκει τοὺς τάφους κάτω λαξευμένους ἐντὸς τοῦ βράχου. Ἐπειδὴ ὅμως ἦσαν πλήρεις λίθων καὶ χωμάτων, τοὺς ἐκαθάρισε καὶ τοὺς ἔκανε μεγάλην εἴσοδον. Οἱ τάφοι αὐτοί, ἂν καὶ ἦσαν ἔξωθεν τοῦ πύργου, ἔχουν ἤδη συμπεριληφθεῖ ἐντὸς αὐτοῦ, μὲ πρόσθετον νέον τοῖχον καὶ ὠκοδομήθη καὶ ναὸς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Συμεών, ἐντὸς τοῦ ὁποίου ὑπάρχουν ἤδη καὶ οἱ τάφοι. Ἐντὸς τῆς ἐκκλησίας σήμερον ὁ προσκυνητὴς δύναται νὰ δῇ λαξευμένον ἐπάνω εἰς φυσικὸν βράχον τὸν Τάφον τοῦ Δικαίου. Ἕως σήμερον σώζονται λαξευμέναι πέτραι τοῦ παλαιοῦ κτηρίου, οἱ πέριξ τοῦ κτηρίου διάφοραι ὑπόγειαι δεξαμεναὶ (στέρναι) καὶ πολλὰ τεμάχια τοῦ ἐδάφους ἐστρωμένα μὲ ψηφίδας, τὰ ὁποῖα εἶναι τεκμήρια τῶν μεγαλοπρεπῶν οἰκοδομῶν, ποὺ χτίστηκαν κατὰ τὴν χριστιανικὴν ἐποχήν. Εἰς τὸ εἰκονοστάσιον ὑπάρχουν τρεῖς εἰκόνες, ἐκ τῶν ὁποίων ἡ μία παριστάνει τὸν ἅγιον καὶ δίκαιον Συμεὼν νὰ ἑρμηνεύῃ τὸ «Ἰδοὺ ἡ Παρθένος ἕξει ἐν γαστρὶ καὶ τέξεται υἱόν», ἡ ἄλλη παρουσιάζει τὸν Θεοδόχον νὰ ρίπτῃ τὸ δακτυλίδι του ἐντὸς τοῦ ποταμοῦ καὶ ἡ τρίτη νὰ τὸ εὑρίσκῃ ἐντὸς τῆς κοιλίας τοῦ ψαριοῦ. Τὸ ἔδαφος ὄλου τοῦ Ναοῦ εἶναι μαρμαροστρωμένο ὑπὸ λευκοῦ καὶ κόκκινου μαρμάρου, ἐνῶ τοῦ παρεκκλησίου τὸ ἔδαφος εἶναι πλακόστρωτον καὶ συνδέεται μὲ τὸν βράχον εἰς τὸ βάθος τοῦ ὁποίου εὑρίσκονται οἱ τάφοι

Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Ὀνουφρίου

Πλησίον τῆς Ἁγίας Πόλεως, νοτίως τῆς Κολυμβήθρας τοῦ Σιλωάμ, εὑρίσκεται ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Ὀνουφρίου, ἐκτισμένη εἰς τὸν Ἀγρὸν τοῦ Κεραμέως ἢ τοῦ Αἵματος ἢ Ἀκελμαδᾶ, ὁ ὁποῖος ἠγοράσθη μὲ τὰ τριάκοντα ἀργύρια, τὰ ὁποῖα ἐπέστρεψε ὁ Ἰούδας μεταμελείς, διὰ τὴν ταφὴν τῶν ξένων. Ἡ σημερινὴ Μονὴ ἐκτίσθη εἰς τὸ σπήλαιον, ἐντὸς τοῦ ὁποίου κατέφυγον οἱ Ἀπόστολοι μετὰ τὴν σύλληψιν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὑπὸ τοῦ Μοναχοῦ Κυρίλλου περὶ τὰ τέλη τοῦ περασμένου αἰῶνος καὶ ἐπὶ τῶν ἐρειπίων τῆς παλαιᾶς Μονῆς. Εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν ὑπάρχουσιν:

α. Τὸ μέρος, ὅπου ἐπριόνισαν τὸν Προφήτην Ἠσαΐαν καὶ ὁ τάφος του, ὁ ὁποῖος εὑρίσκεται εἰς τὸ ἴδιον σημεῖον.

β. Τὸ σπήλαιον – ἀσκητήριον τοῦ Ἁγίου Ὀνουφρίου, διὰ τὸ ὁποῖον ἀναφέρει σχετικῶς ἡ παράδοσις ὅτι, πρὸ τῆς ἀναχωρήσεως αὐτοῦ διὰ τὴν ἔρημον, διῆλθε ἀπὸ τὴν Ἁγίαν Γῆν, προκειμένου νὰ λάβῃ δύναμιν διὰ τὴν ἐπιτέλεσιν τοῦ σκοποῦ του καὶ εὐλογίαν ἐκ τῶν Παναγίων Προσκυνημάτων.

γ. Τὸν τάφον τοῦ Ἁγίου Ἰουβεναλίου, τεσσαρακοστοῦ τετάρτου Πατριάρχου τῶν Ἱεροσολύμων (442-458) καὶ

δ. Κατακόμβες, ἐντὸς τῶν ὁποίων εὑρίσκονται ἱερὰ λείψανα μαρτύρων ἐκ τῶν βαρβαρικῶν ἐπιδρομῶν τῶν Περσῶν καὶ τῶν Σταυροφόρων.

Σήμερον φροντίζει τὸ Μοναστήριον γυναικεία Ἀδελφότης.

Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Σιών

Ἐπί τοῦ λόφου τῆς Ἁγίας Σιών εὑρίσκεται ὁ τάφος τοῦ προφητάνακτος Δαβίδ καί τό ὑπερῷον, εἰς τό ὁποῖον ὁ Κύριος ἐτέλεσε τόν Μυστικόν Δεῖπνον καί τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἐπεφοίτησεν εἰς τούς Ἁγίους μαθητάς καί Ἀποστόλους. Ἐνταῦθα εὑρίσκετο καί ἡ οἰκία τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου, εἰς τήν ὁποίαν καί ἐκοιμήθη ἡ Θεοτόκος καί ἐκ τῆς ὁποίας οἱ Ἀπόστολοι ἤνεγκαν τό σκήνωμα αὐτῆς καί ἐνεταφίασαν «Γεθσημανῇ τό χωρίον».

Ἐπί τῆς κορυφῆς τοῦ λόφου τούτου εὑρίσκεται ὁ Ἱερός Ναός τῆς Ἁγίας Τριάδος τοῦ Πατριαρχείου, ἑορτάζων τήν Δευτέραν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, κτισθείς ὑπό τοῦ μακαριστοῦ Παρασκευοφύλακος τοῦ Παναγίου Τάφου Ἀρχιμανδρίτου Γερασίμου μεταξύ τῶν ἐτῶν 1905-1911, ὁμοῦ μετά καλλιπρεποῦς κτιρίου, εἰς τό ὁποῖον στεγάζεται ἀπό τοῦ 1970 ἡ Πατριαρχική Σχολή, εἰς τήν ὁποίαν προπαιδεύονται ἱεροσπουδασταί μέλλοντες νά ἐνταχθοῦν εἰς τήν Ἁγιοταφιτικήν Ἀδελφότητα.

Ἱερὰ Μονὴ Μεγάλης Παναγίας

Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τῶν «Σπουδαίων Μοναχῶν», ὅπως ἐσημειώθη, ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων, Ἠλία, κατὰ τὰ ἒτη 494-516 εἰς τὸν τόπον, ὅπου συμφώνως πρὸς τὴν παράδοσιν ἵστατο ἡ Θεοτόκος μετὰ τῶν ἄλλων γυναικῶν καὶ εἶδε μετ’ αὐτῶν κατὰ τὴν Σταύρωσιν τοῦ Υἱοῦ της καὶ Κυρίου ἠμῶν ἐπὶ τοῦ Γολγοθᾶ. Ἔλαβεν δὲ τὴν ἐπωνυμίαν «Μεγάλη Παναγιὰ» ἐκ τοῦ γεγονότος-πάντοτε τὴν Παράδοσιν – ὅτι ἡ Πάναγνος μήτηρ τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν, βλέπουσα νὰ ὑψώνεται ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ ὁ μονογενής Της, ἔκραξε ἐν σπαραγμῷ φωνῆ μεγάλη τῇ ρομφαίᾳ τῆς λύπης κεντουμένη μητρῷα σπλάχνα. Ἡ Μονὴ ἒφερε ἔφερε τὴν ὀνομασίαν «Μονὴ τῆς Ὁδηγητρίας».

Σπουδαῖοι Μοναχοὶ ὠνομάζοντο οἱ ἀποτελοῦντες τὸ ἰδιαίτερον ἐκεῖνον μοναχικὸν τάγμα, τὸ ὁποῖον εῖχε ὡς ἔργον του τὴν διακονίαν τῶν Ναῶν τῶν παθημάτων τοῦ Σωτῆρος, ἤτοι τοῦ Γολγοθᾶ καὶ τοῦ Παναγίου Τάφου, καθὼς καὶ τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου καὶ τὴν ἐν αὐτοῖς ἀδιάλειπτον προσευχήν. Διὰ τῆς ἀνεγέρσεως τῆς Μονῆς τῆς «Μεγάλης Παναγίας» καὶ τῆς συγκεντρώσεως αὐτῶν ἀπὸ τὸν Πατριάρχην Ἠλίαν, τὸ μοναχικὸν αὐτὸ τάγμα ἐτέθη ἒκτοτε ὑπὸ τὴν ἄμεσον ἐποπτείαν, προστασίαν καὶ κηδεμονίαν τοῦ ἑκάστοτε Πατριάρχου Ἱεροσολύμων.

Ἡ ἐκχώρησις τοῦ Ναοῦ τῆς Μεγάλης Παναγίας εἰς τὴν Ὁσίαν Μελάνην

Μετὰ τὴν ἐγκατάστασιν τῶν Σπουδαίων Μοναχῶν εἰς τὴν νέαν Μονὴν, τῶν Ἁγίων Κων/νου καὶ Ἑλένης, ὁ Πατριάρχης Ἠλίας παρεχώρησε τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Μεγάλης Παναγίας μὲ τὰ κελλιὰ εἰς τὴν Ὁσίαν Μελάνην καὶ τὰς ὑπὸ τὰς σοφὰς ὁδηγίας αὐτῆς «σπουδαζούσας» παρθένους, αἵτινες ἦσαν κατὰ τὴν ἀκολουθίαν της περίπου ἐνενήκοντα. Ἡ Ὁσία Μελάνη, ὅπως πληροφορούμεθα ἐκ τοῦ βίου της, ἔφθασε εἰς Ἱεροσόλυμα τὸ ἔτος 417. «Καθ’ ἑσπέραν» σημειώνει ὁ βιογράφος τῆς Ὁσίας Μελάνης Γερόντιος «μετὰ τὸ κλεισθῆναι τὴν Ἁγίαν Ἁνάστασιν παρέμενε τῷ Σταυρῷ μέχρις ὅτου εἰσήρχοντο ψάλλοντες καὶ τότε ἀπερχομένη ἐν τῷ κελλίῳ αὐτῆς ἐκάθευδεν ὀλίγον». Τὸ κελλὶ πλησίον τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως εἶναι τὸ ἀσκητήριον τῆς Ὁσίας Μελάνης εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν τῆς Μεγάλης Παναγίας, ὅπου καὶ ὁ Τάφος αὐτῆς ἐν τῷ φερωνύμῳ Παρεκκλησίῳ.

Ὁ Ναὸς τῆς Παναγίας ἀποτελεῖ κτίσμα τοῦ 5ου αἰῶνος, προνοίᾳ τοῦ Πατριάρχου Ἠλία, εἶναι δὲ καὶ τὸ «Καθολικὸν» τῆς Μονῆς. Ἐν αὐτῷ ὑπάρχει ἐν εἰδικῷ θρόνῳ ἡ σεπτὴ εἰκὼν τῆς Παναγίας τῆς Ὁδηγητρίας, ἡ ὁποία κατὰ τὴν παράδοσιν εἶναι ἔργον τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ. Ἡ Πλατυτέρα δεσπόζει εἰς τὴν κόγχην τοῦ Ἱεροῦ βήματος καὶ εἶναι ἔργον τοῦ 17ου αἰῶνος. Πλησίον τοῦ θρόνου τῆς Ὁδηγητρίας, ἐπὶ ἀναλογίου, εὑρίσκονται δύο λειψανοθῆκαι. Ἡ μία ἐξ αὐτῶν, ξυλόγλυπτος καὶ μεγάλη, περιέχει ἱερὰ λείψανα τῶν Ἁγίων: Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, Χαραλάμπους, Ἐλευθερίου, Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου, Εὐθυμίου τοῦ ἐκ Δημητσάνης, Ἀνθίμου τοῦ ἱερομάρτυρος, Νίκωνος τοῦ «Μετανοεῖτε», Αὐξεντίου τοῦ Ὁσίου, Ὑπατίου τοῦ Ὁσίου καὶ Νεκταρίου Πενταπόλεως τοῦ Θαυματουργοῦ. Ἡ δὲ ἑτέρα τὴν χεῖρα τῆς Ἁγίας Ἰουλίττης καὶ τὰ λείψανα τοῦ ἐν ἔτει 1549 διὰ Χριστὸν μαρτυρήσαντος Τούρκου πρίγκηπος Ἐμίρη. Εἰς τὴν Μονήν, ἐπίσης, διαφυλάσσεται τὸ χειρόγραφον Ἱερὸν Εὐαγγέλιον τῆς Ὁσίας Μελάνης.

Ἱερὰ Μονὴ Παναγίας Σεϊδανάγιας

Οὖτο τὸ γυναικεῖον Μοναστήριον, ἂν καὶ τιμᾶται εἰς τὸ ὄνομα τῆς Παναγίας, εἶναι γνωστὸν ὡς καὶ τὸ Μοναστήριον τῆς γιαγιᾶς τῆς Παναγίας ἐκ τῆς ἀραβικῆς ὀνομασίας Ντέρ-Σίντι, Μοναστήριον τῆς γιαγιᾶς. Ἐντὸς τοῦ Μοναστηρίου ὑπάρχει ἡ θαυματουργὸς εἰκών, ἡ ὁποία συμφώνως πρὸς τὴν παράδοσιν ἀφίχθη μόνη της ἐκ τῆς Δαμασκοῦ τῆς Συρίας. Ἐντὸς τοῦ Μοναστηρίου ὑπάρχουσιν δυὸ παρεκκλήσια, τῆς Ἁγίας Ἄννης καὶ τῶν Ἁγίων Πάντων.